Jump to content

मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री
मध्य प्रदेश के मुख्यमंत्री
Chief Minister of The State of Madhya Pradesh
मध्य प्रदेशची राजमुद्रा
भारतीय ध्वजचिन्ह
विद्यमान
डॉ. मोहन यादव
(भारतीय जनता पक्ष)

१३ डिसेंबर २०२३ पासून
शैली राज्यसरकार प्रमुख
सदस्यता मध्य प्रदेश विधानसभा
वरिष्ठ अधिकारी मध्य प्रदेशचे राज्यपाल
निवास भोपाळ
मुख्यालय मुख्यमंत्री सचिवालय, विधानभवन, भोपाळ
नियुक्ती कर्ता मध्य प्रदेशचे राज्यपाल
कालावधी ५ वर्ष
निर्मिती १ नोव्हेंबर १९५६
पहिले पदधारक रविशंकर शुक्ला
उपाधिकारी मध्य प्रदेशचे उपमुख्यमंत्री
शिवराजसिंह चौहान हे मध्य प्रदेशचे सर्वाधिक काळ (~१६ वर्षे) पदस्थ मुख्यमंत्री आहेत.

मध्य प्रदेशचे मुख्यमंत्री हे भारताच्या मध्य प्रदेश राज्याचे सरकारप्रमुख आहे. भारतीय संविधानानुसार राज्यप्रमुख जरी राज्यपाल असले तरी राज्याची सर्व सुत्रे व निर्णयक्षमता मुख्यमंत्र्यांच्या व त्याच्या मंत्रीमंडळाच्या हातात असते. मध्य प्रदेश विधानसभा निवडणुकीमध्ये सर्वाधिक जागा मिळवणाऱ्या राजकीय पक्षाला किंवा युतीला मध्य प्रदेशचे राज्यपाल सरकारस्थापनेसाठी आमंत्रित करतात. त्या पक्षाच्या विधिमंडळ समितीद्वारे मुख्यमंत्र्याची निवड केली जाते. बहुमत सिद्ध करून मुख्यमंत्री आपल्या पदावर पाच वर्षे राहू शकतात.

१ नोव्हेंबर १९५६ रोजच्या मध्य प्रदेश राज्याच्या निर्मितीपासून आजवर १९ नेते मुख्यमंत्रीपदावर राहिले आहेत. मुख्यमंत्री शिवराज सिंह चौहान यांनी सर्वाधिक काळ हे पद सांभाळले आहे. १३ डिसेंबर २०२३ पासून मोहन यादव हे पदस्थ आहे.

यादी

[संपादन]

विंध्य प्रदेशच्या मुख्यमंत्र्यांची यादी (१९४८-१९५६)

[संपादन]
क्र नाव चित्र पदावरील काळ कार्यकाळ निवडणूक पक्ष
विंध्य प्रदेश राज्य (१९४७-१९५६)
(१९४८ साली बुंदेलखंड आणि बाघेलखंड संस्थानांचे विलीनीकरण करत एकत्रित विंध्य प्रदेश राज्याची विधीमंडळासह स्थापना.)
अवधेश प्रसाद सिंह
(१८८८-१९६७)
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१५ ऑगस्ट १९४७ १५ एप्रिल १९४९ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000243.000000२४३ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
अपक्ष
एस.एन. मेहता
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१५ एप्रिल १९४९ ३१ मार्च १९५२ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000351.000000३५१ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
शंभूनाथ शुक्ला
(१९०३-१९७८)
(मतदारसंघ: अमरपूर)
३१ मार्च १९५२ ३१ ऑक्टोबर १९५६ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000214.000000२१४ दिवस १९५२
३१ ऑक्टोबर १९५६ रोजी राज्य पुनर्रचना अधिनियम, १९५६ द्वारे विंध्य प्रदेश राज्य तत्कालीन मध्य प्रदेशात विलीन करण्यात आले व विंध्य प्रदेश विधानसभा विसर्जित करून तिचे सदस्य मध्य प्रदेश विधानसभेचे सदस्य झाले.

