भारतातील महिला राज्यपाल व उपराज्यपालांची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

भारतामध्ये, राज्यपाल हे सर्वअठ्ठावीस राज्यांचे घटनात्मक प्रमुख असतात. राज्यपालांची नियुक्ती भारताचे राष्ट्रपती पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी करतात आणि राष्ट्रपतींच्या मर्जीनुसार हे पद धारण करतात.

भारताचे संविधान राज्यपालांना त्यांच्या स्वतःच्या विवेकबुद्धीनुसार कार्य करण्याचा अधिकार देते, जसे की मंत्रालयाची नियुक्ती किंवा बरखास्त करण्याची क्षमता, राष्ट्रपती राजवटीची शिफारस करणे किंवा राष्ट्रपतींच्या संमतीसाठी विधेयके राखून ठेवणे. वर्षानुवर्षे, या विवेकाधिकारांच्या वापरामुळे निवडून आलेले मुख्यमंत्री आणि केंद्र सरकार -नियुक्त राज्यपाल यांच्यात संघर्ष निर्माण झाले आहे.

अंदमान आणि निकोबार बेटे, दिल्ली, जम्मू आणि काश्मीर, लडाख आणि पुद्दुचेरी या केंद्रशासित प्रदेशांचे नेतृत्व उपराज्यपाल करतात.

सरोजिनी नायडू या भारतीय राज्याच्या राज्यपाल झालेल्या पहिल्या महिला होत्या. [१] १५ ऑगस्ट १९४७ ते २ मार्च १९४९ पर्यंत त्यांनी उत्तर प्रदेशचे राज्यपाल म्हणून काम केले. त्यांची मुलगी, पद्मजा नायडू, पश्चिम बंगालमध्ये जवळपास ११ वर्षांच्या कार्यकाळासह सर्वात जास्त काळ काम करणाऱ्या महिला राज्यपाल आहेत. [२] तमिळिसई सौंदरराजन या तेलंगणाच्या पहिल्या महिला राज्यपाल म्हणून नुकत्याच नियुक्ती झाल्या आहेत. [३]

राज्यपाल[संपादन]

