Jump to content

साहित्यातील नोबेल पारितोषिक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Premio Nobel de Literatura (es); Nóbelsverðlaun í bókmenntum (is); Hadiah Nobel dalam Kesusasteraan (ms); Литературæйæ Нобелы преми (os); Nobel Prize in Literature (en-gb); Nobel Edebiyat Ödülü (tr); نوبل انعام برائے ادب (ur); Nobelova cena za literatúru (sk); Нобелівська премія з літератури (uk); Nobelpriis fir Literatur (gsw); Adabiyot bo'yicha Nobel mukofoti (uz); Әдебиеттен Нобел сыйлығы (kk); Нобелова награда за литература (mk); Nobelova nagrada za književnost (bs); prix Nobel de littérature (fr); Nobelova nagrada za književnost (hr); साहित्यातील नोबेल पारितोषिक (mr); Nuobelė literatūras premėjė (sgs); साहित्य में नोबेल पुरस्कार (awa); Lëscht Nobelpräis Literatur (lb); Nobelprisen i litteratur (nb); ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı (az); Nobel-kirjálâšvuotâpalhâšume (smn); جائزة نوبل في الأدب (ar); Priz Nobel al Lennegezh (br); စာပေဆိုင်ရာ နိုဘဲလ်ဆု (my); 諾貝爾文學獎 (yue); Premiu Nobel de Lliteratura (ast); Nobelpries för Literatur (nds); Gwobr Llenyddiaeth Nobel (cy); Çmimi Nobel për Letërsi (sq); جایزه نوبل ادبیات (fa); 诺贝尔文学奖 (zh); Nobelpriis foar de Literatuer (fy); ნობელის პრემია ლიტერატურაში (ka); ノーベル文学賞 (ja); Premio Nobel pro Litteratura (ia); جايزة نوبل فى الادب (arz); Praemium litterarum Nobelianum (la); साहित्य में नोबेल पुरस्कार (hi); 诺贝尔文学奖 (wuu); Nobelin kirjallisuuspalkinto (fi); Նոպէլեան Գրականութեան մրցանակ (hyw); Сӹлнӹшаян Нобель премин сирӹзӹ лауреатвлӓ (mrj); இலக்கியத்திற்கான நோபல் பரிசு (ta); Нобэлеўская прэмія ў галіне літаратуры (be-tarask); Vincitura dû Nobel pâ littiratura (scn); รางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม (th); papuligu ni nuabil tua venecik ta kininemeneman (pwn); Nobelova nagrada za književnost (sh); Nobelpries foar Literatuur (stq); Premyo Nobel sa Literatura (bcl); نوبل ادبیات جایزه (mzn); Нобелова награда за литература (bg); Premiul Nobel pentru literatură (ro); Nobelpriset i litteratur (sv); 諾貝爾文學獎 (zh-hant); 노벨 문학상 (ko); Nobelvirðislønin í bókmentum (fo); Nobel-premio pri literaturo (eo); Pest Nobel per la leteratura (lld); সাহিত্যে নোবেল পুরস্কার (bn); Nobel Ùng-hŏk Ciōng (cdo); Dhaptar pamenang bebungah Nobel Sastra (jv); נאבעל־פריז פאר ליטעראטור (yi); Giải Nobel Văn học (vi); Nobela prēmija literatūrā (lv); Premio Nobel iti Literatura (ilo); Nobel de Literatura (pt-br); Нобелийн утга зохиолын шагнал (mn); Nobel Bûn-ha̍k Chióng (nan); ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (kn); خەڵاتی نۆبێل لە وێژە (ckb); Nobel Prize in Literature (en); irodalmi Nobel-díj (hu); Literaturako Nobel Saria (eu); Müjganeya Nobeli (diq); Nobel Suñay Simi Kapchiypi (qu); Nobelpreis für Literatur (de); Нобелеўская прэмія па літаратуры (be); Tuzo ya Nobel ya Fasihi (sw); جايزة نوبل د لأدب (ary); Xelata Nobelê ya Wêjeyê (ku); साहित्यमा नोबेल पुरस्कार (ne); Premi Nobel de Literatura (ca); नोबेल साहित्य पुरस्कार (dty); Գրականության Նոբելյան մրցանակ (hy); Nobelprys vir Letterkunde (af); Nobel Premie de litteratura (ie); פרס נובל לספרות (he); Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе (tt); സാഹിത്യത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം (ml); Nobel suterotafo poradro (avk); Nobelprijs voor de Literatuur (nl); Nobela girjjálašvuođabálkkašupmi (se); नोबेल साहित्य पुरस्कार (mai); Pewas Nobel yn Lien (kw); ساہت لئی نوبل انعام (pnb); Daftar penerima Nobel Kesusastraan (id); premio Nobel per la letteratura (it); ਸਾਹਿਤ ਲਈ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ (pa); نوبل ادبیات اؤدولو (azb); Pri Nobel literati (ht); Nobeli kirjandusauhind (et); Prèmi Nobel de Literatura (oc); Ҷоизаи Нобел дар бахши адабиёт (tg); Premio Nobel de Literatura (an); Nobelova cena za literaturu (cs); Ẹ̀bùn Nobel nínú Lítíréṣọ̀ (yo); Aundyr Nobel ayns Lettyraght (gv); Nobel da Literatura (pt); Premju Nobel għal-Letteratura (mt); ⵜⴰⵙⵎⵖⵓⵔⵜ ⵏ ⵏⵓⴱⵍ ⴳ ⵜⵙⴽⵍⴰ (zgh); Hadiah Nobel Sastra (bjn); Nobelio literatūros premija (lt); Nobelova nagrada za literaturo (sl); Gantimpalang Nobel sa Panitikan (tl); Nobelprisen i litteratur (da); Нобелова награда за књижевност (sr); Premyo Nobel han Literatura (war); Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (pl); Duais Nobel ann an Litreachas (gd); arraz n Nobel i tsekla (kab); Nobel Prize in Literature (en-ca); Литэрэтиирэҕэ Нобель бириэмийэтэ (sah); ادب جو نوبل انعام (sd); Nobelprisen i litteratur (nn); Premio Nobel de Literatura (gl); Нобелевская премия по литературе (ru); βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (el); Duais Nobel sa Litríocht (ga) uno de los cinco premios señalados en el testamento del filántropo sueco Alfred Nobel (es); সাহিত্যে অবদান রাখার জন্য নোবেল পুরষ্কার (bn); prix littéraire international (fr); ikgadējs apbalvojums literatūrā kopš 1901. gada (lv); литературная премия (ru); one of five prizes established by Alfred Nobel (en); internationaler Literaturpreis, gestiftet von Alfred Nobel (de); prémio literário concedido anualmente (pt); wieħed minn ħames premjijiet stabbiliti minn Alfred Nobel (mt); جایزهٔ سالانهٔ اهداشده توسط آکادمی سوئد به نویسندگان برجسته (fa); pammadayaw iti literatura (ilo); cena udělovaná „za nejvýznačnější literární dílo v ideálním směru“ (cs); priznanje, ki se vsako leto podeli najuglednejši osebi na področju svetovne literature (sl); ノーベル賞の授賞部門のひとつ (ja); prêmio literário concedido anualmente (pt-br); onoreficenza attribuita annualmente a chi si sia maggiormente distinto nel campo della letteratura mondiale (it); ett av de fem Nobelprisen, som delas ut av Svenska Akademien (sv); lista noblistów literackich (pl); internasjonal litteraturpris (nb); one of five prizes established by Alfred Nobel (en); yksi viidestä Nobel-palkinnoista (fi); 노벨상의 종류 (ko); giải thưởng văn học (vi); ohtâ viiđâ algâalgâlii Nobel-palhâšuumeest (smn); premio literario anual dentro dos Premios Nobel (gl); فرع من جائزة نوبل المرموقة وتُخصص للأدب (ar); βραβείο που απονέμεται από το 1901 ετησίως σε έναν εν ζωή συγγραφέα, από οποιαδήποτε χώρα, ο οποίος σύμφωνα με την διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ παρήγαγε το πιο εντυπωσιακό έργο στο τομέα της λογοτεχνίας, σε μια ιδεώδη κατεύθυνση (el); een van vyf pryse wat deur Alfred Nobel ingestel is (af) 諾貝爾文學奬 (yue); Bókmenntaverðlaun Nóbels, Nóbelsverðlaunin í bókmenntum (is); Literatur Nobel Saria, Literaturako Nobel Sari (eu); Literatur-Nobelpries, Nobelpries for Literatur (nds); Literaturnobelpreis (de); Duais Nobel na Litríochta (ga); Nobels Litteraturpris (da); Nobelpristagare i litteratur, Nobels litteraturpris (sv); Нобелiвська премiя з лiтератури, Нобелівська премія в галузі літератури (uk); Praemium Nobelianum Litteraturae, Praemium Nobelianum Litterarum (la); Tuzo ya Nobeli ya Fasihi (sw); Nobel-prisen i litteratur, Nobelprisvinnarar i litteratur (nn); Gwobr Nobel am Llenyddiaeth (cy); Nobel girjjálašvuođabálkkašupmi (se); Әдебиеттен Нобел жүлдесі (kk); Nobelpremio pri literaturo, Premio Nobel De Literaturo, Nobelpremio de Literaturo, Nobel-premiito pri literaturo, Nobel-Premio de literaturo, Nobela literaturpremio (eo); Premios Nobel de Literatura, Nobel de Literatura (gl); இலக்கிய நோபல் பரிசு, இலக்கியத்துக்கான நோபல் பரிசு (ta); साहित्यासाठीचे नोबेल पारितोषिक (mr); নোবেল সাহিত্য পুরস্কার (bn); prix Nobel de litterature (fr); Daftar pamenang bebungah Nobel Sastra, Bebungah Nobel Sastra (jv); Нобэлеўская прэмія па літаратуры (be-tarask); Penghargaan Nobel dalam Sastera, Hadiah Nobel dalam Sastera, Hadiah Nobel Kesusasteraan (ms); جائزة نوبل في الأدب (arz); Ədəbiyyat sahəsində Nobel Mükafatı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatları (az); Nobelprijs voor literatuur (nl); Nobel Prize in literature, Nobel fún Litiréṣọ̀, Nobel Prize for Literature (yo); Vincitori dû Nobel pâ littiratura (scn); Prémio Nobel de Literatura (pt); Nobeli kirjanduspreemia (et); Nagroda Nobla z literatury, Literacka Nagroda Nobla (pl); Nobelprys vir Literatuur (af); Нобелова награда из књижевности (sr); Nobelova nagrada za književnost (sl); Lëscht vun den Nobelpräisträger an der Literatur (lb); Prêmio Nobel da Literatura (pt-br); Nobel Sastra, Penghargaan Nobel Sastra, Hadiah Nobel dalam Sastra, Penghargaan Nobel dalam Kesusastraan, Nobel Kesusastraan, Hadiah Nobel bidang Kesusasteraan, Hadiah Nobel Sastra, Daftar penerima Nobel Kesusasteraan, Penghargaan Nobel Kesusastraan, Daftar penerima Nobel Sastra, Penghargaan Kesusastraan Nobel, Penghargaan Nobel dalam Sastra (id); รายนามผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม, รายชื่อผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม, ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม (th); Nobel Bûn-ha̍k-chióng (nan); Xelata Nobel a Wêjeyê, Xelata Nobel a Wêje, Xelata Wêjeyê ya Nobelê (ku); Нобелова награда за књижевност (sh); Pri Nobèl literati (ht); פרס נובל בספרות (he); ಸಾಹಿತ್ಯದ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ನೋಬೆಲ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸಾಹಿತ್ಯದ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ನೊಬೆಲ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (kn); Nobel-kirjálâšvuođâpalhâšume (smn); Nobel Literature Prize (en); جائزة نوبل فى الآداب (ar); Βραβεία Νόμπελ Λογοτεχνίας, Νομπελίστας λογοτεχνίας, Νόμπελ Λογοτεχνίας (el); Kirjallisuuden Nobel-palkinto (fi)
साहित्यातील नोबेल पारितोषिक 
one of five prizes established by Alfred Nobel
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
प्रकारliterary award
उपवर्गनोबेल पारितोषिक
ह्याचा भागनोबेल पारितोषिक
याचे नावाने नामकरण
स्थान स्टॉकहोम, Stockholm City, Over-Governors office
Advertises
विजेता
स्थापना
  • इ.स. १९०१
अधिकृत संकेतस्थळ
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

साहित्यातील नोबेल पारितोषिक हे दरवर्षी बहाल केल्या जाणाऱ्या ५ नोबेल पारितोषिकांपैकी एक आहे. साहित्यातील पहिले नोबेल पारितोषिक इ.स. १९०१ साली सली प्रुडहॉम ह्या फ्रेंच कवी व लेखकाला देण्यात आले.

१९१३ सालचे साहित्यातील नोबेल पारितोषिक रविंद्रनाथ टागोरांना देण्यात आले होते. आजतागायत भारतीय साहित्यिकाला मिळालेले हे एकमेव नोबेल आहे. रुडयार्ड किप्लिंगयांना १९०७ साली हा पुरस्कार मिळाला होता, जे ब्रिटिश लेखक होते पण त्यांचा जन्म मुंबई येथे झाला होता.

ह्या पुरस्काराचे वितरण दरवर्षी १० डिसेंबर रोजी स्टॉकहोम शहरात केले जाते.

विक्रम

[संपादन]

२०२२ पर्यंत, साहित्यातील नोबेल पारितोषिक ११९ व्यक्तींना देण्यात आले आहे.[] सर्वात तरुण विजेते रुडयार्ड किप्लिंग होते, ज्यांना १९०७ मध्ये पुरस्कार देण्यात आला जेव्हा ते ४१ वर्षांचे होते. पुरस्कार प्राप्त करणारी सर्वात वयोवृद्ध विजेती डोरिस लेसिंग होत्या, ज्या २००७ मध्ये ८८ वर्षांच्या होत्या. १९३१ मध्ये एरिक आक्सेल कार्लफेल्ट यांना मरणोत्तर एकदा सन्मानित करण्यात आले; असा हा एकमेव प्रसंग होता.[]

नोबेल पुरस्कृत साहित्यिक

[संपादन]
वर्ष साहित्यिक देश[A] भाषा नोंद (इंग्लिश भाषेत)
१९०१ सली प्रुडहॉम फ्रान्स फ्रेंच "in special recognition of his poetic composition, which gives evidence of lofty idealism, artistic perfection and a rare combination of the qualities of both heart and intellect"[]
१९०२ थियोडोर मोम्सेन जर्मनी जर्मन "the greatest living master of the art of historical writing, with special reference to his monumental work, A History of Rome"[]
१९०३ ब्योर्नस्टीर्न ब्योर्नसन नॉर्वे नॉर्वेजियन "as a tribute to his noble, magnificent and versatile poetry, which has always been distinguished by both the freshness of its inspiration and the rare purity of its spirit"[]
१९०४ फ्रेडरिक मिस्त्राल फ्रान्स ऑक्सितान "in recognition of the fresh originality and true inspiration of his poetic production, which faithfully reflects the natural scenery and native spirit of his people, and, in addition, his significant work as a Provençal philologist"[]
होजे इचेगारे स्पेन स्पॅनिश "in recognition of the numerous and brilliant compositions which, in an individual and original manner, have revived the great traditions of the Spanish drama"[]
१९०५ हेन्रिक शेनक्येव्हिच पोलंड पोलिश "because of his outstanding merits as an epic writer"[]
१९०६ जियोस्यू कार्दुची इटली इटालियन "not only in consideration of his deep learning and critical research, but above all as a tribute to the creative energy, freshness of style, and lyrical force which characterize his poetic masterpieces"[]
१९०७ रुड्यार्ड किप्लिंग युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "in consideration of the power of observation, originality of imagination, virility of ideas and remarkable talent for narration which characterize the creations of this world-famous author"[]
१९०८ रुडॉल्फ क्रिस्टॉफ युकेन जर्मनी जर्मन "in recognition of his earnest search for truth, his penetrating power of thought, his wide range of vision, and the warmth and strength in presentation with which in his numerous works he has vindicated and developed an idealistic philosophy of life"[१०]
१९०९ सेल्मा लॅगरल्यॉफ स्वीडन स्वीडिश "in appreciation of the lofty idealism, vivid imagination and spiritual perception that characterize her writings"[११]
