कापड

कराची, पाकिस्तानचे वस्त्रोद्योग

कापड एक लवचिक साहित्य आहे ज्यामध्ये कृत्रिम फायबर धाग्याचा समावेश असतो. लांब धाग्यांचे उत्पादन करण्यासाठी लोकर, फ्लेक्स, सूती किंवा इतर कच्चे तंतु कपाट्याने तयार केले जाते. कापड विणकाम, क्रॉसिंग, गाठणे, विणणे, टॅटिंग, फेलिंग, ब्रेडिंग करून कापड तयार केले जातात.

फॅब्रिक, कापड आणि साहित्य टेक्सटाईल समसामयिक व्यवसायात (जसे टेलरिंग आणि ड्रेसमेकिंग) वस्त्रोद्योग समानार्थी म्हणून वापरले जातात. फॅब्रिक हे विणकाम, बुद्धिमत्ता, प्रसार, क्रॉसिंग किंवा बंधनाद्वारे तयार केलेली सामग्री आहे जी उत्पादनासाठी वापरली जाऊ शकते.

फॅब्रिक शॉप

व्युत्पत्तिशास्त्र

'टेक्सटाइल' हा शब्द लॅटिन भाषेपासून स्पॅनिश भाषेत अर्थात् 'बुद्धिमत्ता' असा आहे. 'फॅब्रिक' हा शब्द लॅटिनपासून आणि 'कापड' हा शब्द जुन्या इंग्रजी क्लॅडमधून आला आहे.

इतिहास

मुख्य लेख:

पूर्वीचे पहिले कपडे कदाचित ७०,००० वर्षापूर्वी शिशल्यांचे बनलेले होते.

१९४० च्या दशकात वेल्ब्रियन फॅक्टरीतील लॅनलरायटीड, वेल्समधील टेक्सटाइल कापडांचे उत्पादन आहे ज्याची उत्पादनाची पातळी औद्योगिकीकरणाद्वारे आणि आधुनिक उत्पादन तंत्राचा परिचय करून जवळजवळ बदलली गेली आहे. कापड, साध विणणे, टवील किंवा साटन विणणे प्राचीन आणि आधुनिक पद्धतींमध्ये फारसा फरक नाही.

वापर

सर्व सामान्य कपडे, पिशव्या, टोपल्या त्याचप्रमाणे घरामधील कार्पेटिंग, फर्निचर, विंडो शेड्स, टॉवेल्स या गोष्टी कलेमध्ये वापरले जातात.

फायबर ग्लास आणि औद्योगिक जियोटेक्स्टाइल सारख्या सामग्रीमध्ये वस्त्रे वापरली जातात. त्याचप्रमाणे शिवणकाम, क्विल्टिंग आणि भरतकाम अशा अनेक पारंपारिक कला वापरले जातात.

उपयोग घालण्यासाठीचे कपड़े झोला (बैग) टोपली कार्पेट पडदा टॉवेल मेजपोस चादर झण्डा बनविणे छन्ना (फिल्टर) तंबू जाळी (जसे की मच्छरदानी) रूमाल उडनछतरी फुगे एकादे द्रव (जसे की पाणी) ने आण करण्यासाठी 'पाइप' बनविण्यासाठी

स्रोत आणि प्रकार

चार मुख्य स्रोत:

प्राणी (लोकर, रेशीम), वनस्पती (कापूस, फ्लेक्स, जूट, बांबू), खनिज (एस्बेस्टोस, ग्लास फायबर) आणि सिंथेटिक (नायलॉन, पॉलिस्टर, ॲंॅंक्रेलिक, रेयान) यासह अनेक साहित्य तयार केले जातात. पहिले तीन हे नैसर्गिक स्रोत आहेत.

प्राणी

सामान्यतः केस, फर, त्वचा किंवा रेशीम (रेशमाच्या केसांमधून) पशुसंवर्धन केले जाते. उबदार कपडे वापरण्यासाठी लोकर वापरली जाते. काश्मिरी लोकरीचे कापड, भारतीय कश्मीरी बकरीचे केस, अंगोरा जातीच्या मेंढीची लांब तलम लोकर, उत्तर आफ्रिकन अंगोरा लोकर हे प्रसिद्ध लोकरचे प्रकार आहेत. अंगोरा कोनोरा ससाच्या लांब, जाड, मऊ केसांशी संदर्भ दिला जातो.

वडमल लोकर एक खडबडीत कापड आहे. स्कॅन्डिनेव्हियामध्ये मुख्यता १००० - १५०० च्या सुमारास उत्पादित आहे.

रेशीम हा कोळशांच्या तंतुनांमधून तयार केलेले एक कापड आहे. रेशीम एक गुळगुळीत सुत आहे.

वनस्पती

रंगीत चौकटीचे लोकरी कापड

गवत, तागा आणि मजबूत धागा असलेले गवत हे दोरी तयार करण्यासाठी वापरली जाते. या वनस्पती मधील तंतू वापरल्या जातात. कापूस, तांदूळ, ताग अंबाडी इत्यादी पासून तंतू कागद तयार करण्यासाठी वापरली जातात. रेशीम, मखमल विशिष्ट कापडांचे चमक वाढविण्यासाठी एसीटेटचा वापर केला जातो.

सिंथेटिक

सिंथेटिक कापड प्रामुख्याने कपड्यांचे उत्पादन तसेच जियोटेक्स्टाइलच्या निर्मितीमध्ये वापरली जातात. पॉलिस्टर फायबरचा वापर सर्व प्रकारच्या कपड्यांमध्ये केला जातो, किंवा कापूस आणि फायबर एकत्र वापरला जातो. कृत्रिम धाग्याच्या कापडात काश्मिरी लोकर कापडाचा समावेश होतो. नायलॉन रेशिम एक फायबर आहे, नायलॉन फायबर मध्ये रस्सी आणि बाह्य कपडे वापरले जातात.

सिंथेटिक कापड तयार करण्यासाठी दूध प्रथिने देखील वापरले जाते. दूध किंवा दुधातील सत्त्वमय फायबर कापड १९३० दरम्यान जर्मनी मध्ये पहिल्या महायुद्धाच्या वेळी विकसित झाले, आणि पुढे इटली आणि अमेरिका विकसित झाले.