२०२३ फॉर्म्युला वन हंगाम
| २०२३ एफ.आय.ए. फॉर्म्युला वन विश्व अजिंक्यपद हंगाम | |
| मागील हंगाम: २०२२ | पुढील हंगाम: २०२४ |
| यादी: देशानुसार | हंगामानुसार | |



२०२३ फॉर्म्युला वन हंगाम हा एफ.आय.ए. फॉर्म्युला वन शर्यतीचा ७४वा हंगाम होता. ह्या हंगामामध्ये २२ शर्यती खेळवल्या गेल्या ज्यात १० संघांच्या एकूण २२ चालकांनी सहभाग घेतला. ५ मार्च २०२३ रोजी बहरैन मध्ये पहिली तर २६ नोव्हेंबर रोजी अबु धाबीमध्ये अखेरची शर्यत खेळवली गेली.
संघ आणि चालक
[संपादन]२०२३ फॉर्म्युला वन हंगामात एकुन १० संघांनी भाग घेतला. खालील यादीत २०२३ हंगामात भाग घेतेलेल्या सर्व संघ व संघांच्या चालकांची माहिती आहे. चालकांचे क्रमांक फॉर्म्युला वन संघटनेच्या २०२३ हंगामाच्या अधिक्रुत सोत्राप्रमाणे आहेत. सर्व संघाची माहिती सुद्धा फॉर्म्युला वन संघटनेच्या २०२३ हंगामाच्या अधिक्रुत सोत्राप्रमाणे आहे.
सराव चालक
[संपादन]हंगामभर, प्रत्येक संघाने पहिल्या दोन सराव सत्रांपैकी एका सत्रात असा चालक उतरवणे बंधनकारक होते, ज्याने दोनपेक्षा जास्त शर्यतींमध्ये भाग घेतला नसेल. हे दोन वेळा करणे आवश्यक होते, प्रत्येक कारसाठी एकदा.[२५] ऑस्कर पियास्त्री, लोगन सार्जंट आणि निक डि व्ह्रिज यांनी बहरीन ग्रांप्रीमध्ये केलेली ग्रांप्री पदार्पणे अनुक्रमे मॅकलारेन-मर्सिडीज, विल्यम्स-मर्सिडीज आणि अल्फाटाउरी-होंडा आरबीपीटी संघासाठी आवश्यक सराव सत्र म्हणून गणली गेली.[२६] लियाम लॉसनचे डच ग्रांप्रीमधील पदार्पण गणले गेले नाही, कारण त्या कारसाठी आधीच निक डि व्ह्रिजने आवश्यक सराव सत्र पूर्ण केले होते.[२७]
| कारनिर्माता | क्र. | चालक | फेऱ्या |
|---|---|---|---|
| आल्फा रोमिओ-स्कुदेरिआ फेरारी | ९८ | १९, २२ | |
| स्कुदेरिआ अल्फाटौरी-होंडा आरबीपीटी | ४१ | १९ | |
| अल्पाइन एफ.१ संघ-रेनोल्ट एफ१ | ६१ | १९, २२ | |
| अॅस्टन मार्टिन अरामको-मर्सिडीज | ३४ | १४, २२ | |
| स्कुदेरिआ फेरारी | ३९ | १३, २२ | |
| हास एफ.१ संघ-स्कुदेरिआ फेरारी | ५० | १९, २२ | |
| मॅकलारेन-मर्सिडीज | २९ | २२ | |
| मर्सिडीज-बेंझ | ४२ | १९, २२ | |
| रेड बुल रेसिंग-होंडा आरबीपीटी | ३६ ३७ |
२२ २२ | |
| विलियम्स एफ१-मर्सिडीज-बेंझ | ४५ | २२ | |
| स्रोत:[२४] | |||
संघातील बदल
[संपादन]होंडाने पुन्हा रेड बुल रेसिंग आणि अल्फाटाउरीसाठी नावाने इंजिन पुरवठादार म्हणून पुनरागमन केले, आणि दोन्ही संघांनी इंजिन Honda RBPT या नावाने वापरण्यास सुरुवात केली.[२८] रेड बुल पॉवरट्रेन्सने या हंगामापासून इंजिन असेंब्ली व देखभाल स्वतःकडे घेण्याचे नियोजन केले होते,[२९] पण नंतर असे ठरले की होंडा रेड बुल रेसिंग व अल्फाटाउरीला २०२५ अखेरपर्यंत तांत्रिक मदत देत राहील.[३०]
चालक बदल
[संपादन]सेबास्टियन फेटेलने २०२२ हंगामनंतर निवृत्ती घेतली,[३१] आणि १५ पूर्ण हंगामांनंतर आपली फॉर्म्युला वन कारकीर्द संपवली.[३२] अॅस्टन मार्टिनमध्ये त्याची जागा फर्नांडो अलोन्सोने घेतली, ज्याने दोन हंगामानंतर अल्पाइन सोडली.[३३] अलोन्सोच्या जागी सुरुवातीला २०२१ फॉर्म्युला २ विजेता व अल्पाइनचा राखीव चालक ऑस्कर पियास्त्री असल्याची घोषणा झाली.[३४] या घोषणेनंतर लगेचच पियास्त्रीने सांगितले की त्याने २०२३ साठी करार केलेला नाही व तो अल्पाइनसाठी ड्राइव्ह करणार नाही.[३५] FIA Contract Recognition Boardने ठरवले की त्याचे अल्पाइनसाठी शर्यतीचे कोणतेही कंत्राटी बंधन नव्हते.[३६] पियर गॅस्ली, ज्याचा अल्फाटाउरीसोबत करार होता, त्याने अल्पाइनमध्ये प्रवेश केला व अलोन्सोची जागा घेतली.[३७] गॅस्लीची जागा २०२०–२१ फॉर्म्युला ई आणि २०१९ फॉर्म्युला २ विजेता निक डि व्ह्रिसने घेतली.[३८][३९]
डॅनियल रिक्कार्डोने दोन हंगामांनंतर मॅकलेरेन सोडली. त्याचा २०२३ साठी संघासोबत करार असला तरी, २०२२ हंगामात परस्पर संमतीने तो समाप्त केला.[४०] रिक्कार्डोची जागा पियास्त्रीने घेतली, ज्याने आपला फॉर्म्युला वन पदार्पण केले.[४१] निकोलस लॅटिफीने विलियम्स तीन हंगामांनंतर सोडली.[४२] त्याची जागा लोगन सार्जंटने घेतली, ज्याने फॉर्म्युला २मधून पदवी घेतली, फॉर्म्युला वनमध्ये पदार्पण केले आणि २०१५ नंतर स्पर्धा करणारा पहिला अमेरिकन फॉर्म्युला वन ड्रायव्हर झाला.[४३] मिक शूमाकरने दोन हंगामांनंतर हास सोडली.[४४] त्याची जागा निको हुल्केनबर्गने घेतली, ज्याने शेवटचा पूर्ण हंगाम २०१९ मध्ये रेनॉल्टसोबत केला होता.[४५]
हंगामातील बदल
[संपादन]निक डि व्ह्रिसला अल्फाटाउरीने पहिल्या दहा शर्यतींत खराब कामगिरीमुळे हंगामात काढून टाकले.[४६] त्याच्या जागी डॅनियल रिक्कार्डोने २०२३ हंगेरीयन ग्रांप्रीपासून शर्यतीला सुरुवात केली. रिक्कार्डोने यापूर्वी २०१२ व २०१३ मध्ये या संघासोबत (तेव्हा टोरो रोसो म्हणून) रेस केली होती.[४७] २०२३ डच ग्रांप्रीच्या दुसऱ्या सराव सत्रात, हंगामातील तिसऱ्या शर्यतीत, रिक्कार्डोच्या डाव्या हातातील मेटाकार्पल हाड तुटले. त्यामुळे रेड बुल रेसिंग आणि अल्फाटाउरीचे राखीव चालक लियाम लॉसनने रिक्कार्डोच्या जागी शर्यतीला सुरुवात केली आणि आपले फॉर्म्युला वन पदार्पण केले.[९] लॉसनने रिक्कार्डोच्या अनुपस्थितीत इटालियन, सिंगापूर, जपानी आणि कतार ग्रांप्रीमध्ये रेस केली, त्यानंतर रिक्कार्डोने युनायटेड स्टेट्स ग्रांप्रीमध्ये पुनरागमन केले.[४८][४९]
हंगामाचे वेळपत्रक
[संपादन]एफ.आय.ए संघटनेने २०२३ फॉर्म्युला वन हंगामाचे वेळपत्रक सप्टेंबर २०, इ.स. २०२२ रोजी जाहीर केला. २०२३ फॉर्म्युला वन हंगामामध्ये २२ शर्यती भरवल्या गेल्यात. या मध्ये अझरबैजान, ऑस्ट्रियन, बेल्जियम, कतार, युनायटेड स्टेट्स आणि साओ पाउलो ग्रांप्री मध्ये स्प्रिन्ट शर्यत सुधा भरवली गेली.[५०]
वेळपत्रकामधील विस्तार आणि बदल
[संपादन]- कतार ग्रांप्री २०२१ मध्ये शेवटच्या वेळी आयोजित झाल्यानंतर वेळपत्रकावर परत आली. ग्रांप्रीच्या सुरुवातीला नवीन उद्देशाने तयार केलेल्या सर्किटमध्ये हलवण्याची योजना होती, परंतु त्याऐवजी लोसेल आंतरराष्ट्रीय सर्किट येथे आयोजित करण्यात आली.[५३][५४][५१]
- लास व्हेगस ग्रांप्रीने २०२३ फॉर्म्युला वन हंगामात पुन्हा आपले पदार्पण केले, लास वेगास पट्टी ओलांडून नवीन स्ट्रीट सर्किट वर नोव्हेंबरमध्ये शर्यत झाली. लास वेगासमध्ये आयोजित केलेली शेवटची ग्रांप्री १९८२ सीझरस पॅलेस ग्रांप्री होती. १९८२ नंतर प्रथमच युनायटेड स्टेट्स मध्ये एकाच हंगामात तीन शर्यती आयोजित केल्या गेल्या.[५५][५६]
- रशियन ग्रांप्री २०२३ फॉर्म्युला वन हंगामाच्या वेळपत्रकामध्ये शामिल करण्यासाठी एक वैशिष्ट्यीकृत करार केला गेला होता. त्या करारात ही शर्यत सोची ऑतोद्रोम वरून नोवोझिलोव्हो शहरातील इगोरा ड्राइव्ह येथे भरवायाची होती. नोवोझिलोव्हो शहर हे सेंट पीटर्सबर्ग पासून ५४ किलोमीटर (३४ मैल) अंतरावर आहे.[५७]परंतु, युक्रेनवरील रशियन युद्दाचा प्रतिसाद म्हणून करार रद्द करण्यात आला.[५८]
- फ्रेंच ग्रांप्री २०२३ फॉर्म्युला वन हंगामाच्या वेळपत्रकामध्ये शामील नाही केली गेली, जरी ग्रांप्रीच्या प्रवक्त्यांनी सांगितले होते की या ग्रांप्रीची जागा इतर ग्रांप्री सह शामील करून गोलाआकार पधतीने भरवण्याचा करार होता..[५९]
- चिनी ग्रांप्री सुरुवातीला २०१९ मध्ये आयोजित केल्यानंतर पुन्हा २०२३ वेळपत्रकामध्ये शामिला झाली, परंतु कोविड-१९ महामारी मुळे सादर केलेल्या सततच्या अडचणींमुळे ती सलग चौथ्या वर्षी रद्द करण्यात आली.[६०]ते बदलले नाही.[६१]
- एमिलिया रोमाग्ना ग्रांप्री २०२३ हंगामातील सहावी फेरी म्हणून २१ मे रोजी भरवली जाणार होती, परंतु १७ मे, २०२३ रोजी परिसरात पूर आल्याने रद्द करण्यात आली.[५२]
हंगामाचा सारांश
[संपादन]पूर्वहंगाम चाचणी