मध्य भारतच्या मुख्यमंत्र्यांची यादी (१९४८-१९५६)

[संपादन]
क्र नाव चित्र पदावरील काळ कार्यकाळ निवडणूक पक्ष
मध्य भारत राज्य (१९४७-१९५६)
(१९४७ साली इंदौर व ग्वाल्हेर संस्थानांचे विलीनीकरण करत एकत्रित मध्य भारत राज्याची विधीमंडळासह स्थापना.)
लिलाधर जोशी
(१९०७-मृ.अज्ञात)
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१५ ऑगस्ट १९४७ १ मे १९४९ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000259.000000२५९ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
गोपाळकृष्ण विजयवर्गीय
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१ मे १९४९ १८ ऑक्टोबर १९५० &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000170.000000१७० दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
तखतमल जैन
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१८ ऑक्टोबर १९५० ३१ मार्च १९५२ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000165.000000१६५ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
मिश्रीलाल बालचंद गंगवाल
(१९०२-१९८१)
(मतदारसंघ: बागली)
३१ मार्च १९५२ १६ एप्रिल १९५५ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000016.000000१६ दिवस १९५२
(३) तखतमल जैन
(दुसरा कार्यकाळ)
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
१६ एप्रिल १९५५ ३१ ऑक्टोबर १९५६ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000198.000000१९८ दिवस
३१ ऑक्टोबर १९५६ रोजी राज्य पुनर्रचना अधिनियम, १९५६ द्वारे मध्य भारत राज्य तत्कालीन मध्य प्रदेशात विलीन करण्यात आले व मध्य भारत विधानसभा विसर्जित करून तिचे सदस्य मध्य प्रदेश विधानसभेचे सदस्य झाले.

भोपाळच्या मुख्यमंत्र्यांची यादी (१९४८-१९५६)

[संपादन]
क्र नाव चित्र पदावरील काळ कार्यकाळ निवडणूक पक्ष
भोपाळ राज्य (१९४९-१९५६)
(१९४९ साली भोपाळ संस्थानाचे भारतात विलीनीकरण झाल्यावर विधीमंडळासह भोपाळ राज्याची स्थापना.)
डॉ. शंकर दयाळ शर्मा
(१९१८-१९९९)
मतदारसंघ:
अनिर्वाचित (१९५२ पर्यंत)
बैरसिया (१९५२ पासून)
१ जून १९४९ ३१ ऑक्टोबर १९५६ &0000000000000007.000000७ वर्षे, &0000000000000152.000000१५२ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
—————————
१९५२
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
३१ ऑक्टोबर १९५६ रोजी राज्य पुनर्रचना अधिनियम, १९५६ द्वारे भोपाळ राज्य तत्कालीन मध्य प्रदेशात विलीन करण्यात आले व भोपाळ विधानसभा विसर्जित करून तिचे सदस्य मध्य प्रदेश विधानसभेचे सदस्य झाले.

मध्य प्रदेशच्या मुख्यमंत्र्यांची यादी (१९५२ पासून)

