त्रिपुराचे मुख्यमंत्री
| त्रिपुराचे मुख्यमंत्री
ত্ৰিপুৰা ৰাজ্যৰ মুখ্যমন্ত্ৰী Chief Minister of The State of Tripura | |
|---|---|
 त्रिपुराची राजमुद्रा | |
 भारतीय ध्वजचिन्ह | |
| शैली | राज्यसरकार प्रमुख |
| सदस्यता | त्रिपुरा विधानसभा |
| वरिष्ठ अधिकारी | त्रिपुराचे राज्यपाल |
| नियुक्ती कर्ता | त्रिपुराचे राज्यपाल |
| कालावधी | ५ वर्ष |
त्रिपुराचा मुख्यमंत्री हा भारताच्या त्रिपुरा राज्याचा सरकारप्रमुख आहे. भारतीय संविधानानुसार राज्यप्रमुख जरी राज्यपाल असला तरी राज्याची सर्व सुत्रे व निर्णयक्षमता मुख्यमंत्र्याच्या व त्याच्या मंत्रीमंडळाच्या हातात असते. त्रिपुरा विधानसभा निवडणुकीमध्ये सर्वाधिक जागा मिळवणाऱ्या राजकीय पक्षाला राज्यपाल सरकारस्थापनेसाठी आमंत्रित करतो. त्या पक्षाच्या विधिमंडळ समितीद्वारे मुख्यमंत्र्याची निवड केली जाते. बहुमत सिद्ध करून मुख्यमंत्री आपल्या पदावर पाच वर्षे राहू शकतो.
गेल्या अनेक दशकांपासून त्रिपुराच्या राजकारणावर भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस व मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पक्षांचे वर्चस्व राहिले आहे. १९९८ ते २०१८ दरम्यान सलग ५ वेळा माकपचे माणिक सरकार राज्याच्या मुख्यमंत्रीपदावर निवडून आले. पर्ंतु २०१८ सालच्या विधानसभा निवडणुकीत भारतीय जनता पक्षाने प्रथमच राज्यात मुसंडी मारली व ६० पैकी ६३ जागांवर विजय मिळवून २/३ बहुमत प्राप्त केले. मार्च २०१८ पासून भाजपचे बिपलब कुमार देब मुख्यमंत्रीपदावर आहेत.
यादी
[संपादन]| क्रम | नाव | कार्यकाळ[१] | राजकीय पक्ष | |
|---|---|---|---|---|
| 1 | सचिंद्रलाल सिंह | 1 जुलै 1963 | 1 नोव्हेंबर 1971 | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस |
| पद रिकामे[a] (राष्ट्रपती राजवट) |
1 नोव्हेंबर 1971 | 20 मार्च 1972 | N/A | |
| 2 | सुखमय सेन गुप्ता | 20 मार्च 1972 | 31 मार्च 1977 | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस |
| 3 | प्रफुल्ल कुमार दास | 1 एप्रिल 1977 | 25 जुलै 1977 | काँग्रेस फॉर डेमॉक्रसी |
| 4 | राधिका रंजन गुप्ता | 26 जुलै 1977 | 4 नोव्हेंबर 1977 | जनता पक्ष |
| पद रिकामे[a] (राष्ट्रपती राजवट) |
5 नोव्हेंबर 1977 | 5 जानेवारी 1978 | N/A | |
| 5 | नृपेन चक्रवर्ती | 5 जानेवारी 1978 | 5 फेब्रुवारी 1988 | मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पक्ष |
| 6 | सुधीर रंजन मजुमदार | 5 फेब्रुवारी 1988 | 19 फेब्रुवारी 1992 | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस |
| 7 | समीर रंजन बर्मन | 19 फेब्रुवारी 1992 | 10 मार्च 1993 | |
| पद रिकामे[a] (राष्ट्रपती राजवट) |
11 मार्च 1993 | 10 एप्रिल 1993 | N/A | |
| 8 | दशरथ देव | 10 एप्रिल 1993 | 11 मार्च 1998 | मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पक्ष |
| 9 | माणिक सरकार | 11 मार्च 1998 | 9 मार्च 2018 | |
| 11 | बिपलब कुमार देब | 9 मार्च 2018 | 11 May 2022 | भारतीय जनता पक्ष |
टीपा
[संपादन]- ^ a b c राज्यामध्ये राष्ट्रपती राजवट लागू असताना राज्यमंत्रीमंडळ बरखास्त केले जाते. म्हणून मुख्यमंत्र्याचे पद रिकामे राहते. काही वेळा विधानसभा देखील बरखास्त केली जाऊ शकते.[२]
संदर्भ
[संपादन]- ^ Former Chief Ministers of Tripura. Government of Tripura. Retrieved on 21 ऑगस्ट 2013.
- ^ अंबरीष दिवाणजी. "राष्ट्रपती राजवटीवरील माहिती". Rediff.com. 15 मार्च 2005.