[संपादन]एकच पूर्व-हंगामी चाचणी बहरैन इंटरनॅशनल सर्किट, साखीर येथे २३ ते २५ फेब्रुवारी दरम्यान झाली.[६२] अॅस्टन मार्टिनचा चालक लान्स स्ट्रोलला प्रशिक्षणादरम्यान "किरकोळ" सायकल अपघात झाल्याने तो चाचणीस अनुपस्थित होता.[६३] त्याच्या जागी राखीव चालक फेलिपे ड्रुगोविचने सहभाग घेतला.[६४] रेड बुल रेसिंगचा सर्जिओ पेरेझने चाचणीतील सर्वात जलद वेळ नोंदवली, तर अल्फाटाउरीने सर्वाधिक अंतर पूर्ण केले.[६५]
सुरुवातीच्या फेऱ्या
[संपादन]रेड बुल रेसिंगने हंगामाच्या पहिल्या बहरैन ग्रांप्रीमध्ये पहिल्या दोन स्थानांवर कब्जा केला, तर फेरारीचे दोन्ही चालक दुसऱ्या रांगेत होते. अॅस्टन मार्टिनच्या फर्नांडो अलोन्सोने पाचव्या स्थानावरून सुरुवात केली.[६६][६७] मॅक्स व्हर्सटॅपनने बहुतेक वेळ रेसचे नेतृत्व केले आणि आपल्या सहकारी पेरेझपेक्षा अकरा सेकंदांनी विजय मिळवला. शार्ल लक्लेर तिसऱ्या स्थानावरून मेकॅनिकल बिघाडामुळे रिटायर झाला, त्यामुळे अलोन्सो तिसऱ्या स्थानावर आला, ज्याने शेवटच्या टप्प्यात कार्लोस सायन्सवर आघाडी घेतली. लुईस हॅमिल्टन पाचव्या, लान्स स्ट्रोल—जो अद्याप मोडलेल्या मनगट व बोटासह रेस करत होता—सहाव्या, आणि जॉर्ज रसेल सातव्या स्थानावर आला. गुण मिळवणाऱ्या स्थानांत वाल्टेरी बोट्टास (आल्फा रोमिओ), पियर गॅस्ली (अल्पाइन) आणि अॅलेक्स अल्बॉन (विलियम्स) होते.[६८] या निकालामुळे व्हर्सटॅपनला ड्रायव्हर चॅम्पियनशिपमध्ये ७ गुणांची आघाडी मिळाली, आणि रेड बुलला कन्स्ट्रक्टर चॅम्पियनशिपमध्ये २० गुणांची आघाडी मिळाली.[६९]
सौदी अरेबियन ग्रांप्रीमध्ये पेरेझने पात्रता फेरीत पोल पोझिशन मिळवली. चॅम्पियनशिप लीडर व्हर्सटॅपनला पात्रता फेरीत ड्राइव्ह शाफ्ट तुटल्याने सुरुवातीला १५ व्या स्थानावरून सुरुवात करावी लागली. पहिल्या फेरीत पेरेझने पहिले स्थान अलोन्सोकडे गमावले, पण चौथ्या फेरीत पुन्हा मिळवले. व्हर्सटॅपनने पंधराव्या स्थानावरून सुरुवात करत २५व्या फेरीपर्यंत दुसऱ्या स्थानावर मजल मारली आणि उर्वरित शर्यत तिथेच कायम राहिला. अलोन्सोने तिसरे स्थान मिळवले—त्याचे १००वे पोडियम—तर मर्सिडीजचे रसेल आणि हॅमिल्टन अनुक्रमे चौथ्या आणि पाचव्या स्थानावर फिनिश झाले. लक्लेर आणि मॅगन्युसन यांनी या हंगामातील पहिले गुण अनुक्रमे सातव्या आणि दहाव्या स्थानावर मिळवले. मॅगन्युसनचे दहावे स्थान हे हाससाठी हंगामातील पहिले गुण होते. व्हर्सटॅपनने सर्वात जलद फेरीसाठी बोनस गुण मिळवला, ज्यामुळे त्याने केवळ एका गुणाच्या फरकाने चॅम्पियनशिप लीड कायम राखली. रेड बुलने आपली चॅम्पियनशिप आघाडी ४९ गुणांवर नेली.[७०][७१][७२]
ऑस्ट्रेलियन ग्रांप्रीमध्ये व्हर्सटॅपनने पोल पोझिशन घेतली, तर पेरेझ पात्रता फेरीत घसरला आणि त्याने नवीन पॉवर युनिट घेतल्यामुळे पिटलेनमधून सुरुवात केली. शर्यतीच्या सुरुवातीला व्हर्सटॅपनला रसेल आणि हॅमिल्टन यांनी ओव्हरटेक केले. १२व्या फेरीपर्यंत व्हर्सटॅपनने पुन्हा आघाडी घेतली आणि रेस सहजपणे जिंकली, कारण रसेल १८व्या फेरीत तांत्रिक बिघाडामुळे रिटायर झाला. व्हर्सटॅपनने रेस जिंकली, त्यानंतर हॅमिल्टन, अलोन्सो आणि स्ट्रोल, तर पेरेझने पाचवे स्थान आणि सर्वात जलद फेरी घेतली. या ग्रांप्रीमध्ये सर्वाधिक रेड फ्लॅग लागले—तीन वेळा—पहिली अल्बॉनच्या क्रॅशमुळे, दुसरी मॅगन्युसनच्या क्रॅशमुळे, आणि तिसरी पुन्हा सुरुवातीच्या बहु-कार अपघातामुळे. मॅकलेरेन आणि अल्फाटाउरीने या शर्यतीत हंगामातील पहिले गुण मिळवले; मॅकलेरेनचे नॉरिस आणि पियास्त्री अनुक्रमे सहाव्या आणि आठव्या स्थानावर, तर अल्फाटाउरीचा सुनोडा दहाव्या स्थानावर. शर्यतीनंतर, व्हर्सटॅपनची आघाडी पेरेझवर १५ गुणांवर गेली, आणि रेड बुलची ५८ गुणांवर.[७२][७३][७४][७५][७६]
अझरबैजान ग्रांप्रीमध्ये हंगामातील पहिला स्प्रिंट इव्हेंट झाला. शार्ल लक्लेरने स्प्रिंट आणि ग्रांप्री दोन्हीसाठी पोल पोझिशन मिळवली.[७७][७८] लक्लेरने स्प्रिंटमध्ये सुरुवातीपासून आघाडी घेतली, पण पेरेझने सातव्या फेरीला DRSच्या मदतीने मुख्य सरळ रेषेवर आघाडी घेतली आणि शेवटपर्यंत आघाडी राखली. लक्लेर दुसरा, व्हर्सटॅपन तिसरा, रसेल चौथा.[७९] ग्रांप्रीमध्ये, पोलसिटर लक्लेरने सुरुवातीला आघाडी राखली. तिसऱ्या फेरीला DRS सक्रिय झाल्यावर व्हर्सटॅपनने पुढच्या फेरीतच पहिल्या वळणावर लक्लेरला ओलांडले. सहाव्या फेरीला पेरेझनेही दुसरे स्थान घेतले. पिटस्टॉप फेझमध्ये व्हर्सटॅपनने आघाडी गमावली, तर पेरेझने सेफ्टी कारदरम्यान पिटस्टॉप घेत आघाडी घेतली. शेवटी पेरेझ, व्हर्सटॅपन आणि लक्लेर हे पहिले तीन राहिले; पेरेझने आपला दुसरा अझरबैजान ग्रांप्री विजय मिळवला. हे लक्लेर आणि फेरारीसाठी हंगामातील पहिले पोडियम होते.[८०] शर्यतीनंतर व्हर्सटॅपनची चॅम्पियनशिप आघाडी सहा गुणांवर आली, तर रेड बुलने आपली आघाडी ९३ गुणांवर नेली.[८१]
मियामी ग्रांप्रीमध्ये पेरेझने पोल पोझिशन मिळवली, त्यानंतर अलोन्सो, सायन्स आणि मॅगन्युसन. व्हर्सटॅपनला पात्रता फेरीत अंतिम सत्रात चूक झाल्याने आणि दुसऱ्या प्रयत्नात लक्लेरच्या अपघातामुळे रेड फ्लॅग लागल्याने वेळ मिळवता आली नाही व नवव्या स्थानावरून सुरुवात करावी लागली.[८२] शर्यतीत, व्हर्सटॅपनने जलदपणे गाड्या ओलांडत १७व्या फेरीपर्यंत दुसऱ्या स्थानावर पोहोचला. पेरेझ पिटस्टॉप घेतल्यावर व्हर्सटॅपन आघाडीवर, आणि ४५व्या फेरीला पिट केल्यावर पेरेझने आघाडी परत मिळवली. ४७व्या फेरीला व्हर्सटॅपनने पुन्हा आघाडी घेतली आणि सर्वात जलद फेरीसह विजय मिळवला. पहिले तीन अनुक्रमे व्हर्सटॅपन, पेरेझ आणि अलोन्सो.[८३] या विजयामुळे व्हर्सटॅपनने चॅम्पियनशिप आघाडी १४ गुणांवर नेली, रेड बुलने १२२ गुणांवर.[८४]
मोनॅको ग्रांप्रीमध्ये व्हर्सटॅपनने पोल मिळवली, त्यानंतर अलोन्सो, लक्लेर आणि ओकों (Q३ मध्ये तात्पुरती पोल मिळवलेली). लक्लेरला पात्रता फेरीत नॉरिसला अडथळा दिल्याने तीन स्थानांची शिक्षा मिळाली. पेरेझ पात्रता फेरीच्या पहिल्या भागात क्रॅश झाला आणि २० व्या स्थानावरून सुरुवात केली.[८५] शर्यतीची सुरुवात कोरड्या स्थितीत झाली, आणि ४०व्या फेरीपर्यंत व्हर्सटॅपनने दहा सेकंदांची आघाडी घेतली. पुढच्या फेऱ्यांमध्ये पावसामुळे ड्रायव्हरने ५० ते ५५व्या फेरीपर्यंत इंटरमिजिएट टायर घेतले, काहींनी पुढे फुल-वेट्स घेतले. व्हर्सटॅपनने आपली आघाडी कायम राखली आणि आपला दुसरा मोनॅको ग्रांप्री विजय मिळवला, अलोन्सो दुसरा, त्याचा हंगामातील सर्वोत्तम निकाल. ओकोंला हंगेरियन ग्रांप्रीनंतर पहिले पोडियम मिळाले (तिसरे स्थान). पेरेझ १६ व्या स्थानावर.[८६][८७] या निकालानंतर व्हर्सटॅपन व रेड बुलने अनुक्रमे ३९ आणि १२९ गुणांनी चॅम्पियनशिप आघाडी वाढवली.[८८]
व्हर्सटॅपनने स्पॅनिश ग्रांप्रीसाठी पोल मिळवली, त्यानंतर सायन्स आणि नॉरिस. मागील वर्षाच्या स्पॅनिश ग्रांप्रीमध्ये पोलवरून सुरुवात केलेल्या शार्ल लक्लेरने यावेळी फक्त १९वे स्थान मिळवले, आणि संघाने त्याच्या सेटअपमध्ये बदल केल्याने तो पिटलेनमधून सुरू झाला. चॅम्पियनशिपमध्ये दुसऱ्या क्रमांकावर असलेल्या पेरेझने ११वे स्थान मिळवले.[८९] व्हर्सटॅपनने शर्यत सहज जिंकली, मर्सिडीजच्या हॅमिल्टन आणि रसेल (जो १२व्या स्थानावरून सुरुवात) आणि पेरेझ यांच्या पुढे. विजय मिळवतानाच व्हर्सटॅपनने प्रत्येक फेरी आघाडीवर घेतली आणि सर्वात जलद फेरीही मारली, जे त्याच्या कारकिर्दीतील तिसरे ग्रँड स्लॅम ठरले.[९०][९१] या निकालामुळे व्हर्सटॅपनने आपली चॅम्पियनशिप आघाडी ५३ गुणांनी वाढवली आणि रेड बुलने आपली आघाडी १३५ गुणांवर नेली. मर्सिडीजच्या दुहेरी पोडियममुळे त्यांनी कन्स्ट्रक्टर्स चॅम्पियनशिपमध्ये दुसरे स्थान मिळवले, अॅस्टन मार्टिनच्या पुढे.[९२][९३]
मधल्या फेऱ्या
[संपादन]
