महाराष्ट्रातील लेण्यांची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(महाराष्ट्रातील लेण्यांची सूची या पानावरून पुनर्निर्देशित)

भारताच्या महाराष्ट्र राज्यामधील लेण्यांची यादी खालीलप्रमाणे आहे.[१] ह्यात प्रामुख्याने बौद्ध, जैन आणि हिंदू लेण्यांचा समावेश होतो.

नाव स्थान वर्ष चित्र
०१ अगाशिव लेणी कऱ्हाड, सातारा जिल्हा
०२ अजिंठा लेणी अजिंठा, छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा
०३ औरंगाबाद लेणी छत्रपती संभाजीनगर
०४ कान्हेरी लेणी मुंबई जिल्हा
०५ कार्ले लेणी पुणे जिल्हा
०६ कुडा लेणी रायगड जिल्हा
०७ कोंडाणा लेणी रायगड जिल्हा
०८ खरोसा लेणी लातूर जिल्हा
०९ गांधारपाले लेणी रायगड जिल्हा
१० घटोत्कच लेणी छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा
११ घारापुरी लेणी एलिफंटा द्वीप, रायगड
१२ घोरावाडी लेणी पुणे जिल्हा
१३ ठाणाळे लेणी रायगड जिल्हा
१४ तुळजा लेणी पुणे जिल्हा
१५ त्रिरश्मी लेणी (पांडवलेणी) नाशिक जिल्हा
१६ नाडसूर लेणी रायगड जिल्हा
१७ नेणावली लेणी रायगड जिल्हा
१८ पन्हाळेकाजी लेणी रत्‍नागिरी जिल्हा
१९ पाताळेश्वर
२० पितळखोरे छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा
२१ बहरोट लेणी डहाणू, ठाणे जिल्हा
२२ बेडसे लेणी मावळ, पुणे जिल्हा
२३ भटाळा लेणी चंद्रपूर जिल्हा इ.स.पू. ५वे शतक
२४ भाजे लेणी मावळ, पुणे जिल्हा
२५ मंडपेश्वर लेणी मुंबई जिल्हा
२६ महाकाली लेणी मुंबई जिल्हा
२७ लेण्याद्री लेणी पुणे जिल्हा
२८ वाई लेणी सातारा जिल्हा
२९ वेरूळ लेणी छत्रपती संभाजीनगर जिल्हा
३० शिरवळ लेणी पुणे जिल्हा
३१ शिवनेरी लेणी पुणे जिल्हा
३२ भोकरदन लेणी जालना जिल्हा
३३ शिवलेणी अंबाजोगाई
३४ शेलारवाडी लेणी पुणे जिल्हा

अधिकची गावानुसार यादी[संपादन]

  • कऱ्हाड मधील लेणी : कऱ्हाड, कुंडल, पोहाळे, पन्हाळा किल्ला, लोहारी, शिरवळ इ.
  • कान्हेरी लेणी : बोरीवली येथे संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यानात आहेत.
  • कोकणातील लेणी: करसंबले, कुडे-मांदाड, खेड?? (रत्‍नागिरी???), चिपळूण, चौल, नाडसूर, महाड, वाडा-विमलेश्वर, पन्हाळे इ.
  • जीवदानी लेणी : विरार येथे आहेत.
  • जुन्नर लेणी : जुन्नर, नाणेघाट, पुलू सोनाळे, हरिश्चंद्रगड इ.
  • जोगेश्वरी लेणी : जोगेश्वरी (पूर्व) येथे महाकाली गुहांच्या अगदी जवळ आहेत.
  • देवगिरी लेणी : अजिंठा, छत्रपती संभाजीनगर, खडकी, घटोत्कच, पायण, पितळखोरे, वेरूळ, अंबाजोगाई इ.
  • नाशिक लेणी : अंकाई-तंकाई, चांभारलेणी, पांडवलेणी, इ.
  • महाकाली गुहांना कोंदीवटे गुहा ह्या नावांनी ओळखले जाते. ह्या अंधेरीला आहेत.
  • मागाठणे लेणी : ही बोरीवलीच्या कान्हेरी गुहांच्या पश्चिमेला ६ किलोमीटरवर आहेत.
  • मुंबई लेणी : कान्हेरी, कोंदीवटे (कोंडाणे?), घारापुरी, जोगेश्वरी, मंडपेश्वर, लोणाड (कल्याण-नाशिक रोडवर) इ.
  • लोणावळे लेणी : कार्ले, कोंडाणे, बेडसे, भाजे, शेलारवाडी, येलघोल. इ.
  • पुणे शहरातील पाताळेश्वर लेणी, येलघोल लेणी .
  • नागभीड भद्रावती देऊरवाडा भटाळा या गावीही लेणी आहेत.
  • खिद्रापूर लेणी - कोल्हापूर
  • खरोसा लेणी - लातूर
  • इतर लेणी : माहूर, धाराशिव, पाले

हे सुद्धा पहा[संपादन]

बाह्य दुवे[संपादन]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ प्रा. जोशी सु.ह. लिखित "महाराष्ट्रातील लेणी"