भारतीय क्रिकेट संघाचा दक्षिण आफ्रिका दौरा, २०२३-२४

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
भारतीय क्रिकेट संघाचा दक्षिण आफ्रिका दौरा, २०२३-२४
दक्षिण आफ्रिका
भारत
तारीख १० डिसेंबर २०२३ – ७ जानेवारी २०२४
संघनायक टेंबा बावुमा[n १] (कसोटी)
एडन मार्कराम (वनडे आणि टी२०आ)
रोहित शर्मा (कसोटी)
लोकेश राहुल (वनडे)
सूर्यकुमार यादव (टी२०आ)
कसोटी मालिका
निकाल २-सामन्यांची मालिका बरोबरीत १–१
सर्वाधिक धावा डीन एल्गर (२०१) विराट कोहली (१७२)
सर्वाधिक बळी नांद्रे बर्गर (११)
कागिसो रबाडा (११)
जसप्रीत बुमराह (१२)
मालिकावीर डीन एल्गर (दक्षिण आफ्रिका)
जसप्रीत बुमराह (भारत)
एकदिवसीय मालिका
निकाल भारत संघाने ३-सामन्यांची मालिका २–१ जिंकली
सर्वाधिक धावा टोनी डी झॉर्झी (२२८) साई सुदर्शन (१२७)
सर्वाधिक बळी ब्युरन हेंड्रिक्स (५)
नांद्रे बर्गर (५)
अर्शदीप सिंग (१०)
मालिकावीर अर्शदीप सिंग (भारत)
२०-२० मालिका
निकाल ३-सामन्यांची मालिका बरोबरीत १–१
सर्वाधिक धावा रीझा हेंड्रिक्स (५७) सूर्यकुमार यादव (१५६)
सर्वाधिक बळी जेराल्ड कोएत्झी (३)
लिझाद विल्यम्स (३)
कुलदीप यादव (६)
मालिकावीर सूर्यकुमार यादव (भारत)

भारतीय क्रिकेट संघाने डिसेंबर २०२३ ते जानेवारी २०२४ या कालावधीत तीन ट्वेंटी-२० आंतरराष्ट्रीय (टी२०आ), तीन एक दिवसीय आंतरराष्ट्रीय (वनडे) आणि दोन कसोटी सामने खेळण्यासाठी दक्षिण आफ्रिकेचा दौरा केला.[१] कसोटी मालिका २०२३-२०२५ आयसीसी जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिपचा भाग बनली.[२][३] टी२०आ मालिकेने २०२४ आयसीसी पुरुष टी-२० विश्वचषक स्पर्धेसाठी दोन्ही संघांच्या तयारीचा भाग बनवला.[४] १४ जुलै २०२३ रोजी, क्रिकेट दक्षिण आफ्रिका (सीएसए) आणि भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळ (बीसीसीआय) यांनी दौऱ्याचे वेळापत्रक जाहीर केले.[५][६]

पहिला टी२०आ पावसामुळे वाहून गेल्यानंतर टी२०आ मालिका १-१ अशी बरोबरीत सुटली.[७]

भारताने एकदिवसीय मालिका २-१ ने जिंकली.[८]

२२ डिसेंबर २०२३ रोजी, दक्षिण आफ्रिकेच्या डीन एल्गरने कसोटी मालिकेनंतर कसोटीतून निवृत्त होणार असल्याची घोषणा केली.[९]

दक्षिण आफ्रिकेने पहिली कसोटी एक डाव आणि ३२ धावांनी जिंकली.[१०] भारताने दुसरी कसोटी ७ गडी राखून जिंकली[११] आणि कसोटी मालिका १-१ अशी बरोबरीत सोडवली.[१२]

खेळाडू[संपादन]

दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका भारतचा ध्वज भारत
कसोटी[१३] वनडे[१४] टी२०आ[१५] कसोटी[१६] वनडे[१७] टी२०आ[१८]

