Jump to content

भारताच्या सरन्यायाधीशांची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
भारताचे सर्वोच्च न्यायालय
संजीव खन्ना हे भारताचे विद्यमान सरन्यायाधीश आहेत.

भारतातील सरन्यायाधीश हे देशातील सर्वोच्च न्यायाधीश असतात. १९५० मध्ये भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाच्या स्थापनेपासून एकूण ५० सरन्यायाधीशांनी काम केले आहे. या न्यायालयाने पूर्वीच्या फेडरल कोर्टाची जागा घेतली आहे.

विद्यमान आणि ५१ वे मुख्य न्यायाधीश हे न्यायमूर्ती संजीव खन्ना आहेत. त्यांनी ११ नोव्हेंबर २०२४ रोजी पदभार स्वीकारला.

पूर्वगामी

[संपादन]

फेडरल कोर्ट ऑफ इंडिया (१९३७ - ५०)

[संपादन]

१ ऑक्टोबर १९३७ रोजी फेडरल कोर्ट ऑफ इंडिया अस्तित्वात आले. दिल्लीतील संसद भवनातील चेंबर ऑफ प्रिन्सेस हे न्यायालयाचे आसन होते. त्याची सुरुवात एक सरन्यायाधीश आणि दोन प्युझन न्यायाधीशांपासून झाली. पहिले सरन्यायाधीश सर मॉरिस ग्वायर होते आणि इतर दोन न्यायाधीश सर शाह मुहम्मद सुलेमान आणि एमआर जयकर होते. २८ जानेवारी १९५० रोजी भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाच्या स्थापनेपर्यंत ते कार्यरत होते.

  Acting Chief Justice
No. प्रतिमा नाव



(जन्म-मृत्यू) 		कार्यालयाचा कालावधी मुदतीची लांबी बार यांनी नियुक्ती केली

( भारताचे गव्हर्नर जनरल )

१ सर मॉरिस लिनफोर्ड ग्वायर



(१८७८-१९५२) 		1 October 1937 25 April 1943‡ 5 years, 206 days इन्नर टेंपल लिनलिथगोचा मार्क्वेस
चालू सर श्रीनिवास वरदचारीर 25 April 1943 7 June 1943 43 days मद्रास
2 सर विल्यम पॅट्रिक स्पेन्स



(१८८५-१९७३) 		7 June 1943 14 August 1947 4 years, 68 days इन्नर टेंपल
3 हिरालाल जयकिसनदास केन्या



(१८९०-१९५१) 		14 August 1947 26 January 1950 2 years, 165 days मुंबई उच्च न्यायालय बर्माचा व्हिस्काउंट माउंटबॅटन

सरन्यायाधीशांची यादी

[संपादन]

भारताचे सर्वोच्च न्यायालय (१९५० पासून)

[संपादन]

२६ जानेवारी १९५० रोजी भारतीय प्रजासत्ताकाच्या जन्मापासून, ४९ न्यायाधीशांनी भारताचे सरन्यायाधीश म्हणून काम केले आहे. [१] एच.जे. कानिया हे भारताचे पहिले सरन्यायाधीश होते. सध्याचे पदाधिकारी उदय उमेश ललित आहेत, ज्यांनी २७ ऑगस्ट २०२२ रोजी पदभार स्वीकारला. त्यांचा कार्यकाल ७४ दिवसांचा असेल.[२]

अनुक्रमांक प्रतिमा नाव



(जन्म-मृत्यू) 		कार्यालयाचा कालावधी कालावधी पालक उच्च न्यायालय यांनी नियुक्ती केली

( भारताचे राष्ट्रपती )

१ हिरालाल जयकिसनदास केन्या



(१८९०-१९५१) 		26 January 1950 6 November 1951† 1 year, 284 days मुंबई उच्च न्यायालय राजेंद्र प्रसाद
2 मंडकोलाथुर पतंजली शास्त्री



(१८८९-१९६३) 		7 November 1951 3 January 1954 2 years, 57 days मद्रास
3 मेहरचंद महाजन



(१८८९-१९६७) 		4 January 1954 22 December 1954 352 days लाहोर
4 बिजनकुमार मुखर्जी



(१८९१-१९५६) 		23 December 1954 31 January 1956‡ 1 year, 39 days कलकत्ता
५ सुधी रंजन दास



