दिव्या भारती
| दिव्या भारती | |
|---|---|
 दिव्या भारती | |
| जन्म |
२५ फेब्रुवारी, १९७४ मुंबई, महाराष्ट्र |
| मृत्यू |
५ एप्रिल, १९९३ (वय १९) मुंबई, महाराष्ट्र |
| इतर नावे | सना नाडीयादवाला |
| राष्ट्रीयत्व |
 भारतीय |
| कार्यक्षेत्र | अभिनय |
| कारकीर्दीचा काळ | १९९० - १९९३ |
| भाषा | मराठी, हिंदी |
| प्रमुख चित्रपट | विश्वात्मा, शोला और शबनम, दिवाना, |
| पुरस्कार | फिल्म फेअर पुरस्कार |
| वडील | ओमप्रकाश भारती |
| आई | मिता भारती |
| पती | |
| अधिकृत संकेतस्थळ | दिव्या भारती पोर्टल |
| धर्म | हिंदू, धर्मांतरित - मुस्लिम |
दिव्या भारती (२५ फेब्रुवारी, १९७४ - ५ एप्रिल, १९९३) ही एक भारतीय चित्रपट सृष्टीतील अभिनेत्री होती जिने प्रामुख्याने हिंदी आणि तेलुगु चित्रपटांमध्ये काम केले. ती तिचा अभिनय, अष्टपैलु व्यक्तिमत्त्व आणि सौंदर्यासाठी ओळखली जाणारी तसेच त्याकाळातील सर्वात लोकप्रिय आणि सर्वाधिक मानधन घेणारी भारतीय अभिनेत्री होती.[१][२]
भारतीने आपल्या अभिनयाच्या कारकिर्दीची सुरुवात किशोरवयात केली होती. तेव्हा ती पिन-अप मॉडेलिंग असाइनमेंट करत होती. तिने सर्वप्रथम तेलुगू भाषेतील साहसी प्रणयपट 'बॉबिली राजा' (१९९०) मध्ये वेंकटेश सोबत मुख्य भूमिकेतून भारतीय चित्रपट सृष्टीत पदार्पण केले. त्यानंतर आर्थिकदृष्ट्या अयशस्वी ठरलेल्या तामिळ भाषेतील 'निला पेन्ने' (१९९०) चित्रपटात तिने दुसरी भूमिका केली. 'ना इलेना स्वर्गम' (१९९१) आणि 'असेंब्ली राउडी' (१९९१) या दोन तेलुगू चित्रपटांमध्ये तिने छोट्या भूमिका केल्या होत्या. भारतीला तिचे पहिले व्यावसायिक यश तेलुगू विनोदी प्रणयपट 'राउडी अल्लुडू' (१९९१) मध्ये मिळाले.
तेलुगू चित्रपटांमध्ये काम केल्यानंतर, तिने १९९२ मध्ये हिंदी चित्रपटसृष्टीत प्रवेश करण्याचा निर्णय घेतला आणि हिंदी साहसपट 'विश्वात्मा' (१९९२) द्वारे तिच्या बॉलीवूड मधील अभिनयाच्या कारकिर्दीस सुरुवात केली. १९९२ मध्ये आलेला हिंदी चित्रपट 'शोला और शबनम' हा बॉक्स ऑफिसवर हिट ठरला आणि तिच्या कारकिर्दीत एक मैलाचा दगड ठरला. तिने 'दीवाना' या प्रणयपटात भूमिका करून स्वतःला सिद्ध केले. या भूमिकेसाठी तिला सर्वोत्कृष्ट महिला पदार्पणाचा फिल्मफेर पुरस्कार मिळाला.
