ताशी आणि नुंगशी मलिक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
ताशी आणि नुंगशी मलिक
जन्म ताशी मलिक आणि नुंगशी मलिक
२१ जून, १९९१ (1991-06-21) (वय: ३२)
सोनीपत, हरियाणा
राष्ट्रीयत्व भारत भारतीय
नागरिकत्व भारतीय
पेशा गिर्यारोहक
ख्याती 'एव्हरेस्ट'वर चढाई करणारी पहिली महिला जुळी मुले आणि 'सप्त शिखरे' सर करणारी पहिली भावंडे आणि जुळी मुले
धर्म हिंदू
वडील कर्नल वीरेंद्र सिंग मलिक
आई अंजू थापा
पुरस्कार नारी शक्ती पुरस्कार
संकेतस्थळ
नुंगशीताशी

ताशी आणि नुंगशी मलिक (२१ जून, १९९१)[१] सप्त शिखरांवर चढाई करून उत्तर आणि दक्षिण ध्रुवांवर पोहोचणारे आणि 'साहसी ग्रँड स्लॅम' आणि 'थ्री पोल्स चॅलेंज' पूर्ण करणारे पहिले भावंडे आणि जुळे आहेत.

प्रारंभिक जीवन[संपादन]

ताशी आणि नुंगशी मलिक या जुळ्या बहिणी असून मूळच्या भारतातील हरियाणा राज्यातील आहेत.[२] त्यांचा जन्म भारतीय लष्करातील अधिकारी कर्नल वीरेंद्र सिंग मलिक आणि त्यांची पत्नी अंजू थापा यांच्या पोटी हरियाणातील सोनीपत जिल्ह्यात २१ जून १९९१ रोजी झाला. कर्नल मलिक भारतीय सैन्यातून निवृत्त झाल्यानंतर त्यांचे कुटुंब डेहराडूनमध्ये स्थायिक झाले.[३]

मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, तामिळनाडू, केरळ आणि मणिपूर या राज्यातील अनेक शाळांमध्ये या जुळ्या बहिणींनी शिक्षण घेतले; ज्यात 'लॉरेन्स स्कूल, लवडेल, ओटाकमुंड' देखील आहे. इ.स. २०१३ मध्ये त्यांनी सिक्कीम मणिपाल विद्यापीठातून 'पत्रकारिता' आणि 'जनसंवादात' पदवी पूर्ण केली. त्यांच्याकडे व्हरमाँट, युनायटेड स्टेट्स येथील 'स्कूल ऑफ इंटरनॅशनल ट्रेनिंग'चे 'शांतता आणि संघर्ष निराकरणाचे' प्रमाणपत्र आहे. इ.स. २०१५ मध्ये या जुळ्या बहिणींनी न्यू झीलंडच्या इनव्हरकार्गिलच्या 'साऊथ इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी'मधून स्पोर्ट आणि एक्सरसाइजमध्ये पदवी प्राप्त केली.[४]

पर्वतारोहण[संपादन]

मलिक बहिणींनी इ.स. २०१० मध्ये नेहरू इन्स्टिट्यूट ऑफ माउंटेनियरिंग येथे प्रशिक्षण घेतले.[३] रविवार दिनांक १९ मे २०१३ रोजी त्यांनी एव्हरेस्ट शिखर सर केले आणि असे करणाऱ्या पहिल्या जुळ्या बहिणी ठरल्या.[५][६] पाकिस्तानी गिर्यारोहक समीना बेग यांनी त्यांना शिखर परिषदेत सामील केले, जिथे त्यांनी शांततेचे प्रतीक म्हणून भारत आणि पाकिस्तानचे ध्वज एकत्र ठेवले.[७][८][९]

या जुळ्या बहिणींनी 'क्लायम्बॅथॉन २०१३' मध्ये भाग घेतला जिथे त्यांनी ऑगस्ट २०१३ मध्ये २१,००० फूट उंचीचे 'व्हर्जिन शिखर' सर केले, यासाठी 'इंडियन माउंटेनियरिंग फाऊंडेशन' ने निधी प्राप्त करून दिला. 'सप्त शिखरे' पूर्ण करणारी, 'एक्सप्लोरर्स ग्रँड स्लॅम' पूर्ण करणारी ती पहिली महिला जुळी आणि 'तीन ध्रुव आव्हान' सर्वात कमी वयात पूर्ण करणारी महिला देखील आहेत.[१०] १६ डिसेंबर २०१४ रोजी, अंटार्क्टिकामधील 'माउंट विन्सन'वर चढाई केल्यानंतर, त्या 'सेव्हन समिट' एकत्र करणारी जगातील पहिली जुळी मुले आणि भावंडे बनल्या.[११][१२]