कॅनेडियन ग्रांप्रीमध्ये व्हर्सटॅपनने पावसाच्या स्थितीत पोल मिळवली, हासच्या हल्केनबर्ग आणि अलोन्सो पुढे; हल्केनबर्गला शिक्षा मिळाल्याने तो पाचव्या स्थानावर गेला. पेरेझने परिस्थितीचे योग्य मूल्यांकन न करता १२वे स्थान मिळवले. व्हर्सटॅपनने शर्यत पूर्णपणे वर्चस्व गाजवून रेड बुल रेसिंगसाठी १००वा विजय मिळवला, त्यानंतर अलोन्सो आणि हॅमिल्टन यांच्यात तिसऱ्या स्थानासाठी जोरदार झुंज होती. रसेल चौथा.[९४] व्हर्सटॅपनच्या ४१व्या विजयामुळे तो अयर्टन सेनाच्या बरोबरीने सर्वाधिक F१ विजयांच्या पाचव्या क्रमांकावर पोहोचला.[९५] रेड बुलची चॅम्पियनशिप आघाडी १५४ गुणांवर, व्हर्सटॅपनची ६९ गुणांवर.[९६]
व्हर्सटॅपनने ऑस्ट्रियन ग्रांप्रीमध्ये, रविवारच्या ग्रांप्री आणि शनिवारीच्या स्प्रिंटसाठी पोल मिळवली. पेरेझने सुरुवातीला आघाडी घेतली पण व्हर्सटॅपनने पहिल्याच फेरीतील तिसऱ्या वळणावर त्याला ओलांडले. व्हर्सटॅपनने प्रत्येक फेरीत आघाडी राखून विजय मिळवला. पेरेझ तिसऱ्या स्थानावर गेला पण नंतर हल्केनबर्गला ओलांडून दुसऱ्या स्थानावर आला. सायन्स तिसरा.[९७] शर्यतीत, व्हर्सटॅपनने आघाडी घेतली, दुसऱ्या स्थानावर लक्लेर आणि तिसऱ्या स्थानावर सायन्स. लक्लेरने व्हर्च्युअल सेफ्टी कारच्या वेळी पिट करून थोड्या वेळासाठी आघाडी घेतली, पण लगेच व्हर्सटॅपनने परत आघाडी घेतली. व्हर्सटॅपनने सलग पाचवा विजय मिळवला, लक्लेरने हंगामातील सर्वोत्तम (दुसरे) स्थान मिळवले, पेरेझने पंधराव्या स्थानावरून तिसरा पूर्ण केला.[९८] व्हर्सटॅपन आणि रेड बुलने अनुक्रमे ८१ आणि १९९ गुणांनी आपली आघाडी वाढवली.[९९]
ब्रिटिश ग्रांप्रीमध्ये मॅकलारेन संघाने नवीन सुधारित गाड्या आणल्यानंतर मोठी सुधारणा दिसली. लँडो नॉरिस आणि ऑस्कर पियास्त्री अनुक्रमे दुसऱ्या व तिसऱ्या स्थानावर पात्र ठरले. मॅक्स व्हर्सटॅपनने सलग पाचव्यांदा पोल मिळवली, तर सर्जिओ पेरेझ १६व्या स्थानावर, सलग पाचव्या शर्यतीसाठी पात्रतेच्या शेवटच्या फेरीत प्रवेश करू शकला नाही.[१००] नॉरिसने उत्कृष्ट सुरुवात करून पहिल्या वळणात व्हर्सटॅपनला ओलांडले. पाचव्या फेरीत व्हर्सटॅपनने नॉरिसला पुन्हा ओलांडून सलग सहावा ग्रांप्री विजय मिळवला, तर नॉरिसने हंगामातील सर्वोत्तम दुसरे स्थान मिळवले. हॅमिल्टनने सेफ्टी कारच्या फायद्याने पियास्त्रीला मागे टाकून तिसरे स्थान मिळवले, हे एकाच ट्रॅकवर त्याचे विक्रमी १४वे पोडियम होते.[१०१] पेरेझ सहाव्या स्थानावर.[१०२] या निकालामुळे ड्रायव्हर्स चॅम्पियनशिपमधील आघाडी ९९ गुणांनी आणि कन्स्ट्रक्टर्स चॅम्पियनशिपमधील आघाडी २०८ गुणांनी वाढली.[१०३]
हंगेरी ग्रांप्रीमध्ये डी व्ह्रीसच्या जागी रिकियार्डोला संघाने निवडले.[१०४] लुईस हॅमिल्टनने पोल मिळवली, २०२१ सौदी ग्रांप्रीपासून पहिली पोल होती, आणि एका ट्रॅकवर नऊ पोल्स मिळवण्याचा विक्रम केला. व्हर्सटॅपन दुसरा, नॉरिस तिसरा.[१०५] सुरुवातीला हॅमिल्टनने आघाडी गमावली, त्याला नॉरिस आणि पियास्त्री यांनी ओलांडले. व्हर्सटॅपनने विजय मिळवत सलग सात शर्यती जिंकणारा पाचवा ड्रायव्हर बनला. हॅमिल्टनने पियास्त्रीला अखेरच्या फेरीत ओलांडून चौथे स्थान घेतले, तर पेरेझने नवव्या स्थानावरून तिसऱ्या स्थानावर झेप घेतली आणि नॉरिस दुसरा. रेड बुल रेसिंगने सलग बारा विजय मिळवत कन्स्ट्रक्टरसाठी नवा विक्रम प्रस्थापित केला, जो १९८८मध्ये मॅकलारेनने केलेल्या ११ सलग विजयांचा विक्रम होता.[१०६] व्हर्सटॅपनची आघाडी ११० गुणांवर पोहोचली, रेड बुल कन्स्ट्रक्टर्समध्ये २२९ गुणांनी आघाडीवर.[१०७]
बेल्जियन ग्रांप्रीमध्ये पुन्हा स्प्रिंट फॉरमॅट दिसले, आणि व्हर्सटॅपनने स्प्रिंट व ग्रांप्री दोन्हीसाठी सर्वात वेगवान वेळ नोंदवली. त्याला गियरबॉक्स मर्यादा ओलांडल्याबद्दल ग्रांप्रीसाठी पाच स्थानांची शिक्षा मिळाली, त्यामुळे शार्ल लक्लेर पोलवर. पावसामुळे स्प्रिंट ३० मिनिटांनी उशीराने सुरू झाली, सर्वजण फुल-वेट टायर्सवर. सेफ्टी कार आत घेतल्यानंतर बहुतेकांनी इंटरमिजिएट टायर्स घेतले, व्हर्सटॅपनने मात्र पुढच्या फेरीतच बदल केले, म्हणून एक फेरी पियास्त्रीच्या मागे पडला, पण नंतर त्याला ओलांडून स्प्रिंट जिंकली.[१०८] शर्यतीत, पेरेझने पहिल्याच फेरीत लक्लेरवरून आघाडी घेतली. नवव्या फेरीत व्हर्सटॅपनने लक्लेरला ओलांडून दुसऱ्या स्थानावर, आणि १७व्या फेरीत पेरेझला ओलांडून विजय मिळवला.[१०९] या निकालामुळे व्हर्सटॅपनची आघाडी १२५ गुणांनी, आणि रेड बुलची २५६ गुणांनी वाढली.[११०]
डच ग्रांप्रीमध्ये डॅनियल रिकियार्डोचा अपघात झाला आणि त्याच्या हाताची मेटाकार्पल हाड तुटली, कारण त्याच्यासमोर मॅकलारेनच्या ऑस्कर पियास्त्रीचा अपघात झाला होता, आणि टाळण्याच्या प्रयत्नात रिकियार्डोला दुखापत झाली. त्यामुळे रिकियार्डोने संपूर्ण विकेंडमध्ये सहभाग घेतला नाही, त्याच्या जागी रेड बुल ज्युनियर टीमचा ड्रायव्हर लिआम लॉसनने सहभाग घेतला.[१११] मॅक्स व्हर्सटॅपनने सलग तिसऱ्या वर्षी झांडव्होर्टमध्ये पोल मिळवली, लँडो नॉरिस दुसरा, जॉर्ज रसेल तिसरा. पहिल्याच फेरीत पाऊस पडू लागला आणि अनेक ड्रायव्हर्सनी लवकरच इंटरमिजिएट टायर्स घेतले. या वेळी सर्जिओ पेरेझ पाचव्या फेरीत आघाडीवर आला, त्याच्या मागे आल्फा रोमिओचा झोउ गुआन्यू आणि पियरे गॅस्ली. व्हर्सटॅपनने १३व्या फेरीला ड्राय टायर्सवर परत जाताना पेरेझला अंडरकट दिला आणि तिथून शेवटपर्यंत आघाडी कायम ठेवली. अखेरच्या फेऱ्यांत पुन्हा पाऊस पडला, टर्न १ ला अनेक ड्रायव्हर्स अडकले. पेरेझने दुसरे स्थान गमावले, आणि फर्नांडो अलोन्सो दुसऱ्या स्थानावर आला. पेरेझने तिसरे स्थान मिळवले, पण पिट लेनमधील वेग मर्यादा ओलांडल्याबद्दल त्याला पाच सेकंदांची शिक्षा मिळाली आणि पियरे गॅस्लीला त्याचा पहिला पोडियम मिळाला (२०२१ अझरबैजान ग्रांप्रीपासून पहिला).[११२] या फेरीनंतर, व्हर्सटॅपनची ड्रायव्हर्स चॅम्पियनशिपमध्ये आघाडी १३८ गुणांवर, रेड बुलची कन्स्ट्रक्टर्समध्ये आघाडी २८५ गुणांवर.[११३]
इटालियन ग्रांप्रीमध्ये कार्लोस साईन्स जूनियरने या वर्षातील पहिली पोल मिळवली, त्याच्या मागे व्हर्सटॅपन आणि टीममेट शार्ल लक्लेर. शर्यतीत, साईन्सने आक्रमक व्हर्सटॅपनविरुद्ध आघाडीचा चांगला बचाव केला, पण १५व्या फेरीला टर्न १ वर चूक केल्यामुळे व्हर्सटॅपनने आघाडी घेतली. पिटस्टॉपमधील बदल वगळता, व्हर्सटॅपनने शेवटपर्यंत आघाडी कायम ठेवली, सलग दुसऱ्यांदा इटालियन ग्रांप्री जिंकली आणि सलग १० शर्यती जिंकण्याचा सेबॅस्टियन फेटेलचा विक्रम मोडला. मागे, जॉर्ज रसेल आणि पेरेझ चौथ्या स्थानासाठी लढले, पेरेझने ही लढत जिंकून साईन्स आणि लक्लेरसोबत दुसऱ्या स्थानासाठी झुंज दिली. शेवटी पेरेझ दुसरा, साईन्स तिसरा, लक्लेर तिसरा, रसेल पाचवा, हॅमिल्टन सहावा.[११४] या निकालामुळे रेड बुल आणि व्हर्सटॅपनची अनुक्रमे आघाडी ३१० व १४५ गुणांनी वाढली.[११५]
अंतिम फेऱ्या
[संपादन]
साईन्सने सिंगापूर ग्रांप्रीमध्ये सलग दुसरी पोल मिळवली, पात्रतेत जॉर्ज रसेल आणि लक्लेर मागे. रेड बुल रेसिंगला पूर्ण विकेंड अडचणी आल्या, व्हर्सटॅपन आणि पेरेझ अनुक्रमे ११वा व १३वा स्थानावर.[११६] २०१८ रशियन ग्रांप्रीनंतर प्रथमच रेड बुल रेसिंग पात्रतेच्या अंतिम फेरीत पोहोचली नाही.[११७] शर्यतीच्या सुरुवातीला साईन्सने आघाडी कायम ठेवली, लक्लेरने रसेलला टर्न १ वर ओलांडले. लोगन सार्जेंटच्या विलियम्सच्या अपघातामुळे सेफ्टी कार आली आणि बहुतांश गाड्यांनी पिटस्टॉप केले. लक्लेरला इतर गाड्यांना पुढे जाऊ द्यावे लागल्यामुळे तो पाचव्या स्थानावर गेला. साईन्सने अखेरपर्यंत रसेल व नॉरिसच्या दबावाखाली दुसरा फॉर्म्युला वन विजय मिळवला. शेवटच्या फेरीत रसेल दुसऱ्या स्थानावरून अपघातग्रस्त झाला आणि हॅमिल्टन तिसरा आला. लक्लेर चौथा, व्हर्सटॅपन पाचवा. पेरेझ आठवा. साईन्सचे हे फेरारीसाठी २०२२ ऑस्ट्रियन ग्रांप्रीनंतरचे पहिले विजय, आणि व्हर्सटॅपनच्या सलग १० विजयांची मालिका आणि रेड बुलच्या सलग १५ विजयांची मालिका संपली.[११८][११९] व्हर्सटॅपनने त्याची आघाडी १५१ गुणांवर वाढवली, पण रेड बुलची आघाडी ३०८ गुणांवर कमी झाली.[१२०]
