जेट एरवेझ

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

IATA:9W, ICAO:JAI, कॉलसाइन:JETAIRWAYS

SM सेंटर, जुने मुख्यालय

जेट एरवेझ (इंग्लिश: Jet Airways) ही भारतातील दुसरी सर्वात मोठी प्रवासी वाहतूक करणारी विमान कंपनी आहे. [१] जेट एरवेझचे मुख्यालय मुंबई येथे आहे. भारतातील व जगभरातील एकूण ६८ शहरांमध्ये जेट एरवेझची विमानसेवा आहे. कंपनीच्या विमानांसाठी अबूधाबी हे मुख्य विश्रांतिस्थळ असून मुंबई, दिल्ली, कलकत्ता, चेन्नई, बंगलोर ही दुय्यम विश्रांतिस्थळे आहेत. [२] बेल्जियम येथील ब्रुसेल्स विमानतळ हा आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आहे. भारतात विमानवाहतूक क्षेत्रात थेट परकीय गुंतवणूक (एफडीआय) आणणारी जेट एरवेझ ही पहिली कंपनी आहे.[३]

इतिहास[संपादन]

१ एप्रिल १९९२ रोजी जेट एरवेझ ही कंपनी एर टॅक्सी ऑपरेटर म्हणून अस्तित्वात आली. ५ मे १९९३ रोजी भाड्याने घेतलेल्या ४ बोइंग ७३७-३०० विमानाच्या उड्डाणाने खऱ्या अर्थाने कंपनीची विमानवाहतूक सुरू झाली.

आरंभ आणि वाढ[संपादन]

२०१०-सद्यःस्थिती
भारतामधील विमानवाहतूक क्षेत्रातील सर्वांत मोठया कंपनीचा उदयः

प्रेस ट्रस्ट ऑफ इंडिया अहवालानुसार प्रवासी वाहतूक करण्याच्या क्षमतेमध्ये जेट एरवेझ (जेट + जेटलाईट) या कंपनीचा इ.स. २०१०च्या अखेरीसचा बाजारपेठेतील हिस्सा भारतामध्ये सर्वांत जास्त, २२.६ % इतका आहे.[४] त्याखालोखाल किंगफिशरचा हिस्सा १९.९% इतका असून विमानसेवा देण्यामध्ये ती कंपनी दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. २४ एप्रिल २०१३ रोजी जेट एरवेझने २४% समभाग युनायटेड अरब अमिरातीच्या मालकीची असलेल्या एथिॲड विमानकंपनीला ३७९ मिलियन अमेरिकन डॉलरना विकण्याची तयारी दर्शविली होती.[५] परंतु याबाबतची अंतिम कार्यवाही अद्यापपर्यंत पूर्ण होऊ शकलेली नाही.[६]

रुपयाचे अवमूल्यन झाल्यानंतर जेट एरवेझने कंपनीला नफा मिळविण्याच्या उद्देशाने संपूर्ण कंपनीचा लेखाजोगा घेऊन विमानाने प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांना तिकिटांमध्ये प्रथमच चार वेगवेगळ्या प्रकारच्या सवलती देऊ केलेल्या आहेत.

जागतिक उलाढाल[संपादन]

मुंबईतील अंधेरी येथे असलेल्या सियोरा सेंटर या जेट एरवेझच्या मुख्यालयामधून विमान प्रवासाबाबतच्या जागतिक उलाढाली होत असतात.[७]

सहकंपन्या[संपादन]

जेटलाईट[संपादन]

२० सप्टेंबर १९९१ पासून सहारा एरलाइन्सची जेटलाईट ही जेट एरवेझची सह-कंपनी म्हणून काम करते आहे. ३ डिसेंबर १९९३ रोजी २ बोइंग ७३७-२०० विमानाच्या उड्डाणाने जेटलाईटने विमानवाहतूक करण्यास सुरुवात केलेली आहे.

जेटकनेक्ट[संपादन]

जेट एरवेझची जेटकनेक्ट, पूर्वीची जेट एरवेझ कनेक्ट ही सर्वांत कमी दर असलेली सह-कंपनी आहे. ८ मे २००९ रोजी या कंपनीने विमानवाहतुकीसाठी बोइंग ७३७ या विमानाचा वापर सुरूकेला आहे.[८]

स्थानके[संपादन]

जेटकनेक्ट ही कंपनी आशिया, युरोप आणि उत्तर अमेरिका या देशांमध्ये ५२ स्थानिके आणि २१ आंतराराष्ट्रीय स्थानके अशा एकूण ७३ स्थानकांपर्यंत प्रवाशांना विमानसेवा उपलब्ध करून देते.[९] बोईंग ७३७ ही विमाने जवळच्या ठिकाणी प्रवाशांना पोहोचविण्यासाठी, आणि एरबस ए३३०-२०० आणि बोइंग 777-३०० ई आर ही विमाने लांब पल्ल्याच्या प्रवासासाठी वापरली जातात. २००५ मध्ये, जेटकनेक्टची लंडन, इंग्लंड सारख्या दूरच्या स्थानकांपर्यंत विमानसेवा सुरू झाली.