दिव्या भारतीचा ५ एप्रिल १९९३ रोजी, वयाच्या १९ व्या वर्षी, मुंबईतील तिच्या अपार्टमेंटच्या बाल्कनीतून पडून मृत्यू झाला. तिच्या गूढ मृत्यूमागे अनेक कटकल्पना आहेत.[३]
प्रारंभिक जीवन
[संपादन]दिव्या भारतीचा जन्म २५ फेब्रुवारी १९७४ रोजी मुंबई येथे ओम प्रकाश भारती आणि मीता भारती यांच्या पोटी झाला.[४] तिला कुणाल नावाचा एक धाकटा भाऊ आणि सावत्र बहीण पूनम होती. पूनम ही ओम प्रकाश भारतीच्या पहिल्या पत्नीपासून झालेली मुलगी होती. हिंदी चित्रपट अभिनेत्री कायनात अरोरा ही तिची चुलत बहीण आहे.[५][६] दिव्या भारती अस्खलितपणे हिंदी, इंग्रजी आणि मराठी बोलत असे.[७] तिच्या सुरुवातीच्या काळात, ती तिच्या नटखट व्यक्तिमत्त्वासाठी आणि कोमल बाहुलीप्रमाणे दिसण्यासाठी ओळखली जात होती.[८][९][१०] तिने मुंबईतील जुहू येथील 'मानेकजी कूपर हायस्कूल'मध्ये शिक्षण घेतले. भारती शाळेत एक शांत न बसणारी विद्यार्थिनी होती आणि तिने इयत्ता ९ वीत असतानाच अभिनयाच्या कारकिर्दीस सुरुवात केली होती.[११]
अभिनयाची कारकीर्द
[संपादन]सुरुवातीच्या भूमिका आणि तेलुगू चित्रपट
[संपादन]१९८८ मध्ये, भारती, त्या वेळी नववीत शिकत होती, तिला चित्रपट निर्माते नंदू तोलानी यांनी त्यांच्या एका चित्रपटासाठी साइन केले होते. ती मूलतः १९८८ मध्ये 'गुनाहों का देवता' या चित्रपटातून पडद्यावर पदार्पण करणार होती, परंतु या चित्रपटात तिच्या जागी संगीता बिजलानीला घेण्यात आले.[१२] गोविंदाचा भाऊ कीर्ती कुमार यांनी भारतीला एका व्हिडिओ लायब्ररीत पाहिले आणि गोविंदा सोबत 'राधा का संगम' या प्रकल्पासाठी तिला घेण्याचे ठरवले. कुमारने दिग्दर्शक दिलीप शंकर यांची भेट घेतली आणि भारतीला तिच्या करारातून मुक्त करण्यात यश मिळविले. तिच्या भूमिकेच्या तयारीसाठी अनेक महिने नृत्य आणि अभिनयाचे धडे घेतल्यानंतर, अचानक भारतीला यातून देखील वगळण्यात आले आणि तिच्या जागी जूही चावलाची निवड झाली. कुमारची भारतीवरील अति अपेक्षा आणि तिचा बालिश स्वभाव हे तिच्या बदलीला कारणीभूत ठरले होते.[१३] तेलुगू चित्रपट निर्माते डी. रामनायडू यांनी त्यांचा मुलगा वेंकटेश विरुद्ध 'बोबिली राजा' या चित्रपटात तिला प्रमुख भूमिकेची ऑफर देईपर्यंत भारतीची कारकीर्द रखडली होती. तिने तिच्या स्क्रीन डेब्यूसाठी आंध्र प्रदेशमध्ये शूटिंग सुरू केले. हा चित्रपट १९९० च्या उन्हाळ्यात प्रदर्शित झाला आणि हिट झाला.[१४] बोबिली राजा सर्वात लोकप्रिय आणि प्रतिष्ठित तेलुगु चित्रपटांपैकी एक आहे.[१५] नंतरच्या वर्षी, भारतीने दाक्षिणात्य अभिनेता आनंद सोबत 'निला पेन्ने' या तमिळ चित्रपटात काम केले. हा चित्रपट समीक्षकांच्या दृष्टीने आणि आर्थिकदृष्ट्या अयशस्वी ठरला.[१६]
बॉक्स ऑफिस रेटिंगमध्ये, भारती विजयशांती श्रीनिवासच्या खालोखाल होती. त्याकाळी विजयशांतीला दक्षिण भारतीय चित्रपटसृष्टीतील लेडी सुपरस्टार आणि लेडी अमिताभ म्हणून मोठ्या प्रमाणावर संबोधले जात असे. इस १९९१ मध्ये, भारतीने अनुक्रमे चिरंजीवी आणि 'मोहन बाबू' या दक्षिणात्य अभिनेत्यांसोबत साहसी विनोदी चित्रपट 'राउडी अल्लुडू' आणि 'ड्रामा असेंबली राउडी'सह सलग हिट चित्रपट केले.[१७][१८] त्या वर्षाच्या उत्तरार्धात, भारतीने श्री राजीव प्रॉडक्शन्स अंतर्गत ए. कोडंदरमी रेड्डी यांच्या साहस प्रणयपट 'धर्मा क्षेत्रम'चे चित्रीकरण सुरू केले. भारतीला तेलुगू चित्रपट अभिनेता नंदामुरी बालकृष्णासोबत काम करायला मिळाले.[१९]
बॉलिवूड आणि स्टारडममध्ये रूपांतरण
[संपादन]भारती आंध्र प्रदेशात तिचे यश साजरे करत असताना, बॉलीवूडचे मोठमोठे दिग्दर्शक तिला चित्रपटांसाठी साइन करण्यास उत्सुक होते. भारतीचा पहिला बॉलीवूड चित्रपट राजीव राय यांचा १९९२ मधील 'विश्वात्मा' होता. फिल्मफेअरला दिलेल्या एका मुलाखतीत, तिने सांगितले की, तिला या चित्रपटातील सनी देओलच्या प्रेयसी 'कुसुम'ची भूमिका आवडली होती. या पत्राचे वर्णन "खूप चांगली भूमिका" आहे असे तिने केले होते.[२०] हा चित्रपट बॉक्स ऑफिसवर सरासरी परफॉर्मर होता परंतु भारतीला लोकांकडून तसेच चित्रपट समीक्षकांकडून व्यापक मान्यता मिळाली.[२१][२२] 'सात समुंदरपार...' चित्रपटात वापरण्यात आलेल्या या गाण्यासाठी भारतीचे मोठे कौतुक केले जाते.[२३] त्यानंतर भारतीचा पुढचा चित्रपट, लॉरेन्स डिसूझाचा रोमँटिक ड्रामा 'दिल का क्या कसूर' होता ज्यामध्ये तिने अभिनेता पृथ्वीसोबत काम केले होते. हा चित्रपट बॉक्स ऑफिसवर फारसा यशस्वी ठरला नाही परंतु यातील संगीतासाठी तो ओळखला गेला.[२४][२५]
"मला स्वतःला सिद्ध करायचे होते. पण सध्या मी तोंडघशी पडले आहे. आता, मला पुन्हा एकदा माझ्या चढाईला सुरुवात करायची आहे. अजूनही मी ठाम आहे की एक दिवस यश माझेच असेल."
