जया बच्चन
जया बच्चन (पुर्वाश्रमीची भादुरी; जन्म ९ एप्रिल १९४८) एक भारतीय अभिनेत्री आणि राजकारणी आहे. हिंदी चित्रपटांमधील तिच्या कामासाठी ओळखली जाते, ती मुख्य प्रवाहात आणि "मिडल-ऑफ-द-रोड" सिनेमांमध्ये अभिनयाच्या नैसर्गिक शैलीला बळकट करण्यासाठी प्रसिद्ध आहे.[१][२] अनेक प्रशंसेची प्राप्तकर्ता, तिने विक्रमी नऊ फिल्मफेअर पुरस्कार आणि पद्मश्री, भारत सरकारद्वारे प्रदान केलेला चौथा-सर्वोच्च नागरी सन्मान जिंकला आहे.[३] त्यांनी समाजवादी पक्षाकडून राज्यसभेवर खासदार म्हणून काम केले आहे.
बच्चन यांनी सत्यजित रे यांच्या महानगर (१९६३) मध्ये किशोरवयात पदार्पण केले, त्यानंतर हृषिकेश मुखर्जी दिग्दर्शित गुड्डी (१९७१) या नाट्य चित्रपटात प्रौढ म्हणून तिची पहिली भूमिका होती. मुखर्जींसोबत पुढे त्यांचे अनेक चित्रपट झाले. उपहार (१९७१), कोशिश (१९७२)[४] आणि कोरा कागज (१९७४) यांसारख्या चित्रपटांमधील तिच्या अभिनयासाठी ती प्रसिद्ध होती. तिने अमिताभ बच्चन यांच्यासोबत अनेक चित्रपटांमध्ये काम केले, जसे जंजीर (१९७३),[५] अभिमान (१९७३), चुपके चुपके (१९७५), मिली (१९७५) आणि सुप्रसिद्ध शोले (१९७५); ज्यात तिने बहुचर्चित तरुण विधवेची भूमिका साकारली होती. अभिमान, कोरा कागज आणि नौकर (१९७९) साठी तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाला.
अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्याशी तिचे लग्न झाल्यानंतर आणि त्यांच्या मुलांचा जन्म झाल्यानंतर, तिने यश चोप्रा यांच्या संगीतमय रोमँटिक नाट्य चित्रपट सिलसिला (१९८१) मध्ये अभिनय करून चित्रपटांमधील तिचे काम मर्यादित केले. १७ वर्षांच्या विश्रांतीनंतर, ती गोविंद निहलानी यांच्या स्वतंत्र नाट्य चित्रपट हजार चौरासी की माँ (१९९८) मधून अभिनयात परतली. फिजा (२०००),[६][७] कभी खुशी कभी गम (२००१) आणि कल हो ना हो (२००३) या व्यावसायिक दृष्ट्या यशस्वी चित्रपटांमध्ये भावनिक त्रस्त मातांच्या भूमिकेसाठी बच्चन यांना सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीचे तीन फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाले.[८] दुसऱ्या अंतरानंतर, तिने करण जोहरच्या रोमँटिक कॉमेडी कौटुंबिक चित्रपट रॉकी और रानी की प्रेम कहानी (२०२३) द्वारे पुनरागमन केले,[९] ज्याने तिला सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्रीसाठी फिल्मफेअर पुरस्कारासाठी चौथे नामांकन मिळविले.