   पदस्ठ राज्यपाल

क्र. नाव चित्र पद सांभाळले पद सोडले कार्यकाळ राज्य संदर्भ
१ सरोजिनी नायडू १५ ऑगस्ट १९४७ २ मार्च १९४९ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000199.000000१९९ दिवस संयुक्त प्रांत [४]
२ पद्मजा नायडू ३ नोव्हेंबर १९५६ ३१ मे १९६७ &0000000000000010.000000१० वर्षे, &0000000000000209.000000२०९ दिवस पश्चिम बंगाल [५]
३ विजयालक्ष्मी पंडित २८ नोव्हेंबर १९६२ १८ ऑक्टोबर १९६४ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000325.000000३२५ दिवस महाराष्ट्र [६]
४ शारदा मुखर्जी ५ मे १९७७ १४ ऑगस्ट १९७८ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000101.000000१०१ दिवस आंध्र प्रदेश [७]
१४ ऑगस्ट १९७८ ५ ऑगस्ट १९८३ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000356.000000३५६ दिवस गुजरात [८]
५ ज्योती व्यंकटाचलम १४ ऑक्टोबर १९७७ २७ ऑक्टोबर १९८२ &0000000000000005.000000५ वर्षे, &0000000000000013.000000१३ दिवस केरळ [९]
६ कुमुदबेन जोशी २६ नोव्हेंबर १९८५ २ फेब्रुवारी १९९० &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000068.000000६८ दिवस आंध्र प्रदेश [१०]
७ राम दुलारी सिन्हा २३ फेब्रुवारी १९८८ १२ फेब्रुवारी १९९० &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000354.000000३५४ दिवस केरळ [९]
८ सरला ग्रेवाल ३१ मार्च १९८९ ५ फेब्रुवारी १९९० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000311.000000३११ दिवस मध्य प्रदेश [११]
९ शीला कौल १७ नोव्हेंबर १९९५ २३ एप्रिल १९९६ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000158.000000१५८ दिवस हिमाचल प्रदेश [१२]
१० फातिमा बीवी २५ जानेवारी १९९७ १ जुलै २००१ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000157.000000१५७ दिवस तमिळनाडू [१३]
११ व्ही.एस. रमादेवी २६ जुलै १९९७ १ डिसेंबर १९९९ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000128.000000१२८ दिवस हिमाचल प्रदेश [१२]
२ डिसेंबर १९९९ २० ऑगस्ट २००२ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000261.000000२६१ दिवस कर्नाटक [१४]
१२ प्रतिभा पाटील ८ नोव्हेंबर २००४ २३ जून २००७ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000227.000000२२७ दिवस राजस्थान [१५]
१३ प्रभा राव १९ जुलै २००८ २४ जानेवारी २०१० &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000189.000000१८९ दिवस हिमाचल प्रदेश [१२]
२५ जानेवारी २०१० २६ एप्रिल २०१० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000091.000000९१ दिवस राजस्थान [१६]
१४ मार्गारेट अल्वा ६ ऑगस्ट २००९ १४ मे २०१२ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000262.000000२६२ दिवस उत्तराखंड [१७]
१२ मे २०१२ ७ ऑगस्ट २०१४ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000087.000000८७ दिवस राजस्थान [१८]
१५ कमला बेनीवाल २७ नोव्हेंबर २००९ ६ जुलै २०१४ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000221.000000२२१ दिवस गुजरात [१९]
६ जुलै २०१४ ६ ऑगस्ट २०१४ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000031.000000३१ दिवस मिझोरम [२०]
१६ उर्मिला सिंह २५ जानेवारी २०१० २७ जानेवारी २०१५ &0000000000000005.000000५ वर्षे, &0000000000000002.000000२ दिवस हिमाचल प्रदेश [२१]
१७ शीला दीक्षित ११ मार्च २०१४ २५ ऑगस्ट २०१४ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000167.000000१६७ दिवस केरळ [२२]
१८ मृदुला सिन्हा ३१ ऑगस्ट २०१४ २ नोव्हेंबर २०१९ &0000000000000005.000000५ वर्षे, &0000000000000063.000000६३ दिवस गोवा [२३]
१९ द्रौपदी मुर्मू १८ मे २०१५ १३ जुलै २०२१ &0000000000000006.000000६ वर्षे, &0000000000000056.000000५६ दिवस झारखंड [२४]
२० नजमा हेपतुल्ला २१ ऑगस्ट २०१६ १० ऑगस्ट २०२१ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000354.000000३५४ दिवस मणिपूर [२५]
२१ आनंदीबेन पटेल* २३ जानेवारी २०१८ २८ जुलै २०१९ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000186.000000१८६ दिवस मध्य प्रदेश
१५ ऑगस्ट २०१८ २८ जुलै २०१९ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000347.000000३४७ दिवस छत्तीसगढ [२६]
२९ जुलै २०१९ पदस्थ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000273.000000२७३ दिवस उत्तर प्रदेश [२७]
२२ बेबी रानी मौर्य २६ ऑगस्ट २०१८ १५ सप्टेंबर २०२१ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000020.000000२० दिवस उत्तराखंड
२३ अनुसुइया उईके* २९ जुलै २०१९ २२ फेब्रुवारी २०२३ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000208.000000२०८ दिवस छत्तीसगढ [२८]
२३ फेब्रुवारी २०२३ पदस्थ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000064.000000६४ दिवस मणिपूर
२४ तमिळिसई सौंदरराजन* ८ सप्टेंबर २०१९ पदस्थ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000232.000000२३२ दिवस तेलंगणा [२९]

उपराज्यपाल[संपादन]

   पदस्थ उपराज्यपाल

क्र. चित्र नाव पदाची मुदत केंद्रशासित प्रदेश यांनी नियुक्ती केली
पदभार स्वीकारला पदभार सोडले कार्यकाळ
१ चंद्रावती १९ फेब्रुवारी १९९० १८ डिसेंबर १९९० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000302.000000३०२ दिवस पुद्दुचेरी रामस्वामी वेंकटरमण
२ राजेंद्र कुमारी बाजपेयी २ मे १९९५ २२ एप्रिल १९९८ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000355.000000३५५ दिवस शंकर दयाळ शर्मा
३ रजनी राय २३ एप्रिल १९९८ २९ जुलै २००२ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000097.000000९७ दिवस के.आर. नारायणन
४ किरण बेदी २९ मे २०१६ १६ फेब्रुवारी २०२१ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000263.000000२६३ दिवस प्रणब मुखर्जी
५ तमिळिसई सौंदरराजन १६ फेब्रुवारी २०२१ पदस्थ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000071.000000७१ दिवस रामनाथ कोविंद

