थालियम

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

थॅलियम हा एक मऊ, चांदीसारखा पांढरा धातू आहे जो शिसे आणि पारा सारख्या घटकांच्या समान गटाशी संबंधित आहे. यात अनेक उपयुक्त ऍप्लिकेशन्स आहेत, परंतु ते विषारी आणि मानव आणि पर्यावरणासाठी संभाव्य हानिकारक देखील असू शकतात.

थॅलिअमचा एक प्राथमिक उपयोग म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक घटकांचे उत्पादन. थॅलियम हे विजेचे उत्तम वाहक आहे आणि त्याचा वापर अर्धसंवाहक, फोटोइलेक्ट्रिक पेशी आणि इतर इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे बनवण्यासाठी केला जाऊ शकतो. हे विशेष ऑप्टिकल लेन्स आणि क्रिस्टल्सच्या निर्मितीमध्ये देखील वापरले जाते.

थॅलियमचे काही वैद्यकीय उपयोगही आहेत. हे एकेकाळी विशिष्ट त्वचेच्या परिस्थितीवर उपचार म्हणून आणि कीटकनाशक म्हणून वापरले जात होते, परंतु सुरक्षिततेच्या कारणांमुळे हे अनुप्रयोग मोठ्या प्रमाणात बंद केले गेले आहेत. तथापि, थॅलियम अजूनही काही निदान चाचण्यांमध्ये वापरला जातो, जसे की न्यूक्लियर मेडिसिन स्कॅनचा एक प्रकार ज्याला थॅलियम स्कॅन म्हणतात, जे डॉक्टरांना हृदयातील रक्त प्रवाहाची कल्पना करण्यात मदत करू शकते.

दुर्दैवाने, थॅलियम मानवांसाठी आणि इतर सजीवांसाठी विषारी असू शकते. यामुळे मळमळ, उलट्या, अतिसार, डोकेदुखी आणि मज्जासंस्थेचे परिणाम जसे की सुन्नपणा, मुंग्या येणे आणि स्नायू कमकुवत होणे यासह अनेक लक्षणे होऊ शकतात. उच्च डोसमध्ये, थॅलियम अगदी प्राणघातक असू शकते. त्याच्या विषारीपणामुळे, थॅलियमचे काटेकोरपणे नियमन केले जाते आणि ते केवळ योग्य सुरक्षा खबरदारीनुसारच वापरले जावे.



,  Tl
सामान्य गुणधर्म
साधारण अणुभार (Ar, standard)  ग्रॅ/मोल
- आवर्तसारणीमधे
हायड्रोजन हेलियम
लिथियम बेरिलियम बोरॉन कार्बन नत्रवायू प्राणवायू फ्लोरीन निऑन
सोडियम मॅग्नेशियम ॲल्युमिनियम सिलिकॉन स्फुरद गंधक क्लोरिन आरगॉन
पोटॅशियम कॅल्शियम स्कॅन्डियम टायटॅनियम व्हेनेडियम क्रोमियम मँगेनीज लोखंड कोबाल्ट निकेल तांबे जस्त गॅलियम जर्मेनियम आर्सेनिक सेलेनियम ब्रोमिन क्रिप्टॉन
रुबिडियम स्ट्रॉन्शियम यिट्रियम झिर्कोनियम नायोबियम मॉलिब्डेनम टेक्नेटियम रुथेनियम ऱ्होडियम पॅलॅडियम चांदी कॅडमियम इंडियम कथील अँटिमनी टेलरियम आयोडिन झेनॉन
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium नियोडायमियम Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum सोने पारा Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
फ्रान्सियम रेडियम ॲक्टिनियम थोरियम प्रोटॅक्टिनियम युरेनियम नेप्चूनियम प्लुटोनियम अमेरिसियम क्युरियम बर्किलियम कॅलिफोर्नियम आइन्स्टाइनियम फर्मियम मेंडेलेव्हियम नोबेलियम लॉरेन्सियम रुदरफोर्डियम डब्नियम सीबोर्जियम बोह्रियम हासियम मैटनेरियम Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson


Tl

गण अज्ञात गण
भौतिक गुणधर्म
घनता (at STP)  ग्रॅ/लि
आण्विक गुणधर्म
इतर माहिती
संदर्भ | विकीडाटामधे