सुझुका येथे जपानी ग्रांप्रीसाठी व्हर्सटॅपन परत पोलवर आला, पियास्त्री आणि नॉरिसच्या पुढे पात्रता मिळवली. सुरुवातीला नॉरिस आणि पियास्त्री दोघेही व्हर्सटॅपनवर हल्ला करत होते – पियास्त्रीने टर्न १ च्या आतून आणि नॉरिसने बाहेरून प्रयत्न केला, परंतु व्हर्सटॅपनने आघाडी कायम ठेवली. व्हर्सटॅपनने मॅकलारेनपासून अंतर निर्माण करून शर्यत जिंकली. सुरुवातीला नॉरिसने दुसऱ्या स्थानासाठी पियास्त्रीला मागे टाकले. पियास्त्रीने अंडरकट करून दुसरे स्थान परत मिळवले, परंतु नंतर मॅकलारेनने पियास्त्रीला नॉरिसला पुढे जाऊ देण्याचे आदेश दिले, जेणेकरून नॉरिस व्हर्सटॅपनवर हल्ला करू शकेल. पेरेझ, जो चॅम्पियनशिपमध्ये दुसरा होता, पाचव्या स्थानावरून सुरुवात केली, परंतु हॅमिल्टनशी झालेल्या धडकेत त्याला फ्रंट विंग बदलावा लागला आणि तो मागे गेला. १२व्या फेरीला पेरेझने मॅग्नुसेनशी संपर्क केला आणि पुन्हा विंग बदलावा लागला, त्यानंतर अपघाती नुकसानामुळे गाडी रिटायर केली. व्हर्सटॅपनच्या विजयाने रेड बुल रेसिंगने या हंगामातील वर्ल्ड कन्स्ट्रक्टर्स चॅम्पियनशिप जिंकली – त्यांची सहावी आणि सलग दुसरी.[१२१][१२२] व्हर्सटॅपनच्या विजयामुळे त्याच्या चॅम्पियनशिप आघाडी १७७ गुणांवर पोहोचली.[१२३]
कतार ग्रांप्रीमध्ये व्हर्सटॅपनला टायटल जिंकण्याची संधी होती. स्प्रिंटमध्ये पहिल्या सहा स्थानांपैकी एक मिळवला तरी व्हर्सटॅपन टायटल जिंकू शकला असता, पेरेझ कुठेही संपला तरी.[१२४] ऑस्कर पियास्त्रीने स्प्रिंट पोल मिळवली, त्याच्या मागे नॉरिस, व्हर्सटॅपन आणि रसेल, आणि फेरारीचे दोघे.[१२५] स्प्रिंटमध्ये वेगवेगळ्या स्ट्रॅटेजी पाहायला मिळाल्या – पियास्त्री, नॉरिस आणि व्हर्सटॅपनने मिडियम टायर्स, तर रसेल, साईन्स आणि लक्लेरने सॉफ्ट टायर्स निवडले. सुरुवातीला सॉफ्ट टायर्स लावलेल्या तिघांनी व्हर्सटॅपन व नॉरिसला मागे टाकले, पियास्त्रीने आघाडी ठेवली, मग सेफ्टी कार आली. शर्यत पुन्हा सुरू झाल्यावर रसेलने पियास्त्रीला ओव्हरटेक करून आघाडी घेतली. दुसऱ्या अर्ध्यात टायर्सची गती कमी झाल्याने रसेल, साईन्स, लक्लेर पुन्हा मागे पडले, पियास्त्री, व्हर्सटॅपन, नॉरिस यांनी पुढे जाऊन पियास्त्रीने पहिला आणि मॅकलारेनचा पहिला स्प्रिंट विजय मिळवला. या निकालामुळे व्हर्सटॅपनने सलग तिसरे ड्रायव्हर्स टायटल जिंकले.[१२६] व्हर्सटॅपनने ग्रांप्रीसाठी पोल मिळवली, मर्सिडीजच्या हॅमिल्टन व रसेलच्या पुढे.[१२७] पहिल्याच फेरीत हॅमिल्टन आणि रसेल यांचा आपसात धडक झाली, हॅमिल्टन लगेच रिटायर झाला, रसेलने नुकसानभरपाईसाठी लवकर पिटस्टॉप केला. शर्यत व्हर्सटॅपनने पियास्त्री आणि नॉरिसच्या पुढे जिंकली. मॅकलारेनने १.८० सेकंदात पिटस्टॉप करून नविन विक्रम प्रस्थापित केला – २०१९ ब्राझिलियन ग्रांप्रीतील रेड बुलच्या १.८२ सेकंदाच्या विक्रमापेक्षा जलद.[१२८] अत्यंत उष्ण हवामानामुळे अनेक ड्रायव्हर्सना अडचणी आल्या, लोगन सार्जेंटने उष्माघातामुळे शर्यत सोडली, एस्टेबन ओकॉन दोनदा गाडीत उलटी करूनही सातवा क्रमांक मिळवला, लांस स्ट्रोल म्हणाला की तो काही काळ शुद्ध हरपला आणि त्याला दृष्टी धूसर झाली होती.[१२९][१३०][१३१][१३२][१३३]
युनायटेड स्टेट्स ग्रांप्रीमध्ये सलग दुसऱ्या स्प्रिंट इव्हेंटची नोंद झाली, व्हर्सटॅपनने स्प्रिंटसाठी पोल मिळवली. हॅमिल्टन व लक्लेर पहिल्या टर्नला व्हर्सटॅपनवर हल्ला करू शकले, पण व्हर्सटॅपनने आघाडी कायम ठेवली. सुरुवातीच्या टप्प्यात हॅमिल्टन व्हर्सटॅपनच्या जवळ राहिला, दुसऱ्या भागात व्हर्सटॅपनने आघाडी वाढवली. लक्लेर तिसरा, नॉरिस चौथा.[१३४] ग्रांप्रीसाठी लक्लेर पोलवर, नॉरिस दुसरा, हॅमिल्टन तिसरा. व्हर्सटॅपनचा पोलसाठी लागलेला वेळ ट्रॅक लिमिट्समुळे रद्द झाला, तो सहाव्या स्थानावरून सुरुवात करणार होता.[१३५] नॉरिसने पहिल्या फेरीत लक्लेरला मागे टाकले, काही फेरींनंतर हॅमिल्टनने दुसरे स्थान मिळवले. ११व्या फेरीला व्हर्सटॅपनने लक्लेरला मागे टाकून तिसरे स्थान मिळवले. व्हर्सटॅपनने अंडरकट वापरून हॅमिल्टनच्या पुढे गेले, २९व्या फेरीला नॉरिसला ओव्हरटेक करून आघाडी घेतली. दुसऱ्या पिटस्टॉपनंतर हॅमिल्टन आणि नॉरिसने लक्लेरला पुन्हा मागे टाकले. नॉरिस आणि हॅमिल्टन व्हर्सटॅपनच्या पुढे जाण्याचा प्रयत्न केला, पण यश आले नाही – व्हर्सटॅपनने विजय मिळवला, हॅमिल्टन दुसरा, नॉरिस तिसरा.[१३६] शर्यत संपल्यानंतर स्क्रूटिनींगमध्ये हॅमिल्टन व लक्लेरच्या कारचे स्किड ब्लॉक्स अत्यंत झिजलेले आढळले, त्यांना अपात्र ठरवले; नॉरिस दुसऱ्या, साईन्स तिसऱ्या, लोगन सार्जेंटला कारकिर्दीतील पहिला गुण मिळाला.[१३७]
चार्ल्स लेक्लेरने मेक्सिको सिटी ग्रांप्रीमध्ये चौथ्यांदा पोल स्थान मिळवले, त्याच्या सहकारी साईन्स, वेरस्टाप्पेन, डॅनियल रिकियार्डो आणि पेरेझ यांच्या पुढे.[१३८] वेरस्टाप्पेनने सुरुवातीला आघाडी घेतली. पेरेझने लेक्लेरला धडक दिली आणि दोघांनाही नुकसान झाले. पेरेझ पिटलेनमध्ये परतला, त्याची कार जास्त खराब असल्यामुळे त्याला रेसमधून बाहेर पडावे लागले. लेक्लेर फडफडणाऱ्या फ्रंट विंगसह चालू राहिला; त्याच्यावर अनसेफ ड्रायव्हिंगसाठी चौकशी झाली, पण शिक्षा झाली नाही. धडकेनंतर, लेक्लेर दुसऱ्या स्थानावर, साईन्स पुढे, तर रिकियार्डो चौथ्या स्थानावर, जो हॅमिल्टनने ओव्हरटेक केला. ३३ व्या फेरीला मॅग्नुसेनने टर्न ८ वर जोरदार धडक दिली, त्यामुळे रेड फ्लॅग लावला गेला आणि अडथळे दुरुस्त करण्यासाठी रेस थांबवली गेली. रिस्टार्टनंतर हॅमिल्टनने लगेचच लेक्लेरवर हल्ला केला पण ४० व्या फेरीला यशस्वी ओव्हरटेक करू शकला. पुढे, पहिले तीन स्थान कायम राहिले. वेरस्टाप्पेनने एका सत्रातील विक्रमी १६ वा विजय मिळवला.[१३९][१४०]
साओ पाउलो ग्रांप्रीमध्ये सत्रातील शेवटचा स्प्रिंट झाला. नॉरिसने स्प्रिंट रेससाठी पोल मिळवली, वेरस्टाप्पेन आणि पेरेझ पुढे.[१४१] स्प्रिंटच्या सुरुवातीला, वेरस्टाप्पेनने आघाडी घेतली, रसेलने दुसरे, नॉरिस तिसरे, पेरेझ पाचव्या स्थानावर. काही फेऱ्यांमध्ये पेरेझने चौथे, आणि नॉरिसने दुसरे स्थान पुन्हा मिळवले. १० व्या फेरीला पेरेझने तिसरे स्थान मिळवले. वेरस्टाप्पेन आणि नॉरिस इतरांपासून वेगळे झाले आणि वेरस्टाप्पेन जिंकला, नॉरिस अगदी जवळ आणि पेरेझ तिसरा.[१४२] वेरस्टाप्पेनने ग्रांप्रीसाठी पोल मिळवली, लेक्लेर आणि स्ट्रोल पुढे.[१४३] लेक्लेरने फॉर्मेशन लॅपवर हायड्रॉलिक फेल्युअरमुळे अपघात केला आणि रेसमध्ये भाग घेतला नाही. सुरुवातीला वेरस्टाप्पेन आघाडीवर, नॉरिस आणि हॅमिल्टन पुढे. मागे, अलेक्झांडर अल्बॉनच्या विल्यम्सने दोन्ही हास कार्सना धडक दिली, मॅगनुसेनसह बॅरियरला धडक दिली, परिणामी रेड फ्लॅग लावला गेला. रिस्टार्टनंतर वेरस्टाप्पेन आणि नॉरिसने स्थान कायम ठेवले, अलोन्सोने हॅमिल्टनला मागे टाकून तिसरे स्थान मिळवले. नॉरिसने थोडक्यात वेरस्टाप्पेनला आघाडी मिळवण्याचा प्रयत्न केला, पण वेरस्टाप्पेनने सहजपणे आघाडी कायम ठेवली. अखेरच्या टप्प्यात अलोन्सो आणि पेरेझमध्ये तीव्र झुंज झाली, आणि अलोन्सोने ०.०५३ सेकंदांनी तिसरे स्थान मिळवले.[१४४]

