भारताचे सांस्कृतिक क्षेत्र

भारताच्या सांस्कृतिक क्षेत्र हे भारत सरकारच्या संस्कृती मंत्रालयाने नियुक्त केलेले ७ क्षेत्र आहे भारताच्या विविध क्षेत्रांमधील सांस्कृतिक वारस्याचे संरक्षण आणि वाढ करतात . यापैकी प्रत्येक क्षेत्राला एक क्षेत्रीय केंद्र प्रदान केले गेले आहे. १९८५ मध्ये तत्कालीन पंतप्रधान , राजीव गांधी यांनी बहुतेक विभागीय केंद्रांची घोषणा केली आणि १९८६-८७ कालावधीत औपचारिकपणे कार्य करणे सुरू केले. "भारतीय संस्कृतीची प्राचीन मुळे मजबूत करणे आणि संयुक्त राष्ट्र संस्कृती विकसित करणे आणि समृद्ध करणे ". हा त्यांचा उद्देश्य आहे

कोलकाता शहर, पूर्वी ब्रिटिश भारत आणि पश्चिम बंगालची राजधानी, "भारत सांस्कृतिक राजधानी" म्हणून ओळखले जाते.

विभाग

प्रत्येक विभागात एक विभागीय मुख्यालय आहे जेथे एक क्षेत्रीय सांस्कृतिक केंद्र स्थापन केले गेले आहे. अनेक राज्य एकाधिक विभागांमध्ये सदस्यता अहेत पण क्षेत्रीय विभागांमध्ये कोणतेही राज्य उपविभाजन वापरले जात नाहीत. क्षेत्राच्या संस्कृतीचा प्रचार करण्याव्यतिरिक्त, प्रत्येक क्षेत्रीय केंद्र इतर क्षेत्रांचे क्रॉस-प्रमोशन करण्यासाठी कार्य करतत आणि कलाकारांना इतर क्षेत्रांमधून आमंत्रित करून व कार्यक्रम आयोजित करून करून भारताच्या इतर सांस्कृतिक क्षेत्रां सोबत संसर्ग करतात.

क्षेत्र	क्षेत्रीय केंद्र	विस्तारित
दक्षिण संस्कृती क्षेत्र	दक्षिण क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , तंजावूर , तमिळनाडू	आंध्र प्रदेश , कर्नाटक , केरळ , तामिळनाडू , तेलंगाना , पुडुचेरी , अंडमान आणि निकोबार बेटे , लक्षद्वीप
दक्षिण मध्य संस्कृती क्षेत्र	दक्षिण-मध्य क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , नागपूर , महाराष्ट्र	मध्य प्रदेश , छत्तीसगड , महाराष्ट्र , कर्नाटक , तेलंगाना , आंध्र प्रदेश , गोवा
उत्तर संस्कृती क्षेत्र	उत्तर जोन सांस्कृतिक केंद्र , पटियाला , पंजाब	चंदीगड , हरियाणा , हिमाचल प्रदेश , जम्मू-काश्मीर , पंजाब , राजस्थान , उत्तराखंड
उत्तर मध्य संस्कृती क्षेत्र	उत्तर-मध्य क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , इलाहाबाद , उत्तर प्रदेश	उत्तर प्रदेश , बिहार , मध्य प्रदेश , राजस्थान , हरियाणा , दिल्ली , उत्तराखंड
पूर्व संस्कृती क्षेत्र	पूर्व क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , कोलकाता , पश्चिम बंगाल	बिहार , झारखंड , ओडिशा , पश्चिम बंगाल , आसाम , त्रिपुरा , मणिपूर , सिक्किम , अंडमान आणि निकोबार बेटे
ईशान्य संस्कृती क्षेत्र	ईशान्य क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , दिमापूर , नागालॅंड	आसाम , त्रिपुरा , मणिपुर , अरुणाचल प्रदेश , नागालॅंड , मेघालय , मिझोरम , सिक्किम
पश्चिम संस्कृती क्षेत्र	पश्चिम क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्र , उदयपुर , राजस्थान	गोवा , गुजरात , राजस्थान , महाराष्ट्र , दमण आणि दीव , दादरा आणि नगर हवेली

हे सुद्धा पहा

• भारताची राज्ये आणि प्रदेश

बाह्य दुवे

• उत्तर क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्राची अधिकृत वेबसाइट
• उत्तर-पूर्व क्षेत्र सांस्कृतिक केंद्राची अधिकृत वेबसाइट Archived 2019-04-04 at the Wayback Machine.
• दक्षिण झोन सांस्कृतिक केंद्राची अधिकृत वेबसाइट Archived 2011-03-03 at the Wayback Machine.
• वेस्ट झोन सांस्कृतिक केंद्राची अधिकृत वेबसाइट
• वेस्ट झोन कल्चरल सेंटर आणि शिल्ग्रामराम बद्दल माहिती. Archived 2018-11-10 at the Wayback Machine.