Content deleted Content added

Inline

१६:४८, २ ऑगस्ट २०१८ ची आवृत्ती

ब्राझील (अधिकृत नाव: पोर्तुगीज: República Federativa do Brasil) हा दक्षिण अमेरिका खंडातील सर्वांत मोठा देश आहे. क्षेत्रफळानुसार ब्राझील जगातील पाचवा मोठा, लोकसंख्येनुसार जगात पाचवा व लोकशाहीवादी देशांमध्ये जगात चौथा मोठा देश आहे.^[४] ब्राझीलच्या पूर्वेस अटलांटिक महासागर असून देशाला ७,४९१ कि.मी. लांबीची विस्तृत किनारपट्टी याला लाभली आहे. याच्या उत्तरेस व्हेनेझुएला, सुरीनाम, गयाना, वायव्येस कोलंबिया, पश्चिमेस बोलीव्हिया व पेरू, नैर्‌ऋत्येस आर्जेन्टिना व पेराग्वे तर दक्षिणेस उरुग्वे हे देश आहेत.

अर्थव्यवस्थेनुसार ब्राझील जगातील आठव्या क्रमांकाचा देश आहे. जगातील सर्वांत झपाट्याने आर्थिक प्रगती करणार्‍या राष्ट्रांपैकी ब्राझील हा एक प्रमुख देश आहे.^[५] भविष्यातील आर्थिक महासत्तांमध्ये चीन व भारत यांच्या बरोबरीने ब्राझीलची गणना केली जाते.

ब्राझील देशाचे नाव 'पाऊ ब्रासील 'या स्थानिक वृक्षाच्या नावावरुन पडले आहे.

भूगोल

== चतु:सीमा

[[:File:Hino Nacional Brasileiro Coral BDMG.ogg|]]
	ब्राझील ; República Federativa do Brasil;
ध्वज	चिन्ह
	ब्रीद वाक्य: Ordem e Progresso; (सुव्यवस्था आणि प्रगती)
	[[:File:Hino Nacional Brasileiro Coral BDMG.ogg\|]] Recording by the Coral BDMG and Orquestra Sinfônica da Polícia Militar do Estado de Minas Gerais
	ही संचिका ऐकण्यास अडचण येत आहे? पहा सहाय्य.
	ब्राझीलचे स्थानब्राझीलचे जागतिक नकाशावरील स्थान
राजधानी	ब्राझीलिया;
सर्वात मोठे शहर	साओ पाउलो
अधिकृत भाषा	पोर्तुगीज
सरकार	अध्यक्षीय संघराज्यीय प्रजासत्ताक
- राष्ट्रप्रमुख	जिल्मा रुसेफ
महत्त्वपूर्ण घटना
- स्वातंत्र्य दिवस	(पोर्तुगालपासून); सप्टेंबर ७, १८२२ (घोषित); ऑगस्ट २९, १८२५ (मान्यता)
- प्रजासत्ताक दिन	नोव्हेंबर १५, १८८९
क्षेत्रफळ
- एकूण	८५,१४,८७७ किमी२ (५वा क्रमांक)
- पाणी (%)	०.६५
लोकसंख्या
- २००९	१९,२२,७२,८९० (५वा क्रमांक)
- गणती	{{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}}
- घनता	२२/किमी²
	वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी)
- एकूण	२.०१३ निखर्व अमेरिकन डॉलर (९वा क्रमांक)
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न	१०,५१३ अमेरिकन डॉलर (६८वा क्रमांक)
मानवी विकास निर्देशांक .	०.८१३ (उच्च) (७५ वा) (२००७)
राष्ट्रीय चलन	ब्राझीलियन रिआल (BRL)
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग	यूटीसी -२ ते -५
आय.एस.ओ. ३१६६-१	BR
आंतरजाल प्रत्यय	.br
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक	५५
	राष्ट्र_नकाशा

राज्ये

ब्राझील देशामध्ये २६ राज्ये व एक शासकीय जिल्हा आहे.