— दिल का क्या कसूरच्या अपयशानंतर भारतीची टिप्पणी.[२६]
मार्च १९९२ मध्ये, डेव्हिड धवनचा रोमँटिक ॲक्शन ड्रामा 'शोला और शबनम' रिलीज झाला. हा चित्रपट समीक्षकांमध्ये लोकप्रिय झाला आणि भारतात बॉक्स ऑफिसवर देखील हिट ठरला. हा भारतीचा बॉलीवूडमधील पहिला मोठा हिट चित्रपट होता.[२७][२८] तिने राज कंवरच्या फिल्मफेर पुरस्कार विजेत्या प्रेमकथा दीवाना मध्ये आणखी यश मिळवले, ज्यात ज्येष्ठ अभिनेते ऋषी कपूर आणि नवोदित शाहरुख खान होते. हा १९९२ मधील सर्वात मोठा हिट चित्रपट होता.[२९] दीवानामधील तिच्या अभिनयाचे खूप कौतुक झाले.[३०] समीक्षकांनी नोंदवले की भारती हिंदी चित्रपट कलाकारांच्या एका नवीन जातीशी संबंधित आहे ज्यांनी चरित्र स्टिरियोटाइपपासून दूर गेले. भारतीला लक्स न्यू फेस ऑफ द इयरचा फिल्मफेर पुरस्कार मिळाला.[२५] जुलै १९९२ पर्यंत, भारतीच्या दिवानामधील कामामुळे तिला अधिक ओळख मिळाली असे म्हणले जाते.[३१]
त्या वर्षी तिचे अनेक हिंदी रिलीज झाले - ॲक्शन ड्रामा जान से प्यारा, ज्यामध्ये गोविंदासोबत भारती पुन्हा एकदा दिसली,[३२] रोमँटिक ड्रामा गीत अविनाश वाधवान सोबत, अरमान कोहली सोबत ॲक्शन दुश्मन जमाना, आणि ॲक्शन ड्रामा बलवान, ज्याने पदार्पण केले. सुनील शेट्टी.[३३][३४] नंतरचे मध्यम यश मिळाले. ऑक्टोबरमध्ये, ती हेमा मालिनीच्या 'दिल आशना है' या रोमँटिक ड्रामामध्ये दिसली, ज्याने बॉक्स ऑफिसवर चांगली कामगिरी केली नाही. तिने एका बार डान्सरची भूमिका साकारली जी तिच्या जन्मदात्या आईला शोधण्यासाठी निघते. या भूमिकेने तिचे समीक्षकांचे कौतुक केले.[३५] भारतीने तिच्या तेलगू प्रेक्षकांना निराश न करण्यासाठी दर वर्षी एका तेलुगु चित्रपटात काम करण्याचा निर्णय घेतला. चित्तम्मा मोगुडू 1992च्या शेवटी प्रदर्शित झाला, त्यात पुन्हा भारती आणि मोहन बाबू या लोकप्रिय जोडप्याने भूमिका केल्या.[३६] तिच्या हयातीत प्रदर्शित झालेल्या शेवटच्या चित्रपटात, क्षत्रिय या एकत्रित चित्रपटात तिने सनी देओल, संजय दत्त आणि रवीना टंडन यांच्यासोबत सह-कलाकार केला होता. हे 26 मार्च 1993 रोजी प्रसिद्ध झाले.[३७]
मोहरा (रवीना टंडनने साकारलेला), कर्तव्य ( जुही चावलाने साकारलेला ), विजयपथ ( तब्बूने साकारलेला ), दिलवाले (रवीना टंडनने साकारलेला), आणि आंदोलन ( ममता कुलकर्णीने साकारलेला ) यासह तिने पूर्ण न केलेल्या चित्रपटांमध्ये भारतीची जागा घेण्यात आली.[३][३८][३९][४०]
तिच्या मृत्यूच्या वेळी ती लाडला चित्रपटाच्या चित्रीकरणाच्या अर्ध्याहून अधिक अंतरावर होती आणि श्रीदेवीच्या भूमिकेसह चित्रपट पुन्हा शूट करण्यात आला.[४१]
तिच्या मृत्यूच्या काही काळ आधी, तिने रंग आणि शतरंजचे चित्रीकरण पूर्ण केले होते; हे अनुक्रमे ७ जुलै १९९३ आणि १७ डिसेंबर १९९३ रोजी मरणोत्तर प्रसिद्ध झाले आणि त्यांना मध्यम यश मिळाले.[४२][४३] तिने दोन्ही चित्रपटांसाठी तिच्या दृश्यांचे चित्रीकरण पूर्ण केले असले तरी, डबिंग कलाकाराचा वापर करण्यात आला कारण तिला चित्रपटांसाठी डब करण्याची संधी मिळाली नाही. तिचा अपूर्ण तेलुगू चित्रपट थोली मुद्दू हा अभिनेत्री रंभाने अंशतः पूर्ण केला होता, जी भारतीसारखीच होती आणि त्यामुळे तिचे उर्वरित दृश्ये पूर्ण करण्यासाठी तिचा बॉडी डबल म्हणून वापर करण्यात आला; हा चित्रपट ऑक्टोबर १९९३ मध्ये प्रदर्शित झाला.[४४]
वैयक्तिक जीवन
[संपादन]शोला और शबनमच्या सेटवर काम करत असताना भारती अभिनेता गोविंदा मार्फत दिग्दर्शक-निर्माता साजिद नाडियाडवालाला भेटली आणि त्यांनी १० मे १९९२ रोजी तिच्या केशभूषाकार आणि मैत्रिणी संध्या, संध्याचा नवरा आणि एक काझी यांच्या उपस्थितीत एका खाजगी समारंभात लग्न केले.[४५] मुंबईतील नाडियादवाला यांच्या तुलसी बिल्डिंगमधील निवासस्थानी तिने इस्लामचा स्वीकार केल्याची नोंद आहे.[४६][४७] तिच्या समृद्ध चित्रपट कारकिर्दीवर परिणाम होऊ नये म्हणून लग्न गुप्त ठेवण्यात आले.[४८][४९]
मृत्यू