पहिल्या लास वेगास ग्रांप्रीमध्ये लास वेगास स्ट्रिपला तात्पुरत्या स्ट्रीट सर्किटमध्ये रूपांतरित केले गेले, म्हणजेच लास वेगास स्ट्रिप सर्किट. पहिल्या सराव सत्रातच कार्लोस साईन्स जूनियरच्या कारने सैल धातूच्या झाकणावर आदळून ती मोठ्या प्रमाणात खराब झाली.[१४५] त्याला नवीन इंजिन कॉम्पोनेंट घ्यावी लागली, त्यामुळे त्याला १० स्थानांची ग्रिड शिक्षा मिळाली.[१४६] चार्ल्स लेक्लेरने पोल स्थान पटकावले, त्याच्या टीममेट साईन्स आणि वेरस्टाप्पेन पुढे.[१४७] सुरुवातीला, वेरस्टाप्पेनने लेक्लेरच्या आतून पहिल्या वळणावर आघाडी घेतली, या ओव्हरटेकमुळे लेक्लेरला ट्रॅकवरून बाहेर ढकलल्याबद्दल वेरस्टाप्पेनला शिक्षा झाली. चौथ्या फेरीला, नॉरिसने जोरदार अपघात केला, त्याला युनिव्हर्सिटी मेडिकल सेंटरमध्ये नेण्यात आले, नंतर त्याला डिस्चार्ज देण्यात आला.[१४८] पिटस्टॉपनंतर, पेरेझ व स्ट्रोल आघाडीवर (ज्यांनी आधीच्या सेफ्टी कारमुळे पिटस्टॉप केले होते) आणि त्यांच्या मागे लेक्लेर, साईन्स, रसेल व वेरस्टाप्पेन. रसेल व वेरस्टाप्पेनने साईन्सला ओव्हरटेक केले. वेरस्टाप्पेनने रसेलला ओव्हरटेक करताना दोघांत धडक झाली, रसेलला शिक्षा मिळाली. पुढे, वेरस्टाप्पेनने सहजपणे पहिलं स्थान मिळवलं, त्याच्या मागे लेक्लेर व पेरेझ, ज्यांनी शेवटच्या फेऱ्यांमध्ये जोरदार संघर्ष केला, शेवटच्या फेरीला लेक्लेरने दुसरे स्थान मिळवले.[१४९]
हंगामाचा समारोप अबू धाबी ग्रांप्रीने एका आठवड्यानंतर झाला. सर्व तिन्ही पात्रता सत्रांमध्ये मॅक्स वेरस्टाप्पेनने आघाडी घेतली, आणि त्याने पोल स्थान मिळवले, चार्ल्स लेक्लेर आणि ऑस्कर पियास्त्री पुढे. वेरस्टाप्पेनने बहुतांश रेसमध्ये आघाडी ठेवली, पिटस्टॉपच्या टप्प्यात लेक्लेर आणि युकी सुनोदाने थोडावेळ आघाडी घेतली होती. पेरेझने दुसऱ्या स्थानावर फिनिश केले, परंतु नॉरिसबरोबरच्या धडकेमुळे मिळालेल्या शिक्षेमुळे त्याला चौथ्या स्थानावर घसरावे लागले, ज्यामुळे लेक्लेर दुसरा आणि रसेल तिसरा.[१५०][१५१]
हंगामाचा नंतरचे विश्लेषण
[संपादन]वेरस्टाप्पेन आणि रेड बुलच्या हंगामाचे वर्णन "अद्भुत"[१५२] आणि "लक्षवेधी"[१५३] असे करण्यात आले, कारण त्यांनी फॉर्म्युला वन इतिहासातील सर्वात प्रभावी हंगामाचे विक्रम मोडले: [१५२] वेरस्टाप्पेनने एका सत्रात विक्रमी १९ ग्रांप्री जिंकले, तसेच ड्रायव्हरसाठी सर्वाधिक ग्रांप्री विजय टक्केवारीचा विक्रम (८६.३६%) केला, जो अल्बर्टो अस्कारीने १९५२ मध्ये केला होता. वेरस्टाप्पेनचे २१ पोडियमही विक्रम होते.[१२६][१५४] रेड बुल रेसिंगने २२ पैकी २१ ग्रांप्री जिंकले, एका सत्रातील सर्वाधिक टीम विजय टक्केवारीचा विक्रम (९५.४५%) केला, जो मॅक्लारेनने १९८८ मध्ये केला होता.[१५५] वेरस्टाप्पेनच्या वर्चस्वानंतरही, त्याचा सहकारी पेरेझ त्याच पातळीवर स्पर्धा करू शकला नाही. पत्रकार माइक सिमोरने टिप्पणी केली की पेरेझच्या हंगामात "खूप अपयश" होते, आणि पेरेझने स्वतःही काही भाग "कठीण" असल्याचे मान्य केले आणि रेड बुलचे आभार मानले. टीम प्रमुख क्रिश्चियन हॉर्नर यांनी सांगितले की पेरेझने आपली पात्रता सुधारायला हवी, जेणेकरून तो पुढे जाऊन स्पर्धा करू शकेल.[१५६][१५७]
मर्सिडीजचा हंगाम "निराशाजनक" असं लेबल लावण्यात आला, जरी त्यांनी कारनिर्माते क्रमवारीत दुसरं स्थान मिळवलं आणि हॅमिल्टन फक्त रेड बुलच्या जोडीमागे तिसऱ्या स्थानावर हंगाम संपवला, एका अशा कारमध्ये जी सातत्याने संघर्ष करत होती.[१५८] रसलने आपल्या हंगामाला "संधी गमावलेल्या क्षणांचा" म्हणून वर्णन केलं, कारण तो आठव्या स्थानावर संपला. जरी रसलने 2022 पेक्षा कमी यश मिळवलं, तरी त्याने वैयक्तिकरित्या आपल्याला अधिक मजबूत चालक वाटलं, पण संघाला अॅस्टन मार्टिन आणि मॅकलारेनकडून जास्त स्पर्धा मिळाली असं त्याने नमूद केलं.[१५९] टीम प्रिन्सिपल टोटो वोल्फ यांनी संपूर्ण हंगामात कारवर टीका केली, ती "दैन्यदर्शक गोष्ट" असल्याचं आणि तिचं प्रदर्शन "अक्षम्यदृष्ट्या खराब" असल्याचं सांगितलं.[१५८] फेरारीचा लेक्लेर यांनीसुद्धा त्यांच्या हंगामाला निराशाजनक म्हटलं. लेक्लेरने सांगितलं की त्यांनी हंगामाची सुरुवात अजिंक्यपदासाठी आव्हान देण्याच्या आशयाने केली होती, पण कार रेड बुलसोबत स्पर्धा करू शकली नाही. कधी कधी दुसऱ्या क्रमांकाची कार होती, तर कधी पाचव्या.[१६०] लेक्लेर आणि टीम प्रिन्सिपल Frédéric Vasseur यांनी दोघांनीही सांगितलं की हंगामातून काही सकारात्मक गोष्टी घेतल्या आणि 2024 मध्ये रेड बुलला टक्कर देण्याची गती त्यांच्याकडे आहे.[१६१]
मॅकलारेनने हंगामाची सुरुवात अतिशय कमकुवतपणे केली, सर्वात संथ कारपैकी एक म्हणून, पण ऑस्ट्रियन ग्रांप्रीमध्ये अपडेट मिळाल्यावर त्यांची गती वाढली.[१६२][१६३][१६४] मॅकलारेनचे टीम प्रिन्सिपल अँड्रिया स्टेला यांना मॅकलारेनचे सीईओ झॅक ब्राउन यांनी "भव्य नेतृत्व" म्हणून गौरवलं, आणि पियास्त्रीने FIA "रुकी ऑफ द इयर" पुरस्कार पटकावला, ज्याला "अभूतपूर्व" हंगाम म्हटलं गेलं.[१५२][१६५] अॅस्टन मार्टिनने हंगामाची सुरुवात रेड बुलच्या सर्वात जवळच्या प्रतिस्पर्धी म्हणून केली, 2022 पासून त्यांच्या गाडीमध्ये खूपच सुधारणा दिसली,[१५३] आणि अलोन्सो ने सुरुवातीच्या तिसऱ्या भागात नियमितपणे पोडियम पटकावले.[१६६] मात्र, मध्य हंगामात केलेल्या बदलांचा अपेक्षित फायदा झाला नाही आणि संघाचं प्रदर्शन हंगामाच्या उत्तरार्धात खूपच घसरलं.[१६२] आल्पाइनचा हंगाम देखील निराशाजनक ठरला,[१६७][१६२] आणि संघाचा हंगाम मध्यभागी झालेल्या व्यवस्थापन बदलामुळे आणखी बिघडला;[१६२] संघाने चौथ्या स्थानासाठी प्रयत्न केले पण शेवटी ते "दूरच्या" सहाव्या स्थानी राहिले.[१५३]
विल्यम्सचा हंगाम, ज्यात त्यांनी कारनिर्माते क्रमवारीत सातवे स्थान पटकावले, 2022 मध्ये त्यांनी दहावे स्थान मिळवल्यानंतर झालेल्या प्रगतीमुळे "आशादायक" म्हणून वर्णन केला गेला.[१६८] नव्याने नियुक्त केलेले टीम प्रिन्सिपल जेम्स वावलेस यांचे संघातील उद्दिष्ट ठरवण्याबद्दल कौतुक झाले, ज्यामुळे टीममध्ये सुधारणा झाली. अल्बोनच्या हंगामभरच्या कामगिरीचे कौतुक झाले, तर सार्जेंटवर टीका झाली—अल्बोनने २७ गुण मिळवले, तर सार्जेंट फक्त १ गुण मिळवू शकला.[१६२][१५३][१६८]
अल्फाटौरीचे आठवे स्थान निराशाजनकच मानले गेले,[१६९] पत्रकार गॅरी अँडरसन यांनी तर "वाया गेलेला" म्हणून स्पष्ट वर्णन केलं. अल्फाटौरीने हंगामाची सुरुवात ग्रीडवरील सर्वात कमकुवत कारपैकी एक म्हणून केली, पण काही प्रमाणात सुधारणा झाली, तरीही सातत्याचा अभाव होता.[१५३] या हंगामात संघाने चार वेगवेगळ्या चालकांचा वापर केला—डे व्ह्रीसची कामगिरी अपुरी पडली आणि त्याला बाहेर काढण्यात आलं. रीक्कार्डो आणि लॉसन यांनी संघासाठी अधिक चांगली व सातत्यपूर्ण कामगिरी केली, पण संपूर्ण हंगामात त्सुनोडाच्या कामगिरीचे विशेष कौतुक झाले.[१६९][१५३]
सौबरचा घसरता आलेख सर्वात मोठा होता—२०२२ मध्ये सहाव्या स्थानावरून ते २०२३ मध्ये नवव्या स्थानावर आले, आणि हा हंगाम फार कमी उजळ क्षणांचा असल्याचं मानलं गेलं.[१७०][१५३] गाडी कमकुवत होती आणि मार्गदर्शनाचा अभाव होता, आणि हंगामाच्या शेवटी थोडी कामगिरी सुधारली, तरी शेवटच्या स्थानावरून वाचण्यापुरतीच.[१६२][१५३]
हासने हंगाम शेवटच्या स्थानावर संपवला. हंगामाच्या सुरुवातीच्या फेरींत त्यांनी गुण मिळवल्यानंतर थोडासा उत्साह होता,[१६४] पण रेस पेस कमकुवत होता आणि अपग्रेडनंतरही तो सुधारला नाही. त्यामुळे कारची उत्तम क्वालिफायिंग कामगिरी गमावून पुढे मोठा फायदा मिळवता आला नाही.[१६२][१५३][१७१] हा हंगामही १९५२ नंतर पहिलाच होता की ज्या वेळी ब्रिटिश राष्ट्रगीत कुठल्याही पोडियमवर वाजवले गेले नाही.[१७२]
हंगामाचे निकाल
[संपादन]ग्रांप्री
[संपादन]गुण प्रणाली
[संपादन]मुख्य शर्यतीत पहिल्या १० वर्गीकृत चालक आणि सर्वात जलद फेरी नोंदवणाऱ्या चालकाला गुण देण्यात आले. स्प्रिन्ट शर्यतीत पहिल्या ८ वर्गीकृत चालकांना खालिल रचना वापरून प्रत्येक शर्यतीत असे गुण देण्यात आले.
