विजया वाड

विजया वाड
जन्म	महाराष्ट्र, भारत राष्ट्रीयत्व = भारतीय
भाषा	मराठी
साहित्य प्रकार	कथा, कादंबरी
अपत्ये	दोन मुली (प्राजक्ता आणि निशिगंधा)

डॉ. विजया वाड या मराठी लेखक व बालसाहित्यिका आहेत. त्या मराठी विश्वकोश मंडळाच्या ९ डिसेंबर २००५ ते ३० जून २०१५ पर्यंत अध्यक्षा होत्या. अभिनेत्री निशिगंधा वाड यांच्या त्या आई आहेत.

शिक्षण

वाड या बी.एस्‌सी. बी.एड. एम.ए. असून मुंबई विद्यापीठाच्या पीएच.डी आहेत.

शैक्षणिक कारकिर्दीतले पुरस्कार/पारितोषिके

• सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थिनी- के.जे.सोमैय्या कॉलेज, मुंबई १९६४
• बुद्धिबळ - विजेतेपद - के. जे. सोमैय्या कॉलेज, मुंबई - १९६५
• बुद्धिबळ - उपविजेती - मुंबई विद्यापीठ १९६५
• टेबलटेनिस - विजेतेपद - के.जे. सोमैय्या कॉलेज, मुंबई - १९६५
• सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थिनी - एस्.टी. कॉलेज, मुंबई - १९७३
• सर्वोत्कृष्ट शिक्षक विद्यार्थिनी -रोटरी पारितोषिक - एस्.टी. कॉलेज, मुंबई - १९७३
• लायब्ररी ॲवॉर्ड - एस्.टी. कॉलेज, मुंबई - १९७३.
• टाटा मेमोरियल शिष्यवृत्ती - एस्.टी. कॉलेज, मुंबई - १९७३.
• पीएच.डी.चे संशोधन स्वर्णपदक - बाँबे टीचर्स ट्रेनिंग कॉलेज १९७४.

शैक्षणिक प्रकल्प

• आदिवासी मुलींची शैक्षणिक प्रगती साधावी म्हणून स्वतः मुली दत्तक घेणे. इतरांस प्रवृत्त करणे. गणपती, दिवाळीत आदिवासींना जेवण
• कर्णबधिर - अंध बालके व नॉर्मल मुले - मेलजोल
• रुग्णालयांचे बालविभाग दिवाळी, नाताळात सजविणे. प्रार्थना करणे
• पदपथावरील मुलांसाठी गाणी - गोष्टी, छंदवर्ग गावोगावी कुमार - बालमेळावे
• मुलींची शैक्षणिक गळती थांबावी म्हणून मातामेळावे, पालक प्रबोधन, आत्मविश्वास वाटावा, भीती दूर व्हावी ह्यासाठी व्याख्याने
• स्वच्छ सुंदर विक्रोळी स्टेशन - पर्यावरण प्रकल्प - (१९९५)
• विक्रोळी (मुंबई) येथील उदाचल शाळेत ५०० मुले व ११ शिक्षक यांच्यासह प्रकल्प. (सृजन, संकल्पना व समन्वयक विजया वाड). या शाळेला ५० हजार रुपयांचे कॅथेपॅसिफिक ॲवॉर्ड मिळवून दिले.
• मुबईतील पोदार शाळेत हिरवे स्वप्न, एक हिरवी गोष्ट हे पर्यावरण प्रकल्प. (तत्कालीन मुख्यमंत्री मा. सुशिलकुमार शिंदे यांजकडून कौतुक २००२-०३)
• मुंबईतील पोदार मराठी शाळेचा एस्.एस्.सी.चा निकाल ५६ टक्क्यांवरून ९३.१२ टक्क्यांपर्यंत उंचावण्यात यश २००० ते २००३
• पोदार विद्यासंकुलकडून १५० पूरग्रस्त बालकांना दत्तक पालक मिळवून त्यांचे शैक्षणिक पुनर्वसन करण्यात पुढाकार २६ जुलै २००५
• मराठी भाषाप्रकल्प
  • भाषा शुद्धी प्रकल्प
  • प्रमाण भाषा प्रकल्प
  • पाठयपुस्तकाबाहेरील कविता प्रकल्प
  • नाट्यीकरण प्रकल्प
  • वाचनवेग प्रकल्प
• पौगंडावस्थेतील भारतीय मुलीच्या समस्या ह्या विषयावर अमेरिका, लंडन, मलेशिया, सिंगापूर, मॉरिशस येथे व्याख्याने
• अनेक वृत्तपत्रांतून लेखन व 'लोकमत' ह्या वृत्तपत्रातून ’कुमार विश्वकोशाची झलक’ ही साप्ताहिक लेखमाला.

प्रकाशित साहित्य

• प्रिय आई बाबा
• वेधक विजया वाड (स्वयंसंपादित)

कादंबऱ्या

• आजन्म
• अंतरंग
• अतोल
• अभिनेत्री
• अभोगी
• अशरण
• अक्षयगीत
• अक्षांश रेखांश
• आघात
• आलेख
• कथांजली
• कमलांकित
• त्या तिघी
• त्या होत्या म्हणून (अनुश्री प्रकाशन)
• त्रिदल
• पैठणी
• प्रेमरज्जू
• फॅमिली. काॅम
• बीज आणि अंकुर
• वजाबाकी
• वेगळी
• सांज-शकुन
• सोंगटी
• सोबत
• हारजीत

