शापूरजी पालोनजी समूह

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

शापूरजी पालोनजी अँड कंपनी प्रायव्हेट लिमिटेड शापूरजी पालोनजी ग्रुप म्हणून व्यापार करते [१] ही एक भारतीय समूह कंपनी आहे, ज्याचे मुख्यालय मुंबई, भारत येथे आहे. हे बांधकाम, रिअल इस्टेट, कापड, अभियांत्रिकी वस्तू, गृह उपकरणे, शिपिंग, प्रकाशने, उर्जा, आणि जैवतंत्रज्ञान या क्षेत्रात कार्यरत आहे . [२] 2012 पर्यंत संस्थापक पल्लोनजी मिस्त्री यांचे नातू, ज्याचे नाव पालोनजी मिस्त्री होते, कंपनीचे प्रमुख होते, 2012 पर्यंत, जेव्हा त्यांनी त्यांची सेवानिवृत्ती जाहीर केली आणि त्यांचा मुलगा शापूर मिस्त्री यांचा वारसा घेतला. [३] [४]

शापूरजी पालोनजी यांना " भारतातील सर्वात मौल्यवान खाजगी उद्योगांपैकी एक" म्हणून ओळखले जाते. [५] US$2.5 अब्ज शापूरजी पालोनजी समूहाकडे फोर्ब्स अँड कंपनी लिमिटेड [६] आणि गोकाक टेक्सटाइल या दोन सूचीबद्ध कंपन्या आहेत. शापूरजी पालोनजी यांनी विकत घेतले तेव्हा फोर्ब्स आधीच सूचीबद्ध केले गेले होते, जरी 2006 मध्ये अशी अटकळ होती की समूह कंपनी Afcons Infrastructure IPO द्वारे सार्वजनिक केली जाईल. [७]

हाँगकाँग बँक, ग्रिंडलेज बँक, स्टँडर्ड चार्टर्ड बँक आणि रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया इमारत, बॉम्बे स्टॉक एक्स्चेंज इमारत आणि ताज इंटरकॉन्टिनेंटल यासह फोर्ट परिसरात मुंबईच्या काही खुणा बांधण्यासाठी कंपनी ओळखली जाते. [८] याशिवाय, कंपनीने 1971 मध्ये ओमानच्या सुलतानसाठी एक दगडी महाल बांधला आहे. [९] [१०] 2008च्या मुंबई हल्ल्यानंतर, कंपनी ताजमहाल पॅलेस आणि टॉवरच्या दुरुस्ती आणि नूतनीकरणात गुंतली होती ज्याचे हल्ल्यामुळे गंभीर नुकसान झाले होते. [११] इतर उल्लेखनीय प्रकल्पांमध्ये मुंबईतील द इम्पीरियल, दुबईतील जुमेरा लेक टॉवर्स आणि मॉरिशसमधील एबेने सायबर सिटी यांचा समावेश आहे. [१०]

2012 मध्ये, शापूर मिस्त्री यांनी जाहीर केले की समूहाने खोल समुद्रातील बंदर, एक IT पार्क, जलविद्युत आणि पश्चिम बंगालमधील गरिबांसाठी रस्ते आणि रात्रीचे निवारा बांधण्यासाठी गुंतवणूक करण्याची योजना आखली आहे. [१२] जानेवारी 2016 मध्ये, शापूरजी पालोनजी ग्रुपने त्याचा पहिला परवडणारा गृहनिर्माण ब्रँड, जॉयविले होम्स लाँच केला. [१३]

इतिहास[संपादन]