| निकालातील स्थान | १ला | २रा | ३रा | ४था | ५वा | ६वा | ७वा | ८वा | ९वा | १०वा |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| गुण | २५ | १८ | १५ | १२ | १० | ८ | ६ | ४ | २ | १ |
| स्प्रिन्ट | ८ | ७ | ६ | ५ | ४ | ३ | २ | १ | - | - |
चालक
[संपादन]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
† चालकाने ग्रांप्री पुर्ण केली नाही, परंतु ९०% पेक्षा जास्त रेस पुर्ण केल्या मुळे त्यांना गुण देण्यात आले.
कारनिर्माते
[संपादन]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
† चालकाने ग्रांप्री पुर्ण केली नाही, परंतु ९०% पेक्षा जास्त रेस पुर्ण केल्या मुळे त्यांना गुण देण्यात आले.
हेसुद्धा पाहा
[संपादन]- फॉर्म्युला वन
- फॉर्म्युला वन ग्रांप्री यादी
- फॉर्म्युला वन कारनिर्माते अजिंक्यपद यादी
- फॉर्म्युला वन चालक अजिंक्यपद यादी
- फॉर्म्युला वन सर्किटांची यादी
संदर्भ
[संपादन]- ^ "२०२३ सौदी अरेबियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "२०२३ सौदी अरेबियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "२०२३ ऑस्ट्रेलियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "२०२३ स्पॅनिश ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "२०२३ बेल्जियम ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "२०२३ कतार ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ "आल्फा रोमियो confirm launch date for २०२३ challenger".
- ^ "AlphaTauri unveil refreshed AT०४ in New York".
- ^ a b "Ricciardo to be replaced by Lawson after breaking hand". चुका उधृत करा: अवैध
<ref>tag; नाव "Lawson" वेगवेगळ्या मजकूराशी अनेकदा जोडलेले आहे - ^ "Alpine unveil A५२३ to complete the एफ.१ २०२३ launch season".
- ^ "Introducing the AMR२३".
- ^ "Stroll to miss सिंगापूर ग्रांप्री following qualifying crash".
- ^ "A Week to Launch: The Car Will Be Called SF-२३".
- ^ "Discover the SF-२३".
- ^ @haasएफ.१team (January 20, 2012). "The chassis and nose for the VF-२३ have passed their FIA tests and are officially homologated - a significant landmark in the development of our २०२३ car" (Tweet) – ट्विटर द्वारे.
- ^ "मॅकलारेन announce name for २०२३ एफ.१ car - and it's not what you would expect".
- ^ "मॅकलारेन एम.सी.एल.६० technical specification".
- ^ "W14 First Words: Firing Up Our 2023 Mercedes-AMG F1 Car".
- ^ "You Host, We'll Launch".
- ^ "Power Units | फॉर्म्युला वन" (इंग्रजी भाषेत). ६ मार्च २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
- ^ "A Beginner's Guide to फॉर्म्युला वन in २०२३".
- ^ "विलियम्स मर्सिडीज-बेंझ FW४५ Technical Specification".
- ^ "२०२३ FIA फॉर्म्युला वन हंगाम - Entry List".
- ^ a b Official entry lists:
- "२०२३ बहरैन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ सौदी अरेबियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ ऑस्ट्रेलियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ अझरबैजान ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ मायामी ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ मोनॅको ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ स्पॅनिश ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ कॅनेडियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ ऑस्ट्रियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ ब्रिटिश ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ हंगेरियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ बेल्जियम ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ डच ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ डच ग्रांप्री - Revised Entry List" (PDF).
- "२०२३ इटालियन ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ सिंगापूर ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ जपानी ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ कतार ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ युनायटेड स्टेट्स ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ मेक्सिको सिटी ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ साओ पाउलो ग्रांप्री - Entry List - Corrected" (PDF).
- "२०२३ लास व्हेगस ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- "२०२३ अबु धाबी ग्रांप्री - Entry List" (PDF).
- ^ चुका उधृत करा:
<ref>चुकीचा कोड;Sporting regsनावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही - ^ Cooper, Adam (२१ ऑगस्ट २०२३). "एफ१ संघांना नवख्या सराव चालकांच्या वेळापत्रकाचे डोकेदुखी". Motorsport.com (इंग्रजी भाषेत). ३ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २५ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Mitchell, Rory (२४ ऑक्टोबर २०२३). "अल्फाटाउरी मेक्सिको सराव सत्रात F2 नवख्या चालकाला उतरवणार". RacingNews365 (इंग्रजी भाषेत). २४ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २५ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Beer, Matt (१५ डिसेंबर २०२२). "२०२३ साठी रेड बुलच्या एफ१ इंजिन नावात होंडा परत". दि रेस. ५ फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १६ डिसेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ Mitchell-Malm, Scott (७ ऑक्टोबर २०२१). "रेड बुलने होंडा इंजिन IP वापरण्याचा करार केला, २०२१ नंतरचे नियोजन जाहीर". दि रेस. १ नोव्हेंबर २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १६ डिसेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ Medland, Chris (२ ऑगस्ट २०२२). "होंडा २०२५ अखेरपर्यंत रेड बुलला सहाय्य देणार". रेसर. १६ डिसेंबर २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १६ डिसेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "सेबास्टियन फेटेल २०२२ हंगामाच्या अखेरीस एफ१मधून निवृत्त होणार". अॅस्टन मार्टिन एफ१ टीम. २८ जुलै २०२२. २८ जुलै २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २८ जुलै २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "ब्रेकिंग: चार वेळा विश्वविजेता सेबास्टियन फेटेल २०२२ हंगामाच्या अखेरीस फॉर्म्युला १मधून निवृत्त होणार". फॉर्म्युला १. १५ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "फर्नांडो अलोन्सोने २०२३ साठी बहुवर्षीय कराराने अॅस्टन मार्टिनमध्ये प्रवेश केला". फॉर्म्युला १. १ ऑगस्ट २०२२. १ ऑगस्ट २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १ ऑगस्ट २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "पियास्त्री २०२३ मध्ये अल्पाइनसाठी अलोन्सोची जागा घेणार". Motorsport.com (इंग्रजी भाषेत). २ ऑगस्ट २०२२. २ ऑगस्ट २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २ ऑगस्ट २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ Piastri, Oscar [@OscarPiastri] (August 2, 2022). "माझ्या संमतीशिवाय अल्पाइन एफ१ने जाहीर केले आहे की मी पुढील वर्षी त्यांच्यासाठी ड्राइव्ह करणार आहे. हे चुकीचे आहे आणि मी अल्पाइनसोबत २०२३ साठी करार केलेला नाही. मी पुढील वर्षी अल्पाइनसाठी ड्राइव्ह करणार नाही" (Tweet) – ट्विटर द्वारे.
- ^ "विशेष: CRB निर्णयामधून अल्पाइनच्या पियास्त्री करार हाताळणीतील चुका". RacingNews365 (इंग्रजी भाषेत). २ सप्टेंबर २०२२. ४ सप्टेंबर २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १५ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "गॅस्ली २०२३ मध्ये ओकॉनसोबत अल्पाइनसाठी रेस करणार". फॉर्म्युला १. ८ ऑक्टोबर २०२२. १९ फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ८ ऑक्टोबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "अल्फाटाउरीने २०२३ साठी त्सुनोडासोबत निक डि व्ह्रिसची घोषणा केली". फॉर्म्युला १. ८ ऑक्टोबर २०२२. १९ फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ८ ऑक्टोबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "माजी अल्फाटाउरी एफ१ ड्रायव्हर निक डि व्ह्रिस". RacingNews365 (इंग्रजी भाषेत). २४ ऑक्टोबर २०२४. २१ जुलै २०२४ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १५ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "डॅनियल रिक्कार्डो २०२२ नंतर मॅकलेरेन रेसिंग सोडणार". McLaren. २४ ऑगस्ट २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २४ ऑगस्ट २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२१ FIA F२ विजेता ऑस्कर पियास्त्री २०२३ मध्ये मॅकलेरेन रेसिंगमध्ये सामील होणार". मॅकलेरेन. २ सप्टेंबर २०२२. २ सप्टेंबर २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २ सप्टेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "निकोलस लॅटिफी व विलियम्स रेसिंग २०२२ नंतर वेगळे होणार". विलियम्स रेसिंग. २३ सप्टेंबर २०२२ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २३ सप्टेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "लोगन सार्जंट २०२३ मध्ये विलियम्स रेसिंगसाठी ड्रायव्हर". विलियम्स रेसिंग. २१ नोव्हेंबर २०२२. १० फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २१ नोव्हेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "शूमाकर व हास २०२२ नंतर वेगळे होणार". फॉर्म्युला १. १७ नोव्हेंबर २०२२. १३ फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १७ नोव्हेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ "निको हुल्केनबर्ग २०२३ मध्ये हाससाठी पूर्णवेळ रेसिंगला परतणार". फॉर्म्युला १. १७ नोव्हेंबर २०२२. १० फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १७ नोव्हेंबर २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ Cleeren, Filip (११ जुलै २०२३). "अल्फाटाउरी एफ१ने उर्वरित २०२३साठी डि व्ह्रिसच्या जागी बदल केला". Motorsport.com. १२ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ११ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "ब्रेकिंग: हंगेरीयन ग्रांप्रीपासून डि व्ह्रिसच्या जागी रिक्कार्डो अल्फाटाउरीसाठी". फॉर्म्युला १. ११ जुलै २०२३. १३ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ११ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ White, Megan (२८ ऑगस्ट २०२३). "रिक्कार्डो पुन्हा फिट होईपर्यंत लॉसन अल्फाटाउरीचा पर्यायी ड्रायव्हर". Motorsport.com. २८ ऑगस्ट २०२३ रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. २८ ऑगस्ट २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Coleman, Madeline (१३ ऑक्टोबर २०२३). "डॅनियल रिक्कार्डो यू.एस. ग्रांप्रीमध्ये शर्यतीला उतरणार". दि अॅथलेटिक (इंग्रजी भाषेत). १६ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १६ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ फॉर्म्युला वन हंगामात सहा स्प्रिंट शर्यत ठिकाणे घोषित".