१९१० पॉल हेसे जर्मनी जर्मन "as a tribute to the consummate artistry, permeated with idealism, which he has demonstrated during his long productive career as a lyric poet, dramatist, novelist and writer of world-renowned short stories"[१२]
१९११ मॉरिस मॅतेरलेंक बेल्जियम फ्रेंच "in appreciation of his many-sided literary activities, and especially of his dramatic works, which are distinguished by a wealth of imagination and by a poetic fancy, which reveals, sometimes in the guise of a fairy tale, a deep inspiration, while in a mysterious way they appeal to the readers' own feelings and stimulate their imaginations"[१३]
१९१२ गेरहार्ट हाउप्टमान जर्मनी जर्मन "primarily in recognition of his fruitful, varied and outstanding production in the realm of dramatic art"[१४]
१९१३ रविंद्रनाथ टागोर भारत बांग्ला "because of his profoundly sensitive, fresh and beautiful verse, by which, with consummate skill, he has made his poetic thought, expressed in his own English words, a part of the literature of the West"[१५]
१९१४ वितरण नाही
१९१५ रोमेन रोलांद फ्रान्स फ्रेंच "as a tribute to the lofty idealism of his literary production and to the sympathy and love of truth with which he has described different types of human beings"[१६]
१९१६ व्हर्नर फॉन हायडेनस्टाम स्वीडन स्वीडिश "in recognition of his significance as the leading representative of a new era in our literature"[१७]
१९१७ कार्ल आडोल्रफ ग्येलेरुप डेन्मार्क डॅनिश "for his varied and rich poetry, which is inspired by lofty ideals"[१८]
हेन्रिक पाँटोप्पिडान डेन्मार्क डॅनिश "for his authentic descriptions of present-day life in Denmark"[१८]
१९१८ पुरस्कार नाही
१९१९ कार्ल स्पिटलर स्वित्झर्लंड जर्मन "in special appreciation of his epic, Olympian Spring"[१९]
१९२० क्नुट हामसुन नॉर्वे नॉर्वेजियन "for his monumental work, Growth of the Soil"[२०]
१९२१ अनतोल फ्रांस फ्रान्स फ्रेंच "in recognition of his brilliant literary achievements, characterized as they are by a nobility of style, a profound human sympathy, grace, and a true Gallic temperament"[२१]
१९२२ हासिंतो बेनाव्हेंते स्पेन स्पॅनिश "for the happy manner in which he has continued the illustrious traditions of the Spanish drama"[२२]
१९२३ विल्यम बटलर यीट्स आयर्लंड इंग्लिश "for his always inspired poetry, which in a highly artistic form gives expression to the spirit of a whole nation"[२३]
१९२४ व्हादिस्वाफ रेमाँट पोलंड पोलिश "for his great national epic, The Peasants"[२४]
१९२५ जॉर्ज बर्नार्ड शॉ आयर्लंड इंग्लिश "for his work which is marked by both idealism and humanity, its stimulating satire often being infused with a singular poetic beauty"[२५]
१९२६ ग्रात्सिया देलेदा इटली इटालियन "for her idealistically inspired writings which with plastic clarity picture the life on her native island and with depth and sympathy deal with human problems in general"[२६]
१९२७ एंरी बेर्कसोन फ्रान्स फ्रेंच "in recognition of his rich and vitalizing ideas and the brilliant skill with which they have been presented"[२७]
१९२८ सिग्रिड उंडसेट नॉर्वे नॉर्वेजियन "principally for her powerful descriptions of Northern life during the Middle Ages"[२८]
१९२९ थॉमस मान जर्मनी जर्मन "principally for his great novel, Buddenbrooks, which has won steadily increased recognition as one of the classic works of contemporary literature"[२९]
१९३० सिंक्लेअर लुईस अमेरिका इंग्लिश "for his vigorous and graphic art of description and his ability to create, with wit and humour, new types of characters"[३०]
1931 एरिक आक्सेल कार्लफेल्ट स्वीडन स्वीडिश "The poetry of Erik Axel Karlfeldt"[३१]
1932 जॉन गॅल्सवर्दी युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "for his distinguished art of narration which takes its highest form in The Forsyte Saga"[३२]
1933 इव्हान बुनिन रशिया
फ्रान्स
रशियन "for the strict artistry with which he has carried on the classical रशियन traditions in prose writing"[३३]
1934 लुइगी पिरांदेल्लो इटली इटालियन "for his bold and ingenious revival of dramatic and scenic art"[३४]
1935 पुरस्कार नाही
1936 युजीन ओ'नील अमेरिका इंग्लिश "for the power, honesty and deep-felt emotions of his dramatic works, which embody an original concept of tragedy"[३५]
1937 रॉजर मार्टिन द्यु गार फ्रान्स फ्रेंच "for the artistic power and truth with which he has depicted human conflict as well as some fundamental aspects of contemporary life in his novel cycle Les Thibault"[३६]
