डिसेंबर १७

डिसेंबर १७ हा ग्रेगरी दिनदर्शिकेनुसार वर्षातील ३५१ वा किंवा लीप वर्षात ३५२ वा दिवस असतो.

ठळक घटना आणि घडामोडी

चौदावे शतक

• १३९८ - तैमूर लंगने दिल्लीजवळ सुलतान नसिरुद्दीन मेहमूदच्या सैन्याचा पाडाव केला.

सोळावे शतक

• १५३८ - पोप पॉल तिसऱ्याने इंग्लंडच्या हेन्री आठव्याला वाळीत टाकले.

अठरावे शतक

• १७१८ - ग्रेट ब्रिटनने स्पेनविरुद्ध युद्ध पुकारले.

एकोणिसावे शतक

• १८१९ - सिमोन बॉलिव्हारने ग्रान कोलंबियाच्या प्रजासत्ताकचे स्वातंत्र्य घोषित केले.
• १८३४ - डब्लिन अँड किंग्सटाउन रेल्वे ही आयर्लंडमधील पहिली रेल्वे सुरू झाली.
• १८६२ - अमेरिकन यादवी युद्ध - उत्तरेच्या जनरल युलिसिस एस. ग्रॅंटने टेनेसी, मिसिसिपी आणि केंटकीमधून ज्यू व्यक्तींना हद्दपार केले.

विसावे शतक

• १९०३ - किट्टी हॉक, उत्तर कॅरोलिना येथे राइट बंधूंनी आपले राइट फ्लायर हे पहिल्या विमानाचे पहिले उड्डाण केले.
• १९२६ - लिथुएनियातील उठावात अंतानास स्मेतोनाने सत्ता बळकावली.
• १९२७ - हिन्दुस्तान रिपब्लिकन असोसिएशनचे क्रांतिकारक राजेन्द्र नाथ लाहिरी यांना ब्रिटिश सरकारने निर्धारित तारखेच्या दोन दिवस आधीच गोंडा तुरुंगात फाशी दिले.
• १९२८ - भगतसिंग, सुखदेव, राजगुरू यांनी ब्रिटिश पोलीस ऑफिसर जेम्स सॉंडर्स याची लाहोर येथे हत्या केली.
• १९३५ - डग्लस डी.सी. ३ प्रकारच्या विमानाचे पहिले उड्डाण.
• १९४४ - दुसरे महायुद्ध-बॅटल ऑफ द बल्ज-माल्मेडी हत्याकांड - वाफेन एस.एस.च्या सैनिकांनी अमेरिकेच्या २८५व्या फील्ड आर्टिलरी ऑब्झर्वेशन बटालियनच्या युद्धकैद्यांना ठार मारले.
• १९४७ - बोईंग बी-४७ प्रकारच्या विमानाचे पहिले उड्डाण.
• १९६१ - गोवा मुक्तिसंग्राम - भारतीय सैन्याने गोव्याला पोर्तुगालपासून मुक्त केले.
• १९६७ - ऑस्ट्रेलियाचा पंतप्रधान हॅरोल्ड होल्ट पोर्टसी, व्हिक्टोरियाजवळ समुद्रात पोहत असताना गायब.
• १९७० - पोलंडमध्ये ग्डिनिया शहरात सैनिकांनी कामगारांवर गोळ्या झाडल्या. सुमारे २५ ठार.
• १९७३ - रोमच्या लियोनार्दो दा व्हिंची विमानतळावर पॅलेस्टाइनच्या अतिरेक्यांनी हल्ला चढवून ३० प्रवाश्यांना ठार मारले.
• १९८३ - आय.आर.ए.ने लंडनच्या हॅरॉड्स डिपार्टमेंट स्टोरवर बॉम्बहल्ला केला. सहा ठार.