[संपादन]
क्र नाव चित्र पदावरील काळ कार्यकाळ निवडणूक पक्ष
एकत्रित मध्य प्रदेश राज्य (१९५२-२०००)
(१९५० साली मध्य प्रांत आणि वऱ्हाडचे विलीनीकरण करत विधीमंडळासह मध्य प्रदेश राज्याची स्थापना.)
रविशंकर जगन्नाथ शुक्ला
(१८७७-१९५६)
मतदारसंघ:
अनिर्वाचित (१९५२ पर्यंत)
सराईपाली (१९५२ पासून)
२६ जानेवारी १९५० ३१ ऑक्टोबर १९५६ &0000000000000006.000000६ वर्षे, &0000000000000279.000000२७९ दिवस
(अंतरिम मंत्रीमंडळ)
—————————
१९५२
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
राज्य पुनर्ररचना : ३१ ऑक्टोबर १९५६ रोजी राज्य पुनर्रचना अधिनियम, १९५६ द्वारे मराठी भाषिक विदर्भ प्रांत तत्कालीन बॉम्बे राज्यात विलीन करण्यात आले. तसेच मध्य भारत, विंध्य प्रदेश व भोपाळ राज्याचे मध्य प्रदेशात विलीनीकरण करून मध्य प्रदेश राज्याचा विस्तार केला गेला. विदर्भ प्रांतातील क्षेत्रातील आमदार हे बॉम्बे विधानसभेसे सदस्य झाले तसेच मध्य भारत, विंध्य प्रदेश आणि भोपाळ राज्याच्या विधानसभेचे सदस्य मध्य प्रदेश विधानसभेचे सदस्य झाले.
(१) रविशंकर जगन्नाथ शुक्ला
(दुसरा कार्यकाळ)
(१८७७-१९५६)
(मतदारसंघ: सराईपाली)
३१ ऑक्टोबर १९५६ ३१ डिसेंबर १९५६ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000061.000000६१ दिवस भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
ॲड. भगवंतराव अण्णाभाऊ मंडलोई
(१८९२-१९७७)
(मतदारसंघ: खांडवा)
३१ डिसेंबर १९५६ ३१ जानेवारी १९५७ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000031.000000३१ दिवस
डॉ. कैलाशनाथ त्रिभुवननाथ काटजू
(१८८७-१९६८)
(मतदारसंघ: जावरा)
३१ जानेवारी १९५७ १२ मार्च १९६२ &0000000000000005.000000५ वर्षे, &0000000000000040.000000४० दिवस
—————————
१९५७
(२) ॲड. भगवंतराव अण्णाभाऊ मंडलोई
(दुसरा कार्यकाळ)
(१८९२-१९७७)
(मतदारसंघ: खांडवा)
१२ मार्च १९६२ ३० सप्टेंबर १९६३ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000202.000000२०२ दिवस १९६२
द्वारका प्रसाद मिश्रा
(१९०१-१९८८)
(मतदारसंघ: कटंगी)
३० सप्टेंबर १९६३ ३० जुलै १९६७ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000303.000000३०३ दिवस
—————————
१९६७
डॉ. गोविंदनारायण अवधेश प्रताप सिंह
(१९२०-२००५)
(मतदारसंघ: रामपूर-बघेलान)
३० जुलै १९६७ १३ मार्च १९६९ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000226.000000२२६ दिवस संयुक्त विधायक दल
ॲड. राजा नरेशचंद्र जवाहीर सिंह
(१९०८-१९८७)
(मतदारसंघ: पुस्सोर)
१३ मार्च १९६९ २६ मार्च १९६९ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000013.000000१३ दिवस
श्यामाचरण रविशंकर शुक्ला
(१९२५-२००७)
(मतदारसंघ: राजीम)
२६ मार्च १९६९ २९ जानेवारी १९७२ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000309.000000३०९ दिवस भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
प्रकाश चंद्र सेठी
(१९१९-१९९६)
(मतदारसंघ: उत्तर उज्जैन)
२९ जानेवारी १९७२ २३ डिसेंबर १९७५ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000328.000000३२८ दिवस
—————————
१९७२
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (रेक्विझिश्तनीस्त)
(७) श्यामाचरण रविशंकर शुक्ला
(दुसरा कार्यकाळ)
(१९२५-२००७)
(मतदारसंघ: राजीम)
२३ डिसेंबर १९७५ ३० एप्रिल १९७७ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000128.000000१२८ दिवस
- पर रिकामे
(राष्ट्रपती राजवट)
३० एप्रिल १९७७ २३ जून १९७७ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000054.000000५४ दिवस
कैलाशचंद्र उमाशंकर जोशी
(१९२९-२०१९)
(मतदारसंघ: बागली)
२३ जून १९७७ १८ जानेवारी १९७८ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000209.000000२०९ दिवस १९७७ जनता पक्ष
१० ॲड. वीरेंद्र कुमार सखलेचा
(१९३०-१९९९)
(मतदारसंघ: जावद)
१८ जानेवारी १९७८ २० जानेवारी १९८० &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000002.000000२ दिवस
११ सुंदरलाल पटवा
(१९२४-२०१६)
(मतदारसंघ: मंदसौर)
२० जानेवारी १९८० १७ फेब्रुवारी १९८० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000028.000000२८ दिवस
- पर रिकामे
