Jump to content

धातू

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(धातु या पानावरून पुनर्निर्देशित)

सहजतेने इलेक्ट्रॉन देऊन धन (+) आयन तयार करणारी मूलद्रव्ये.

लोहाराच्या भट्टीतील धातूकाम


व्याख्या

[संपादन]

धातूंची व्याख्या ही काही वेळा त्यांना प्राप्त असलेल्या घनभारीत रेणूंचा पुंजका व सुट्टे इलेक्ट्रॉन या वरून केली जाते. धातू हे साधारणपणे ३ प्रकारात मोडतात. त्याचा प्रकार हा त्यांची आयोनायझेशन होऊ शकण्याची क्षमता, त्यांचे पुंजक्यांचे वैशिष्ट्ये यावर ठरते. आवर्त सारणी (पिरियॉडिक टेबल) मध्ये साधारणपणे बोरॉन व पोलोनियम मधील रेषेवर जे मुलद्र्व्ये आहेत ते धातूंना अधातूंपासून वेगळे करतात.

अजून दुसऱ्या व्याख्येमध्ये अशी मूलद्र्व्ये जी सहजतेने इलेक्ट्रॉन देऊन धन (+) आयन तयार करतात.

अजून एका व्याख्येनुसार धातूंच्या इलेक्ट्रॉन बांधणीत त्यांचा वाहक बँड व व्हेल्न्स बँड ( valence band) हा एकमेकांना झाकून (overlap) टाकतो [].


धातूंचे गुण

[संपादन]

साधारणत: धातू हे चमकदार, जास्त घनतेचे, पातळ पत्रा बनविता येण्याजोगे, लांब तार बनविता येण्याजोगे, उच्च विलयबिंदू असणारे, कठीण, वीज, उष्णता यांचे सुवाहक असतात.

धातूंचे प्रकार

[संपादन]
  • धातू (ट्रान्जिशन धातू)
  • पोस्ट ट्रान्जिशन धातू
  • लॅंथानॉईड
  • ऍक्टिनॉईड

प्रमुख धातू

[संपादन]

संदर्भ आणि नोंदी

[संपादन]
  1. ^ "संग्रहित प्रत". 2009-04-14 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2009-04-13 रोजी पाहिले.