[संपादन]५ एप्रिल १९९३ रोजी संध्याकाळी उशिरा, भारती बॉम्बेमधील वर्सोवा, अंधेरी पश्चिम येथील तुलसी बिल्डिंग्समधील तिच्या पाचव्या मजल्यावरील अपार्टमेंटच्या बाल्कनीच्या खिडकीतून पडली.[५०][५१] जेव्हा तिचे पाहुणे नीता लुल्ला, नीताचा पती श्याम लुल्ला, भारतीची मोलकरीण अमृता कुमारी आणि शेजाऱ्यांना काय घडले हे समजले तेव्हा तिला रुग्णवाहिकेत कूपर हॉस्पिटलच्या आपत्कालीन विभागात नेण्यात आले, जिथे तिचा मृत्यू झाला. ती १९ वर्षांची होती.[५२] तिच्या मृत्यूचे अधिकृत कारण डोक्याला गंभीर दुखापत आणि अंतर्गत रक्तस्त्राव हे होते. ७ एप्रिल १९९३ रोजी मुंबईतील विलेपार्ले स्मशानभूमीत तिच्यावर अंत्यसंस्कार करण्यात आले..[४६][५३]
प्रतिक्रिया आणि वारसा
[संपादन]भारतीने तिच्या छोट्या कारकिर्दीत १४हून अधिक चित्रपटांमध्ये काम केले आणि तिच्या मृत्यूच्या वेळी ती सर्वाधिक कमाई करणाऱ्या भारतीय अभिनेत्रींपैकी एक होती.[२][५४] तिच्या ऑफस्क्रीन व्यक्तिमत्त्वाची आणि अद्वितीय अभिनय क्षमतेची तिच्या अनेक सहकलाकारांनी आणि समीक्षकांनी खूप प्रशंसा केली आणि आठवण करून दिली.[५५] दिवाना आणि दिल आशना है मध्ये तिच्यासोबत स्क्रीन स्पेस शेअर करणारा शाहरुख खान एकदा म्हणाला होता, "...मी आजवर काम केलेल्या सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रींपैकी एक म्हणजे दिव्या भारती."[५६] सुनील शेट्टीने टिप्पणी केली आहे की, "दिव्या भारतीइतकी प्रतिभावान अभिनेत्री मी अजून पाहिली नाही. मला वाटत नाही की तिच्यात इतकी प्रतिभा कोणाकडे आहे. तिची प्रतिभा अविश्वसनीय होती. शूटिंग सुरू होण्याआधी बच्पना (मजेदार आणि बालिश वर्तन) आणि मस्ती करत असे. पण जेव्हा शॉट सुरू होई तेव्हा ती इतका परिपूर्ण शॉट देत असे की मी माझे स्वतःचे संवाद विसरून जायचो!".[५७] अभिनेत्री करिश्मा कपूरने तिला श्रद्धांजली वाहिली आहे,"दीवाना मध्ये ती खूप छान होती. माझी नजर हटवत नव्हती! आम्हाला तिची खूप आठवण येते."[५८] शिवाय, चंकी पांडेने तिला "चुलबुली" (बबली) म्हणून संबोधित केले आहे आणि "ती जीवन, उर्जेने परिपूर्ण होती आणि मला विश्वात्मामध्ये तिच्यासोबत काम करायला आवडले होते."[५९]
अभिनेता गोविंदाच्या म्हणण्यानुसार,"जुही, काजोल आणि करिश्मा वेगवेगळ्या ठिकाणी आहेत, दिव्याकडे त्या तिघांकडून पूर्णपणे वेगळ्या प्रकारचे अपील होते. तिच्याकडे जे नैसर्गिक आणि देवाने दिलेले होते, ते कोणी कितीही प्रयत्न केले तरी ते तयार करू शकत नाही. तिच्याबद्दल एक कच्चा, संयम, जंगली देखावा होता ज्याने प्रेक्षकांना चुंबक बनवले होते."[६०] दिवानामध्ये तिच्यासोबत काम केल्यावर निर्माता गुड्डू धनोआ यांनी म्हणले आहे की, "बॉलीवूडला तिची खूप आठवण येते आणि तिच्या मृत्यूमुळे जी पोकळी निर्माण झाली ती कोणीही भरून काढू शकत नाही." अर्चना पूरण सिंहने तिच्या एका सोशल मीडिया पोस्टच्या कॅप्शनमध्ये लिहिले आहे की, "दिव्या एक गोड आत्मा होती, आजही तिचे निधन झाले त्या दिवशी रडत आहे."[६१]
वरुण धवन आणि अनुष्का शर्मा यांसारख्या नव्या पिढीतील कलाकारांनीही त्यांच्या काही मुलाखतींमध्ये दिव्या भारतीची आठवण काढली आहे. वरुणने भारती "९० च्या दशकातील अभिनेत्रींपैकी ती एक असल्याचे सिद्ध केले आहे, जिच्यासोबत काम करायला त्याला आवडले असते."[६२] अनुष्का शर्मा म्हणाली "तिची गाणी पाहिल्यानंतर मी दिव्या भारतीची खूप मोठी फॅन झालो. मी तिच्या जवळपास सर्व गाण्यांवर नाचत असे, खासकरून 'सात समुंदर'. जेव्हा तिचे निधन झाले तेव्हा माझ्या आईने मला सुमारे एक आठवडा सांगितले नाही. कारण तिला माहित होते की मी हे ऐकून खचनार आहे."[६३]
2011 मध्ये देव आनंदने चार्जशीट हा चित्रपट बनवला , जो तिच्या मृत्यूवर आणि त्याच्या सभोवतालच्या रहस्यावर आधारित होता.[६४]
भूत झाल्याच्या चर्चा
[संपादन]दिव्याचा मृत्यू कसा झाला याबाबत आजही एक गूढ कायम आहे. काहींनी दिव्याने आत्महत्या केल्याचे सांगितले, तर काहींनी हा एक अपघात असल्याचे म्हणले. एवढेच नाही तर तिचा पती साजिद नाडियादवालाही संशयाच्या भोवऱ्यात राहिला. पण दिव्या छतावरून कशी पडली, तिचा मृत्यू आत्महत्या, खून की केवळ अपघात, ही बाब अजूनही गूढच आहे.[६५]