दक्षिण आफ्रिकेचे जेराल्ड कोएत्झी, मार्को यान्सिन आणि लुंगी न्गिदी यांची फक्त पहिल्या दोन टी२०आ सामन्यांसाठी निवड झाली.[१३] तथापि, दुखापतीमुळे न्गिदी टी२०आ मालिकेतून बाहेर पडला आणि त्याच्या जागी ब्युरन हेंड्रिक्सने स्थान मिळवले.[१९]

१६ डिसेंबर २०२३ रोजी, भारताचा मोहम्मद शमी दुखापतीमुळे कसोटी मालिकेतून बाहेर पडला.[२०] कौटुंबिक वैद्यकीय आणीबाणीचे कारण देत भारताचा दीपक चहर वनडे आणि टी२०आ या दोन्ही मालिकेसाठी अनुपलब्ध होता.[२१] चहरच्या जागी आकाश दीपचा वनडे संघात समावेश करण्यात आला.[२२] कसोटी सामन्यांच्या तयारीसाठी श्रेयस अय्यरही शेवटच्या दोन एकदिवसीय सामन्यांसाठी अनुपलब्ध होता.[२३]

१७ डिसेंबर २०२३ रोजी, व्यक्त केलेल्या वैयक्तिक कारणांमुळे भारताच्या इशान किशनला कसोटी संघातून काढून टाकण्यात आले आणि त्याच्या जागी केएस भरतची नियुक्ती करण्यात आली.[२४]

१९ डिसेंबर २०२३ रोजी, अँडिल फेहलुक्वायो आणि ओटनील बार्टमन यांना दुखापतींमुळे शेवटच्या दोन एकदिवसीय सामन्यांमधून बाहेर काढण्यात आले[२५] आणि ब्युरन हेंड्रिक्सचा दक्षिण आफ्रिकेच्या संघात समावेश करण्यात आला.[२६]

२२ डिसेंबर २०२३ रोजी, भारताच्या रुतुराज गायकवाडला दुखापतीमुळे कसोटी मालिकेतून बाहेर काढण्यात आले,[२७] त्याच्या जागी अभिमन्यू ईश्वरनचे नाव घेण्यात आले.[२८]

दुस-या कसोटीसाठी, झुबेर हमझाने दक्षिण आफ्रिकेच्या संघात जखमी टेम्बा बावुमाच्या जागा घेतली[२९] आणि डीन एल्गरला सामन्यासाठी कर्णधार म्हणून नियुक्त केले.[३०]

२९ डिसेंबर २०२३ रोजी, अवेश खानला दुसऱ्या कसोटीसाठी भारताच्या संघात समाविष्ट करण्यात आले.[३१]

३० डिसेंबर २०२३ रोजी, दक्षिण आफ्रिकेचा जेराल्ड कोएत्झी दुखापतीमुळे दुसऱ्या कसोटीतून बाहेर पडला.[३२]

टी२०आ मालिका[संपादन]

पहिला टी२०आ[संपादन]

१० डिसेंबर २०२३
१६:०० (दि/रा)
धावफलक
वि
सामना सोडला
किंग्समीड क्रिकेट ग्राउंड, डर्बन
पंच: स्टीफन हॅरिस (दक्षिण आफ्रिका) आणि बोंगानी जेले (दक्षिण आफ्रिका)
  • नाणेफेक नाही.
  • पावसामुळे खेळ होऊ शकला नाही.

दुसरा टी२०आ[संपादन]

१२ डिसेंबर २०२३
१७:०० (दि/रा)
धावफलक
भारत Flag of भारत
१८०/७ (१९.३ षटके)
वि
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
१५४/५ (१३.५ षटके)
रिंकू सिंग ६८* (३९)
जेराल्ड कोएत्झी ३/३२ (३.३ षटके)
दक्षिण आफ्रिकेने ५ गडी राखून विजय मिळवला (डीएलएस पद्धत)
सेंट जॉर्ज पार्क क्रिकेट ग्राउंड, गकेबरहा
पंच: लुबाबालो ग्कुमा (दक्षिण आफ्रिका) आणि अलाहुद्दीन पालेकर (दक्षिण आफ्रिका)
सामनावीर: तबरेझ शम्सी (दक्षिण आफ्रिका)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून क्षेत्ररक्षणाचा निर्णय घेतला.
  • पावसामुळे दक्षिण आफ्रिकेला १५ षटकांत १५२ धावांचे सुधारित लक्ष्य ठेवण्यात आले होते.
  • सूर्यकुमार यादवने (भारत) टी२०आ मध्ये २,००० धावा पूर्ण केल्या.[३३]