(राष्ट्रपती राजवट)
१७ फेब्रुवारी १९८० ९ जून १९८० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000113.000000११३ दिवस
१२ ॲड. अर्जुन शिवबहादूर सिंग
(१९३०-२०११)
(मतदारसंघ: चुरहट)
९ जून १९८० १३ मार्च १९८५ &0000000000000004.000000४ वर्षे, &0000000000000277.000000२७७ दिवस १९८०
—————————
१९८५
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (इंदिरा)
१३ मोतीलाल मोहनलाल व्होरा
(१९२८-२०२०)
(मतदारसंघ: दुर्ग)
१३ मार्च १९८५ १४ फेब्रुवारी १९८८ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000338.000000३३८ दिवस
(१२) ॲड. अर्जुन शिवबहादूर सिंग
(दुसरा कार्यकाळ)
(१९३०-२०११)
(मतदारसंघ: खरसिया)
१४ फेब्रुवारी १९८८ २५ जानेवारी १९८९ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000346.000000३४६ दिवस
(१३) मोतीलाल मोहनलाल व्होरा
(दुसरा कार्यकाळ)
(१९२८-२०२०)
(मतदारसंघ: दुर्ग)
२५ जानेवारी १९८९ ९ डिसेंबर १९८९ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000318.000000३१८ दिवस
(७) श्यामाचरण रविशंकर शुक्ला
(तिसरा कार्यकाळ)
(१९२५-२००७)
(मतदारसंघ: अनिर्वाचित)
९ डिसेंबर १९८९ ५ मार्च १९९० &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000086.000000८६ दिवस
(११) सुंदरलाल पटवा
(दुसरा कार्यकाळ)
(१९२४-२०१६)
(मतदारसंघ: भोजपूर)
५ मार्च १९९० १५ डिसेंबर १९९२ &0000000000000002.000000२ वर्षे, &0000000000000285.000000२८५ दिवस १९९० भारतीय जनता पक्ष
- पर रिकामे
(राष्ट्रपती राजवट)
१५ डिसेंबर १९९२ ६ डिसेंबर १९९३ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000356.000000३५६ दिवस
१४ राजा दिग्विजय बलभद्र सिंह
(जन्म १९४७)
मतदारसंघ:
चाचौडा (१९९३-१९९८)
राघोगढ (१९९८ पासून)
६ डिसेंबर १९९३ ३१ ऑक्टोबर २००० &0000000000000006.000000६ वर्षे, &0000000000000330.000000३३० दिवस १९९३
—————————
१९९८
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (इंदिरा)
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
विभाजीत मध्य प्रदेश राज्य (२००० पासून)
३१ ऑक्टोबर २००० रोजी मध्य प्रदेश पुनर्रचना अधिनियम, २००० द्वारे मध्य प्रदेश राज्याचे विभाजन करत वेगळ्या छत्तीसगढ राज्याची स्थापना करण्यात आली. मध्य प्रदेश विधानसभेत छत्तीसगढ राज्याच्या क्षेत्रातून निवडून आलेले सर्व विधानसभा सदस्य विभाजनानंतर छत्तीसगढ राज्याच्या अंतरिम विधानसभेचे सदस्य झाले.
(१४) राजा दिग्विजय बलभद्र सिंह
(दुसरा कार्यकाळ)
(जन्म १९४७)
मतदारसंघ:
चाचौडा (१९९३-१९९८)
राघोगढ (१९९८ पासून)
१ नोव्हेंबर २००० ८ डिसेंबर २००३ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000037.000000३७ दिवस भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
१५ उमा भारती
(जन्म १९५९)
(मतदारसंघ: मल्हारा)
८ डिसेंबर २००३ २३ ऑगस्ट २००४ &-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000० वर्षे, &0000000000000259.000000२५९ दिवस २००३ भारतीय जनता पक्ष
१६ ॲड. बाबुलाल रामप्रसाद यादव-गौर
(१९२९-२०१९)
(मतदारसंघ: गोविंदपूरा)
२३ ऑगस्ट २००४ २९ नोव्हेंबर २००५ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000098.000000९८ दिवस
१७ शिवराजसिंह प्रेमसिंह मामाजी चौहान
(जन्म १९५९)
(मतदारसंघ: बुधनी)
२९ नोव्हेंबर २००५ १७ डिसेंबर २०१८ &0000000000000013.000000१३ वर्षे, &0000000000000018.000000१८ दिवस
—————————
२००८
—————————
२०१३
१८ कमल महेंद्र नाथ
(जन्म १९४६)
(मतदारसंघ: छिंदवाडा)
१७ डिसेंबर २०१८ २३ मार्च २०२० &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000097.000000९७ दिवस २०१८ भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
(१७) शिवराजसिंह प्रेमसिंह मामाजी चौहान
(दुसरा कार्यकाळ)
(जन्म १९५९)
(मतदारसंघ: बुधनी)
२३ मार्च २०२० १३ डिसेंबर २०२३ &0000000000000003.000000३ वर्षे, &0000000000000265.000000२६५ दिवस भारतीय जनता पक्ष
१९ डॉ. मोहन यादव
(जन्म १९६५)
(मतदारसंघ: दक्षिण उज्जैन)
१३ डिसेंबर २०२३ पदस्थ &0000000000000001.000000१ वर्ष, &0000000000000068.000000६८ दिवस २०२३

टिपा

[संपादन]

संदर्भ

[संपादन]