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Sarojini Naidu: The first woman to become the governor of an Indian state". CNN-IBN. 13 February 2014. 25 March 2016 रोजी पाहिले.
  2. ^ Shubhojit (10 July 2014). "Women Governors in India". Elections.in. 25 March 2016 रोजी पाहिले.
  3. ^ "President appoints five new governors including Tamilisai Soundararajan in Telangana". The Hindu. September 2019. 1 September 2019 रोजी पाहिले.
  4. ^ "Shrimati Sarojini Naidu, Governor of UP". National Informatics Centre, UP State Union. Archived from the original on 21 January 2011. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Former Governors of West Bengal". West Bengal Government. Archived from the original on 9 November 2013. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Previous Governors List of Maharashtra". Maharashtra Government. Archived from the original on 6 February 2009. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Former Governors of Andhra Pradesh". Andhra Pradesh Government. Archived from the original on 5 April 2013. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Sharda Mukherjee, Former Governor of Gujarat". Gujarat Government. Archived from the original on 2013-12-03. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  9. ^ a b "Kerala Legislature - Governors". Kerala Government. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  10. ^ "Former Governors of AP". National Informatics Centre, AP State Union. Archived from the original on 5 April 2013. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  11. ^ "Sarla Grewal, Governor of Madhya Pradesh". NIC. Archived from the original on 11 November 2013. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  12. ^ a b c "Former Governors of Himachal Pradesh". Himachal Pradesh Government. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Former Governors of Tamilnadu". Tamil Nadu Government. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Ramadevi, Governor of Karnataka". Karnataka Government. Archived from the original on 12 March 2012. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Ex Governor of Rajasthan". Rajasthan Legislative Assembly Secretariat. Archived from the original on 4 August 2013. 26 June 2012 रोजी पाहिले.
  16. ^ "President appoints Governors". Press Information Bureau, New Delhi Press release dated 16 January 2010. 22 October 2013 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Margaret Alva, Governor of Uttarakhand". Uttarakhand Government. Archived from the original on 2021-05-12. 8 July 2015 रोजी पाहिले.
  18. ^ "Margaret Alva, Governor of Rajasthan". Rajasthan Government. 17 July 2013 रोजी पाहिले.
  19. ^ "Kamla Beniwal, Governor of Gujarat". Gujarat Government. Archived from the original on 2013-07-27. 25 March 2012 रोजी पाहिले.
  20. ^ "The story behind Kamla Beniwal's dismissal". The Hindu. 8 August 2014. 2 March 2018 रोजी पाहिले.
  21. ^ "Urmila Singh, Governor of Himachal Pradesh". Himachal Pradesh Government. 17 July 2013 रोजी पाहिले.
  22. ^ Jain, Bharti (4 March 2014). "Sheila Dikshit, Governor of Kerala". The Times of India. 4 March 2014 रोजी पाहिले.
  23. ^ Kamat, Prakash (31 August 2014). "Mridula Sinha sworn-in as Goa Governor". The Hindu.
  24. ^ "Draupadi Murmu Sworn In as First Woman Governor of Jharkhand". NDTV. 18 May 2015. 15 January 2016 रोजी पाहिले.
  25. ^ "Manipur: Najma Heptulla to be sworn-in as Governor on Sunday". Indian Express. 21 August 2016. 21 August 2016 रोजी पाहिले.
  26. ^ "Anandiben Patel, Governor of Chhattisgarh". Chhattisgarh Government. 23 July 2019 रोजी पाहिले.[permanent dead link]
  27. ^ "Anandiben Patel Takes Oath As Uttar Pradesh Governor". NDTV. 29 July 2019 रोजी पाहिले.
  28. ^ "Anusuiya Uikey takes oath as governor of Chhattisgarh". India Today. 29 July 2019 रोजी पाहिले.
  29. ^ "Tamil Nadu BJP chief Tamilisai Soundararajan sworn in as second Telangana Governor". Hindustan Times. 8 September 2019. 8 September 2019 रोजी पाहिले.
"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=भारतातील_महिला_राज्यपाल_व_उपराज्यपालांची_यादी&oldid=2298438" पासून हुडकले