जन्म

• १२६७ - गो-उदा, जपानी सम्राट .
• १७७८ - सर हम्फ्री डेव्ही, इंग्लिश भौतिकशास्त्रज्ञ आणि रसायनशास्त्रज्ञ.
• १७७४ - विल्यम ल्यॉन मॅकेन्झी किंग, कॅनडाचा १०वा पंतप्रधान.
• १८४९ - लालमोहन घोष, काँग्रेसचे १६ वे अध्यक्ष.
• १८८१ - ऑब्रे फॉकनर, दक्षिण आफ्रिकेचा क्रिकेट खेळाडू.
• १८८८ - अलेक्झांडर पहिला, युगोस्लाव्हियाचा राजा.
• १९०० - मेरी कार्टराइट, इंग्लिश गणितज्ञ.
• १९०१ - यशवंत गोपाळ तथा य.गो. जोशी, मराठी लघुकथाकार व ’प्रसाद’ मासिकाचे संपादक.
• १९०५ : मुहम्मद हिदायतुल्लाह – भारताचे सहावे उपराष्ट्रपती (२० ऑगस्ट १९७९ - २० ऑगस्ट १९८४) आणि अकरावे सरन्यायाधीश (२५ फेब्रुवारी १९६८ - १६ डिसेंबर १९७०)
• १९०८ - विल्लर्ड लिब्बी,कार्बन १४ किरणोत्सर्ग कालमापन पद्धतीचा शोध लावणारा नोबेल पारितोषिक विजेता अमेरिकन रसायनशास्त्रज्ञ.
• १९११ : डी. डी. रेगे – विलक्षण बोलक्या आणि जिवंत व्यक्तिचित्रणाच्या अत्यंत दुर्मिळ हातोटीमुळे अनेक नामवंतांकडून सन्मानित झालेले चित्रकार व लेखक, लोकसभा व विधानसभेतील अनेक राष्ट्रपुरुषांची चित्रे त्यांनी काढलेली आहेत.
• १९२४ : लेखक व हिंदुत्वाचे अभ्यासक स. ह. देशपांडे
• १९२४ : गोपालन कस्तुरी – पत्रकार, ’द हिन्दू’चे संपादक
• १९४७ : दीपक हळदणकर – दिग्दर्शक व चलचित्रकार (Cinematographer)
• १९७२ - जॉन अब्राहम, हिंदी चित्रपट अभिनेता.
• १९७७ - आर्नॉ क्लेमेंट, फ्रेंच टेनिस खेळाडू.
• १९७८ - रितेश देशमुख, हिंदी चित्रपट अभिनेता.

मृत्यू

• ५३५ - अंकन, जपानी सम्राट.
• ११८७ - पोप ग्रेगोरी आठवा.
• १९०७ - लियोपोल्ड दुसरा, बेल्जियमचा राजा.
• १७४० : चिमाजी अप्पा – पेशवाईतील पराक्रमी सेनापती. त्यांनी पोर्तुगीजांच्या ताब्यातून पश्चिम किनारा मुक्त केला. मोठ्या निकराची झुंज देऊन पोर्तुगीजांच्या ताब्यातील वसईचा किल्ला व साष्टी बेट जिंकून घेतले.
• १९०१ : लेखक य. गो. जोशी
• १९२७ : राजेन्द्र नाथ लाहिरी – क्रांतिकारक
• १९२९ - मनुएल गोम्स दा कॉस्टा, पोर्तुगालचा ९६वा पंतप्रधान आणि १०वा राष्ट्राध्यक्ष.
• १९३८ : चारुचंद्र बंदोपाध्याय – बंगाली कथालेखक व कादंबरीकार. ’प्रवासी’, ’मॉडर्न’, ’रिव्ह्यू’ इ. पत्रकांच्या संपादनात त्यांचा वाटा होता.
• १९४२ : अभिनेते व नाटककार विष्णू हरी औंधकर
• १९५६ : पं. शंकरराव व्यास – गायक व संगीतशिक्षक, पं. विष्णू दिगंबर पलुसकर यांचे शिष्य
• १९५९ : डॉ. भोगराजू पट्टाभी सीतारामय्या – स्वातंत्र्यसैनिक, इतिहासकार आणि काँग्रेसचे नेते. काँग्रेसच्या सुवर्णमहोत्सवानिमित्त त्यांनी लिहिलेला ’हिस्ट्री ऑफ द इंडियन नॅशनल काँग्रेस’ हा ग्रंथ महत्त्वपूर्ण आहे.
• १९६४ - व्हिक्टर फ्रांझ हेस, नोबेल पारितोषिक विजेता अमेरिकन भौतिकशास्त्रज्ञ.
• १९६५ : जनरल कोडेन्डेरा सुबय्या तथा के. एस. थिमय्या – भारतीय भूदलाचे ६ वे सरसेनापती, पद्मभूषण, मवावीरचक्र. १९४८ मधे काश्मीरमधील पाकिस्तानी आक्रमकांचा पराभव करणाऱ्या भारतीय सैन्याचे ते प्रमुख होते.
• १९६७ - हॅरोल्ड होल्ट, ऑस्ट्रेलियाचा पंतप्रधान.
• १९८५ : मधुसूदन कालेलकर – नाटककार, कथाकार आणि पटकथाकार
• २०१० : देवदत्त दाभोळकर – पुणे विद्यापीठाचे कुलगुरू, शिक्षणतज्ञ, गांधीवादी व समाजवादी

प्रतिवार्षिक पालन

• राष्ट्रीय सेवानिवृत्त दिन - भारत

बाह्य दुवे

• बीबीसी न्यूजवर डिसेंबर १७ च्या विशेष घटना (इंग्रजी मजकूर)

संदर्भ

डिसेंबर १५ - डिसेंबर १६ - डिसेंबर १७ - डिसेंबर १८ - डिसेंबर १९ - डिसेंबर महिना

---