कंपनीची स्थापना १८६५ मध्ये लिटलवुड पॅलोनजी ही भागीदारी फर्म म्हणून करण्यात आली होती. [१४] [१५] [१६] पहिला प्रकल्प गिरगाव चौपाटीवर फुटपाथ बांधण्याचा होता, [१७] त्यानंतर मलबार हिलवरील जलाशयाच्या बांधकामाचा भाग होता ज्याने मुंबईला १०० वर्षांहून अधिक काळ पाणीपुरवठा केला होता. कंपनीने मुंबईतील ब्रेबॉर्न स्टेडियम आणि दिल्लीतील जवाहरलाल नेहरू स्टेडियमही बांधले. [१४] मुंबई सेंट्रल रेल्वे स्थानक देखील त्यांनी 1.6 कोटी खर्चून बांधले होते. 21 महिन्यांत काम पूर्ण केल्याबद्दल मुंबईच्या तत्कालीन राज्यपालांनी कंपनीचे कौतुक केले होते. [१७] अलिकडच्या वर्षांत, त्याने दिल्लीतील बाराखंबा अंडरग्राउंड स्टेशन आणि गयानामधील प्रोव्हिडन्स स्टेडियम बांधले आहे. [७] [१०] 2010 मध्ये, त्याने भारतातील सर्वात उंच इमारत, द इम्पीरियल, मुंबईतील एक निवासी टॉवर बांधला. [३]

शापूरजी पालोनजी यांचा बॉलीवूडमध्येही थोडासा सहभाग होता. 1960 मध्ये रिलीज झालेला, के. आसिफचा उत्कृष्ट रचना, आणि सर्वकाळातील सर्वात लोकप्रिय आणि समीक्षकांनी प्रशंसनीय बॉलीवूड चित्रपटांपैकी एक, मुघल-ए-आझम, या समूहाने 1.5 कोटीच्या बजेटसह निधी दिला होता, ज्यामुळे तो बनला आतापर्यंतचा सर्वात महागडा बॉलीवूड चित्रपट आणि अनेक वर्षांचा विक्रम. चार दशकांहून अधिक काळानंतर, 12 नोव्हेंबर 2004 रोजी प्रदर्शित झालेल्या 5 कोटींच्या बजेटमध्ये या समूहाने चित्रपटाच्या डिजिटल रीमास्टरिंगसाठी निधी दिला. शापूरजी पालोनजी मिस्त्री यांचे नातू शापूर मिस्त्री यांना त्यांच्या आजोबांचे चित्रपट रंगवण्याचे अपूर्ण स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी योग्य श्रद्धांजली वाटली, विशेषतः मूळ चित्रपट त्यांच्या आजोबांनी तयार केला होता. [९] 2016 मध्ये, शापूरजी पालोनजी ग्रुपने, नॅशनल सेंटर फॉर द परफॉर्मिंग आर्ट्स (इंडिया)च्या सहकार्याने, फिरोज अब्बास खान दिग्दर्शित ब्रॉडवे -शैलीतील संगीत, मुघल-ए-आझमची सह-निर्मिती केली, आणि 1960च्या बॉलीवूड चित्रपट मुघल -वर आधारित. ई-आझम [१८]

संपादन[संपादन]

1936 मध्ये, शापूरजी पालोनजी यांनी प्रवर्तकाच्या मृत्यूनंतर एफई दिनशॉ आणि कंपनी विकत घेतली. FE दिनशॉ आणि कंपनी ही एक स्थापित वित्त कंपनी होती ज्याने ग्वाल्हेरच्या महाराजांकडून 1924 मध्ये टाटा स्टील (तेव्हा टिस्को ) साठी कर्जाची व्यवस्था करणे आणि 1936 मध्ये ACC सिमेंट तयार करण्यासाठी स्थानिक सिमेंट कंपन्यांचे विलीनीकरण करणे यासारखे उच्च-प्रोफाइल व्यवहार केले [१९] . FE दिनशॉ आणि कंपनीचा टाटा सन्समध्ये 12.5% हिस्सा होता, जो शापूरजी पालोनजीकडे आला होता. [९]