लग्नाच्या एका वर्षातच दिव्या भारतीचा मृत्यू झाला आणि दिव्याच्या मृत्यूने अनेक गुपिते मागे सोडली. दिव्या भारती तिच्या मृत्यूनंतर तिच्या आईला म्हणजे मिता भारतीला आपल्या अस्तित्वाची जाणीव करून देत राहिली. तिच्या आकस्मिक मृत्यूनंतर दिव्या भारती आईच्या स्वप्नात यायची.[६६] मिता भारती ने सांगितले होते की ज्या दिवशी त्याला लवकर उठायचे होते त्या दिवशी दिव्या त्यांना स्वप्नात उठवायची.[६५]
दिव्या भारती पती साजिदच्या दुसऱ्या बायकोच्या स्वप्नात देखील यायची. साजिदची दुसरी पत्नी वर्धा हिच्याही स्वप्नात दिव्या भारती यायची असे म्हणतात. वर्धा ही पत्रकार होती आणि त्यावेळी ती दिव्या भारतीच्या मृत्यूवर स्टोरी करत होती. या संदर्भात ती अनेकदा दिव्यांचा पती साजिद नाडियादवालाला भेटत असे. हळूहळू ही भेट मैत्रीतून प्रेमात झाली आणि मग साजिदने वर्ध्याशी लग्न केले. यानंतर दिव्या वारंवार वर्धेच्या स्वप्नात येऊ लागल्या.[६६] मात्र, साजिद आणि वर्धाच्या लग्नाला सहा वर्षानंतर दिव्याला स्वप्नात येणे बंद झाले.[६५]
लाडला चित्रपटाच्या सेटवर एकच खळबळ उडाली होती. श्रीदेवी आणि दिव्या भारतीला पहिल्यांदा अनिल कपूरच्या 'लाडला' चित्रपटात कास्ट करण्यात आले होते. या चित्रपटाचे जवळपास ८० टक्के चित्रीकरण पूर्ण झाले होते. मात्र, दिव्याच्या आकस्मिक निधनानंतर श्रीदेवीला दिव्या भारतीच्या जागी घेण्यात आले होते. सहा महिन्यांनंतर चित्रपटाचे शूटिंग पुन्हा सुरू झाले, तेव्हा सेटवर विचित्र घटना घडू लागल्या. श्रीदेवी पुन्हा पुन्हा त्याच डायलॉगवर अडकायची, जिथे दिव्या भारती अडकायची. श्रीदेवी, रवीना टंडन आणिशक्ती कपूर याची भीती वाटते. यानंतर शक्ती कपूर यांनी सुचवले की, सर्वांनी आधी गायत्री मंत्राचा जप करावा. सर्वांनी तेच केले आणि थोडेसे पूजन करून ते दृश्य पूर्ण केले.[६५][६६]
दिव्या भारतीच्या मृत्यूनंतर तिचे 'रंग' आणि 'शतरंज' हे चित्रपट प्रदर्शित झाले. या चित्रपटात त्याची को-स्टार आयशा जुल्का हिने एका मुलाखतीत दिव्याच्या मृत्यूनंतरचा एक विचित्र किस्सा सांगितला. काही महिन्यांनंतर सर्वजण 'रंग' चित्रपटाची ट्रायल पाहण्यासाठी फिल्मसिटीत गेले, तेव्हा दिव्या भारतीचा सीन पडद्यावर येताच अचानक पडदा पडला. त्यावेळी या विचित्र घटनेने सगळेच घाबरले होते.[६५][६७]
चित्रपट संचिका
[संपादन]प्रदर्शित चित्रपट
[संपादन]| वर्ष | Film[a] | भूमिका | भाषा | नोंद | संदर्भ |
|---|---|---|---|---|---|
| १९९० | निला पेन्ना | सुरीया | तमिळ | पदार्पण | [१६] |
| बोब्बिली राजा | राणी | तेलुगू | नामांकन— फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेत्री पुरस्कार - तेलुगू | [१४] [८] | |
| १९९१ | असेंम्बली रावडी | पूजा/ज्योती[b] | तेलुगू | [६८] | |
| रावडी अल्लुडू | रेखा | तेलुगू | [६८] | ||
| ना आलेना स्वर्गम | ललिता | तेलुगू | [६९] | ||
| १९९२ | विश्वात्मा | कुसून | हिंदी | [७०] | |
| दिल का क्या कसूर | सीमा/शालिनी सक्सेना (शालू)[b] |
हिंदी | [७१] [७२] | ||
| धर्म क्षेत्रम | मैथिली | तेलुगू | [७३] | ||
| शोला और शबनम | दिव्या थापा | हिंदी | [७४] [७५] | ||
| जान से प्यारा | शर्मिला | हिंदी | [७६] | ||
| चित्तेम्मा मोगुडू | चित्तेम्मा (चित्ती)[b] |
तेलुगू | नामांकन - फिल्मफेअर सर्वोत्तम अभिनेत्री पुरस्कार - तेलुगू | [६८] | |
| दिवाना | काजल/सोनू[b] | हिंदी | विजेता — सर्वोत्तम पदार्पण अभिनेत्री | [७७] [७८] [७९] | |
| बलवान | दीपा | हिंदी | [८०] | ||
| दिल ही तो है | भारती | हिंदी | [८१] | ||
| दुष्मन जमाना | सीमा | हिंदी | [८२] | ||
| गीत | नेहा | हिंदी | [८३] | ||
| दिल आशना है | लैला/सीतारा[b] | हिंदी | [८४] | ||
| १९९३ | क्षत्रिय | तन्वी सिंग (तनु)[b] | हिंदी | अंतिम चित्रपट | [८५] |
| थोली मुड्डू | दिव्या | तेलुगू | मृत्यूपश्चात प्रदर्शित, अंशात्मक भूमिका - रंभा अभिनेत्री | [८६] | |