करार[संपादन]

जून २०१३ रोजी जेट एरवेझने खालील विमानसेवा कंपन्यांशी सांकेतांक करार केलेला आहे.[१०] [११]

उड्डाणे[संपादन]

Jet Airways Fleet
विमान सेवा मागणी प्रवासी शेरा
एफ जे वाय एकूण
ए३३०-२०० एरबस १०
३० १९६ २२६
ए३३०-३०० एरबस ३४ २५९ २९३
एटीआर ७२-५०० १६ ६२ ६२
६८ ६८
एटीआर ७२-६०० ६८ ६८ जेटकनेक्टसाठी वापरतात
बोइंग ७३७-७०० १६ १०२ ११८ जेटकनेक्टसाठी वापरतात
बोइंग ७३७-८०० ४८ २२ १६ १३८ १५४ जेटकनेक्टसाठी ६ वापरतात
१६२ १७०
बोईंग ७३७-९०० २८ १३८ १६६ जेटकनेक्टसाठी 2 वापरतात
बोइंग ७3७ एमएएक्स ८ ५०[१६] २०१७ मध्ये सेवा सुरू
बोइंग ७७७-३००ईआर १० ३0 २७४ ३१२ ३ तुर्की विमानसेवेला लीजवर
३0 ३१२ ३५0
बोइंग ७८७-९ १० टीबीए २०१५ पासून पुरवठा सुरू
एकूण १०० ८६

विमानाची रंगसंगती[संपादन]

फिकट निळा, करडा आणि सोनरी हे तीन रंग जेट एरच्या विमानावरील पृष्ठभागावर वापरलेले असून 'उडता सूर्य' हा या विमान कंपनीचा लोगो आहे.[१७]

सेवा[संपादन]

सर्व विमानामध्ये पॅनासॉनिक ईएफएक्स आयएफई सारख्या सुविधा दिल्यामुळे चित्रपट, दूरचित्रवाणीवरील कार्यक्रम, संगीत, जगभरातील चॅनेलवरील सर्व कार्यक्रम यासारखी मनोरंजनाची साधने कोणत्याही वर्गाच्या प्रवाशांना विमानामध्ये बसल्या जागेवरून बघता येणे शक्य झाले आहे.[१८]

संदर्भ आणि नोंदी[संपादन]

  1. ^ २५ ऑगस्ट २००८, ०२.०८ AM IST, मिथुन रॉय, एत ब्यूरो. "'जेट लाईटचा या वर्षी जेट एरवेझमध्ये समावेश'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. ^ मंजू व्ही, टीएनएन, १५ ऑक्टो २००८,. "'जेट एरवेझकडे ८५० वैमानिक तैनात'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. ^ पीटीआय (२१ नोव्हेंबर २०१३). "जेट-एतिहाद कराराला अखेर अंतिम रूप". सकाळ. Archived from the original on 2015-04-07. २२ नोव्हेंबर २०१३ रोजी पाहिले.
  4. ^ "'जेट एरवेझने २४ टक्के समभाग इथिॲड एरवेझला विकण्याची तयारी दाखविली'" (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original on 2013-05-17. 2014-02-01 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  5. ^ "'एथिॲडने जेट एरवेझशी करार करण्याचे नक्की झाले'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. ^ "'जेट एरवेझमध्ये स्पाईसजेट, इंडिगो यांचा सहभाग, सवलतींचा मारा'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. ^ "'जेट एरवेझचा एथिॲड बरोबर करार'" (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original on 2014-06-02. 2014-02-01 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  8. ^ "'जेट एरवेझच्या ताफ्यात पाच एटीआर-७२-६०० विमाने दाखल'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. ^ "'जेट एरवेझने १ फेब्रुवारी २०१३ पासून न्यू दिल्ली – मिलान वाहतूक बंद केली'" (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original on 2013-05-23. 2014-02-01 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  10. ^ पीटीआय १७ जून २०१३, ०३.४७PM IST (१७ जून २०१३). "'जेट एरवेझने काही विमान कंपन्यांबरोबर सांकेतांक करार केला'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. ^ "कनेक्टिविटी ॲन्ड फ्लीट इन्फर्मेशन" (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original on 2014-01-22. 2014-02-01 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  12. ^ "'जेट एरवेझने काही विमान कंपन्यांबरोबर सांकेतांक करार केला'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  13. ^ "'जेट एरवेझने काही विमान कंपन्यांबरोबर सांकेतांक करार केला'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  14. ^ PTI १7 Jun 20१3, 03.47PM IST. "'उड्डाणविषयक माहिती'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  15. ^ "'जेट एरवेझने काही विमान कंपन्यांबरोबर सांकेतांक करार केला'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
  16. ^ "'भारतातील पहिला डिस्ने प्लॅन उदयाला आला'" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)[permanent dead link]
  17. ^ "'जेटएरवेझने दोन नवीन विमाने ए३३०-३०० सुरू करण्याचा निर्णय'" (इंग्लिश भाषेत). Archived from the original on 2014-06-05. 2014-02-01 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
  18. ^ "'जेटएरवजेची फॅक्ट शीट- ऑक्टोबर -२०१२'" (PDF) (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)

बाह्य दुवे[संपादन]