त्रिपुराचे मुख्यमंत्री
त्रिपुराचे मुख्यमंत्री
ত্ৰিপুৰা ৰাজ্যৰ মুখ্যমন্ত্ৰী Chief Minister of The State of Tripura | |
---|---|
![]() त्रिपुराची राजमुद्रा | |
![]() भारतीय ध्वजचिन्ह | |
शैली | राज्यसरकार प्रमुख |
सदस्यता | त्रिपुरा विधानसभा |
वरिष्ठ अधिकारी | त्रिपुराचे राज्यपाल |
नियुक्ती कर्ता | त्रिपुराचे राज्यपाल |
कालावधी | ५ वर्ष |

त्रिपुराचा मुख्यमंत्री हा भारताच्या त्रिपुरा राज्याचा सरकारप्रमुख आहे. भारतीय संविधानानुसार राज्यप्रमुख जरी राज्यपाल असला तरी राज्याची सर्व सुत्रे व निर्णयक्षमता मुख्यमंत्र्याच्या व त्याच्या मंत्रीमंडळाच्या हातात असते. त्रिपुरा विधानसभा निवडणुकीमध्ये सर्वाधिक जागा मिळवणाऱ्या राजकीय पक्षाला राज्यपाल सरकारस्थापनेसाठी आमंत्रित करतो. त्या पक्षाच्या विधिमंडळ समितीद्वारे मुख्यमंत्र्याची निवड केली जाते. बहुमत सिद्ध करून मुख्यमंत्री आपल्या पदावर पाच वर्षे राहू शकतो.
गेल्या अनेक दशकांपासून त्रिपुराच्या राजकारणावर भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस व मार्क्सवादी कम्युनिस्ट पक्षांचे वर्चस्व राहिले आहे. १९९८ ते २०१८ दरम्यान सलग ५ वेळा माकपचे माणिक सरकार राज्याच्या मुख्यमंत्रीपदावर निवडून आले. पर्ंतु २०१८ सालच्या विधानसभा निवडणुकीत भारतीय जनता पक्षाने प्रथमच राज्यात मुसंडी मारली व ६० पैकी ६३ जागांवर विजय मिळवून २/३ बहुमत प्राप्त केले. मार्च २०१८ पासून भाजपचे बिपलब कुमार देब मुख्यमंत्रीपदावर आहेत.
यादी
[संपादन]क्र | नाव | चित्र | पदावरील काळ | कार्यकाळ | निवडणूक | पक्ष | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
त्रिपुरा केंद्रशासित प्रदेश (१९५०-१९७२) (२६ जानेवारी १९५० रोजी प्रादेशिक परिषदेसह त्रिपुराची केंद्रशासित प्रदेश म्हणून स्थापना. १ जुलै १९६३ रोजी प्रादेशिक परिषदेचे अंतरिम विधानसभेत रुपांतर करण्यात आले १९६७ साली प्रथम विधानसभा निवडणूक.) | ||||||||
१ | सचिंद्रलाल दीनदयाळ सिंह (१९०७-२०००) (मतदारसंघ: अगरतळा सदर-II) |
१ जुलै १९६३ | १ नोव्हेंबर १९७१ | ८ वर्षे, १२३ दिवस | — (अंतरिम मंत्रीमंडळ) ————————— १९६७ |
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | ||
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (रेक्विझिश्तनीस्त) | ||||||||
- | पद रिकामे (राष्ट्रपती राजवट) |
![]() |
१ नोव्हेंबर १९७१ | ३१ जानेवारी १९७२ | ० वर्षे, ९१ दिवस | — | - | |
त्रिपुरा राज्य (१९७२ पासून) (१ फेब्रुवारी १९७२ रोजी त्रिपुरा राज्य अधिनियम, १९७२ द्वारे त्रिपुरा केंद्रशासित प्रदेशाला राज्याचा दर्जा देण्यात आला.) | ||||||||
- | पद रिकामे (राष्ट्रपती राजवट) |
![]() |
३१ जानेवारी १९७२ | २० मार्च १९७२ | ० वर्षे, ४९ दिवस | — | - | |
२ | सुखमय सेन गुप्ता (१९१९-१९९५) (मतदारसंघ: अगरतळा शहर-III) |
२० मार्च १९७२ | १ एप्रिल १९७७ | ५ वर्षे, १२ दिवस | १९७२ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (रेक्विझिश्तनीस्त) | ||
३ | प्रफुल्ल कुमार दास (जन्म १९३०) (मतदारसंघ: बामुतिया) |
१ एप्रिल १९७७ | २६ जुलै १९७७ | ० वर्षे, ११६ दिवस | — | काँग्रेस फॉर डेमोक्रसी | ||
४ | राधिका रंजन गुप्ता (मृत्यू १९९८) (मतदारसंघ: फटिकरॉय) |
२६ जुलै १९७७ | ५ नोव्हेंबर १९७७ | ० वर्षे, १०२ दिवस | — | जनता पक्ष | ||
- | पद रिकामे (राष्ट्रपती राजवट) |
![]() |
५ नोव्हेंबर १९७७ | ५ जानेवारी १९७८ | ० वर्षे, ६१ दिवस | — | - | |
५ | नृपेन राजकुमार चक्रवर्ती (१९०५-२००४) (मतदारसंघ: प्रमोदनगर) |
![]() |
५ जानेवारी १९७८ | ५ फेब्रुवारी १९८८ | १० वर्षे, ३१ दिवस | १९७८ ————————— १९८३ |
भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी) | |
६ | सुधीर रंजन मजुमदार (१९३९-२००९) (मतदारसंघ: बोर्डोवाली शहर) |
५ फेब्रुवारी १९८८ | १९ फेब्रुवारी १९९२ | ४ वर्षे, १४ दिवस | १९८८ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (इंदिरा) | ||
७ | समीर रंजन बर्मन (१९४०-२००९) (मतदारसंघ: बिशालगढ) |
१९ फेब्रुवारी १९९२ | ११ मार्च १९९३ | १ वर्ष, २० दिवस | — | |||
- | पद रिकामे (राष्ट्रपती राजवट) |
![]() |
११ मार्च १९९३ | १० एप्रिल १९९३ | ० वर्षे, ३० दिवस | — | - | |
८ | ॲड. दशरथ देबवर्मा (१९१६-१९९८) (मतदारसंघ: रामचंद्रघाट) |
![]() |
१० एप्रिल १९९३ | ११ मार्च १९९८ | ४ वर्षे, ३३५ दिवस | १९९३ | भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष (मार्क्सवादी) | |
९ | माणिक अमुल्या सरकार (जन्म १९४९) (मतदारसंघ: धनपूर) |
![]() |
११ मार्च १९९८ | ९ मार्च २०१८ | १९ वर्षे, ३६३ दिवस | १९९८ ————————— २००३ ————————— २००८ ————————— २०१३ | ||
११ | बिपलबकुमार हिरुदन देब (जन्म १९७१) (मतदारसंघ: बनामलीपूर) |
![]() |
९ मार्च २०१८ | १५ मे २०२२ | ४ वर्षे, ६७ दिवस | २०१८ | भारतीय जनता पक्ष | |
१२ | डॉ. माणिक माखनलाल साहा (जन्म १९५३) (मतदारसंघ: बोर्डोवाली शहर) |
![]() |
१५ मे २०२२ | पदस्थ | २ वर्षे, ३१३ दिवस | — ————————— २०२३ |
टीपा
[संपादन]