- ^ a b c "फॉर्म्युला वन update on the २०२३ calendar".
- ^ a b c "Update on the २०२३ एमिलिया रोमाग्ना ग्रांप्री at इमोला".
- ^ "एफ.१ extends चिनी ग्रांप्री contract to २०२५".
- ^ "Qatar to join एफ.१ calendar in २०२१, as country signs additional १०-year deal from २०२३".
- ^ "फॉर्म्युला वन: लास व्हेगस to host grand prix from २०२३ - third yearly race in युनायटेड स्टेट्स".
- ^ "लास व्हेगस to become third American एफ.१ grand prix venue in २०२३".
- ^ "रशियन ग्रांप्री to move from Sochi to Autodrom Igora Drive in St Petersburg in २०२३".
- ^ "फॉर्म्युला वन terminates contract with रशियन ग्रांप्री".
- ^ "फ्रेंच Grand Prix promoter aims for एफ.१ return after २०२३ on "rotation" deal".
- ^ "फॉर्म्युला वन confirms २०२३ चिनी ग्रांप्री will not take place".
- ^ "फॉर्म्युला वन in २०२३: Sport decides not to replace चिनी Grand Prix with season now set for २३ races".
- ^ चुका उधृत करा:
<ref>चुकीचा कोड;2023 calendarनावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही - ^ Khorounzhiy, Valentin (२० फेब्रुवारी २०२३). "स्ट्रोल 'किरकोळ अपघातानंतर' बहरैन टेस्टला मुकणार". The Race. The Race Media. २० फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० फेब्रुवारी २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "अॅस्टन मार्टिनने पूर्व-हंगामी चाचणीत लान्स स्ट्रोलच्या अनुपस्थितीत बदली जाहीर केली". फॉर्म्युला १. २१ फेब्रुवारी २०२३. २१ फेब्रुवारी २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २१ फेब्रुवारी २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "एफ१ पूर्व-हंगामी चाचणी २०२३: सर्वात जलद कोण आणि सर्वाधिक फेऱ्या कोणाच्या नावावर?". फॉर्म्युला १. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ बहरैन ग्रांप्री पात्रता: व्हर्सटॅपनने पेरेझवर मात करत पोल जिंकला". फॉर्म्युला १. ४ मार्च २०२३. ७ मार्च २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ मार्च २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "अॅस्टनच्या जलद सुरुवातीला शिथिलता, पण अनेक सकारात्मक बाजू". फॉर्म्युला १. २० डिसेंबर २०२३. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने बहरैन ओपनरमध्ये १-२ केले, लक्लेर रिटायर; अलोन्सोला पोडियम". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). ५ मार्च २०२३. ६ मार्च २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ मार्च २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "बहरैन २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ सौदी अरेबियन ग्रांप्री अहवाल आणि ठळक घडामोडी: पेरेझने व्हर्सटॅपनवर मात करत थरारक सौदी अरेबियन ग्रांप्री जिंकली, अलोन्सोने १००वे पोडियम मिळवले". फॉर्म्युला १. १९ मार्च २०२३. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ Das, Andrew; Katz, Josh (१९ मार्च २०२३). "सर्जिओ पेरेझ जिंकला, पण मॅक्स व्हर्सटॅपनने लक्ष वेधून घेतले". The New York Times. २० मार्च २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० मार्च २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ a b c d "Championship Points" (PDF).
- ^ "तथ्ये आणि आकडे: प्रथमच तीन रेड फ्लॅग असलेल्या शर्यतीत तीन चॅम्पियन टॉपवर". फॉर्म्युला १. २ एप्रिल २०२३. २ एप्रिल २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २ एप्रिल २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "ऑस्ट्रेलिया २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "पेरेझ पिटलेनमधून P५वर येऊन 'नुकसान मर्यादित ठेवण्याचा' आनंद". फॉर्म्युला १. ३ एप्रिल २०२३. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने मेलबर्नमध्ये प्रचंड नाट्यमयतेत पहिले ऑस्ट्रेलियन ग्रांप्री जिंकले". फॉर्म्युला १. २९ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (२८ एप्रिल २०२३). "F1 अझरबैजान ग्रांप्री: शार्ल लक्लेरने रेड बुल्सना मागे टाकून पोल मिळवली". Autosport. ३ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ७ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (२९ एप्रिल २०२३). "F1 अझरबैजान ग्रांप्री: शार्ल लक्लेरने क्रॅश असूनही स्प्रिंट शूटींगसाठी पोल मिळवली". Autosport. २ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ७ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (२९ एप्रिल २०२३). "F1 अझरबैजान ग्रांप्री: पेरेझने लक्लेरला ओलांडून स्प्रिंट जिंकली". Motorsport.com. १ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ७ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (३० एप्रिल २०२३). "F1 अझरबैजान ग्रांप्री: पेरेझने प्रबळ रेड बुल १–२ आघाडी घेतली, लक्लेर तिसरा". Autosport. ३० एप्रिल २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ७ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "अझरबैजान २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ Bradley, Charles (७ मे २०२३). "F1 पात्रता निकाल: सर्जिओ पेरेझने मियामी ग्रांप्री पोल मिळवली". Autosport. २१ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १८ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (८ मे २०२३). "F1 मियामी ग्रांप्री: व्हर्सटॅपन नवव्या स्थानावरून विजय". Autosport. १४ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १८ मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "मियामी २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ मोनॅको ग्रांप्री पात्रता अहवाल: व्हर्सटॅपनने अलोन्सोकडून पोल मिळवली". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). २८ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३० मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ मोनॅको ग्रांप्री अहवाल: व्हर्सटॅपनने अलोन्सोवर मात करून विजेता". फॉर्म्युला १. २९ मे २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३० मे २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ मोनॅको ग्रांप्री – रविवार". २०२३ मोनॅको ग्रांप्री – रविवार (इंग्रजी भाषेत). ४ जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ४ जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "मोनॅको २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ स्पॅनिश ग्रांप्री पात्रता: व्हर्सटॅपनने सायन्स आणि नॉरिसवर आघाडी घेतली, लक्लेर Q१ मध्ये बाहेर". फॉर्म्युला १. ३ जून २०२३. १० जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १० जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने स्पॅनिश ग्रांप्री सहज जिंकली, हॅमिल्टन व रसेल मागे". फॉर्म्युला १. ४ जून २०२३. ११ जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १० जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "गुणांकन ड्रायव्हर - विविध - ग्रँड स्लॅम". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "'आमचे लक्ष विजयावर' – रसेलने स्पेनमधील तिसऱ्या स्थानानंतर अधिकाची अपेक्षा". फॉर्म्युला १. ५ जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ५ जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "स्पेन २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (१८ जून २०२३). "F1 कॅनेडियन ग्रांप्री: व्हर्सटॅपनने रेड बुलचा १००वा F१ विजय मिळवला". Autosport. १९ जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Boxall-Legge, Jake (१८ जून २०२३). "व्हर्सटॅपन: सेना यांची ४१ विजयांची बरोबरी "अविश्वसनीय"". Autosport. १९ जून २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० जून २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "कॅनेडा २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ ऑस्ट्रियन ग्रांप्री F१ स्प्रिंट: व्हर्सटॅपनने पेरेझवर मात करून स्प्रिंट जिंकली". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). १ जुलै २०२३. ४ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने सलग पाचवा विजय मिळवला". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). ३ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "ऑस्ट्रिया २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "ब्रिटिश ग्रांप्री पात्रता: व्हर्सटॅपनने नॉरिसला मागे टाकून पोल मिळवली, मॅकलारेनच्या वेगाने सगळे थक्क". स्काय स्पोर्ट्स (इंग्रजी भाषेत). १० जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १० जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "ड्रायव्हर्स - पोडियम्स - सर्किटनुसार". StatsF1. १४ जानेवारी २०२४ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३० डिसेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने ब्रिटिश ग्रांप्री जिंकली, नॉरिस दुसरा". फॉर्म्युला १. १० जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १० जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "ब्रिटन २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "हॉर्नर सांगतो डी व्ह्रीसला केव्हा बदलायचे ठरवले". फॉर्म्युला १. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ हंगेरी ग्रांप्री पात्रता: हॅमिल्टनने व्हर्सटॅपन व नॉरिसवर मात केली". फॉर्म्युला १. २३ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २४ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "हंगेरी ग्रांप्री २०२३ – F१ शर्यत". फॉर्म्युला १. २३ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २४ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "हंगेरी २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने पावसाळी स्प्रिंटमध्ये पियास्त्रीला मागे टाकले". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). २९ जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३१ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने बेल्जियन ग्रांप्री जिंकली". फॉर्म्युला १ (इंग्रजी भाषेत). ३० जुलै २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३१ जुलै २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "बेल्जियम २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. १ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ मॉक्सन, डॅनियल (२७ ऑगस्ट २०२३). "डॅनियल रिकियार्डोची हाताच्या ऑपरेशनची बातमी, इटालियन ग्रांप्री निर्णय झाला". मिरर. २९ ऑगस्ट २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २९ ऑगस्ट २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने गोंधळलेल्या डच ग्रांप्रीत विजय मिळवत विक्रम केला". बीबीसी स्पोर्ट. २९ ऑगस्ट २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २९ ऑगस्ट २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "नेदरलँड्स २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. २ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ फॉर्म्युला १ मॅनेजमेंट (३ सप्टेंबर २०२३). "व्हर्सटॅपनने मोन्जा विजयाने विक्रम मोडला, सलग १०वे फॉर्म्युला १ विजय". फॉर्म्युला १. ४ सप्टेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ५ सप्टेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "इटली २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. २ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "सिंगापूर जीपी पात्रता: साईन्सने पोल घेतली, रेड बुलला दुहेरी Q2 बाहेर फेकले". स्काय स्पोर्ट्स. ३० सप्टेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १८ सप्टेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ रिचर्ड्स, गाइल्स (१६ सप्टेंबर २०२३). "साईन्सने सिंगापूर जीपी पोल मिळवली, व्हर्सटॅपनची धडपड". द गार्डियन. २३ सप्टेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २२ सप्टेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