वैयक्तिक जीवन
[संपादन]
जया भादुरी यांचा जन्म ९ एप्रिल १९४८ रोजी बंगाली कुटुंबात झाला.[१०] ती तरुण कुमार भादुरी (पत्रकार, लेखक आणि कवी) आणि त्यांची पत्नी इंदिरा यांची मुलगी आहे. तिने सेंट जोसेफ कॉन्व्हेंट स्कूल, भोपाळ येथे शिक्षण घेतले आणि पुण्यातील फिल्म अँड टेलिव्हिजन इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियामधून पदवी प्राप्त केली.[११]
जया यांनी ३ जून १९७३ रोजी अभिनेते अमिताभ बच्चन यांच्याशी विवाह केला.[१२] या जोडप्याला दोन आपत्ये आहेत: श्वेता बच्चन आणि अभिषेक बच्चन, जो एक अभिनेता देखील आहे. श्वेताने दिल्लीतील कपूर कुटुंबातील नातू उद्योगपती निखिल नंदासोबत लग्न केले आहे, आणि तिला दोन मुले आहेत, नवीन नवेली आणि अगस्त्य नंदा,[१३] तर अभिषेक बच्चनने अभिनेत्री आणि मिस वर्ल्ड ऐश्वर्या रायसोबत लग्न केले आहे आणि तिला आराध्या बच्चन ही मुलगी आहे.[१४]
राजकारण
[संपादन]बच्चन पहिल्यांदा २००४ मध्ये समाजवादी पक्षाची खासदार म्हणून निवडून आली. त्यांनी मार्च २००६ पर्यंत राज्यसभेत उत्तर प्रदेशचे प्रतिनिधित्व केले. तिला जून २००६ ते २०१२ पर्यंत दुसरे कार्यकाळ मिळाले.[१५][१६] २०१२ मध्ये तिसऱ्या कार्यकाळासाठी आणि २०१८ मध्ये समाजवादी पक्षाकडून चौथ्या कार्यकाळासाठी तिची राज्यसभेवर पुन्हा निवड झाली.[१७] तसेच, २०२१ च्या पश्चिम बंगाल विधानसभेच्या निवडणुकीत तिने अखिल भारतीय तृणमूल काँग्रेसचा प्रचार केला.
संदर्भ
[संपादन]- ^ Gulzar, S.G.; Govind Nihalani, Saibal Chatterjee (2003). Encyclopaedia of Hindi cinema. Popular Prakashan, Encyclopædia Britannica (India). ISBN 81-7991-066-0.
- ^ Somaaya, Bhaawana (22 December 2000). "His humility appears misplaced". द हिंदू. 27 March 2002 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 19 September 2011 रोजी पाहिले.
Probably the only actress to make a virtue out of simplicity, Jaya was the first whiff of realistic acting in an era when showbiz was bursting with mannequins
- ^ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Maheshwari, Belu (23 August 1998). "I will not allow anyone to dictate terms to me". The Tribune. 19 September 2011 रोजी पाहिले.
- ^ "Another time, another wedding". The Telegraph. 22 April 2007. 24 October 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
- ^ Bariana, Sanjeev (9 September 2000). ""Fiza" with a nip". The Tribune. 27 December 2011 रोजी पाहिले.
- ^ Unnikrishnan, Chaya (29 September 2000). "Fiza: A promising start and a slow finish". Screen. 20 February 2001 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 24 April 2015 रोजी पाहिले.
- ^ "Jaya Bachchan – Awards". Bollywood Hungama. 22 September 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 29 June 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Rocky Aur Rani Ki Prem Kahani full cast out. Meet Ranveer, Alia, Dharmendra, Jaya, Shabana". India Today. 6 July 2021. 20 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 August 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Interesting facts about Jaya Bachchan and photos from her younger days". Mid Day. 9 April 2022. 28 September 2022 रोजी पाहिले.
- ^ "Smt. Jaya Bachchan - National Portal of India". www.india.gov.in. 5 March 2022 रोजी पाहिले.
- ^ Robinson, Simon (15 August 2007). "India's Most Influential". Time. 28 August 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 13 November 2011 रोजी पाहिले.
- ^ Singh, Sanghita (18 May 2002). "Nikhil Nanda: The business of life". द टाइम्स ऑफ इंडिया.
- ^ "Interesting Facts and Figures : Jaya Bhaduri Bachchan". Sindh Today. 25 March 2009. 15 September 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
- ^ "Jaya Bachchan loses Rajya Sabha seat". 3 November 2017 रोजी पाहिले.
- ^ "Jaya Bachchan back in Rajya Sabha". 3 November 2017 रोजी पाहिले.
- ^ "Jaya Amitabh Bachchan (SP), Uttar Pradesh 2018". Myneta.info. 14 October 2022 रोजी पाहिले.