तिसरा टी२०आ[संपादन]

१४ डिसेंबर २०२३
१७:०० (दि/रा)
धावफलक
भारत Flag of भारत
२०१/७ (२० षटके)
वि
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
९५ (१३.५ षटके)
सूर्यकुमार यादव १०० (५६)
केशव महाराज २/२६ (४ षटके)
डेव्हिड मिलर ३५ (२५)
कुलदीप यादव ५/१७ (२.५ षटके)
भारताने १०६ धावांनी विजय मिळवला
वॉंडरर्स स्टेडियम, जोहान्सबर्ग
पंच: बोंगानी जेले (दक्षिण आफ्रिका) आणि अलाहुद्दीन पालेकर (दक्षिण आफ्रिका)
सामनावीर: सूर्यकुमार यादव (भारत)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून क्षेत्ररक्षणाचा निर्णय घेतला.
  • नांद्रे बर्गर (दक्षिण आफ्रिका) ने त्याचे टी२०आ पदार्पण केले.
  • सूर्यकुमार यादव (भारत) टी२०आ मध्ये संयुक्त-सर्वाधिक शतक ठोकणारा खेळाडू बनला (४ शतके).[३४]

एकदिवसीय मालिका[संपादन]

पहिला एकदिवसीय[संपादन]

१७ डिसेंबर २०२३
१०:००
धावफलक
दक्षिण आफ्रिका Flag of दक्षिण आफ्रिका
११६ (२७.३ षटके)
वि
भारतचा ध्वज भारत
११७/२ (१६.४ षटके)
भारताने ८ गडी राखून विजय मिळवला
वॉंडरर्स स्टेडियम, जोहान्सबर्ग
पंच: बोंगानी जेले (दक्षिण आफ्रिका) आणि रिचर्ड केटलबोरो (इंग्लंड)
सामनावीर: अर्शदीप सिंग (भारत)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून फलंदाजीचा निर्णय घेतला.
  • नांद्रे बर्गर (दक्षिण आफ्रिका) आणि साई सुदर्शन (भारत) या दोघांनीही वनडे पदार्पण केले.
  • अर्शदीप सिंगने (भारत) एकदिवसीय सामन्यात पहिले पाच बळी घेतले.[३५]
  • घरच्या मैदानावर दक्षिण आफ्रिकेची वनडेतील ही सर्वात कमी धावसंख्या होती.[३६]

दुसरा एकदिवसीय[संपादन]

१९ डिसेंबर २०२३
१३:०० (दि/रा)
धावफलक
भारत Flag of भारत
२११ (४६.२ षटके)
वि
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
२१५/२ (४२.३ षटके)
साई सुदर्शन ६२ (८३)
नांद्रे बर्गर ३/३० (१० षटके)
टोनी डी झॉर्झी ११९* (१२२)
रिंकू सिंग १/२ (१ षटक)
दक्षिण आफ्रिकेने ८ गडी राखून विजय मिळवला
सेंट जॉर्ज पार्क क्रिकेट ग्राउंड, गकेबरहा
पंच: बोंगानी जेले (दक्षिण आफ्रिका) आणि अहसान रझा (पाकिस्तान)
सामनावीर: टोनी डी झॉर्झी (दक्षिण आफ्रिका)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून क्षेत्ररक्षणाचा निर्णय घेतला.
  • रिंकू सिंगने (भारत) वनडे पदार्पण केले.
  • टोनी डी झॉर्झी (दक्षिण आफ्रिका) यांनी वनडेतील पहिले शतक झळकावले.[३७]