| रंग | काजल मल्होत्रा | हिंदी | मृत्यूपश्चात प्रदर्शित | [८७] | |
| शातरंज | रेणू | हिंदी | मृत्यूपश्चात प्रदर्शित | [४३] |
अपूर्ण चित्रपट
[संपादन]| वर्ष | चित्रपट[c] | भूमिका | सहकलाकार | भाषा | नोंद | संदर्भ |
|---|---|---|---|---|---|---|
| १९९३ | चाल पे चाल | – | जॅकी श्रॉफ | हिंदी | कायम बंद | [८८] |
| चिंतामणी | चिंतामणी | – | तेलुगू | कायम बंद | [८९] | |
| १९९४ | लाडला | शीतल जेटली | अनिल कपूर | हिंदी | श्रीदेवीला घेऊन पुनर्निर्मिती | [९०] [९१] |
| बजरंग | – | सनी देओल | हिंदी | कायम बंद | [८८] | |
| कन्यादान | – | ऋषी कपूर | हिंदी | कायम बंद | [८८] | |
| परिणम | – | अक्षय कुमार | हिंदी | कायम बंद | [८८] | |
| मोहरा | रोमा सिंग | हिंदी | रविना टंडनला घेऊन पुनर्निर्मित | [९०] | ||
| दिलवाले | स्वप्ना | अजय देवगण | हिंदी | [३] | ||
| विजयपथ | मोहिनी | हिंदी | तब्बूला घेऊन पुनर्निर्मित | [३९] | ||
| १९९५ | आंदोलन | गुड्डी | गोविंदा | हिंदी | ममता कुलकर्णीला घेऊन पुनर्निर्मित | [३९] |
| कर्तव्य | काजल | संजय कपूर | हिंदी | जुही चावलाला घेऊन पुनर्निर्मित | [९०] | |
| दो कदम | – | सलमान खान | हिंदी | कायम बंद | [३] | |
| हलचल | शर्मिली | अजय देवगण | हिंदी | काजोलला घेऊन पुनर्निर्मित | [९०] | |
| अंगरक्षक | प्रियंका | सनी देओल | हिंदी | पूजा भटला घेऊन पुनर्निर्मित | [८८] |
पुरस्कार आणि नामांकने
[संपादन]| वर्ष | पुरस्कार | वर्ग | Work | परिणाम |
|---|---|---|---|---|
| १९९१ | फिल्मफेर पुरस्कार दक्षिण | सर्वोत्तम अभिनेत्रीचा फिल्मफेर पुरस्कार (तेलुगू) | बोब्बिली राजा | नामांकन |
| १९९३ | नंदी पुरस्कार | नंदी विशेष परीक्षक पुरस्कार | चित्तेमा मोगुडू | विजयी[९२] |
| फिल्मफेर पुरस्कार दक्षिण | सर्वोत्तम अभिनेत्रीचा फिल्मफेर पुरस्कार (तेलुगू) | नामांकन | ||
| फिल्मफेर पुरस्कार | फिल्मफेर सर्वोत्तम महिला पदार्पण पुरस्कार | दीवाना | विजयी |
संदर्भ
[संपादन]- ^ Boxofficeindia.com. "Top Actress". 17 October 2013 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
- ^ a b Admin (19 February 2020). "Highest Paid Bollywood Actresses in 90's". Monthlyfeeds. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d Mishra, Nivedita (5 April 2020). "Actor Divya Bharti died at nineteen: 27 years later, her untimely death remains a mystery to many". Hindustan Times. HT Media Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Mishra, Aastha (18 June 2018). "उस रात, मौत के चंद घंटों पहले क्या हुआ था दिव्या भारती के साथ!" [That Night, What Happened With Divya Bharti A Few Hours Before Her Death]. Amar Ujala (हिंदी भाषेत). Amar Ujala Limited. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Saari, Anil; Caṭṭopādhyāẏa, Pārtha (2009). Hindi Cinema: An Insider's View. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-569584-7. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Press Trust Of India (9 August 2013). "Divya Bharti's cousin Kainaat Arora to make Bollywood debut with Grand Masti". New Delhi: NDTV Movies. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 3 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "DIVYA BHARTI". Getagoz. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Divya Bharti's 46th birth anniversary: Popular Telugu films of the bubbly actress who died tragically young". Entertainment Times. द टाइम्स ऑफ इंडिया. The Times Group. 25 February 2020. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 16 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Bollywood mysteries that remain unsolved even today". Entertainment Times. द टाइम्स ऑफ इंडिया. The Times Group. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 16 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ FPJ Web Desk (18 February 2016). "4 Bollywood beauties unsolved death mysteries". The Free Press Journal. Indian National Press. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Mohamed, Khalid (25 February 2020). "After 26 Years, Divya Bharti's Death Still Remains a Mystery". The Quint. Quintillion Media Pvt Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Yadav, Vidushi (5 April 2019). "On Her Death Anniversary, Remember Divya Bharti & 4 Other Actresses Who Suffered A Tragic Death". Koimoi. Contests2win.com India Private Limited. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ MERE PIX (31 December 2013). "Remembering Actress Divya Bharti – Rare Photos & Videos". Mere Pix. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 27 September 2015 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Bobbili Raja". Entertainment Times. द टाइम्स ऑफ इंडिया. The Times Group. 30 July 2018. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Krishna, Murali (8 May 2021). "Jungle reels". द इंडियन एक्सप्रेस. 13 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 10 November 2021 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Nila Pennae". द इंडियन एक्सप्रेस. p. 7. 8 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 8 August 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Hits and flops of Chiranjeevi". 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Birthday Special! Mohan Babu: Blockbuster films the veteran actor produced and starred in". Entertainment Times. द टाइम्स ऑफ इंडिया. Bennett, Coleman & Co. Ltd. 19 March 2019. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Outlook". Hathway Investments Pvt Ltd. 4 August 2003. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Divya Bharati: Superbharat". Filmfare. December 1991. p. 1. 19 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 18 February 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Remembering Divya Bharti on her 25th death anniversary: The Bollywood diva who died too soon". India TV. Independent News Services Private Ltd. 5 April 2018. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Bhandari, Kabir Singh (24 January 2018). "Even Gulshan Grover didn't know that 'Saat Samundar Paar' is lifted from this English song". Hindustan Times. HT Media Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Medhi, Indrani (5 April 2019). "The Indelible Divya Bharti". The Sentinel (Guwahati). Omega Printers & Publishers Pvt. Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Dil Ka Kya Kasoor". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Shatranj". India Today. 19 (1–6). India: Thomson Living Media India Limited. 1994. 28 July 2012 रोजी पाहिले.