कथासंग्रह

• अवेळ
• आक्कू आणि इतर कथा
• आपली माणसं
• ॠणानुबंध
• कथांजली
• कथामंजिरी
• कथा सुगंध
• गप्पागोष्टी
• गाठोडं
• गुजगोष्टी
• गोष्टींचे घर
• जीवनहिंदोळा
• तुमच्या आमच्या गोष्टी
• दुकाकी
• मला काही सांगायचंय
• हदयस्पर्शी

नाटके

• एक हिरवी गोष्ट
• तिची कहाणी
• त्या तिघी

कवितासंग्रह

• देवऋषी

पालकांसाठी

• आपली मुलं

पालकांसाठी व इयत्ता दहावीतील मुलांसाठी

• दहावी आता बिनधास्त

प्रवास वर्णन

• कमीत कमी खर्चात अमेरिका

बालकादंबऱ्या

• ओजू एंजल
• झिप्री
• टिंकू टिंकल
• डॅनी डेंजर
• ढ
• दिव्याचे दिव्य
• फुलवा
• बंडू बॉक्सर
• बिट्टीच्या बारा बाता

बालकांसाठी कथा

• अदभुत जगाच्या सफरीवर
• उत्तम कथा
• गोष्टी घ्या गोष्टी
• चंमतगचष्टीगो
• हट्टी राणी आणि कपिलदेव

बालकविता

• इटुकली मिटकली गाणी
• छोटुली छोटुली गाणी, गाणी
• वनराणीची
• वेडगाणी

बालनाटके

• खेळणीघर व स्टेशनघर
• चिंगू चिंगम
• टिंकू टिंकल
• डॅनी डेंजर
• दोन मित्र
• बंडू बॉक्सर,
• निळूच्या नवलकथा , ,
• मिनी मंगळावर

बालचित्रपट

• बंडू बॉक्सर (हिंदीत)
• लाडी

लहान मुलांसाठी कॅसेट्स

• अबूनी ढबू
• एक हिरवी गोष्ट
• चिकुमिकी चिंगचँग
• पोट धरून हसा
• संस्कार कथा
• संस्कार
• हट्टी राणी आणि कपिलदेव

बालनाटके

• गमत्या गुड्डू
• चिंगू चिंगम बबली बबलगम
• मिनी मंगळवार

बालवाचकांसाठी चरित्रे

• डॉ. जयंत नारळीकर
• भीमसेन जोशी

आकाशवाणी मालिकेसाठी लेखन

• गमत्या गुड्डू
• चंदेरी सोनेरी
• चिंगू चिंगम
• जीवन हिंदोळा
• टिंकू टिंकल
• बंडू बॉक्सर
• बिट्टीच्या बारा बाता
• सोंगटी

दूरदर्शन मालिका लेखन

• चिंगू चिंगम
• मराठी कृष्णायन
• मराठी रामायण
• सखी
• हारजीत

दूरदर्शनवर नाटिका

• अनंत

अन्य

• किशोरी आरोग्यकोश

गौरव

• अध्यक्ष, मराठी बालकुमार साहित्य संमेलन, सांगली, २००७

पुरस्कार

• सोबत या कादंबरीला : ’प्रपंच’चा कादंबरी पुरस्कार १९७६
• अतोल या कादंबरीला : उत्कृष्ट कादंबरीसाठीचा रघुवीर शरयू पाटील पुरस्कार १९७८
• अवेळ या कथासंग्रहाला : सर्वोत्कृष्ट कथेसाठीचा ग.रा.बाळ पुरस्कार १९८२; महाराष्ट्र साहित्य परिषद पुरस्कार १९८८
• ’टिंकू टिकल’ला : महाराष्ट्र राज्य सरकारचा सर्वोत्कृष्ट बालकादंबरीसाठीचा पुरस्कार १९९०
• ’बंडू बॉक्सर’ला : महाराष्ट्र राज्य सरकारचा सर्वोत्कृष्ट बालकादंबरीसाठीचा पुरस्कार १९९१
• ’देवॠषी’ला- पर्यावरण मंत्रालयाचा राष्ट्रीय पुरस्कार (पर्यावरणावरील उत्कृष्ट सोपी कविता) १९९३
• ’झिप्री’ला अखिल भारतीय बालकुमार साहित्य संमेलनाचा सर्वोत्कृष्ट बालकादंबरी पुरस्कार १९९५
• ’तन्वी’ संस्थेचे सर्वोत्कृष्ट बालकादंबरी स्वर्णपदक १९९९
• ल.ग.गद्रे सर्वोत्कृष्ट शिक्षक पुरस्कार १९९८.
• युवक प्रतिष्ठानचा मुलुंडभूषण पुरस्कार १९९९
• ’सोंगटी’ला सर्वोत्कृष्ट कथेसाठीचा सुगंध वाचक पुरस्कार १९९९
• ’आरंभ’साठी पुरस्कार १९९९
• ’दुकाकी’साठी पुरस्कार २०००.
• संस्कारभारतीचे साहित्यविषयक गौरवचिन्ह २०००
• लोणावळ्यातील मनशक्ती केंद्राचा सर्वोत्कृष्ट शिक्षक पुरस्कार २००२.
• महाराष्ट्र ओबीसी महिला फेडरेशनचा उपक्रमशील गुणवंत महिला पुरस्कार २००३
• मुलुंडच्या रोटरी इनरव्हीलचा उपक्रमशील शिक्षक पुरस्कार २००३
• निर्मला वैद्य प्रतिष्ठानचा जिजामाता पुरस्कार २००३
• भारतीय विद्यार्थी सेनेकडून ’सन्मान मराठीचा’ हे सन्मानचिन्ह २००५
• महाराष्ट्र साहित्य परिषदेतर्फे ज्योत्स्ना देवधर पुरस्कृत लेखिका पुरस्कार (२०१५)