मुख्य लेख: ब्राझीलची राज्ये

मोठी शहरे

= समाजव्यवस्था

वस्तीविभागणी

धर्म

शिक्षण

संस्कृती

राजकारण

अर्थतंत्र

आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी आणि जागतिक बँकेच्या नुसार ब्राझील हि जगातील ७वी मोठी अर्थव्यवस्था आहे. ब्राझीलकडे मुबलक नैसर्गिक साधन संपत्ती आहे. ब्राझील हि मिश्र अर्थव्यवस्था आहे. गेली १५० वर्ष ब्राझील सर्वात जास्त कॉफीच उत्पादन करणारा देश आहे.

खेळ

इतर दक्षिण अमेरिकन देशांप्रमाणे फुटबॉल हा येथील सर्वात लोकप्रिय खेळ आहे. ब्राझील फुटबॉल संघ हा जगातील सर्वोत्तम संघ मानला जातो. पेले, रोनाल्डो, रोनाल्डिन्हो इत्यादी ब्राझीलियन फुटबॉलपटू जगप्रसिद्ध अहेत. ब्राझीलने आजवर पाच वेळा फिफा विश्वचषक जिंकला असून २०१४ फिफा विश्वचषकाचे आयोजन ब्राझीलमध्येच केले जाईल.

२०१६ उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धेसाठी निवड झालेले रियो दि जानीरो हे यजमानपदाचा मान मिळवणारे दक्षिण अमेरिकेमधील सर्वप्रथम शहर असेल. साओ पाउलोमधील ऑतोद्रोमो होजे कार्लोस पेस रेसिंग ट्रॅकवर दरवर्षी ब्राझीलियन ग्रांप्री ह्या फॉर्म्युला वन शर्यतीचे आयोजन केले जाते.

संदर्भ

^ Brazil 2009 Estimate IGBE: Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Retrieved 2 January 2010.
^ http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=223&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=83&pr.y=18. 2010-04-21 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)
^ UNDP Human Development Report 2009. (PDF) http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf. 2009-10-05 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)
^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/br.html. 2008-06-03 रोजी पाहिले. Unknown parameter |bookशीर्षक= ignored (सहाय्य); Missing or empty |title= (सहाय्य)
^ Clendenning, Alan (2008-04-17). p. 2 http://www.usatoday.com/money/economy/2008-04-17-310212789_x.htm. 2008-12-12 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)
^ . Brazilian Institute of Geography and Statistics. 29 November 2011 http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/censo2010/primeiros_resultados/populacao_por_municipio_zip.shtm. 22 January 2011 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)

बाह्य दुवे

ब्राझील हा लेख अपूर्ण आहे आणि पूर्ण करण्यास आपण हातभार लावू शकता. हा लेख संपादित करण्यासाठी येथे टिचकी द्या.
'विकिपीडिया' मध्ये अपूर्ण लेख संपादित करण्यासाठी मदतीचा लेख येथे उपलब्ध आहे.

[1] Brazil 2009 Estimate IGBE: Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Retrieved 2 January 2010.

[imf-2] ttp://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=223&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=83&pr.y=18. 2010-04-21 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)

[HDI09-3] UNDP Human Development Report 2009. (PDF) http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf. 2009-10-05 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)

[CIA_People-4] ttps://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/br.html. 2008-06-03 रोजी पाहिले. Unknown parameter |bookशीर्षक= ignored (सहाय्य); Missing or empty |title= (सहाय्य)

[5] Clendenning, Alan (2008-04-17). p. 2 http://www.usatoday.com/money/economy/2008-04-17-310212789_x.htm. 2008-12-12 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)

[3218.0-6] . Brazilian Institute of Geography and Statistics. 29 November 2011 http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/censo2010/primeiros_resultados/populacao_por_municipio_zip.shtm. 22 January 2011 रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