1938 पर्ल बक अमेरिका इंग्लिश "for her rich and truly epic descriptions of peasant life in China and for her biographical masterpieces"[३७]
1939 फ्रान्स एमिल सिलनपा फिनलंड फिनिश "for his deep understanding of his country's peasantry and the exquisite art with which he has portrayed their way of life and their relationship with Nature"[३८]
1940 पुरस्कार नाही
1941 पुरस्कार नाही
1942 पुरस्कार नाही
1943 पुरस्कार नाही
1944 योहानेस विल्हेल्म येन्सन डेन्मार्क डॅनिश "for the rare strength and fertility of his poetic imagination with which is combined an intellectual curiosity of wide scope and a bold, freshly creative style"[३९]
1945 गाब्रिएला मिस्त्राल चिली स्पॅनिश "for her lyric poetry which, inspired by powerful emotions, has made her name a symbol of the idealistic aspirations of the entire Latin American world"[४०]
1946 हेर्मान हेस स्वित्झर्लंड जर्मन "for his inspired writings which, while growing in boldness and penetration, exemplify the classical humanitarian ideals and high qualities of style"[४१]
1947 आंद्रे जिद फ्रान्स फ्रेंच "for his comprehensive and artistically significant writings, in which human problems and conditions have been presented with a fearless love of truth and keen psychological insight"[४२]
1948 टी.एस. इलियट युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "for his outstanding, pioneer contribution to present-day poetry"[४३]
1949 विल्यम फॉकनर अमेरिका इंग्लिश "for his powerful and artistically unique contribution to the modern American novel"[४४]
1950 बर्ट्रांड रसेल युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "in recognition of his varied and significant writings in which he champions humanitarian ideals and freedom of thought"[४५]
1951 पार लागेरक्विस्ट स्वीडन स्वीडिश "for the artistic vigour and true independence of mind with which he endeavours in his poetry to find answers to the eternal questions confronting mankind"[४६]
1952 फ्रांस्वा मोर्याक फ्रान्स फ्रेंच "for the deep spiritual insight and the artistic intensity with which he has in his novels penetrated the drama of human life"[४७]
1953 विन्स्टन चर्चिल युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "for his mastery of historical and biographical description as well as for brilliant oratory in defending exalted human values"[४८]
1954 अर्नेस्ट हेमिंग्वे अमेरिका इंग्लिश "for his mastery of the art of narrative, most recently demonstrated in The Old Man and the Sea, and for the influence that he has exerted on contemporary style"[४९]
1955 हालडोर लाक्सनेस आइसलंड आइसलंडिक "for his vivid epic power which has renewed the great narrative art of Iceland"[५०]
1956 हुआन रमोन हिमेनेझ स्पेन स्पॅनिश "for his lyrical poetry, which in Spanish language constitutes an example of high spirit and artistical purity"[५१]
1957 आल्बेर काम्यू फ्रान्स फ्रेंच "for his important literary production, which with clear-sighted earnestness illuminates the problems of the human conscience in our times"[५२]
1958 बोरिस पास्तरनाक सोव्हिएत संघ रशियन "for his important achievement both in contemporary lyrical poetry and in the field of the great रशियन epic tradition"[५३]
1959 साल्वातोरे क्वासिमोदो इटली इटालियन "for his lyrical poetry, which with classical fire expresses the tragic experience of life in our own times"[५४]
1960 सेंट-जॉन पर्स फ्रान्स फ्रेंच "for the soaring flight and the evocative imagery of his poetry which in a visionary fashion reflects the conditions of our time"[५५]
1961 इव्हो आंद्रिच युगोस्लाव्हिया सर्बो-क्रोएशियन "for the epic force with which he has traced themes and depicted human destinies drawn from the history of his country"[५६]
1962 जॉन स्टाइनबेक अमेरिका इंग्लिश "for his realistic and imaginative writings, combining as they do sympathetic humour and keen social perception"[५७]
1963 ज्योर्जोस सेफेरिस ग्रीस ग्रीक "for his eminent lyrical writing, inspired by a deep feeling for the Hellenic world of culture"[५८]
1964 ज्याँ-पॉल सार्त्र फ्रान्स फ्रेंच "for his work which, rich in ideas and filled with the spirit of freedom and the quest for truth, has exerted a far-reaching influence on our age"[५९]
1965 मिखाईल शोलोखोव सोव्हिएत संघ रशियन "for the artistic power and integrity with which, in his epic of the Don, he has given expression to a historic phase in the life of the रशियन people"[६०]
