Jump to content

"बहावा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
No edit summary
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १०: ओळ १०:
* '''कुळ:''' Caesalpinaceae
* '''कुळ:''' Caesalpinaceae
* '''मराठी नाव:''' बहावा, कर्णिकार.
* '''मराठी नाव:''' बहावा, कर्णिकार.
* '''संस्कृत नाव:''' आरग्वध
* '''इंग्रजी नाव:''' Labernum


* '''वर्णन''' बहाव्याचा वृक्ष साधारण ८ ते १० मी. पर्यंत उंच वाढतो.<br />पाने संयुक्तपर्णी समसंख्य असून ४ ते ८ पर्णिकांच्या जोड्या मिळून एक पान बनते. हिवाळ्यात वृक्ष पर्णहीन असतो.<br />बहाव्याच्या, अंगुराच्या झुपक्यासारख्या दिसणार्‍या पिवळ्या फुलांचे सौंदर्य वेड लावणारे असते. फुलांच्या सोनेरी रंगामुळे हा वृक्ष 'Golden shower tree' म्हणून ओळखला जातो.<br />बहाव्याचे फुलोरे अर्धा हात लांब आणि लोंबणारे असतात.<br />फुलांच्या परागीभवनानंतर वाटोळ्या पण लांबलचक शेंगा तयार होतात. शेंगेत अनेक आडवे कप्पे असतात आणि प्रत्येक कप्प्यात मऊ गरात दडलेली एक बी असते.
* '''वर्णन''' बहाव्याचा वृक्ष साधारण ८ ते १० मी. पर्यंत उंच वाढतो.<br />पाने संयुक्तपर्णी समसंख्य असून ४ ते ८ पर्णिकांच्या जोड्या मिळून एक पान बनते. हिवाळ्यात वृक्ष पर्णहीन असतो.<br />बहाव्याच्या अंगुराच्या झुपक्यासारख्या दिसणार्‍या पिवळ्या फुलांचे सौंदर्य वेड लावणारे असते. फुलांच्या सोनेरी रंगामुळे हा वृक्ष 'Golden shower tree' म्हणून ओळखला जातो.<br />बहाव्याचे फुलोरे अर्धा हात लांब आणि लोंबणारे असतात.<br />फुलांच्या परागीभवनानंतर वाटोळ्या पण लांबलचक शेंगा तयार होतात. शेंगेत अनेक आडवे कप्पे असतात आणि प्रत्येक कप्प्यात मऊ गरात दडलेली एक बी असते.
* '''उपयोग:'''
* '''उपयोग:'''
# कर्णिकाराच्या मोठ्या खोडापासून इमारती लाकूड मिळते.
# कर्णिकाराच्या मोठ्या खोडापासून इमारती लाकूड मिळते.
# बहाव्याची साल कातडे कमावण्याच्या उपयोगी आहे.
# बहाव्याची साल कातडे कमावण्याच्या उपयोगी आहे.
# शेंगेतला गर सारक औषध म्हणून उपयोगी आहे, तसेच तंबाखूला स्वाद आणण्यासाठी गर वापरतात.
# शेंगेतला गर सारक औषध म्हणून उपयोगी आहे, तसेच तंबाखूला स्वाद आणण्यासाठी गर वापरतात.
# जास्त पिवळेपणा असलेल्या काविळीत आधी दोन-तीन दिवस रोज सकाळी १५ ते २० मिलिलिटर तूप देऊन तिसर्‍या दिवशी रात्री जेवणानंतर आरग्वध(बहावा/ अमलताश)-मगज १५ ते २० ग्रॅम पाण्याबरोबर द्यावा. आरग्वध मगज हा गाभुळ चिंचेसारखा पदार्थ असतो. यामुळे सौम्य जुलाब होऊन अन्नमार्गातले पित्त पडून जाते.


[[वर्ग:वनस्पती]]
[[वर्ग:वनस्पती]]

२२:५४, १५ जुलै २०११ ची आवृत्ती

बहावा

बहावा

बहावा
सुंदर फुललेला बहावा
फल
  • एक सुंदर वृक्ष म्हणून बहाव्याची सर्वत्र ख्याती आहे.
  • शास्त्रीय नाव: Cassia fistula L.
  • कुळ: Caesalpinaceae
  • मराठी नाव: बहावा, कर्णिकार.
  • संस्कृत नाव: आरग्वध
  • इंग्रजी नाव: Labernum
  • वर्णन बहाव्याचा वृक्ष साधारण ८ ते १० मी. पर्यंत उंच वाढतो.
    पाने संयुक्तपर्णी समसंख्य असून ४ ते ८ पर्णिकांच्या जोड्या मिळून एक पान बनते. हिवाळ्यात वृक्ष पर्णहीन असतो.
    बहाव्याच्या अंगुराच्या झुपक्यासारख्या दिसणार्‍या पिवळ्या फुलांचे सौंदर्य वेड लावणारे असते. फुलांच्या सोनेरी रंगामुळे हा वृक्ष 'Golden shower tree' म्हणून ओळखला जातो.
    बहाव्याचे फुलोरे अर्धा हात लांब आणि लोंबणारे असतात.
    फुलांच्या परागीभवनानंतर वाटोळ्या पण लांबलचक शेंगा तयार होतात. शेंगेत अनेक आडवे कप्पे असतात आणि प्रत्येक कप्प्यात मऊ गरात दडलेली एक बी असते.
  • उपयोग:
  1. कर्णिकाराच्या मोठ्या खोडापासून इमारती लाकूड मिळते.
  2. बहाव्याची साल कातडे कमावण्याच्या उपयोगी आहे.
  3. शेंगेतला गर सारक औषध म्हणून उपयोगी आहे, तसेच तंबाखूला स्वाद आणण्यासाठी गर वापरतात.
  4. जास्त पिवळेपणा असलेल्या काविळीत आधी दोन-तीन दिवस रोज सकाळी १५ ते २० मिलिलिटर तूप देऊन तिसर्‍या दिवशी रात्री जेवणानंतर आरग्वध(बहावा/ अमलताश)-मगज १५ ते २० ग्रॅम पाण्याबरोबर द्यावा. आरग्वध मगज हा गाभुळ चिंचेसारखा पदार्थ असतो. यामुळे सौम्य जुलाब होऊन अन्नमार्गातले पित्त पडून जाते.