"चैत्यभूमी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Sandesh9822 (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन |
Sandesh9822 (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन |
||
| ओळ ३५: | ओळ ३५: | ||
==संरचनात्मक तपशील== |
==संरचनात्मक तपशील== |
||
[[File:The Buddha and Babasaheb Ambedkar inside Chaitya Bhoomi Stupa, Mumbai|thumb|right|चैत्यभूमी स्तूपाच्या आतील भागातील बुद्ध व बाबासाहेबांची मुर्ती]] |
|||
चैत्यभूमीची रचना एक लहान घुमट असलेल्या चौरस आकारात आहे जी जमिनीवर आणि तळमजल्यात विभागली आहे. चौरस आकाराच्या संरचनेत परिपत्रक भिंत १.५ मीटर उंच आहे. गोलाकार भागामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा अर्धपुतळा आणि [[गौतम बुद्ध]] यांचा पुतळा आहे. परिपत्रक भिंत दोन दरवाज्याची आहेत आणि संगमरवरी फर्श सह सुसज्ज आहे. तळमजल्यावरील [[स्तूप]] आहे आणि तेथे [[भिक्खू]]ंसाठी विश्रांतीची जागा आहे. चैत्यभूमीचे मुख्य प्रवेशद्वार म्हणजे [[सांची स्तूप]]ाच्या प्रवेशद्वाराची प्रतिकृती असून आतमध्ये [[अशोक स्तंभ]]ची प्रतिकृती बनविली आहे. |
चैत्यभूमीची रचना एक लहान घुमट असलेल्या चौरस आकारात आहे जी जमिनीवर आणि तळमजल्यात विभागली आहे. चौरस आकाराच्या संरचनेत परिपत्रक भिंत १.५ मीटर उंच आहे. गोलाकार भागामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा अर्धपुतळा आणि [[गौतम बुद्ध]] यांचा पुतळा आहे. परिपत्रक भिंत दोन दरवाज्याची आहेत आणि संगमरवरी फर्श सह सुसज्ज आहे. तळमजल्यावरील [[स्तूप]] आहे आणि तेथे [[भिक्खू]]ंसाठी विश्रांतीची जागा आहे. चैत्यभूमीचे मुख्य प्रवेशद्वार म्हणजे [[सांची स्तूप]]ाच्या प्रवेशद्वाराची प्रतिकृती असून आतमध्ये [[अशोक स्तंभ]]ची प्रतिकृती बनविली आहे. |
||
०१:०८, २९ सप्टेंबर २०१७ ची आवृत्ती
| चैत्यभूमी | |
|---|---|
 | |
| सर्वसाधारण माहिती | |
| प्रकार | धार्मिक व ऐतिहासिक स्मारक |
| ठिकाण | दादर, मुंबई, महाराष्ट्र, भारत |
| ऊंची | |
| वास्तुशास्त्रीय | स्तूप |
.jpg)
चैत्यभूमी हा एक स्तूप असून तो मुंबईच्या दादरमध्ये स्थित भारतीय संविधानाचे निर्माते भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे समाधी स्थळ आहे. हा स्तूप आंबेडकरवादी आणि बौद्ध अनुयायांसाठी हे प्रमुख श्रद्धास्थान आहे.[१][२][३][४]
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ११ ऑक्टोबर २०१६ रोजी चैत्यभूमीस भेट देऊन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना आजरांजली अर्पण केली. नरेंद्र मोदी हे या स्मारकास भेट देणारे भारताचे पहिले पंतप्रधान आहेत.[५][६] चैत्यभूमी या डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर स्मारक स्थळाला ‘अ’ वर्ग पर्यटन व तीर्थ स्थळाचा दर्जा महाराष्ट्र शासनाद्वारे दिनांक २ डिसेंबर, २०१६ रोजी देण्यात आला आहे.[७]
संरचनात्मक तपशील
चैत्यभूमीची रचना एक लहान घुमट असलेल्या चौरस आकारात आहे जी जमिनीवर आणि तळमजल्यात विभागली आहे. चौरस आकाराच्या संरचनेत परिपत्रक भिंत १.५ मीटर उंच आहे. गोलाकार भागामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा अर्धपुतळा आणि गौतम बुद्ध यांचा पुतळा आहे. परिपत्रक भिंत दोन दरवाज्याची आहेत आणि संगमरवरी फर्श सह सुसज्ज आहे. तळमजल्यावरील स्तूप आहे आणि तेथे भिक्खूंसाठी विश्रांतीची जागा आहे. चैत्यभूमीचे मुख्य प्रवेशद्वार म्हणजे सांची स्तूपाच्या प्रवेशद्वाराची प्रतिकृती असून आतमध्ये अशोक स्तंभची प्रतिकृती बनविली आहे.
चैत्यभूमीचे उद्घाटन डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची सून श्रीमती मीराबाई यशवंतराव आंबेडकर यांनी ५ डिसेंबर १९७१ रोजी केले. बी. आर. आंबेडकरांच्या सुनेचे होते.[८][९][१०] येथे, डॉ. आंबेडकरांचे अवशेष समाविष्ट केले आहेत.[४]
महापरिनिर्वाण दिन
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांची पुण्यतिथी, ६ डिसेंबर, महापरिनिर्वाण दिन म्हणून साजरा केला जातो. या दिवशी चैत्यभूमीवर लक्षावधी आंबेडकरानुयायी डॉ. आंबेडकरांना श्रद्धांजली वाहायला येत असतात.[११]
चित्र दीर्घा
-
Replica of Sanchi gate carving at Chaitya Bhoomi -
Sand carved Buddha at Dadar Chowpatty on Mahaparinirvan Din -
People across India gathered at Chaitya Bhoomi on 6th December -
Ashokan Piller at Chaitya Bhoomi
हे सुद्धा पहा
संदर्भ आणि नोंदी
- ^ "Chaitya Bhoomi".
- ^ "Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ "Dadar Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ a b PTI (December 5, 2012). "Ambedkar memorial: Centre okays transfer of Indu Mill land". द हिन्दू. 5 दिसम्बर 2013 रोजी पाहिले.
|accessdate=मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य) चुका उधृत करा: अवैध<ref>tag; नाव "PTI" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ http://www.pmindia.gov.in/hi/news_updates/%e0%a4%aa%e0%a5%8d%e0%a4%b0%e0%a4%a7%e0%a4%be%e0%a4%a8%e0%a4%ae%e0%a4%82%e0%a4%a4%e0%a5%8d%e0%a4%b0%e0%a5%80-%e0%a4%a8%e0%a5%87-%e0%a4%9a%e0%a5%88%e0%a4%a4%e0%a5%8d%e2%80%8d%e0%a4%af-%e0%a4%ad/
- ^ http://navshakti.co.in/mumbai/218675/
- ^ http://m.dailyhunt.in/news/india/marathi/hindusthan+samachar+marathi-epaper-hsmara/chaityabhumila+a+varg+paryatanasthal+darja+dilyabaddal+rajy+shasanache+abhinandan-newsid-60960566
- ^ "Chaitya Bhoomi".
- ^ "Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ "Dadar Chaitya Bhoomi: Statue of Equality in India". 2013-10-31 रोजी पाहिले.
- ^ Srivastava, Amit (December 5, 2013). "Navi Mumbai: Declare public holiday in schools and colleges on Friday". Daily News and Analysis. 5 December 2013 रोजी पाहिले.
बाह्य दुवे