1966 श्मुएल योसेफ अग्नोन इस्रायल हिब्रू "for his profoundly characteristic narrative art with motifs from the life of the Jewish people"[६१]
नेली साक्स जर्मनी जर्मन]] "for her outstanding lyrical and dramatic writing, which interprets Israel's destiny with touching strength"[६१]
1967 मिगेल आंगेल आस्तुरियास ग्वातेमाला स्पॅनिश "for his vivid literary achievement, deep-rooted in the national traits and traditions of Indian peoples of Latin America"[६२]
1968 यासुनारी कावाबाता जपान जपानी "for his narrative mastery, which with great sensibility expresses the essence of the जपानese mind"[६३]
1969 सॅम्युएल बेकेट आयर्लंड इंग्लिशफ्रेंच "for his writing, which - in new forms for the novel and drama - in the destitution of modern man acquires its elevation"[६४]
1970 अलेक्सांद्र सोल्झेनित्सिन सोव्हिएत संघ रशियन "for the ethical force with which he has pursued the indispensable traditions of रशियन literature"[६५]
1971 पाब्लो नेरुदा चिली स्पॅनिश "for a poetry that with the action of an elemental force brings alive a continent's destiny and dreams"[६६]
1972 हाइनरिश ब्योल पश्चिम जर्मनी जर्मन]] "for his writing which through its combination of a broad perspective on his time and a sensitive skill in characterization has contributed to a renewal of German literature"[६७]
1973 पॅट्रिक व्हाईट ऑस्ट्रेलिया इंग्लिश "for an epic and psychological narrative art which has introduced a new continent into literature"[६८]
1974 आयविंड जॉन्सन स्वीडन स्वीडिश "for a narrative art, farseeing in lands and ages, in the service of freedom"[६९]
हॅरी मार्टिन्सन स्वीडन स्वीडिश "for writings that catch the dewdrop and reflect the cosmos"[६९]
१९७५ युजेन्यो मोंताले इटली इटालियन "for his distinctive poetry which, with great artistic sensitivity, has interpreted human values under the sign of an outlook on life with no illusions"[७०]
1976 साउल बेलो अमेरिका इंग्लिश "for the human understanding and subtle analysis of contemporary culture that are combined in his work"[७१]
1977 व्हिसेंते अलैक्झांद्रे स्पेन स्पॅनिश "for a creative poetic writing which illuminates man's condition in the cosmos and in present-day society, at the same time representing the great renewal of the traditions of Spanish poetry between the wars"[७२]
1978 आयझॅक बाशेविस सिंगर अमेरिका यिडिश "for his impassioned narrative art which, with roots in a पोलिश-Jewish cultural tradition, brings universal human conditions to life"[७३]
१९७९ ओडेशियस एलिटिस ग्रीस ग्रीक "for his poetry, which, against the background of Greek tradition, depicts with sensuous strength and intellectual clear-sightedness modern man's struggle for freedom and creativeness"[७४]
१९८० चेस्लॉ मिलॉझ पोलंड
अमेरिका
पोलिश "who with uncompromising clear-sightedness voices man's exposed condition in a world of severe conflicts"[७५]
१९८१ एलियास कानेती बल्गेरिया जर्मन "for writings marked by a broad outlook, a wealth of ideas and artistic power"[७६]
१९८२ गॅब्रियेल गार्सिया मार्केझ कोलंबिया स्पॅनिश "for his novels and short stories, in which the fantastic and the realistic are combined in a richly composed world of imagination, reflecting a continent's life and conflicts"[७७]
1983 विल्यम गोल्डिंग युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "for his novels which, with the perspicuity of realistic narrative art and the diversity and universality of myth, illuminate the human condition in the world of today"[७८]
1984 यारोस्लाव्ह सैफर्ट चेकोस्लोव्हाकिया चेक "for his poetry which endowed with freshness, and rich inventiveness provides a liberating image of the indomitable spirit and versatility of man"[७९]
1985 क्लॉद सिमाँ फ्रान्स फ्रेंच "who in his novel combines the poet's and the painter's creativeness with a deepened awareness of time in the depiction of the human condition"[८०]
1986 वोल सोयिंका नायजेरिया इंग्लिश "who in a wide cultural perspective and with poetic overtones fashions the drama of existence"[८१]
1987 जोसेफ ब्रॉडस्की अमेरिका इंग्लिशरशियन "for an all-embracing authorship, imbued with clarity of thought and poetic intensity"[८२]
1988 नजीब महफूझ इजिप्त अरबी "who, through works rich in nuance - now clear-sightedly realistic, now evocatively ambiguous - has formed an Arabian narrative art that applies to all mankind"[८३]
1989 कमिलो होजे झेला स्पेन स्पॅनिश "for a rich and intensive prose, which with restrained compassion forms a challenging vision of man's vulnerability"[८४]
