सासाराम
या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
सासाराम | |
---|---|
बिहारमधील शहर | |
| |
गुणक: 24°57′N 84°02′E / 24.95°N 84.03°E | |
देश | भारत |
राज्य | बिहार |
जिल्हा | रोहतास |
Elevation | ११० m (३६० ft) |
लोकसंख्या (२०११) | |
• एकूण | १४७४२५ |
सासाराम (लेखनभेद: "सहसराम) हे बिहार राज्यातील एक शहर व रोहतास जिल्ह्याचे मुख्यालय आहे. प्राचीन काळामध्ये गया, राजगृह आणि नालंदा परिसराला भेट देण्यासाठी "विहार"चे प्रवेशद्वार होते आणि प्रागैतिहासिक कालखंडात बुद्धाने गयेत महाबोधि वृक्षाखाली सत्य आणि शहाणपणाने ज्ञान प्राप्त केले.
आधुनिक सासाराम शहर बिहारमधील सर्वात मोठे उप-महानगर क्षेत्र व्यापते. येथे शेरशहा थडगे, रोहतासगड किल्ला, इंद्रपुरी धरण, शेरगढ किल्ला, पवित्र ताराचंदी शक्तीपीठ, गुप्त धाम, तुटला भवानी मंदिर, पायलट बाबा धाम आणि बरीच जागा भेट देण्यासाठी अनेक विख्यात धार्मिक व ऐतिहासिक स्थळे आहेत. कैमूर पर्वतरांगांचे रमणीय पर्वतीय सौंदर्य, आणि पर्वतरांगातील अकबरनामा नुसार सुमारे 200 विदेशी धबधबे अस्तित्वात आहेत, त्यापैकी सर्वात प्रसिद्ध म्हणजे मांढरकुंड, धुवन कुंड, सीताकुंड आणि तुतला भवानी धबधबे आणि सोन्यासारख्या नद्या आहेत.
सासारम शहर त्याच्या इतर उप शहरांच्या मध्यभागी वसलेले आहे जसे की नोखा आणि कुद्रा येथे मोठ्या प्रमाणात कृषी आधारित उद्योग आहेत आणि हे शहर शैक्षणिक केंद्र म्हणून देखील विकसित होत आहे. हे डेहरी-ऑन-सोन, दालमियानगर, सोननगर, अमझोर, नोखा आणि बंजारी यासारख्या इतर औद्योगिक जुळ्या शहरे मध्यभागी आहे.
उप महानगर क्षेत्राची प्रमुख पॉश ठिकाणे म्हणजे राज कॉलनी, गौराक्षणी, न्यू एरिया, टाकिया बाजार, टॉम्ब एरिया आणि फजलगंज कमर्शियल झोन, साहू सिनेमॅक्स - मॉल आणि रेल्वे क्रिकेट स्टेडियम क्षेत्र. शहरातील उत्तम वैद्यकीय सुविधा असणारी सर्वोत्कृष्ट star- 3-4 स्टार हॉटेल्ससह अनेक मॉल्स उघडली गेली आहेत आणि जुन्या शहाबाद जिल्ह्याचे वैद्यकीय केंद्रही आहेत.
सासाराम शहर प्रदेश हे बिहार भारत येथील रोहतास जिल्हा प्रशासकीय मुख्यालय आहे. १ Sha 2२ मध्ये हा शहाबाद जिल्ह्यातून कोरलेला जिल्हा बनला. हे जिल्हा मुख्यालय बिहारमधील सर्वोच्च साक्षरता दर आणि सर्वोच्च कृषी व वन कवच क्षेत्र म्हणून ओळखले जाते २०११ सालापर्यंत एकूण 35 358,२33 लोकसंख्या असलेल्या सासाराम हे त्याच नावाच्या सामुदायिक विकास ब्लॉकचे मुख्यालय आहे आणि रोहतास जिल्ह्यातील हा सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला गट आहे. [१]
हे सिमेंट, खते, दगडी चिप्स आणि उत्खनन उद्योगासाठी आणि सासाराम जिल्हा "तांदळाचा वाटी" म्हणून प्रसिद्ध आहे.