@@ ओळ १३: / ओळ १३: @@
 |राष्ट्रप्रमुख_नाव = [[जिल्मा रुसेफ]]
 |सरन्यायाधीश_नाव =
-|राष्ट्र_गीत = हिनो नाचिओनाल ब्राझिलेइरो<br />{{ऐका|filename=Hino Nacional Brasileiro Coral BDMG.ogg|title=Vocal|description=Recording by the Coral BDMG and Orquestra Sinfônica da Polícia Militar do Estado de Minas Gerais|format=[[Ogg]]}}
+|राष्ट्र_गीत = हिनो नाचिओनाल ब्राझिलेइरो<br />{{ऐका|filename=Hino Nacional Brasileiro Coral BDMG.ogg|शीर्षक=Vocal|description=Recording by the Coral BDMG and Orquestra Sinfônica da Polícia Militar do Estado de Minas Gerais|format=[[Ogg]]}}
 |स्वातंत्र्यदिवस_दिनांक = ([[पोर्तुगाल|पोर्तुगालपासून]])<br />[[सप्टेंबर ७]], [[इ.स. १८२२|१८२२]] (घोषित)<br />[[ऑगस्ट २९]], [[इ.स. १८२५|१८२५]] (मान्यता)
 |प्रजासत्ताकदिन_दिनांक = [[नोव्हेंबर १५]], [[इ.स. १८८९|१८८९]]
@@ ओळ ४१: / ओळ ४१: @@
 |माविनि_वर्ग = <span style="color:#090;">उच्च</span>
 }}
-'''{{लेखनाव}}''' (अधिकृत नाव: [[पोर्तुगीज भाषा|पोर्तुगीज]]: ''República Federativa do Brasil'') हा [[दक्षिण अमेरिका]] खंडातील सर्वांत मोठा देश आहे. क्षेत्रफळानुसार ब्राझील जगातील [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|पाचवा मोठा]], लोकसंख्येनुसार [[जगातील देशांची यादी (लोकसंख्येनुसार)|जगात पाचवा]] व लोकशाहीवादी देशांमध्ये जगात चौथा मोठा देश आहे.<ref name="CIA People">{{संकेतस्थळ स्रोत | शीर्षक = People of Brazil | booktitle = The World Factbook | प्रकाशक = Central Intelligence Agency | वर्ष = 2008 | दुवा = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/br.html | अ‍ॅक्सेसदिनांक = 2008-06-03 }}</ref> ब्राझीलच्या पूर्वेस [[अटलांटिक महासागर]] असून देशाला ७,४९१ कि.मी. लांबीची विस्तृत किनारपट्टी याला लाभली आहे. याच्या उत्तरेस [[व्हेनेझुएला]], [[सुरीनाम]], [[गयाना]], वायव्येस [[कोलंबिया]], पश्चिमेस [[बोलीव्हिया]] व [[पेरू (देश)|पेरू]], नैर्‌ऋत्येस [[आर्जेन्टिना]] व [[पेराग्वे]] तर दक्षिणेस [[उरुग्वे]] हे देश आहेत.
+'''{{लेखनाव}}''' (अधिकृत नाव: [[पोर्तुगीज भाषा|पोर्तुगीज]]: ''República Federativa do Brasil'') हा [[दक्षिण अमेरिका]] खंडातील सर्वांत मोठा देश आहे. क्षेत्रफळानुसार ब्राझील जगातील [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|पाचवा मोठा]], लोकसंख्येनुसार [[जगातील देशांची यादी (लोकसंख्येनुसार)|जगात पाचवा]] व लोकशाहीवादी देशांमध्ये जगात चौथा मोठा देश आहे.<ref name="CIA People">{{संकेतस्थळ स्रोत | शीर्षक = People of Brazil | bookशीर्षक = The World Factbook | प्रकाशक = Central Intelligence Agency | वर्ष = 2008 | दुवा = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/br.html | अ‍ॅक्सेसदिनांक = 2008-06-03 }}</ref> ब्राझीलच्या पूर्वेस [[अटलांटिक महासागर]] असून देशाला ७,४९१ कि.मी. लांबीची विस्तृत किनारपट्टी याला लाभली आहे. याच्या उत्तरेस [[व्हेनेझुएला]], [[सुरीनाम]], [[गयाना]], वायव्येस [[कोलंबिया]], पश्चिमेस [[बोलीव्हिया]] व [[पेरू (देश)|पेरू]], नैर्‌ऋत्येस [[आर्जेन्टिना]] व [[पेराग्वे]] तर दक्षिणेस [[उरुग्वे]] हे देश आहेत.
 अर्थव्यवस्थेनुसार ब्राझील जगातील आठव्या क्रमांकाचा देश आहे. जगातील सर्वांत झपाट्याने आर्थिक प्रगती करणार्‍या राष्ट्रांपैकी ब्राझील हा एक प्रमुख देश आहे.<ref>{{स्रोत बातमी | आडनाव = Clendenning | पहिलेनाव = Alan | शीर्षक = Booming Brazil could be world power soon | page = 2 | प्रकाशक = [[USA Today]] – The Associated Press | date = 2008-04-17 | दुवा = http://www.usatoday.com/money/economy/2008-04-17-310212789_x.htm | अ‍ॅक्सेसदिनांक = 2008-12-12 }}</ref> भविष्यातील आर्थिक महासत्तांमध्ये [[चीन]] व [[भारत]] यांच्या बरोबरीने ब्राझीलची गणना केली जाते.

