विकिपीडिया:वनस्पती/लेखात काय काय असावे
ह्या लेखातील / विभागातील सध्याचा मजकूर इतर भाषा ते मराठी विकिपीडिया:भाषांतर प्रकल्प/मशिन ट्रान्सलेशन वापरून, [[]] भाषेतून मराठी भाषेत अंशत: अनुवादित केला गेला आहे / अथवा तसा कयास आहे. |
 |
| विकिपीडिया:वनस्पती(प्रकल्प) |
|---|
|
Founded |
|
लघुपथ |
|
सर्वसाधारण माहिती विभाग (संपादन)
कार्यगट (संपादन)
सहाय्य स्रोत (संपादन)
 |
|
मध्यवर्ती सर्व लेखप्रकल्प यादी (संपादन)
मध्यवर्ती प्रकल्प समन्वय विभाग (संपादन)
मध्यवर्ती प्रकल्प सहाय्य विभाग (संपादन)
सहप्रकल्प (संपादन)
|
- लक्षात घ्या कि हा साचा केवळ पद्धत सुचविण्यासाठी आहे.या अंतर्गत सर्व वनस्पतीलेखात या सर्व बाबी असतीलच, असे नाही.
या जीवचौकटीबद्दल बघा:पहा साचा जीवचौकट
हा लेख एका "आदर्श" लेखाचे वर्णन करतो,जेथे हे सर्व विभाग संबंधीत माहिती ने भरले जातील.बहुतेकांत,बहुतेक सर्व बाबतीत,हे शक्य नाही.ज्या भागांना "वैकल्पिक" म्हणुन नमुद केले आहे,ते वारंवार भरल्या जाणे शक्य नाही,जेंव्हा कमी अभ्यासलेल्या जातींचा वा वर्गांचा प्रश्न उपस्थित होतो.चांगल्या वनस्पती लेखांत, "Description-वर्णन", "Taxonomy-जैवविज्ञानकुंडली/जैववर्गमांडणी ", "Subdivisions-उपविभाग" ( 'genera'[मराठी शब्द सुचवा] व उच्च श्रेणींसाठी), "Distribution and habitat-वितरण व अधिवास " व "Ecology-पर्यावरण". "Uses-उपयोग" हा एक सर्वसामान्य वैकल्पिक विभाग आहे,ज्यात,वनस्पतीचा केवळ एकच उपयोग असेल तर वेगळे नाव देता येउ शकते.(जसे-त्याच्या लाकडांसाठी).
वर्णन
[संपादन]या विभागात,ती सर्व माहिती अंतर्भुत असते,ज्याने,या species/genus/family[मराठी शब्द सुचवा]चे सदस्य इत्यादींची ओळख होउ शकते.यात, परीच्छेदाचा वापर करावा न की bullet points [मराठी शब्द सुचवा]चा.
प्राथकमीकत्वाने हे म्हणजे: वनस्पतींचे morphological वर्णन[मराठी शब्द सुचवा] सामान्य वर्णन,अधिवास,त्याचा आकार,त्याचे फुलोर्‍याचा अनुबंध,त्याचे फळांचे अंग,त्याची मुळे,त्याचा वास इत्यादी इत्यादी.जर त्या वनस्पतीचे एखाद्या इतर वनस्पतीशी साम्य असेल तर, न चुकता त्याच्या भेद करणार्‍या बाबी नमुद करा.याबाबतही नमुद करा कि वाढ झाल्यावर त्यात काय बदल होतात व कसे. आणि जर संबंधीत असेल व उपलब्ध असेल तर :
- त्याच्या tissues, vascular bundles, cell walls[मराठी शब्द सुचवा] व इतर घटकांबद्दल माहिती..
- त्याचे जीवरसायनशास्त्र, विशिष्ट pigments (जसे- anthocyanins)[मराठी शब्द सुचवा] किंवा वेगळी संयुगे,या बद्दलचे वर्णन (जरी,बहुतेक सर्व बाबी "वापर" व "पर्यावरण" या मथळ्याखाली, त्यांची माहिती नमुद आहे, तरी).