1990 ओक्ताव्हियो पाझ मेक्सिको स्पॅनिश "for impassioned writing with wide horizons, characterized by sensuous intelligence and humanistic integrity"[८५]
1991 नेडिन गॉर्डिमर दक्षिण आफ्रिका इंग्लिश "who through her magnificent epic writing has - in the words of Alfred Nobel - been of very great benefit to humanity"[८६]
१९९२ डेरेक वॉलकॉट सेंट लुसिया इंग्लिश "for a poetic oeuvre of great luminosity, sustained by a historical vision, the outcome of a multicultural commitment"[८७]
1993 टोनी मॉरिसन अमेरिका इंग्लिश "who in novels characterized by visionary force and poetic import, gives life to an essential aspect of American reality"[८८]
1994 केंझाबुरो ओए जपान जपानी "who with poetic force creates an imagined world, where life and myth condense to form a disconcerting picture of the human predicament today"[८९]
1995 सीमस हीनी आयर्लंड इंग्लिश "for works of lyrical beauty and ethical depth, which exalt everyday miracles and the living past"[९०]
१९९६ विस्वावा शिंबोर्स्का पोलंड पोलिश "for poetry that with ironic precision allows the historical and biological context to come to light in fragments of human reality"[९१]
१९९७ दारियो फो इटली इटालियन "who emulates the jesters of the Middle Ages in scourging authority and upholding the dignity of the downtrodden"[९२]
१९९८ जोझे सारामागो पोर्तुगाल पोर्तुगीज "who with parables sustained by imagination, compassion and irony continually enables us once again to apprehend an elusory reality"[९३]
१९९९ ग्युंटर ग्रास जर्मनी जर्मन "whose frolicsome black fables portray the forgotten face of history"[९४]
२००० गाओ शिंगच्यान फ्रान्स चिनी "for an oeuvre of universal validity, bitter insights and linguistic ingenuity, which has opened new paths for the Chinese novel and drama"[९५]
२००१ व्ही.एस. नायपॉल युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "for having united perceptive narrative and incorruptible scrutiny in works that compel us to see the presence of suppressed histories"[९६]
२००२ इम्रे केर्तेस हंगेरी हंगेरियन "for writing that upholds the fragile experience of the individual against the barbaric arbitrariness of history"[९७]
२००३ जॉन मॅक्सवेल कूट्झी दक्षिण आफ्रिका इंग्लिश "who in innumerable guises portrays the surprising involvement of the outsider"[९८]
२००४ एल्फ्रीड येलिनेक ऑस्ट्रिया जर्मन "for her musical flow of voices and counter-voices in novels and plays that with extraordinary linguistic zeal reveal the absurdity of society's clichés and their subjugating power"[९९]
२००५ हॅरल्ड पिंटर युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "who in his plays uncovers the precipice under everyday prattle and forces entry into oppression's closed rooms"[१००]
२००६ ओर्हान पामुक तुर्कस्तान तुर्की "who in the quest for the melancholic soul of his native city has discovered new symbols for the clash and interlacing of cultures"[१०१]
२००७ डोरिस लेसिंग युनायटेड किंग्डम इंग्लिश "that epicist of the female experience, who with scepticism, fire and visionary power has subjected a divided civilisation to scrutiny"[१०२]
२००८ ज्यां-मारी गुस्ताव क्लेझ्यो फ्रान्स
मॉरिशस
फ्रेंच "author of new departures, poetic adventure and sensual ecstasy, explorer of a humanity beyond and below the reigning civilization"[१०३]
२००९ हर्ता म्युलर जर्मनी
रोमेनिया
जर्मन "who, with the concentration of poetry and the frankness of prose, depicts the landscape of the dispossessed"[१०४]
२०१० मारियो वर्गास योसा पेरू
स्पेन
स्पॅनिश "for his cartography of structures of power and his trenchant images of the individual's resistance, revolt, and defeat".[१०५]
२०११ टोमास ट्रांस्ट्रोमर स्वीडन स्वीडिश "because, through his condensed, transluscent images, he gives us fresh access to reality".[१०६]
२०१२ मो यान चीन चिनी "who with hallucinatory realism merges folk tales, history and the contemporary".[१०७]
२०१३ ॲलिस मन्रो कॅनडा इंग्लिश "master of the contemporary short story"
२०१४ पॅट्रिक मोदियानो फ्रांस फ्रेंच "for the art of memory with which he has evoked the most ungraspable human destinies and uncovered the life-world of the Occupation"[१०८]
२०१५

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ "All Nobel Laureates in Literature". Nobel Foundation. 2008-10-15 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2008-10-16 रोजी पाहिले.