ब च सं ब्राझीलमधील मोठी शहरे २०१० अंदाज^[६]
	क्रम	नाव	राज्य	लोकसंख्या
साओ पाउलो रियो दि जानेरो	1	साओ पाउलो	साओ पाउलो	11,316,149	साल्व्हादोर ब्राझीलिया
	2	रियो दि जानेरो	रियो दि जानेरो	6,355,949
	3	साल्व्हादोर	बाईया	3,093,605
	4	ब्राझीलिया	शासकीय जिल्हा	2,609,997
	5	फोर्तालेझा	सियारा	2,476,589
	6	बेलो होरिझोन्ते	मिनास जेराईस	2,385,639
	7	मानौस	अमेझोनास	1,832,423
	8	कुरितिबा	पाराना	1,764,540
	9	रेसिफे	पर्नांबुको	1,536,934
	10	पोर्तू अलेग्री	रियो ग्रांदे दो सुल	1,413,094

ब च सं अमेरिका खंडातील देश
उत्तर अमेरिका	बर्म्युडा (युनायटेड किंग्डम) • कॅनडा • अमेरिका • ग्रीनलँड (डेन्मार्क) • मेक्सिको • सेंट पियेर व मिकेलो (फ्रान्स)
मध्य अमेरिका	बेलीझ • कोस्टा रिका • ग्वातेमाला • होन्डुरास • निकाराग्वा • पनामा • एल साल्व्हाडोर
कॅरिबियन	अँग्विला (युनायटेड किंग्डम) • अँटिगा आणि बार्बुडा • अरूबा (नेदरलँड्स) • बहामास • बार्बाडोस • केमन द्वीपसमूह (युनायटेड किंग्डम) • क्युबा • कुरसावो (नेदरलँड्स) • डॉमिनिकन प्रजासत्ताक • डॉमिनिका • ग्रेनेडा • ग्वादेलोप (फ्रान्स) • हैती • जमैका • मार्टिनिक (फ्रान्स) • माँटसेराट (युनायटेड किंग्डम) • नव्हासा द्वीप (अमेरिका) • पोर्तो रिको (अमेरिका) • सेंट बार्थेलेमी (फ्रान्स) • सेंट किट्स आणि नेव्हिस • सेंट मार्टिन (फ्रान्स) • सिंट मार्टेन (नेदरलँड्स) • सेंट व्हिन्सेंट आणि ग्रेनेडीन्स • सेंट लुसिया • त्रिनिदाद व टोबॅगो • टर्क्स आणि कैकास द्वीपसमूह (युनायटेड किंग्डम) • यु.एस. व्हर्जिन द्वीपसमूह (अमेरिका) • ब्रिटीश व्हर्जिन द्वीपसमूह (युनायटेड किंग्डम)
दक्षिण अमेरिका	आर्जेन्टिना • बोलिव्हिया • ब्राझील • चिली • कोलंबिया • इक्वेडोर • साउथ जॉर्जिया व साउथ सँडविच द्वीपसमूह (युनायटेड किंग्डम) • गयाना • फ्रेंच गयाना (फ्रान्स) • फॉकलंड द्वीपसमूह (युनायटेड किंग्डम) • पेराग्वे • पेरू • सुरिनाम • उरुग्वे • व्हेनेझुएला