- वनस्पतीच्या उत्क्रांती विकासाबद्द्ल माहितीevolutionary development[मराठी शब्द सुचवा] :माहित असल्यास,कोणती जिन्स(genes)[मराठी शब्द सुचवा] वनस्पतींच्या फुलांचा विकास,वाढ,पाण्याचे नियोजन,किंवा इतर कोणत्त्या प्रक्रियांसाठी कार्यरत आहेत,व त्याphylogeny[मराठी शब्द सुचवा]शी त्याचा संबंध काय?
जेंव्हा,अनेक बदल असलेल्या मोठ्या वर्गांविषयी लेखनापुर्वी,(genus व त्यावरील),सर्वात आवडीवे व संबंधीत साहित्य गोळा करुन त्यास संक्षेपात लिहा परंतु,अधिक विस्तृत माहितीसाठी, इतर लेखास त्याचा दुवा द्या.जर लेखाविषयी काहीच म्हणावयाचे नसल्यास,सर्व विषय एकत्र हाताळण्यासाठी अनेक सामान्य विधाने करु नका(जसे-वनस्पतींविषयी खरी असलेली सामान्य माहिती). एखाद्या वनस्पतीच्या एका विशिष्ट घटकांचीच माहिती देउन व त्या कुळातील इतर सदस्यांविषयी माहिती असलेल्या बाबी गाळण्याचे उलट पाप करु नका. Do not commit the reverse sin of describing solely elements specific to the genus/species and omitting aspects shared with other members of the family/genus. In the case of groups at generic and subgeneric level, where appropriate consider discussing those characters that are most important in distinguishing the species.
Taxonomy- कुंडली ?/जैववर्गमांडणी?[मराठी शब्द सुचवा]
[संपादन]येथे,ही जात कशी शोधल्या गेली वा ती कधी शोधवर्तुळात टाकल्या गेली, याचे वर्णन करा.या वर्णनाची पार्श्वभुमी किंवा establishment[मराठी शब्द सुचवा] बाबत विशद करा.त्याची,etymology[मराठी शब्द सुचवा],माहित असल्यास त्याचाtype specimen[मराठी शब्द सुचवा].संदर्भ म्हणुन,मुळ अधिकारी कोण याची माहिती द्या. आदर्शदृष्ट्या,या विभागात,'वनस्पतीकुंडलीचा' इतिहास,इतर वा मराठी भाषेतील समशब्द आणि विभागण,वर्गीकरणाविषयी वाद,इतर वनस्पतीकुंडलींशी? संबंध,उपवर्गीकरण इत्यादी हवे.हे ही नमुद करा की,या वनस्पतीशी संबंधीत ,संरक्षित वा रद्द केलेली नावे/कुंडली आहे काय?
Evolutionउत्कांती?[मराठी शब्द सुचवा] विकास and phylogeny-अनुवंशशास्त्र ?[मराठी शब्द सुचवा] (वैकल्पिक)
[संपादन]बरीच माहिती असल्यास,या जातीच्या उत्क्रांतीचा इतीहास,व संबंधीत वनस्पतीकुंडलीशी त्याचा संबंध नमुद करा.बहुतेक लेखात हे गैरलागु असते.
उपविभाग (केवळ genera and higher ranks)
[संपादन]Use as a title the appropriate group(s): "Species", "Subfamilies and genera"...
Discuss how subdivisions of the species/genus/family/इत्यादी are structured, describe competing scheme and current consensus. When a list of genera or species becomes too unwieldy, केवळ discuss organisation and create a "List of X genera/species" to link to.
genera/species जाती/वर्ग च्या यादीबद्दलचा विचार
[संपादन]When writing a list, list all currently recognized species, but also consider including important synonyms and disputed species, which may be used by some sources. In lists, using <small></small> around the author abbreviations is common. If the authority is given, the abbreviation should use standardized abbreviation and, where possible or appropriate, be linked (abbreviations where no लेख exists can be redirected). However, including the complete bibliographical reference in a list is unnecessary (except in a footnote).
If the list or लेख discusses the subdivisions, consider structuring the list according to those subdivisions instead of alphabetically (similar to the format found in bird लेखs).