2001-02 मध्ये, शापूरजी पालोनजी यांनी पवनकुमार संवरमल समूहासोबत टेकओव्हरची लढाई जिंकल्यानंतर टाटा समूहाकडून फोर्ब्स गोकाक (आता फोर्ब्स आणि कंपनी ) ताब्यात घेतले. [२०] कंपनी ताब्यात घेतली तेव्हा आधीच BSE वर सूचीबद्ध होती आणि 2011 पर्यंत समूहाची एकमेव सूचीबद्ध संस्था राहिली आहे. [७]

2012 मध्ये, शापूरजी पालोनजी गुजरातमध्ये खोल पाण्याचे बंदर बांधण्याची योजना आखत होते. [२१]

  1. ^ "About Us - Shapoorji Pallonji Group". www.shapoorjipallonji.com. 2020-11-03 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Jetropha Mission in Uttar Pradesh". Archived from the original on 2017-03-17. 17 March 2012 रोजी पाहिले.
  3. ^ a b Zachariah, Reeba (10 March 2012). "Pallonji set to quit after six decades". Mumbai. The Times of India. 17 March 2012 रोजी पाहिले.
  4. ^ Kurien, Bobby (25 November 2011). "Shapoor to take charge at Shapoorji Pallonji Group". The Economic Times. 22 December 2013 रोजी पाहिले.
  5. ^ "Cyrus Mistry: How he won the race to succeed Ratan Tata?". The Times of India. 24 November 2011. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Shapoorji Pallonji's Forbes & Co up 9%". Indian Express. 24 November 2011. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  7. ^ a b c "Shapoorji Pallonji readies IPO for arm". The Times of India. 23 December 2006. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Pallonji Mistry is Ireland's richest person". Rediff.com. 1 April 2010. 17 March 2012 रोजी पाहिले.
  9. ^ a b c "Mughal-e-Azam Of Realty Biz". The Times of India. 24 November 2011. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  10. ^ a b c "Phantom Of Bombay House". Businessworld. 20 June 2009. 20 March 2012 रोजी पाहिले.[permanent dead link]
  11. ^ "'Taj repair costs to be lower than insurance cover'". The Hindu Business Line. 22 December 2008. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  12. ^ "Shapoorji Pallonji plans to invest in West Bengal". 1 August 2012.
  13. ^ "Shapoorji Pallonji Group launches its first affordable housing brand- Joyville". 2 February 2016. 9 February 2016 रोजी पाहिले.
  14. ^ a b Subramaniam, Kandula (22 January 2011). "The Phantom Player". Outlook. Archived from the original on 9 March 2011. 17 March 2012 रोजी पाहिले.
  15. ^ [http:/groupcompanies/index.php?cid=1 "A Legacy of Landmarks, Since 1865"] Check |url= value (सहाय्य). sp-group.co.in. 21 March 2012 रोजी पाहिले.
  16. ^ Kamath, Raghavendra (24 November 2011). "Cyrus steered Shapoorji's fast-track growth". Business Standard. Archived from the original on 24 November 2011. 22 December 2013 रोजी पाहिले.
  17. ^ a b Nauzer K Bharucha (25 November 2011). "Cyrus Mistry's entrepreneurial legacy". The Economic Times. 19 March 2012 रोजी पाहिले.
  18. ^ Phukan, Vikram (24 October 2016). "Mughal-e-Azam, now a stage musical". Live Mint. 22 May 2018 रोजी पाहिले.
  19. ^ Markovits, Claude (2002). Indian Business and Nationalist Politics 1931-39: The Indigenous Capitalist Class and the Rise of the Congress Party. Cambridge University Press. p. 208. ISBN 0521016827.
  20. ^ "Sanwarmal exits Forbes, sells to Shapoorji". The Times of India. 24 January 2002. Archived from the original on 3 January 2013. 20 March 2012 रोजी पाहिले.
  21. ^ "Shapoorji Pallonji plans deepwater port in Gujarat" – The Economic Times द्वारे.