माउंट मॅककिन्ले, अलास्काच्या शिखरावर

१९ मे २०१३ रोजी माउंट एव्हरेस्ट सर केल्यानंतर त्यांनी १५ जुलै २०१५ रोजी 'एक्सप्लोरर्स ग्रँड स्लॅम' अवघ्या दोन वर्षांत पूर्ण केले.[१३] 'एक्सप्लोरर्स ग्रँड स्लॅम' पूर्ण करणारे ते पहिले भारतीय आणि दक्षिण आशियाई आहेत.[१४] डिसेंबर २०१५ मध्ये, या जुळ्या बहिणींनी 'ऑराकी (माउंट कुक)', न्यू झीलंडचे सर्वात उंच शिखर सर केले.[१५] सप्टेंबर २०१९ मध्ये, नुंगशी आणि ताशी यांनी 'वर्ल्डस टफेस्ट रेस:इको-चॅलेंज फिजी' मध्ये भारतीय 'खुकुरी वॉरियर्स'चे नेतृत्व केले. यात ३० देशांतील साहसी ऍथलीट्सच्या ६६ संघांनी निसर्गाच्या शक्तींविरुद्ध आणि एकमेकांच्या स्पर्धेत आणि डझनभर धाडसी क्रियाकलाप वापरून ६७१ किमी खडकाळ फिजीयन लँडस्केप, महासागर, नद्या, तलाव आणि जंगले पार केली. या जागतिक साहसी शर्यतीत सहभागी होणारे ते पहिले आणि एकमेव दक्षिण आशियाई बनले.[१६][१७]

'सप्त शिखर' चढाईचे तपशील[१८][संपादन]

अ.क्र. चित्र शिखर उत्थान पर्वतरांगा खंड चढाईची तारीख
१ माउंट एव्हरेस्ट ८,८४८ मी (२९,०२९ फूट) हिमालय आशिया १९ मे, २०१३
२ अ‍ॅकोनकाग्वा ६,९६१ मी (२२,८३८ फूट) अँडीज दक्षिण अमेरिका २९ जानेवारी, २०१४
३ डेनाली ६,१९४ मी (२०,३२२ फूट) अलास्का पर्वतरांगा उत्तर अमेरिका ४ जून, २०१४
४ किलीमांजारो ५,८९५ मी (१९,३४१ फूट) ईस्टर्न रिफ्ट पर्वत आफ्रिका १५ जुलै, २०१५
५ एल्ब्रुस पर्वत ५,६४२ मी (१८,५१० फूट) काॅकेशस पर्वतरांग युरोप २२ ऑगस्ट, २०१३
६ माउंट विन्सन ४,८९२ मी (१६,०५० फूट) सेंटिनेल श्रेणी अंटार्क्टिका १४ डिसेंबर, २०१४
७ पंकक जया ४,८८४ मी (१६,०२४ फूट) सुदीरमन रेंज ऑस्ट्रेलिया १९ मार्च, २०१४

उत्तर ध्रुव आणि दक्षिण ध्रुव[संपादन]

अ.क्र. चित्र ध्रुव वर्ष
१ उत्तर ध्रुव २१ एप्रिल २०१५[१९]
२ दक्षिण ध्रुव २८ डिसेंबर, २०१४[१८]

सन्मान आणि पुरस्कार[संपादन]

राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद ताशी मलिक यांना नारी शक्ती पुरस्कार प्रदान करताना
  • एस.आय.टी., इन्वरकार्गिल, न्यू झीलंड येथे क्रीडा आणि व्यायामातील पदवीचा अभ्यास करण्यासाठी प्रथम न्यू झीलंड-भारत क्रीडा शिष्यवृत्ती प्रदान करण्यात आली.[२०]
  • सप्टेंबर-ऑक्टोबर २०१५ मध्ये क्रीडा क्षेत्रातील उदयोन्मुख महिला नेतृत्वासाठी यूएस विभागाच्या 'ग्लोबल स्पोर्ट्स मेंटॉरिंग प्रोग्राम' मध्ये सहभागी झाल्या होत्या.[२१][२२]
  • २९ ऑगस्ट २०१६ रोजी भारताच्या राष्ट्रपतींनी भारताचा सर्वोच्च साहसी सन्मान 'तेनझिंग नोर्गे राष्ट्रीय साहस पुरस्कार, २०१५' प्रदान केला.[२३][२४]
  • इस २०१६ मध्ये त्यांना आइसलँडमधील अध्यक्ष 'गुडनी थ जोहान्सन' यांनी 'लीफ एरिक्सन यंग एक्सप्लोरर्स' पुरस्काराने त्यांना सन्मानित केले.[२५]
  • त्यांना २०२० मध्ये भारताचे राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या हस्ते नारी शक्ती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.[२६]
  • तसेच पद्मश्री पुरस्कारासाठी देखील नामांकन करण्यात आले.[२७]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Up Mt Vinson, twin girls will celebrate as if boy were born - Times of India". indiatimes.com.
  2. ^ "Indian sisters become first twins to climb Everest". The Hindu. 21 May 2013. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  3. ^ a b "FIRST TWINS EVER TO CLIMB EVEREST". Free Press Journal. 21 मे 2013. Archived from the original on 10 जून 2014. 24 मे 2013 रोजी पाहिले.
  4. ^ "TWINS ON MT EVEREST - TASHI & NUNGSHI MALIK FIRST TWINS TO SCALE EVEREST". Archived from the original on 23 जून 2013. 7 जून 2013 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Indian sisters first twins to climb Mount Everest". CNN-IBN. 21 May 2013. Archived from the original on 21 June 2013. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Indian Is First Female Amputee up Everest". WSJ. 22 May 2013. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  7. ^ "For the record: Woman climber makes Pakistan proud". The Express Tribune. 20 May 2013. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Everest summiteers set slew of records on sunny Sunday". The Himalayan Times. 19 May 2013. Archived from the original on 2014-09-23. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Samina Baig Became the First Pakistani Woman to Scale Mount Everest". Dainik Jagran. 20 May 2013. 24 May 2013 रोजी पाहिले.
  10. ^ Guinness World Records (10 September 2015). Guinness World Records 2016. Guinness World Records. p. 195. ISBN 978-1-910561-03-4.
  11. ^ Jaisinghani, Bella (18 December 2014). "Haryanvi twins hit record by conquering Seven Summits". Times of India. 23 April 2015 रोजी पाहिले.
  12. ^ Gusain, Raju (18 December 2014). "Dehradun twin sisters Tashi, Nungshi Malik first siblings to scale seven tallest peaks in 7 continents". India Today. 23 April 2015 रोजी पाहिले.
  13. ^ Jaisinghani, Bella (23 April 2015). "Mountaineer twins first to conquer both Poles on skis". Times of India. 26 April 2015 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Adventures Grand Slam: Indian twins conquer 7 summits, 2 poles". Hindustan Times. 23 April 2013. Archived from the original on 23 April 2015. 26 April 2015 रोजी पाहिले.
  15. ^ Roxburgh, Tracey (7 December 2016). "Twins peak: a Mt Cook first". Otago Daily Times Online News.
  16. ^ "Bear Grylls set to bring Worlds Toughest Race to OTT world". www.outlookindia.com/. 2020-09-25 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Amazon Sets More Than 60 Teams to Compete on 'Eco-Challenge' Reboot From Mark Burnett, Bear Grylls". TheWrap (इंग्रजी भाषेत). 2019-08-01. 2020-09-25 रोजी पाहिले.
  18. ^ a b "Tashi and Nungshi Malik -seven-summits climbing details". www.armadillomerino.com. 16 December 2021 रोजी पाहिले.
  19. ^ Kamal, Sara (23 April 2015). "Nungshi And Tashi Malik: Making Us Proud At The North Pole". Newsmakers. Women's Web. 16 December 2021 रोजी पाहिले.
  20. ^ "SIT represented at Kiwi Indian Hall of Fame ceremony > Southern Institute of Technology, NZ". www.sit.ac.nz. 28 November 2017 रोजी पाहिले.
  21. ^ "Sisters Nungshi and Tashi Malik inspire Indian women to try mountaineering – Global Sports Mentoring". 28 November 2017 रोजी पाहिले.
  22. ^ "Sisters Nungshi and Tashi Malik are inspiring Indian girls and women to try mountaineering". 19 September 2016. 28 November 2017 रोजी पाहिले.
  23. ^ "Tashi-Nungshi to get National Adventure Sports Award - Times of India". indiatimes.com.
  24. ^ "Mountaineer Harbhajan gets Tenzing Norgay award".
  25. ^ "'Everest twins' bag Leif Erikson Explorer Award in Iceland". 29 October 2016.
  26. ^ "पर्वतारोहण की दुनियां में कई झंडे गाड़ चुकी ताशी-नुंग्शी मलिक के हिमालय जैसे साहस को महिला दिवस के मौके पर नारी शक्ति सम्मान मिला। वे अब दस दस दुर्गम चोटियों को फतह कर चुकी हैं". jagran.com. Archived from the original on 2020-03-10. २१ फेब्रुवारी २०२२ रोजी पाहिले.
  27. ^ "पद्म सम्मान के लिए जारी हुआ 9 खिलाड़ियों का नाम, सबसे गर्व करने वाली बात- इनमें सभी महिला". hindi.asianetnews.com. Archived from the original on 2022-02-21. २१ फेब्रुवारी २०२२ रोजी पाहिले.
"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=ताशी_आणि_नुंगशी_मलिक&oldid=2218572" पासून हुडकले