  2. ^ Facts on the Nobel Prize in Literature Nobelprize.org
  3. ^ "Nobel Prize in Literature 1901". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  4. ^ "Nobel Prize in Literature 1902". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Nobel Prize in Literature 1903". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  6. ^ a b "Nobel Prize in Literature 1904". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Nobel Prize in Literature 1905". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Nobel Prize in Literature 1906". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Nobel Prize in Literature 1907". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  10. ^ "Nobel Prize in Literature 1908". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  11. ^ "Nobel Prize in Literature 1909". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  12. ^ "Nobel Prize in Literature 1910". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  13. ^ "Nobel Prize in Literature 1911". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Nobel Prize in Literature 1912". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Nobel Prize in Literature 1913". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  16. ^ "Nobel Prize in Literature 1915". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Nobel Prize in Literature 1916". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  18. ^ a b "Nobel Prize in Literature 1917". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  19. ^ "Nobel Prize in Literature 1919". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  20. ^ "Nobel Prize in Literature 1920". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  21. ^ "Nobel Prize in Literature 1921". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  22. ^ "Nobel Prize in Literature 1922". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  23. ^ "Nobel Prize in Literature 1923". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  24. ^ "Nobel Prize in Literature 1924". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  25. ^ "Nobel Prize in Literature 1925". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  26. ^ "Nobel Prize in Literature 1926". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  27. ^ "Nobel Prize in Literature 1927". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  28. ^ "Nobel Prize in Literature 1928". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  29. ^ "Nobel Prize in Literature 1929". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  30. ^ "Nobel Prize in Literature 1930". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  31. ^ "Nobel Prize in Literature 1931". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  32. ^ "Nobel Prize in Literature 1932". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  33. ^ "Nobel Prize in Literature 1933". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  34. ^ "Nobel Prize in Literature 1934". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  35. ^ "Nobel Prize in Literature 1936". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  36. ^ "Nobel Prize in Literature 1937". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  37. ^ "Nobel Prize in Literature 1938". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  38. ^ "Nobel Prize in Literature 1939". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  39. ^ "Nobel Prize in Literature 1944". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  40. ^ "Nobel Prize in Literature 1945". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  41. ^ "Nobel Prize in Literature 1946". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  42. ^ "Nobel Prize in Literature 1947". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  43. ^ "Nobel Prize in Literature 1948". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  44. ^ "Nobel Prize in Literature 1949". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  45. ^ "Nobel Prize in Literature 1950". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  46. ^ "Nobel Prize in Literature 1951". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  47. ^ "Nobel Prize in Literature 1952". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  48. ^ "Nobel Prize in Literature 1953". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  49. ^ "Nobel Prize in Literature 1954". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  50. ^ "Nobel Prize in Literature 1955". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  51. ^ "Nobel Prize in Literature 1956". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  52. ^ "Nobel Prize in Literature 1957". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  53. ^ "Nobel Prize in Literature 1958". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  54. ^ "Nobel Prize in Literature 1959". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  55. ^ "Nobel Prize in Literature 1960". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  56. ^ "Nobel Prize in Literature 1961". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  57. ^ "Nobel Prize in Literature 1962". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  58. ^ "Nobel Prize in Literature 1963". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  59. ^ "Nobel Prize in Literature 1964". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  60. ^ "Nobel Prize in Literature 1965". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  61. ^ a b "Nobel Prize in Literature 1966". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  62. ^ "Nobel Prize in Literature 1967". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  63. ^ "Nobel Prize in Literature 1968". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  64. ^ "Nobel Prize in Literature 1969". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  65. ^ "Nobel Prize in Literature 1970". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  66. ^ "Nobel Prize in Literature 1971". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  67. ^ "Nobel Prize in Literature 1972". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  68. ^ "Nobel Prize in Literature 1973". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  69. ^ a b "Nobel Prize in Literature 1974". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  70. ^ "Nobel Prize in Literature 1975". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  71. ^ "Nobel Prize in Literature 1976". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  72. ^ "Nobel Prize in Literature 1977". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  73. ^ "Nobel Prize in Literature 1978". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  74. ^ "Nobel Prize in Literature 1979". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  75. ^ "Nobel Prize in Literature 1980". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  76. ^ "Nobel Prize in Literature 1981". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  77. ^ "Nobel Prize in Literature 1982". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  78. ^ "Nobel Prize in Literature 1983". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  79. ^ "Nobel Prize in Literature 1984". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  80. ^ "Nobel Prize in Literature 1985". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  81. ^ "Nobel Prize in Literature 1986". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  82. ^ "Nobel Prize in Literature 1987". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  83. ^ "Nobel Prize in Literature 1988". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  84. ^ "Nobel Prize in Literature 1989". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  85. ^ "Nobel Prize in Literature 1990". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  86. ^ "Nobel Prize in Literature 1991". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  87. ^ "Nobel Prize in Literature 1992". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  88. ^ "Nobel Prize in Literature 1993". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  89. ^ "Nobel Prize in Literature 1994". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  90. ^ "Nobel Prize in Literature 1995". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  91. ^ "Nobel Prize in Literature 1996". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  92. ^ "Nobel Prize in Literature 1997". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  93. ^ "Nobel Prize in Literature 1998". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  94. ^ "Nobel Prize in Literature 1999". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  95. ^ "Nobel Prize in Literature 2000". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  96. ^ "Nobel Prize in Literature 2001". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  97. ^ "Nobel Prize in Literature 2002". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  98. ^ "Nobel Prize in Literature 2003". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  99. ^ "Nobel Prize in Literature 2004". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  100. ^ "Nobel Prize in Literature 2005". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  101. ^ "Nobel Prize in Literature 2006". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  102. ^ "Nobel Prize in Literature 2007". Nobel Foundation. 2008-10-17 रोजी पाहिले.
  103. ^ "The Nobel Prize in Literature 2008". Nobel Foundation. 2008-10-14 रोजी पाहिले.
  104. ^ "The Nobel Prize in Literature 2009". Nobel Foundation. 2009-10-08 रोजी पाहिले.
  105. ^ "The Nobel Prize in Literature 2010". Nobel Foundation. 2010-10-07 रोजी पाहिले.
  106. ^ "The Nobel Prize in Literature 2011". Nobel Foundation. 2011-10-06 रोजी पाहिले.
  107. ^ "Nobel Prize in Literature 2012". Nobel Foundation. 11 October 2012 रोजी पाहिले.
  108. ^ "Nobel Prize in Literature 2014". Nobel Foundation. 31 December 2014 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 24 December 2014 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे

[संपादन]