या प्रदेशात बोलल्या जाणा Major ्या प्रमुख भाषा म्हणजे भोजपुरी, हिंदी, इंग्रजी आणि उर्दू ; धर्मांमध्ये हिंदू धर्म, इस्लाम, बौद्ध, ख्रिश्चन, शीख आणि जैन धर्म यांचा समावेश आहे .
इतिहास
[संपादन]वैदिक युगात सासाराम हा प्राचीन काशी साम्राज्याचा एक भाग होता. सहस्राराम नावाची उत्पत्ती सहस्त्रारामातून झाली आहे, म्हणजे हजारो चरणे. एकेकाळी सासारामला शाह सराय (म्हणजे "किंग्जचे ठिकाण") असे नाव देण्यात आले होते कारण हे अफगाण राजा शेरशाह सुरी यांचे जन्मस्थान आहे, जिने दिल्लीवर राज्य केले, बहुतेक उत्तर भारत, आता पाकिस्तान आणि पूर्व अफगाणिस्तान पाच वर्षे आहे, मोगल बादशाह हुमायूनचा पराभव केल्यानंतर. शेरशाह सूरीच्या बऱ्याच सरकारी पद्धती मुघल व ब्रिटिश राजांनी अवलंबिल्या, कर, प्रशासन आणि काबूल ते बंगाल पर्यंतच्या पक्की रस्त्याच्या इमारतीस ग्रँड ट्रंक रोड असे म्हणतात.
शेरशाह सूरीचे १२२ फूट (३७ मी) भारत-अफगाण शैलीत बांधलेली लाल वाळूचा खडक असलेली कबर सासाराममधील कृत्रिम तलावाच्या मध्यभागी आहे. हे लोधी शैलीतून बरेच कर्ज घेते आणि एकदा निळ्या आणि पिवळ्या रंगाचे चमकदार फरशा घातलेले होते जे इराणी प्रभाव दर्शवितात. मॉरियन काळातील बौद्ध स्तूप शैलीचा एक सौंदर्याचा पैलू देखील भव्य मुक्त स्थितीत आहे. शेरशहाचे वडील हसन खान सूरी यांचे थडगेही सासाराम येथे आहे आणि शेरगंज येथे हिरव्या शेताच्या मध्यभागी आहे, ज्याला सुखा रौझा म्हणून ओळखले जाते. शेरशहाच्या थडग्याच्या उत्तरेस सुमारे एक किलोमीटर अंतरावर त्याचा मुलगा आणि उत्तराधिकारी इस्लाम शाह सूरी यांची अपूर्ण व जीर्ण अवशेष आहे. [२] सासाराममध्ये एक बाउलिया देखील आहे, जो तलावामध्ये सम्राटाच्या आंघोळीसाठी वापरला जात होता.
रोहतासगड येथील शेरशाह सुरीचा किल्ला सासाराममध्ये आहे. या किल्ल्याचा इतिहास the व्या शतकातील आहे. हे राजा हरिश्चंद्र यांनी बांधले होते, त्याचा मुलगा रोहिताश्वाच्या नावावर सत्यतेसाठी ओळखला जातो. यामध्ये चूरासन मंदिर, गणेश मंदिर, दिवाण-खास, दिवाण-ए-आम आणि इतर अनेक वास्तू वेगवेगळ्या शतकानुशतके आहेत. अकबराच्या कारकिर्दीत बिहार आणि बंगालचे राज्यपाल म्हणून या किल्ल्यात राजा मान सिंह यांचे मुख्यालयही होते. बिहारमधील रोहतास किल्ल्याला पंजाबच्या झेलम जवळ, आजच्या पाकिस्तानमध्ये याच नावाच्या आणखी एका किल्ल्याचा गोंधळ होऊ नये. तेव्हा सासाराम मध्ये Rohtaas किल्ला शेर शहा सुरी यांनी तयार केले होते, या कालावधीत हुमायून हिंदुस्थान हद्दपार करण्यात आले होते.
