Jump to content

"जयंत्यांची यादी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
छोNo edit summary
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ ७: ओळ ७:


<big>विविध जयंत्यांच्या तारखा/तिथ्या</big>
<big>विविध जयंत्यांच्या तारखा/तिथ्या</big>

तिथीमध्ये दिलेल्या महिन्याचे नाव महाराष्ट्रात प्रचलित असलेल्या अमावास्यान्त पद्धतीनुसार आहे. पौर्णिमान्त पद्धतीनुसार वद्य पक्ष पुढच्या महिन्यात येतॊ. उदा0 त्या पद्धतीनुसार, मराठी ज्येष्ठ वद्य त्रयोदशी ही आषाढ वद्य त्रयोदशी होते.


==अ-औ==
==अ-औ==
ओळ १२: ओळ १४:
* अग्रसेन जयंती ([[आश्विन शुक्ल प्रतिपदा]])
* अग्रसेन जयंती ([[आश्विन शुक्ल प्रतिपदा]])
* [[गुरू अंगद देव]] जयंती (चैत्र पौर्णिमा?)
* [[गुरू अंगद देव]] जयंती (चैत्र पौर्णिमा?)
* [[अंगिरस|अंगीरसऋषी]] जयंती (ज्येष्ठ वद्य त्रयोदशी)
* [[अंगिरस|अंगीरस ऋषी]] जयंती (ज्येष्ठ वद्य त्रयोदशी)
* [[अण्णा भाऊ साठे]] जयंती ([[१ ऑगस्ट]])
* [[अण्णा भाऊ साठे]] जयंती ([[१ ऑगस्ट]])
* [[अनसूया]] जयंती ([[चैत्र वद्य चतुर्थी]])
* [[अनसूया]] जयंती ([[चैत्र वद्य चतुर्थी]])

१२:४०, १२ नोव्हेंबर २०१५ ची आवृत्ती

पौराणिक आणि इतर प्राचीन ग्रंथांत ज्यांचे उल्लेख आहेत अशा, आणि पूर्वी होऊन गेलेल्या अन्य थोर व्यक्तींच्या जन्मदिवसास जयंती असे म्हणतात. पंचागांतील तिथीनुसार देवादिकांच्या आणि ऋषिमुनींच्या जयंत्या साजऱ्या करण्याची पद्धत भारतात पूर्वपरंपरेने आहे. एकोणिसाव्या शतकापासून ग्रेगोरियन कालगणनेचा वापर जसा वाढत गेला तसा नव्या पिढ्यांतील लोकांचे जन्मदिवस आणि जयंत्या या भारतीय पंचागांपेक्षा ग्रेगोरियन कालगणनेनुसार पाळल्या जाऊ लागल्या. तरीसुद्धा, जुन्या काळातील लोकांच्या जयंत्या या अजूनही तिथीनुसारच साजऱ्या होतात.[ संदर्भ हवा ]

जयंतीच्या उत्सवाची पारंपरिक प्रथा बहुशः धार्मिक अथवा भक्तिस्वरूपी असते. भक्तीच्या नवविधा प्रकारांपैकी एक प्रकार म्हणजे जयंत्या साजऱ्या करणे, असे समर्थ रामदास दासबोधाच्या चवथ्या दशकात श्रवणभक्ती संदर्भातील समासात सांगतात. विसाव्या शतकापासून भारतात जशी राजकीय जागृतीस सुरुवात झाली तसे लोकोत्तर स्त्री-पुरुषांच्या जयंत्या या सामाजिक आणि राजकीय अभिसरणाचे माध्यम म्हणून सार्वजनिक कार्यक्रमाच्या रूपाने साजऱ्या होऊ लागल्या. यांत लोकमान्य टिळकांनी सार्वजनिकरीत्या साजरी करण्याची सुरुवात केलेल्या शिवजयंतीचे उदाहरण ठळकपणे मांडण्यासारखे आहे.

विविध जयंत्यांच्या तारखा/तिथ्या

तिथीमध्ये दिलेल्या महिन्याचे नाव महाराष्ट्रात प्रचलित असलेल्या अमावास्यान्त पद्धतीनुसार आहे. पौर्णिमान्त पद्धतीनुसार वद्य पक्ष पुढच्या महिन्यात येतॊ. उदा0 त्या पद्धतीनुसार, मराठी ज्येष्ठ वद्य त्रयोदशी ही आषाढ वद्य त्रयोदशी होते.

अ-औ

क-ग

च-ज

ट-न

प-म

य-ज्ञ

हेही पाहा