२०१८ रशियन जीपीनंतर प्रथमच रेड बुल Q३मध्ये पोहोचली नाही
- ^ "फेरारी - विजय". StatsF1. ३० डिसेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ३० डिसेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "साईन्सने सिंगापूर ग्रांप्रीत थरारक विजय मिळवला". फॉर्म्युला १. १७ सप्टेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १८ सप्टेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "सिंगापूर २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. २ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ रिचर्ड्स, गाइल्स (२४ सप्टेंबर २०२३). "मॅक्स व्हर्सटॅपन जपानी ग्रांप्री जिंकून फॉर्म्युला १ विश्वविजेता होण्याच्या उंबरठ्यावर". द गार्डियन. ISSN ०२६१-३०७७ Check
|issn=value (सहाय्य). २६ सप्टेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २५ सप्टेंबर २०२३ रोजी पाहिले. - ^ "व्हर्सटॅपनचा विजय, रेड बुलने सलग दोन कन्स्ट्रक्टर्स टायटल्स जिंकले". फॉर्म्युला १. २४ सप्टेंबर २०२३. २ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "जपान २०२३ - चॅम्पियनशिप". StatsF1. ३ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "गुण गणित: व्हर्सटॅपन कतारमध्ये कसा २०२३ एफ१ वर्ल्ड चॅम्पियन होऊ शकतो". फॉर्म्युला १. ३ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "पियास्त्रीने कतार स्प्रिंट शूटआउट थ्रिलरमध्ये पोल मिळवली". फॉर्म्युला १. ७ ऑक्टोबर २०२३. ८ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ a b "व्हर्सटॅपनने तिसरे एफ१ टायटल जिंकले, पियास्त्रीने कतार स्प्रिंट विजय मिळवला". फॉर्म्युला १. ७ ऑक्टोबर २०२३. ७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने कतार पोल घेतली, मर्सिडीजच्या पुढे". फॉर्म्युला १. ८ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "फॉर्म्युला १ डिएचएल फास्टेस्ट पिट स्टॉप पुरस्कार". ८ ऑक्टोबर २०२३. ३१ मार्च २०१९ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ८ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ क्लीरन, फिलिप (९ ऑक्टोबर २०२३). "कतार जीपीमध्ये उष्णतेमुळे सार्जेंटने शर्यत सोडली". मोटरस्पोर्ट.कॉम. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "कतार जीपीमध्ये काही ड्रायव्हर्स 'पासिंग आउट' झाले". क्रॅश. ८ ऑक्टोबर २०२३. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "फॉर्म्युला १ ड्रायव्हर्ससाठी कतार जीपी 'दु:स्वप्न'". द रेस. ८ ऑक्टोबर २०२३. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "पियास्त्री: कतार एफ१ 'आयुष्यातील सर्वात कठीण शर्यत'". मोटरस्पोर्ट.कॉम. ८ ऑक्टोबर २०२३. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने कतार जीपीमध्ये सहज विजय मिळवला". फॉर्म्युला १. ८ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने ऑस्टिन स्प्रिंटमध्ये हॅमिल्टन, लक्लेरला हरवले". फॉर्म्युला १. १५ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "लक्लेरने ऑस्टिन पोल जिंकली, व्हर्सटॅपनचा वेळ रद्द". फॉर्म्युला १. १५ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "व्हर्सटॅपनने युनायटेड स्टेट्स जीपीमध्ये ५०वा एफ१ विजय मिळवला". फॉर्म्युला १. २२ ऑक्टोबर २०२३. १ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २३ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "हॅमिल्टन व लक्लेर युनायटेड स्टेट्स ग्रांप्रीतून अपात्र". फॉर्म्युला १. २३ ऑक्टोबर २०२३. २६ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २३ ऑक्टोबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "लेक्लेरने मेक्सिको सिटीमध्ये साईन्सच्या पुढे पोल मिळवली". www.formula1.com. २९ ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "वेरस्टाप्पेनने मेक्सिकोमध्ये विक्रमी १६ वा विजय मिळवला". www.formula1.com. ३० ऑक्टोबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "मेक्सिको सिटी ग्रांप्रीनंतर सर्वोत्तम तथ्ये आणि आकडे". Formula 1. २९ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "लँडो नॉरिसने साओ पाउलो स्प्रिंटमध्ये वेरस्टाप्पेन आणि पेरेझवर विजय मिळवला". Formula 1. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "मॅक्स वेरस्टाप्पेनने लँडो नॉरिस व सर्जिओ पेरेझवर विजय मिळवला". Formula 1. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ ब्राझिलियन जीपी पात्रता निकाल: वेरस्टाप्पेनने पोल मिळवली". Motorsport.com. ३ नोव्हेंबर २०२३. ६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "वेरस्टाप्पेनने नॉरिसवर साओ पाउलोमध्ये विजय मिळवला". BBC Sport. १३ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "लास वेगासमध्ये पहिला सराव सत्र रेड फ्लॅगमुळे लवकर संपला". www.formula1.com. १९ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "सरावाच्या घटनेनंतर लास वेगास ग्रांप्रीसाठी साईन्सला १० स्थानांची ग्रिड शिक्षा". Formula 1. १७ नोव्हेंबर २०२३. २७ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. १७ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "लेक्लेरने साईन्स व वेरस्टाप्पेनच्या पुढे लास वेगाससाठी पोल घेतली". www.formula1.com. १९ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "मॅक्लारेनने नॉरिसच्या लास वेगास अपघातानंतर डिस्चार्जची पुष्टी केली". Formula 1. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "वेरस्टाप्पेनने लेक्लेर व पेरेझवर मात करत लास वेगासमध्ये विजय मिळवला". www.formula1.com. २० नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २० नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ Kalinauckas, Alex (२६ नोव्हेंबर २०२३). "एफ१ अबू धाबी जीपी: वेरस्टाप्पेनने २०२३ ची अंतिम रेस जिंकली, मर्सिडीज दुसऱ्या स्थानावर". Autosport. २६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २६ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पाहिले.
- ^ "वेरस्टाप्पेनने अबू धाबीत लेक्लेरला मागे टाकत विजय मिळवला". Formula 1. २६ नोव्हेंबर २०२३. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ a b c ब्रिटन, थॉमस; न्यूमन, हॅना (९ जानेवारी २०२४). "हे संपले म्हणून रडू नका, हसावे कारण ते वेरस्टाप्पेन झाले – २०२३ फॉर्म्युला १ सत्राचा पक्षपाती-रहित आढावा". The Oxford Blue. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e f g h i मेडलँड, क्रिस (२७ डिसेंबर २०२३). "२०२३ फॉर्म्युला १ सत्राचे प्रत्येक संघानुसार पुनरावलोकन". Racer. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ हार्डी, एड (२६ नोव्हेंबर २०२३). "२०२३ मध्ये मॅक्स वेरस्टाप्पेनने केलेले एफ१ विक्रम". Autosport. २८ नोव्हेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २१ जानेवारी २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "२०२३ मध्ये रेड बुलने केलेले सर्व विक्रम". Racingnews365. १७ डिसेंबर २०२३. २७ डिसेंबर २०२३ रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. २१ जानेवारी २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ "पेरेझ: 'कठीण काळात' रेड बुलने विश्वास ठेवला म्हणून आभार". Formula 1. २ जानेवारी २०२४. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ सिमोर, माइक (२४ डिसेंबर २०२३). "वर्षाचा शेवट: सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत वर्चस्व, रेड बुल आणि वेरस्टाप्पेनने नवीन उंची गाठली". Formula 1. ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी पाहिले.
- ^ a b Hooper, Alasdair (23 डिसेंबर 2023). "End of year report: आणखी एक आव्हानात्मक हंगाम मर्सिडीजसाठी, 2024 साठी 'माउंट एव्हरेस्ट' सर करण्याच्या तयारीत". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ "रसलने 2023 हंगाम 'अवघड आणि गोंधळाचा' असल्याचं म्हटलं". Formula 1. 5 डिसेंबर 2023. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ "लेक्लेरने फेरारीचा हंगाम 'निराशाजनक' असं म्हटलं". Formula 1. 5 डिसेंबर 2023. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ "Vasseur मान्य करतात, सुरुवातीला अपेक्षा जास्त होत्या". Formula 1. 7 डिसेंबर 2023. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e f g Anderson, Gary (21 डिसेंबर 2023). "Gary Anderson's verdict on each F1 team's 2023 performance". The Race (इंग्रजी भाषेत). 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ Hooper, Alasdair (21 डिसेंबर 2023). "End of year report: मॅकलारेनने हंगामातच अभूतपूर्व बदल साधला". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ a b Majendie, Matt (27 नोव्हेंबर 2023). "F1 season review: मर्सिडीजसाठी निराशा, पण मॅकलारेनचं रूपांतर". The Standard (इंग्रजी भाषेत). 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ "Watch: रुकी ऑफ द इयर ऑस्कर पियास्त्री, त्याचा शानदार पदार्पण हंगाम". Formula 1. 18 डिसेंबर 2023. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ Seymour, Mike (20 डिसेंबर 2023). "End of year report: अॅस्टन मार्टिनचा वेगवान प्रारंभ थोडा मंदावला, पण 2023 मध्ये सकारात्मक गोष्टी". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ Hooper, Alasdair (19 डिसेंबर 2023). "End of year report: एक घटनापूर्ण, अस्थिर वर्ष आल्पाइनसाठी". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ a b "End of year report: प्रगतीसह आशादायक 2023 हंगामासाठी विल्यम्सचा आत्मविश्वास". Formula 1. 18 डिसेंबर 2023. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ a b Seymour, Mike (17 डिसेंबर 2023). "End of year report: अल्फाटौरीसाठी दोन वेगवेगळ्या टप्प्यांचा हंगाम, टोस्टसाठी शेवटचा हंगाम". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ Hooper, Alasdair (16 डिसेंबर 2023). "End of year report: आल्फा रोमियो/सौबरचा 2023 निराशाजनक, पण तांत्रिक बदल आशा देईल का?". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ Bart-Williams, Nadim (15 डिसेंबर 2023). "End of year report: २०२३ मध्ये तळाच्या क्रमांकावर समाप्त झाल्यानंतर हास अजूनही उत्तर शोधतोय". Formula 1. 3 जानेवारी 2025 रोजी पाहिले.
- ^ "फॉर्म्युला 1: 2023 हंगामातील पाच मनोरंजक गोष्टी". ABC News. 2023-11-28. 2025-01-30 रोजी पाहिले.
- ^ "Verstappen takes five-place grid penalty at बेल्जियम Grand Prix for gearbox change".
- ^ "Penalty-hit Verstappen fastest in बेल्जियम Grand Prix qualifying as Leclerc set to start from pole".
तळटीप
[संपादन]- ^ आल्फा रोमियो's sponsorship arrangement was with स्टेक, whose co-founders were backers of किक. आल्फा रोमियो initially entered round २ as "आल्फा रोमियो एफ.१ संघ Kick",[१] before the publication of a second entry list that showed the entrant as "आल्फा रोमियो एफ.१ संघ Stake".[२] आल्फा रोमियो entered rounds ३, ७, १२ and १७ as "आल्फा रोमियो एफ.१ संघ Kick".[३][४][५][६]
- ^ डॅनियल रीक्कार्डो was entered into the डच ग्रांप्री, but later withdrew after breaking a metacarpal bone in his left hand in a crash during the second practice session.[९]
- ^ लान्स स्टोल was entered into the सिंगापूर ग्रांप्री, but later withdrew after crashing in qualifying.[१२]
- ^ मॅक्स व्हर्सटॅपन set the fastest time in qualifying, but he received a five-place grid penalty for a new gearbox driveline.[१७३] शार्ल लक्लेर was promoted to pole position in his place.[१७४]