भारतातील मिठायांची यादी

भारतीय मिठाई

दिवाळीतील मिठाया, चित्र: ऑक्टोबर २००९

ही भारतीय मिठाईंची यादी आहे. मिठाई हा भारतीय पाककृतीमधील एक महत्त्वाचा घटक आहे. भारतीय लोक त्यांच्या अनोख्या चवीसाठी आणि खाद्यपदार्थांच्या बाबतीत प्रायोगिक वर्तनासाठी ओळखले जातात. अनेक भारतीय मिष्टान्न हे साखर, दूध किंवा कंडेन्स्ड दुधाने बनवलेले आणि तळलेले पदार्थ असतात.

हलवाईचे दुकान, चित्र: मे २०१६

पदार्थ आणि मिठाईचे प्राधान्य प्रकार प्रदेशानुसार बदलतात. उदाहरणार्थ भारताच्या पूर्व भागात बहुतेक पदार्थ हे दूध उत्पादनांवर आधारित आहेत. अनेकांना बदाम आणि पिस्त्याची चव असते, वेलची, जायफळ, लवंग आणि काळी मिरी यांचा मसालेदार आणि मेव्यांनी तसेच सोन्याच्या किंवा चांदीच्या ताटांमध्ये सजवलेले असते.

उत्तर भारत

नाव	चित्र	प्रमुख घटक	प्रकार
अरिसा पीठा		तांदळाचे पीठ	फ्राईड, गूळ आधारित
सफरचंद हलवा		सफरचंद, दूध, दही	हलवा
बालूशाही		मैदा पीठ, तूप, तेल, साखर.	साखर सिरप आधारित
बुंदी		हरभरा पीठ (बेसन), तूप, साखर.	साखर सिरप आधारित
गाजर हलवा		गाजर, दूध, साखर, तूप	हलवा
घेवर		पीठ, तूप, केवरा, दूध, बटर, साखर, बदाम, पिस्ता, केशर, हिरवी वेलची	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
गुलाबजाम		फ्राईड दूध, गोड सिरपमध्ये भिजवलेले गोळे, गुलाब सिरप किंवा मध .	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
इम्रती		साखर सिरप, मसूर पीठ.	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
जिलबी		साखरेच्या पाकात बुडवून गुंडाळीच्या आकारात तळलेले पीठ, अनेकदा दूध, चहा, दही किंवा लस्सी सोबत घेतले जाते.	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
काजू कतली		काजू, वेलची आणि साखर.	बर्फी
कलाकंद		दूध, चीज.	बर्फी
खीर		तांदूळ पुडींग, दूध, तांदूळ, साखर आणि सुकामेवा	पुडींग
खीरमोहन		छेना, साखर, रवा, पाणी.	साखर सिरप आधारित
कुल्फी		आंबा, केशर किंवा वेलची यांसारख्या विविध स्वादांसह दूध आणि साखर वापरून बनवलेले आइस्क्रीम.	आईस्क्रीम
लाडू		हरभरा पीठ (बेसन), तूप, साखर.	लाडू
लस्सी		तूप, दूध, मेवा.	तूप पेय
मोतीचूर लाडू		बेसन पीठ, साखर.	लाडू
मालपुआ		गहू किंवा तांदळाचे पीठ.	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
नानखटाई		परिष्कृत पीठ, बेसन, चूर्ण साखर, तूप हिरवी वेलची बिया.	भाजलेले
पेठा		दूधी भोपळा, साखर, स्वयंपाकघरातील चुना, तुरटी पावडर.	साखर सिरप आधारित
फिरनी		तांदूळ, साखर, मेवा	पुडींग
रबडी		तेल, दूध, साखर, मेवा आणि मसाले.	पुडींग
शिरा		रवा, तूप, मेवा, दूध.	पुडींग
शिंगोरी		खावा, नारळ, मोलू पाने.	दुग्धजन्य
सोहन हलवा		कॉर्नफ्लोअर, तूप, सुकामेवा	हलवा
सोनपापडी, पटीसा		बेसन पीठ	बर्फी

