स्टार्क परिणाम

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

बाह्य स्थितीक विद्युतक्षेत्रामुळे अणू आणि रेणूंच्या वर्णपटरेखांच्या होणाऱ्या स्थानांतरणास व विभाजनास स्टार्क परिणाम[१] असे संबोधले जाते.हे झीमन परिणामाप्रमाणेच आहे,जेथे चुंबकीय क्षेत्राच्या उपस्थितीमुळे स्पेक्ट्रल लाइन अनेक घटकांमध्ये विभागली जाते.जरी सुरुवातीला स्थिर क्षेत्र तयार केले गेले, परंतु वेळेबरोबर बदलत असलेल्या इलेक्ट्रिक फील्डच्या प्रभावाचे वर्णन करण्यासाठी विस्तृत संदर्भात देखील याचा वापर केला जातो.विशेषतः, प्लाझमामधील चार्ज कणांद्वारे वर्णक्रमीय रेषांच्या प्रेशर ब्रॉडनिंग (स्टार्क ब्रॉडनिंग) साठी स्टार्क इफेक्ट जबाबदार असतो.बऱ्याच वर्णक्रमीय रेषांसाठी (स्पेक्ट्रल लाईन्ससाठी ), स्टार्क प्रभाव एकतर रेषीय (लागू केलेल्या विद्युत क्षेत्राच्या प्रमाणात) किंवा उच्च अचूकतेसह चतुष्पाद असतो.

उत्सर्जन आणि शोषक रेषांसाठी दोन्ही स्टार्क प्रभाव साजरा केला जाऊ शकतो.नंतरचे कधीकधी व्यस्त स्टार्क प्रभाव म्हणतात, परंतु हा शब्द यापुढे आधुनिक साहित्यात वापरला जात नाही.


इतिहास

हा परिणाम जर्मन भौतिकशास्त्रज्ञ जोहान्स स्टार्कच्या नावावर आहे, ज्याने 1913 मध्ये त्याचा शोध लावला.हे स्वतंत्रपणे त्याच वर्षी इटालियन भौतिकशास्त्रज्ञ अँटोनो लो सर्दो यांनी शोधले आणि इटलीमध्ये हे कधीकधी स्टार्क-लो सर्डो प्रभाव असे म्हटले जाते.या परिणामाच्या शोधाने क्वांटम सिद्धांताच्या विकासास महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आणि १९१९ मध्ये जोहान्स स्टार्कला भौतिकशास्त्रातील नोबेल पुरस्काराने गौरविण्यात आले.


  1. ^ "Stark effect". Wikipedia (इंग्रजी भाषेत). 2019-11-28.