तिसरा एकदिवसीय[संपादन]

२१ डिसेंबर २०२३
१३:०० (दि/रा)
धावफलक
भारत Flag of भारत
२९६/८ (५० षटके)
वि
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
२१८ (४५.५ षटके)
संजू सॅमसन १०८ (११४)
ब्युरन हेंड्रिक्स ३/६३ (९ षटके)
भारताने ७८ धावांनी विजय मिळवला
बोलंड पार्क, पार्ल
पंच: अहसान रझा (पाकिस्तान) आणि अलाहुद्दीन पालेकर (दक्षिण आफ्रिका)
सामनावीर: संजू सॅमसन (भारत)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून क्षेत्ररक्षणाचा निर्णय घेतला.
  • रजत पाटीदार (भारत) यांनी वनडे पदार्पण केले.
  • संजू सॅमसनने (भारत) एकदिवसीय क्रिकेटमधील पहिले शतक झळकावले.[३८]

कसोटी मालिका[संपादन]

पहिली कसोटी[संपादन]

२६-३० डिसेंबर २०२३[n २]
धावफलक
वि
२४५ (६७.४ षटके)
लोकेश राहुल १०१ (१३७)
कागिसो रबाडा ५/५९ (२० षटके)
४०८ (१०८.४ षटके)
डीन एल्गर १८५ (२८७)
जसप्रीत बुमराह ४/६९ (२६.४ षटके)
१३१ (३४.१ षटके)
विराट कोहली ७६ (८२)
नांद्रे बर्गर ४/३३ (१० षटके)
दक्षिण आफ्रिकेने एक डाव आणि ३२ धावांनी विजय मिळवला
सेंच्युरियन पार्क, सेंच्युरियन
पंच: पॉल रायफेल (ऑस्ट्रेलिया) आणि लँग्टन रुसेरे (झिम्बाब्वे)
सामनावीर: डीन एल्गर (दक्षिण आफ्रिका)

दुसरी कसोटी[संपादन]

३-७ जानेवारी २०२४[n २]
धावफलक
वि
५५ (२३.२ षटके)
काइल व्हेरेइन १५ (३०)
मोहम्मद सिराज ६/१५ (९ षटके)
१५३ (३४.५ षटके)
विराट कोहली ४६ (५९)
लुंगी न्गिदी ३/३० (६ षटके)
१७६ (३६.५ षटके)
एडन मार्कराम १०६ (१०३)
जसप्रीत बुमराह ६/६१ (१३.५ षटके)
८०/३ (१२ षटके)
यशस्वी जयस्वाल २८ (२३)
मार्को यान्सिन १/१५ (२ षटके)
भारताने ७ गडी राखून विजय मिळवला
न्यूलँड्स क्रिकेट ग्राउंड, केप टाऊन
पंच: अहसान रझा (पाकिस्तान) आणि लँग्टन रुसेरे (झिम्बाब्वे)
सामनावीर: मोहम्मद सिराज (भारत)
  • दक्षिण आफ्रिकेने नाणेफेक जिंकून फलंदाजीचा निर्णय घेतला.
  • ट्रिस्टन स्टब्स (दक्षिण आफ्रिका) यांनी कसोटी पदार्पण केले. १८९६ मध्ये हॅरी बट नंतर तो पहिला खेळाडू बनला जो त्याच्या कसोटी पदार्पणाच्या पहिल्या दिवशी दोनदा बाद झाला.[४०]
  • डीन एल्गर (दक्षिण आफ्रिका) शेवटची कसोटी खेळला. १८९० मध्ये जॅक बॅरेटनंतरच्या अंतिम कसोटी सामन्यात एकाच दिवशी दोनदा बाद होणारा तो पहिला खेळाडू ठरला.[४१]
  • दक्षिण आफ्रिकेच्या पहिल्या डावातील ५५ धावा ही भारताने कसोटी सामन्याच्या पूर्ण झालेल्या डावात स्वीकारलेल्या सर्वात कमी धावा होत्या.[४२]
  • शुभमन गिलने (भारत) कसोटीत १००० धावा पूर्ण केल्या.[४३]
  • निकालात (६४२) टाकलेल्या चेंडूंच्या बाबतीत ही सर्वात लहान कसोटी ठरली.[४४]
  • या मैदानावर भारताचा हा पहिलाच कसोटी विजय होता.[४५]
  • जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिप गुण: भारत १२, दक्षिण आफ्रिका ०