(१८९४-१९७७) 		1 February 1956 30 September 1959 3 years, 241 days कलकत्ता
6 भुवनेश्वर प्रसाद सिन्हा



(१८९९-१९८६) 		1 October 1959 31 January 1964 4 years, 122 days पाटणा
७ प्रल्हाद बालाचार्य गजेंद्रगडकर



(१९०१-१९८१) 		1 February 1964 15 March 1966 2 years, 42 days मुंबई उच्च न्यायालय सर्वेपल्ली राधाकृष्णन
8 अमल कुमार सरकार



(१९०१-२००१) 		16 March 1966 29 June 1966 105 days कलकत्ता
९ कोका सुब्बा राव



(१९०२-१९७६) 		30 June 1966 11 April 1967‡ 285 days मद्रास
10 कैलासनाथ वांचू



(1903-1988) 		12 April 1967 24 February 1968 318 days अलाहाबाद
11 मोहम्मद हिदायतुल्ला



(१९०५-१९९२) [३] 		25 February 1968 16 December 1970 2 years, 294 days मुंबई उच्च न्यायालय झाकिर हुसेन
12 जयंतीलाल छोटेलाल शहा



(१९०६-१९९१) 		17 December 1970 21 January 1971 35 days मुंबई उच्च न्यायालय वराहगिरी वेंकट गिरी
13 सर्व मित्र सिक्री



(१९०८-१९९२) 		22 January 1971 25 April 1973 2 years, 93 days बार कौन्सिल
14 अजितनाथ रे



(१९१२-२००९) 		26 April 1973 28 January 1977 3 years, 276 days कलकत्ता
१५ मिर्झा हमीदुल्ला बेग



(१९१३-१९८८) 		29 January 1977 21 February 1978 1 year, 24 days अलाहाबाद फखरुद्दीन अली अहमद
16 यशवंत विष्णू चंद्रचूड



(1920-2008) 		22 February 1978 11 July 1985 7 years, 139 days मुंबई उच्च न्यायालय नीलम संजीव रेड्डी
१७ प्रफुल्लचंद्र नटवरलाल भगवती



(१९२१-२०१७) 		12 July 1985 20 December 1986 1 year, 161 days गुजरात उच्च न्यायालय झैल सिंग
१८ रघुनंदन स्वरूप पाठक



(१९२४-२००७) 		21 December 1986 18 June 1989‡ 2 years, 209 days अलाहाबाद
१९ इंगलगुप्पे सीतारामय्या वेंकटरामय्या



(१९२४-१९९७) 		19 June 1989 17 December 1989 181 days कर्नाटक रामास्वामी व्यंकटरमण
20 सब्यसाची मुखर्जी



(१९२७-१९९०) 		18 December 1989 25 September 1990† 281 days कलकत्ता
२१ रंगनाथ मिश्रा



(१९२६-२०१२) 		26 September 1990 24 November 1991 1 year, 59 days ओरिसा
22 कमल नारायण सिंग



(१९२६–) 		25 November 1991 12 December 1991 17 days अलाहाबाद
23 मधुकर हिरालाल कानिया



(१९२७-२०१६) 		13 December 1991 17 November 1992 340 days मुंबई उच्च न्यायालय
२४ ललित मोहन शर्मा



(1928-2008) 		18 November 1992 11 February 1993 85 days पाटणा शंकरदयाल शर्मा
२५ मानेपल्ली नारायणराव व्यंकटचल्या



(१९२९–) 		12 February 1993 24 October 1994 1 year, 254 days कर्नाटक
26 अझीझ मुशब्बर अहमदी



(१९३२-) 		25 October 1994 24 March 1997 2 years, 150 days गुजरात
२७ जगदीश शरण वर्मा



(१९३३-२०१३) 		25 March 1997 17 January 1998 298 days मध्य प्रदेश
२८ मदन मोहन पुच्छी



(१९३३-२०१५) 		18 January 1998 9 October 1998 264 days पंजाब आणि हरियाणा के आर नारायणन
29 आदर्श सीन आनंद



(१९३६-२०१७) 		10 October 1998 31 October 2001 3 years, 21 days जम्मू आणि काश्मीर
३० सॅम पिरोज भरुचा



