Jump to content

निर्मलकुमार फडकुले

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

निर्मलकुमार फडकुले (: १६ नोव्हेंबर, १९२८ - २९ जुलै, २००६) हे मराठी संत साहित्यातले विद्वान होते. त्यांचा जन्म सोलापूर येथे एका संस्कृत विद्वानाच्या (न्यायतीर्थ, पंडित जिनदासशास्त्री फडकुले यांच्या) घरी झाला.

त्याच्या "लोकहितवादी: काल आणि कर्तृत्त्व" ह्या संशोधन प्रबंधास डॉक्टरेट मिळाली होती. त्यांनी नांदेडमध्ये (इ.स.१९५४ ते५५ या काळात) व नंतर संगमेश्वर कॉलेजमध्ये मराठी विभाग प्रमुख म्हणून काम केले.

ललित लेखन आणि संतसाहित्याच्या लेखनाबरोबरच त्यांची "आस्वाद समीक्षा" साहित्य जगतात कौतुकास पात्र ठरली होती.

प्रकाशित साहित्य

[संपादन]
  • अमृतकण कोवळे
  • अश्रूंची कहाणी
  • आनंदाची डहाळी
  • कल्लोळ अमृताचे
  • काही रंग, काही रेषा
  • चिंतनाच्या वाटा
  • परिवर्तनाची चळवळ
  • प्रिय आणि अप्रिय
  • मन पाखरू पाखरू
  • संतकवी तुकाराम : एक चिंतन
  • संत चोखामेळा आणि समकालीन संतांच्या रचना
  • संत तुकारामांचा जीवन विचार
  • संत वीणेचा झंकार
  • संत सहवास
  • संत साहित्य : सौंदर्य आणि सामर्थ्य
  • संतांचिया भेटी
  • साहित्यातील प्रकाशधारा
  • सुखाचा परिमळ
  • हिरव्या वाटा
  • रंग एकेकाचे (चौथा ललित संग्रह)

संपादन

[संपादन]
  • अमृतधारा (संपादक निर्मलकुमार फडकुले व द. ता. भोसले)
  • चिपळूणकरांचे तीन निबंध
  • नियतकालिक : आदित्य
  • नियतकालिक : शुभंकर
  • प्रबोधनातील पाऊलखुणा
  • रत्‍नकरंड श्रावकाचार
  • ज्ञानेश्वरी प्रथमाध्याय

व्याख्याने

[संपादन]

निर्मलकुमार फडकुले ह्यांची आंबेडकर, कवी कुंजविहारी, ना.सी. फडके, प्रल्हाद केशव अत्रे, महात्मा फुले, सावरकर ह्यांच्यावरील व्याख्याने प्रसिद्ध आहेत.

पुरस्कार आणि सन्मान

[संपादन]
  • भैरुरतन दमाणी साहित्य पुरस्कार.
  • डॉ. निर्मलकुमार फडकुले यांचे नाव सोलापुरातील एका सभागृहाला देण्यात आले आहे.

गौरव

[संपादन]

बाह्य दुवे

[संपादन]