Distribution and अधिवास आणि स्थान विभागणी
[संपादन]हा विभाग should describe where the species is/are found naturally. Talk about range, where does it grow? In wetlands? Prairies? forests? Is the range changing?
Ecology पर्यावरण
[संपादन]This is all about interaction with environment. Talk about growth cycles, parasites and pests, or on the contrary, symbiotuc relationships. What animals or other plants feed on it? What types of soils does it grow best on? (though this particuar information may often be better discussed under अधिवास). When does it flower, what is the pollination mechanism? How does it interact with various natural processes affecting such as season changes, bushfires and draught? Is the plant invasive or allelopathic?
Conservation संरक्षण(वैकल्पिक)
[संपादन]If there are conservation concerns regarding the species or some of its members, discuss them. What it the status and why?
Cultivation शेतकी उत्पादन(वैकल्पिक)
[संपादन]हा विभाग Should केवळ be used where cultivation is a major aspect of the plant or group, such as with crops and major ornamentals (i.e. roses, tulips). Otherwise, it should be a subsection under "Uses".
Typically, it would list the general purpose/location of cultivation (farms, gardens, landscaping, etc), and something about different cultivated varieties. Say what part of the plant it is grown for (roots, flowers, leaves, etc). Give a general idea of the best growing conditions (climate, growth season,...), but not so much as to make the लेख a .
For खाद्य वनस्पती or other crops grown on a large scale, potential statistics to includes:
- total annual production/harvest worldwide
- top ten country production figures
- annual consumption per capita in various countries
- import/export flows
- wholesale and retail prices
- production per acre
- inputs: labor, water, fertilizer, weed killer, insecticide per acre and per kilo of food production
- environmental/sustainability aspects
- history of domestication; current split between formal vs. subsistence औपचारीक विरूद्ध उपजिवीकेचे साधन production/consumption मानवी जीवनातील प्रवेशाचा इतिहास उत्पादन/उपभोग
One possible source of information is the FAO.
Possible subsections where appropriate:
- Cultivation history शेतकी इतिहास
- Propagation वंशवृद्धी
- Pests and diseases किटक आणि येणारे रोग
- Harvest पीक हंगाम
Toxicity विषवल्ली (वैकल्पिक)
[संपादन]जर एखादी वनस्पती विषारी असेल तर हा विभाग लेखास जोडा.
उपयोग (वैकल्पिक)
[संपादन]Exactly what it says on the tin: what is it used for? Examples of use include:
- औषधी
- अन्न (in the case of edible, non-cultivated plants)
- Textile fiber धागे
- Timber इमारतीचे लाकूड
- Psychoactive
इत्यादी
Note that in many cases, cultivation is better discussed in हा विभाग than separately. If a use is particularly important or the plant has केवळ one major use, list it separately with an appropriatee header.
सांस्कृतीक (वैकल्पिक)
[संपादन]Does the plant have a specific cultural relevance, for example as a metaphor-रूपक or a motif सांस्कृतिक विशेष? Is it an integral-महत्वाचा part of some aspect of culture?
संदर्भ
[संपादन]
वर्गीकरणे
[संपादन]वर्गीकरणे लेखाच्या शेवट हवी.
Please include a direct parent वर्ग in the taxonomy whenever possible; for a species, the family is likely an available वर्ग. For a family, the order is probably available.
There are some additional subcategories that may be helpful, such as वर्ग:Herbs, वर्ग:Legumes, वर्ग:Edible plants, and so on. पहा the subcategories under वर्ग:वनस्पती); most of the subcategories listed there have lower-level subcategories that may fit better. Multiple categories may be relevant.
लेखात प्रयूक्त संज्ञा
[संपादन]शब्दाचा विशेष संदर्भ/अर्थ छटा
[संपादन]| प्रयूक्त शब्द | विशेष संदर्भ/अर्थ छटा |
| 3 | 4 |
इंग्रजी मराठी संज्ञा
[संपादन]| Taxonomy | - | इंग्रजी | मराठी |
| इंग्रजी | मराठी | ||
| इंग्रजी | मराठी | ||
| इंग्रजी | मराठी | ||
| इंग्रजी | मराठी |