पूर्व भारत

नाव	चित्र	प्रमुख घटक	प्रकार
अमरिती		फ्राईड विग्ना मुंगो, साखर सिरप.	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
चमचम		पीठ, क्रीम, साखर, केशर, लिंबाचा रस, नारळ फ्लेक्स.	दुग्धजन्य
चंरपुली		खावा, साखर, तूप, नारळ.	नारळ आणि दुग्धजन्य
छेना गजा		छेना, साखर, तूप.	दुग्धजन्य
छेना जिलेबी		छेना, साखर, तूप.	दुग्धजन्य
छेना झिली		दूध, पीठ, साखर, वेलची, तेल/तूप	दुग्धजन्य
छेना खिरी		छेना, साखर, दूध.	दुग्धजन्य
छेना पोडा		साखर, छेना चीज.	दुग्धजन्य
चुडा घासा		तांदूळ फ्लेक्स, साखर, गूळ, देशी तूप, नारळ,मिरी पावडर, मोठी वेलची पावडर, ड्राय फ्रूट्स ऐच्छिक	तांदूळ, फ्लेक्स साखर/गूळ, तूप आधारित
नारळाची बर्फी		नारळ, साखर, तूप, वेलची पावडर आणि दूध.	नारळ आणि दुग्धजन्य
खीरा सागर		छेना, दूध, साखर, केशर, वेलची	दुग्धजन्य
लडीकेनी		छेना, साखर, तूप.	दुग्धजन्य
लांगचा		पीठ, फ्राईड दूध, साखर सिरप.	दुग्धजन्य
मालपुवा		पीठ, तूप, बडीशेप	दुग्धजन्य
मिहीदाना		बेसन पीठ, साखर, तूप.	फ्राईड, साखर सिरप आधारित
मिस्ती दोई		तूप, गूळ.	दुग्धजन्य
पंतुआ		छेना, साखर, तूप	दुग्धजन्य
पीठे		तांदूळ पीठ.	दुग्धजन्य
पुरी खाजा		रिफाइंड पीठ (मैदा), तूप, साखर, तेल	तूप आणि रिफाइंड पीठ-आधारित
रबडी		दूध.	दुग्धजन्य
रसबली		छेना, दूध.	दुग्धजन्य
रसमलाई		छेना, दूध, पिस्ता	दुग्धजन्य
रसगुल्ला		छेना, साखर	दुग्धजन्य
संदेश		चीज,साखर आणि गूळ.	दुग्धजन्य
शिरीर नारु		गूळ, हरभरा पीठ, मोहरीचे तेल	गूळ आधारित

दक्षिण भारत

नाव	चित्र	प्रमुख घटक	प्रकार
आडा		तांदूळ पीठ, नारळ, गूळ किंवा साखर
अधीशम		तांदूळ पीठ, गूळ, तूप, वनस्पती तेल, इलायची
अर्कोट मक्कन पेढा		खावा, मैदा, साखर, वेलची पावडर	गुलाबजामून सारखा पण मेव्यांनी भरलेला पदार्थ. आर्कोट, तामिळनाडू येथे प्रसिद्ध
बांदर लाडू		बेसन, गूळ, वेलची पावडर, तूप, काजू आणि मनुका, गूळ सिरप, साखर	लाडू. आंध्र प्रदेशातील मछलीपट्टनममध्ये लोकप्रिय
चिक्की		मेवा, शेंगदाणे, गूळ
धारवाडी पेढे		दूध, साखर, धारवाडी म्हशीचे दूध	बर्फी
डबल का मीठा		पाव ब्रेड, दूध
गव्वलू		तांदूळ पीठ
जांगिरी		काळा हरभरा	फ्राय सिरप आधारित
ककींदा खाजा		गव्हाचे पीठ, साखर
कुझी पानीयरम		काळी मसूर, तांदूळ
म्हैसूर पाक		बेसन पीठ, साखर, तूप	बर्फी
ओब्बाट्टू/होलीगे/बोब्बाटलू/पोलेलू/बोली		मैदा, नारळ, चना डाळ, गूळ	ब्रेड
पाल्कोवा		दूध, साखर
पलथकालू		तांदळाचे पीठ, दूध
पूर्णालू		चना डाळ, गूळ
पोंगल		तांदूळ, गूळ, तूप,काजू
पूथरेकुलू		तांदळाचे पीठ, साखर, तूप
खुबनी का मिठा		जर्दाळू, साखर सिरप
केसरी बात		रवा, तूप, साखर
खीर कोरमा		शेवया, पुडींग, दूध
उन्नी अप्पम		तांदूळ पीठ, केळी, गूळ, नारळ
कज्जीकाया		तांदूळ पीठ, गूळ, नारळ

पश्चिम भारत

नाव	चित्र	प्रमुख घटक	प्रकार
अनारसे		आंबवलेले तांदूळ पीठ, गूळ, खसखस बिया
बासुंदी		साखर, दूध
बेबिंका		पीठ, साखर, तूप, अंड्याचा बलक, नारळाचे दूध	भाजलेली स्तरित ख्रिसमस मिठाई
धोंडस		काकडी, रवा	भाजलेला केक
दूधपाक		दूध, तांदूळ, साखर, सुकामेवा	दुग्धजन्य
काजू कतली		काजू, तूप
माहीम हलवा		रवा, साखर
मोदक		तांदूळ पीठ, नारळ गूळ	फ्राईड
अळूच्या वड्या		तांदूळ पीठ, नारळ गूळ आणि नारळाचा कीस	हळदीच्या पानात गुंडाळलेला आणि वाफवून घेतलेला पदार्थ
पुरणपोळी		गव्हाचे पीठ, हरभरा, गूळ	ब्रेड
शंकरपाळी		साखर, तूप, मैदा, रवा
श्रीखंड		गाळलेल्या तुपापासून बनवलेले मलईदार मिष्टान्न, बहुतेकदा सुकामेवा जसे की आंब्याबरोबर सर्व्ह केले जाते.	तूप-आधारित
सुतारफेणी		मैदा, साखर, तूप