नोंदी[संपादन]

  1. ^ दुसऱ्या कसोटीत डीन एल्गरने दक्षिण आफ्रिकेचे नेतृत्व केले.
  2. ^ a b प्रत्येक कसोटीसाठी पाच दिवसांचा खेळ नियोजित असताना, पहिल्या कसोटीचा तीन दिवसांत निकाल लागला.

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Schedule confirmed for India's tour of South Africa". International Cricket Council. 14 July 2023 रोजी पाहिले.
  2. ^ "India's tour of SA to begin with T20Is on December 10". Cricbuzz. 15 July 2023 रोजी पाहिले.
  3. ^ "India to play two Tests on all-format tour of South Africa in 2023-24". ESPNcricinfo. 15 July 2023 रोजी पाहिले.
  4. ^ "India and South Africa prep for T20I series decider". ESPNcricinfo. 14 December 2023 रोजी पाहिले.
  5. ^ "CSA AND BCCI ANNOUNCE SCHEDULE FOR MULTI-FORMAT TOUR AGAINST INDIA". Cricket South Africa. 15 July 2023 रोजी पाहिले.
  6. ^ "BCCI-CSA announce fixtures for India's Tour of South Africa 2023-24". Board of Control for Cricket in India. 15 July 2023 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Marks out of 10: Player ratings for India after the 1-1 T20I series draw with South Africa". Wisden. 14 December 2023 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Samson's maiden ton, Arshdeep's efficiency hand India 78-run win over SA, bag ODI series 2-1". Deccan Herald. 22 December 2023 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Elgar to retire from Tests after India series". ESPNcricinfo. 22 December 2023 रोजी पाहिले.
  10. ^ "Elgar and South Africa pacers flatten India inside three days". ESPNcricinfo. 4 January 2023 रोजी पाहिले.
  11. ^ "SA vs IND, 2nd Test: India beats South Africa inside two days to record shortest Test match with a result". Sportstar. 4 January 2023 रोजी पाहिले.
  12. ^ "Bumrah, Siraj guide India to historic first-ever Test win in Cape Town; level series 1-1 against South Africa". India TV. 4 January 2023 रोजी पाहिले.
  13. ^ a b "Bavuma, Rabada rested for white-ball games against India, Stubbs gets maiden Test call-up". ESPNcricinfo (इंग्रजी भाषेत). 2023-12-04 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Plenty of new faces in South Africa's squads for India series". International Cricket Council (इंग्रजी भाषेत). 2023-12-04 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Bavuma, Rabada left out for white-ball leg of India series". Cricbuzz (इंग्रजी भाषेत). 2023-12-04 रोजी पाहिले.
  16. ^ "Bumrah, Rahul and Shreyas back in India's Test squad". ESPNcricinfo. 30 November 2023 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Big guns return as India name squads for South Africa tour". International Cricket Council. 30 November 2023 रोजी पाहिले.
  18. ^ "Kohli and Rohit rested for white-ball games in SA; Suryakumar to lead in T20Is, Rahul in ODIs". ESPNcricinfo. 30 November 2023 रोजी पाहिले.
  19. ^ "Ngidi ruled out of India T20Is with ankle sprain, also doubtful for Tests". ESPNcricinfo. 8 December 2023 रोजी पाहिले.
  20. ^ "Injured Shami to miss South Africa Tests, Chahar unavailable for ODIs". ESPNcricinfo. 16 December 2023 रोजी पाहिले.
  21. ^ "Shami and Chahar out of South Africa tour". International Cricket Council. 16 December 2023 रोजी पाहिले.
