"चैत्यभूमी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Sandesh9822 (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन प्रगत मोबाईल संपादन |
Sandesh9822 (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन प्रगत मोबाईल संपादन |
||
| ओळ ४५: | ओळ ४५: | ||
== भेटी देणारे उल्लेखनीय व्यक्ती == |
== भेटी देणारे उल्लेखनीय व्यक्ती == |
||
[[भारताचे पंतप्रधान]] [[नरेंद्र मोदी]] यांनी ११ ऑक्टोबर २०१६ रोजी चैत्यभूमीस भेट देऊन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना आजरांजली अर्पण केली. मोदी हे या स्मारकास भेट देणारे भारताचे पहिले पंतप्रधान आहेत.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.pmindia.gov.in/hi/news_updates/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A7%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%AE%E0%A4%82%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%80-%E0%A4%A8%E0%A5%87-%E0%A4%9A%E0%A5%88%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%AF-%E0%A4%AD/|title=प्रधानमंत्री ने चैतन्य भूमि पर डॉ. बाबासाहेब अंबेडकर को श्रद्धांजलि अर्पित की; डॉ. बाबासाहेब अंबेडकर स्मारक की आधारशिला रखी|website=www.pmindia.gov.in|language=en|access-date=2018-03-16}}</ref> |
|||
== चित्र दीर्घा == |
== चित्र दीर्घा == |
||
०९:५१, २० जुलै २०२० ची आवृत्ती
| चैत्यभूमी | |
|---|---|
 | |
| सर्वसाधारण माहिती | |
| प्रकार | धार्मिक व ऐतिहासिक स्मारक |
| ठिकाण | दादर, मुंबई, महाराष्ट्र, भारत |
| पूर्ण | ५ डिसेंबर १९७१[१] |
| ऊंची | |
| वास्तुशास्त्रीय | स्तूप, चैत्य |
चैत्यभूमी (अधिकृत: परमपुज्य डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर स्मारक चैत्यभूमी) हे मुंबईच्या दादर भागात असलेले डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे समाधिस्थळ आहे. हे एक चैत्यस्मारक असून तेथील स्तूप आंबेडकरवादी जनतेचे आणि बौद्ध अनुयायांचे एक प्रमुख श्रद्धास्थान आहे.[२][३][४][५]
चैत्यभूमी या डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर स्मारक स्थळाला ‘अ’ वर्ग पर्यटन व तीर्थ स्थळाचा दर्जा महाराष्ट्र शासनाद्वारे दिनांक २ डिसेंबर, २०१६ रोजी देण्यात आला आहे.[६]
संरचनात्मक तपशील
एका चौरस दालनावर एक लहान घुमट असे चैत्यभूमीचे रूप आहे. हे दालन जमिनीवर आणि तळमजल्यात विभागले आहे. चौरस आकाराच्या संरचनेत एक दीड मीटर उंचीची वर्तुळाकार भिंत आहे. वर्तुळामध्ये संगमरवरी फरशीवर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा अर्धपुतळा आणि गौतम बुद्धाची मूर्ती आहे. वर्तुळाकार भिंतीत दोन दरवाजे आहेत. तळमजल्यावर एक स्तूप आहे आणि तेथे भिक्खूंसाठी विश्रांतीची जागा आहे. चैत्यभूमीचे मुख्य प्रवेशद्वार ही सांचीच्या स्तूपाच्या प्रवेशद्वाराची प्रतिकृती असून आतमध्ये अशोक स्तंभाची प्रतिकृती बनविली आहे.
चैत्यभूमीचे उद्घाटन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची सून मीरा आंबेडकर यांनी ५ डिसेंबर १९७१ रोजी केले. [३][७] येथे, डॉ. आंबेडकरांचे अवशेष समाविष्ट केले आहेत.[५]
महापरिनिर्वाण दिन
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची पुण्यतिथी, ६ डिसेंबर, महापरिनिर्वाण दिन म्हणून साजरा केला जातो. या दिवशी चैत्यभूमीवर २५ लाखाहून अधिक आंबेडकरानुयायी डॉ. आंबेडकरांना श्रद्धांजली वाहायला येत असतात.[८]
भेटी देणारे उल्लेखनीय व्यक्ती
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ११ ऑक्टोबर २०१६ रोजी चैत्यभूमीस भेट देऊन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना आजरांजली अर्पण केली. मोदी हे या स्मारकास भेट देणारे भारताचे पहिले पंतप्रधान आहेत.[९]
चित्र दीर्घा
-
चैत्यभूमी स्तूप -
अशोकस्तंभ -
अशोकस्तंभ व प्रवेशद्वार (आतील बाजू) -
प्रवेशद्वार (आतील बाजू) -
चैत्यभूमीचा परिसर, समोर अशोकस्तंभ व डावीकडे अरबी समुद्र -
चैत्यभूमी स्तूपाभोवतीचा परीसर - उद्यान -
चैत्यभूमी स्तूप -
चैत्यभूमी स्तूप -
चैत्यभूमी स्तूपाच्या भोवतीचे समता सैनिक दलाचे स्वयंसेवक व अनुयायी -
स्तूपात प्रवेश करणाचा (डावीकडील) आणि बाहेर पडण्याचा (उजवीकडील) मार्ग -
स्तूपात असलेला स्तूपाची प्रतिकृती -
Sand carved Buddha at Dadar Chowpatty on Mahaparinirvan Din -
६ डिसेंबर ३०१३ रोजी दीक्षाभूमी येथे देशभरातून जमलेले बौद्ध आंबेडकरानुयायी
.jpg)
_03.jpg)
हे सुद्धा पहा
- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या नावावर असलेल्या गोष्टींची यादी
- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर संबंधित लेखांची सूची
- दीक्षाभूमी
- पंचतीर्थ
संदर्भ आणि नोंदी
- ^ "Chaitya Bhoomi, Dadar - Ambedkar Memorial : Photos & Videos". Jai Bhim Ambedkar. 29 January 2017. 21 March 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Chaitya Bhoomi".
- ^ a b "Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ "Dadar Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ a b PTI (December 5, 2012). "Ambedkar memorial: Centre okays transfer of Indu Mill land". द हिन्दू. 5 दिसम्बर 2013 रोजी पाहिले.
|accessdate=मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य) - ^ "चैत्यभूमीला 'अ' वर्ग पर्यटनस्थळ दर्जा दिल्याबद्दल राज्य शासनाचे अभिनंदन - Hindusthan Samachar Marathi | DailyHunt". DailyHunt (इंग्रजी भाषेत). 2018-03-19 रोजी पाहिले.
- ^ "Dadar Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ "Navi Mumbai: Declare public holiday in schools and colleges on Friday | Latest News & Updates at Daily News & Analysis". dna (इंग्रजी भाषेत). 2013-12-05. 2018-03-19 रोजी पाहिले.
- ^ "प्रधानमंत्री ने चैतन्य भूमि पर डॉ. बाबासाहेब अंबेडकर को श्रद्धांजलि अर्पित की; डॉ. बाबासाहेब अंबेडकर स्मारक की आधारशिला रखी". www.pmindia.gov.in (इंग्रजी भाषेत). 2018-03-16 रोजी पाहिले.
बाह्य दुवे
