चिं.वि. जोशी

चिं.वि. जोशी
जन्म	जानेवारी १९, १८९२ पुणे
मृत्यू	नोव्हेंबर २१, १९६३ पुणे
राष्ट्रीयत्व	भारतीय
कार्यक्षेत्र	अध्यापन, साहित्य
भाषा	मराठी
साहित्य प्रकार	विनोदी कथा, बौद्ध धर्मविषयक लेखन
प्रसिद्ध साहित्यकृती	चिमणरावांचे चऱ्हाट एरंडाचे गुऱ्हाळ

चिंतामण विनायक जोशी (जानेवारी १९, १८९२:पुणे, महाराष्ट्र - नोव्हेंबर २१, १९६३:पुणे) हे विनोदी साहित्याकररि प्रसिद्ध असलेले मराठी लेखक होते. पाली भाषेचा त्यांचा विशेष अभ्यास होता. बडोदे महाविद्यालयात ते पाली विषयाचे प्राध्यापक होते.

त्यांचे वडील विनायक रामचंद्र जोशी हे शिक्षक होते तसेच आगरकर यांच्या सुधारक या वृत्तपत्राचे त्यांनी काही काळ संपादनही केले होते. सार्वजनिक काका म्हणून ओळखले जाणारे गणेश वासुदेव जोशी हे देखील जोश्यांच्याच घराण्यातले होते. त्यांचे बहुतांशी लेखन हे विनोदी वाङ्मय असले तरी ते व्यावहारिक जीवनात धीरगंभीर प्रवृत्तीचे गृहस्थ होते. त्यांच्या मुलाचा अकाली मृत्यू झाला होता, त्यामुळे ते दु:खी असत.

दूरचित्रवाणीवरची ’चिमणराव-गुंड्याभाऊ’ ही मालिका खूप गाजली. मालिकेत चिमणरावांचे काम दिलीप प्रभावळकरांनी, गुंड्याभाऊचे बाळ कर्वे यांनी, चिमणरावांच्या पत्‍नीचे (कावेरीचे-काऊचे) स्मिता पावसकर यांनी, मैना या कन्येचे काम अरुणा पुरोहित यांनी तर मोरू व राघू या पुत्रांचे काम अनुक्रमे नीरज माईणकर व गणेश मतकरी यांनी केले होते. सुषमा तेंडुलकर, लक्ष्मीकांत बेर्डे, सुलभा कोरान्ने या व इतर बऱ्याच कलाकारांनी देखील या मालिकेत काम केले होते. या मालिकेच्या निर्मात्या विजया जोगळेकर-धुमाळे होत्या.

चिं.वि.जोशींच्या, संध्या बोडस-काणे व अलका जोशी-मांडके या नातींनी संकलित केलेले ’चि.वि. जोशी - साहित्यातले आणि आठवणीतले’ हे पुस्तक कॉन्टिनेन्टल प्रकाशनने छापून प्रसिद्ध केले आहे.

प्रकाशित साहित्य

नाव	साहित्यप्रकार	प्रकाशन	प्रकाशन वर्ष (इ.स.)
आणखी चिमणराव		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
आमचा पण गांव		काँटिनेंटल प्रकाशन
आरसा		काँटिनेंटल प्रकाशन
एरंडाचे गुर्‍हाळ		काँटिनेंटल प्रकाशन
ओसाडवाडीचे देव		काँटिनेंटल प्रकाशन
घरबसे पळपुटे		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
चार दिवस सुनेचे		काँटिनेंटल प्रकाशन
चिमणचारा		काँटिनेंटल प्रकाशन
चिमणरावांचे चर्‍हाट		काँटिनेंटल प्रकाशन
चौथे चिमणराव		काँटिनेंटल प्रकाशन
जातकातील निवडक गोष्टी	बौद्धकथा	सयाजी साहित्यमाला, बडोदे
तिसर्‍यांदा चिमणराव		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
थोडे कडू थोडे गोड		काँटिनेंटल प्रकाशन
ना मारो पिचकारी		काँटिनेंटल प्रकाशन
निवडक गुंड्याभाऊ		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
पाल्हाळ		काँटिनेंटल प्रकाशन
बोरी बाभळी		काँटिनेंटल प्रकाशन
बुद्ध संप्रदाय आणि शिकवण	वैचारिक	पुणे विद्यापीठ(बहि:शाल शिक्षण मंडळ)	१९६३
मेषपात्रे		काँटिनेंटल प्रकाशन
मोरू आणि मैना		काँटिनेंटल प्रकाशन
रहाटगाडगं		काँटिनेंटल प्रकाशन
राईस प्लेट		काँटिनेंटल प्रकाशन
लंकावैभव		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
वायफळाचा मळा		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
विनोद चिंतामणी		काँटिनेंटल प्रकाशन
संचार		काँटिनेंटल प्रकाशन
संशयाचे जाळे		काँटिनेंटल प्रकाशन
सोळा आणे		काँटिनेंटल प्रकाशन
स्टेशनमास्तर		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
हापूस पायरी		देशमुख आणि कंपनी प्रकाशन
हास्य-चिंतामणी		काँटिनेंटल प्रकाशन

महाराष्ट्र साहित्य परिषद दरवर्षी एका विनॊदी पुस्तकाला चिं.वि. जोशी यांच्या नावाचा पुरस्कार देते. आजवर हा पुरस्कार मिळलेले लेखक व त्यांची पुस्तके :-

• दीपा मंडलिक (दिवस असे की) - २०१८
• महेश केळूसकर (साष्-टांग नमस्कार) - २००१
• मुकुंद टाकसाळे (