(१९३७-) 		1 November 2001 5 May 2002 185 days मुंबई उच्च न्यायालय
३१ भूपिंदरनाथ किरपाल



(१९३७-) 		6 May 2002 7 November 2002 185 days दिल्ली
32 गोपाल बल्लव पट्टनाईक



(१९३७-) 		8 November 2002 18 December 2002 40 days ओरिसा एपीजे अब्दुल कलाम
33 विश्वेश्वरनाथ खरे



(१९३९–) 		19 December 2002 1 May 2004 1 year, 134 days अलाहाबाद
३४ एस. राजेंद्र बाबू



(१९३९–) 		2 May 2004 31 May 2004 29 days कर्नाटक
३५ रमेशचंद्र लाहोटी



(१९४०-२०२२) 		1 June 2004 31 October 2005 1 year, 152 days मध्य प्रदेश
३६ योगेशकुमार सभरवाल



(१९४२-२०१५) 		1 November 2005 13 January 2007 1 year, 73 days दिल्ली
३७ कोनकुप्पकटील गोपीनाथन बालकृष्णन



(१९४५–) 		14 January 2007 11 May 2010 3 years, 117 days केरळा
३८ सरोश होमी कपाडिया



(1947-2016) 		12 May 2010 28 September 2012 2 years, 139 days मुंबई उच्च न्यायालय प्रतिभा पाटील
३९ अल्तमास कबीर



(१९४८-२०१७) 		29 September 2012 18 July 2013 292 days कलकत्ता प्रणब मुखर्जी
४० पलानीसामी सथाशिवम



(१९४९–) 		19 July 2013 26 April 2014 281 days मद्रास
४१ राजेंद्र मल लोढा



(१९४९–) 		27 April 2014 27 September 2014 153 days राजस्थान
४२ हंडयाला लक्ष्मीनारायणस्वामी दत्तू



(१९५०–) 		28 September 2014 2 December 2015 1 year, 65 days कर्नाटक
४३ तीरथसिंग ठाकूर



(१९५२–) 		3 December 2015 3 January 2017 1 year, 31 days जम्मू आणि काश्मीर
४४ जगदीश सिंग खेहर



(१९५२–) 		4 January 2017 27 August 2017 235 days पंजाब आणि हरियाणा
४५ दिपक मिश्रा



(१९५३-) 		28 August 2017 2 October 2018 1 year, 35 days ओरिसा रामनाथ कोविंद
४६ रंजन गोगोई



(१९५४–) 		3 October 2018 17 November 2019 1 year, 45 days गुवाहाटी
४७ शरद अरविंद बोबडे



(१९५६–) 		18 November 2019[४] 23 April 2021 1 year, 156 days मुंबई उच्च न्यायालय
४८ नुथलपती व्यंकट रमणा



(१९५७–) 		24 April 2021 26 August 2022 1 year, 124 days आंध्र प्रदेश उच्च न्यायालय
४९ उदय उमेश ललित



(१९५७–) 		27 August 2022 8 November 2022 &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000073.000000७३ दिवस अखिल भारतीय वकील परिषद द्रौपदी मुर्मू
५० धनंजय चंद्रचूड
(१९५९–) 		9 November 2022 10 November 2024 &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000001.000000१ दिवस मुंबई उच्च न्यायालय
५१ संजीव खन्ना
(१९६०–) 		11 November 2024 पदस्थ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000038.000000३८ दिवस दिल्ली उच्च न्यायालय

नोट्स

[संपादन]
  • † - मृत्यूची तारीख
  • ‡ – राजीनाम्याची तारीख

संदर्भ

[संपादन]


  1. ^ "List of Retired Hon'ble Chief Justices". 2016-12-19 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 6 Jan 2012 रोजी पाहिले.
  2. ^ "संग्रहित प्रत". 2021-12-28 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-08-29 रोजी पाहिले.
  3. ^ Also served as Acting President of India and Vice President of India.
  4. ^ "Justice Sharad Arvind Bobde takes oath as 47th CJI". Times of India. 18 November 2019.
"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=भारताच्या_सरन्यायाधीशांची_यादी&oldid=2495751" पासून हुडकले