दक्षिणेस दोन मैलांवर ताराचंदी देवीचे मंदिर आहे आणि चंदी देवीच्या मंदिराशेजारील खडकावर प्रताप धवल यांचे शिलालेख आहे. देवीची पूजा करण्यासाठी हिंदू मोठ्या संख्येने जमतात. धुवन कुंड, सुमारे 36 किमी (22 मी) .
अकबरपूर, देवमरकंडे, रोहतास गढ, शेरगड, ताराचंडी, धुवन कुंड, गुप्त धाम, भालुनी धाम, ऐतिहासिक गुरुद्वारा आणि चंदन शहीद, हसन खान सूर, शेरशाह, सलीम यांचे थडगे यासह रोहतास जिल्ह्याचे मुख्यालय, सासारामजवळ अनेक स्मारके आहेत. साह आणि आलावल खान.
ससारामच्या दक्षिणेस असलेले रोहतास हे सत्यवाडी राजा हरिश्चंद्र यांचे निवासस्थान होते, ज्यांचे नाव रोहितशवा होते.
अशोकचा लघु रॉक लेख
[संपादन]चंदन शहीद जवळील कैमूर टेकडीच्या छोट्या गुहेत वसलेल्या अशोकाच्या (तेरा गौण रॉक एडिक्टपैकी एक) शिलालेखांकरिता सासाराम देखील प्रसिद्ध आहे.
हा आदेश सासाराम जवळ किमूर रेंजच्या टर्मिनल स्परच्या वरच्या बाजूला आहे. [३] येथे फक्त 1 किरकोळ शिलालेख आहे [४] अशोक प्रसिद्धपणे दंडाच्या पूर्वीच्या खांबाचा उल्लेख: ". . . आणि जिथे माझ्या अधिपत्यामध्ये येथे दगडी स्तंभ आहेत तेथेही ते कोरले जाण्यास कारणीभूत आहे. " .24°56′29″N 84°02′18″E / 24.94138°N 84.03833°E
उल्लेखनीय लोक
[संपादन]- शेरशाह सुरी : भारताच्या सम्राटाने दुसऱ्या मोगल बादशहा हुमायूंचा पराभव करून मोगल साम्राज्य जिंकला.
- बाबू जगजीवन राम : भारताचे माजी उपपंतप्रधान [५] [ <span title="This claim cites another Wikipedia article. Articles need references to reliable third-party sources. (November 2019)">परिपत्रक संदर्भ</span> ]
- मीरा कुमार : भारतीय लोकसभेचे माजी सभापती [६] [ <span title="This claim cites another Wikipedia article. Articles need references to reliable third-party sources. (November 2019)">परिपत्रक संदर्भ</span> ]
- विजय कुमार : प्रख्यात जीवशास्त्रज्ञ
- रामेश्वरसिंग कश्यप, भोजपुरी नाटककार व लेखक.
- रितेश पांडे, भोजपुरी अभिनेता आणि गायक
- कवि कुमार आझाद : डॉ. हंसराज हाथी या नाटक म्हणून तारक मेहता का औलता चश्मmah टीव्हीवरील भूमिकेसाठी प्रसिद्ध
- छेदी पासवान, खासदार
- ज्योती प्रकाश निराला : २०१ Chak मध्ये मरणोत्तर अशोक चक्र प्राप्तकर्ता
संदर्भ आणि नोंदी
[संपादन]- ^ "Census of India 2011: Bihar District Census Handbook - Rohtas, Part A (Village and Town Directory)". Census 2011 India. pp. 33, 41–70, 988–1059, 1191–1192. 29 June 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Sanatani, Rohit Priyadarshi. "The Tomb of Salim Shah Suri (Islam Shah): The glory that never was". The Speaking Arch. 2 April 2015 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 27 March 2015 रोजी पाहिले.
- ^ "BLO". 2021-10-29 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2021-06-09 रोजी पाहिले.
- ^ India: An Archaeological History: Palaeolithic Beginnings to Early Histor ic ... by Dilip K. Chakrabarty p.395
- ^ Jagjivan Ram
- ^ Meira Kumar