  22. ^ "India Vs South Africa: Mohammed Shami Ruled Out Of Test Series, Akash Deep Replaces Deepak Chahar In ODI Squad". Times of India. 16 December 2023 रोजी पाहिले.
  23. ^ "Shami ruled out, Deepak Chahar withdrawn; BCCI makes multiple changes to India's ODI and Test squads vs South Africa". Hindustan Times. 16 December 2023 रोजी पाहिले.
  24. ^ "Ishan Kishan withdrawn from India's Test Squad". Board of Control for Cricket in India. 17 December 2023 रोजी पाहिले.
  25. ^ "Ottniel Baartman, Andile Phehlukwayo set to miss last two ODIs against India". Crictracker. 19 December 2023 रोजी पाहिले.
  26. ^ "South Africa lose Phehlukwayo for rest of India ODI series". Business Recorder. 19 December 2023 रोजी पाहिले.
  27. ^ "Kohli returns home from South Africa, likely to be back for first Test". ESPNcricinfo. 22 December 2023 रोजी पाहिले.
  28. ^ "Gaikwad ruled out of South Africa Tests". International Cricket Council. 23 December 2023 रोजी पाहिले.
  29. ^ "Injured Bavuma ruled out of Cape Town Test". ESPNcricinfo. 28 December 2023 रोजी पाहिले.
  30. ^ "Elgar named South Africa captain for farewell Test against India". International Cricket Council. 29 December 2023 रोजी पाहिले.
  31. ^ "Avesh Khan added to Team India squad for final Test against South Africa". Hindustan Times. 29 December 2023 रोजी पाहिले.
  32. ^ "Coetzee ruled out of second Test against India". ESPNcricinfo. 30 December 2023 रोजी पाहिले.
  33. ^ "IND vs SA: Suryakumar Yadav crosses 2000 T20I runs, equals Virat Kohli's record". Spotstar. 12 December 2023 रोजी पाहिले.
  34. ^ "Suryakumar Yadav scores record-equalling ton after staggering late innings acceleration". Wisden. 14 December 2023 रोजी पाहिले.
  35. ^ "SA vs IND: 'Adaptable' Arshdeep Singh delighted to take historic 5-wicket haul after being 'under pressure'". India Today. 17 December 2023 रोजी पाहिले.
  36. ^ "Arshdeep Singh and Avesh Khan demolish South Africa". ESPNcricinfo. 17 December 2023 रोजी पाहिले.
  37. ^ "2nd ODI: Ton-Up Tony De Zorzi, Bowlers Power South Africa To Series-Levelling Win Over India". The Times of India. 19 December 2023 रोजी पाहिले.
  38. ^ "Samson hits maiden international century during India v South Africa 3rd ODI". Sportstar. 21 December 2023 रोजी पाहिले.
  39. ^ "India docked crucial World Test Championship points". International Cricket Council. 29 December 2023 रोजी पाहिले.
  40. ^ "Tristan Stubbs becomes only 2nd player in history to achieve unwanted feat on forgettable Test debut". India TV News. 4 January 2024 रोजी पाहिले.
  41. ^ "SA vs IND: Dean Elgar falls cheaply to Mohammed Siraj after completing 1000 runs vs India in farewell Test". India Today. 3 January 2024. 3 January 2024 रोजी पाहिले.
  42. ^ "SA vs IND: South Africa registers lowest total by a team against India in Tests". Sportstar. 3 January 2024 रोजी पाहिले.
  43. ^ "Shubman Gill Completes 1000 runs in Test Cricket during SA vs IND 2nd Test Day 1 in Cape Town". The Frames. 4 January 2024 रोजी पाहिले.
  44. ^ "Siraj, Bumrah bowl India to victory in record time". ESPN Cricinfo. 4 January 2024 रोजी पाहिले.
  45. ^ "'Shambolic': Test chaos ends in quickest EVER win as 'ridiculous' scenes to spark ugly fallout". Fox Sports. 4 January 2024 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे[संपादन]