- ^ "Divya Bharti Biography". Filmy Beat. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Shola Aur Shabnam - Official Trailer". Entertainment Times. Times of India. The Times Group. 20 April 2018. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Govinda on feud with David Dhawan: Not the same person I used to know, think he is under somebody's influence". Firstpost. Network 18. 31 July 2019. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Mohamed, Khalid (25 February 2020). "After 26 Years, Divya Bharti's Death Still Remains a Mystery". Quint. Gaurav Mercantiles Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 13 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Wagh, Nikita (5 April 2020). "Divya Bharti: Remembering the Deewana actress through candid pictures". Mid Day. Mid Day Infomedia Limited. Jagran Prakashan Limited. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 13 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Bhattacharya, Roshmila (July 2, 2021). "Moments & Memories: Divya Bharti, the girl who went away too soon". Free Press Journal. 11 July 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 11 July 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Jaan Se Pyara (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Gupta, Rachit (15 December 2014). "Know your actor: Divya Bharti". Filmfare. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Suniel Shetty: When I started my career people called me wooden". Entertainment Times. Bennett, Coleman & Co. Ltd. द टाइम्स ऑफ इंडिया. 17 March 2017. 19 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Paikat, Anita (23 October 2017). "25 years of Dil Aashna Hai: Revisiting Hema Malini's film directorial debut". Cinestan. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 13 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "CHITTEMMA MOGUDU". Cinestaan. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Kshatriya". Entertainment Times. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Gupta, Rachit (7 June 2013). "Flashback Friday: Forever young - Divya Bharti". Filmfare.com. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ a b c Anjali Muthanna (4 December 2013). "What happens to incomplete films when actors die? - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Divya Bharti's tragic death in 1993 led to an estimated loss of Rs. 2 crore for Bollywood". Bollywood Hungama News Network. Bollywood Hungama. 10 April 2018. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Divya Bharti: Death remains unsolved mystery". Jagran (हिंदी भाषेत). 25 February 2013. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Rang Cast & Crew". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 September 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Shatranj Cast & Crew". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Medhi, Indrani (9 April 2019). "The Indelible Divya Bharti". The Sentinel. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ virodai, Yashodhara (13 September 2017). "दिव्या भारती के मौत की असली वजह" [The Real Reason behind Divya Bharti's Death]. NewsTrend (हिंदी भाषेत). 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 March 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b Bhattacharya, Roshmila (24 April 2011). "Too young to die". Hindustan Times. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "PHOTOS: Who killed Divya Bharti ?". Sahara Samay. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Bollywood mysteries that remain unsolved even today". Times of India. Times of India. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 March 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Singh, Ashish (20 December 2019). "इन 6 एक्ट्रेसेस ने छिपाकर रखी थी अपनी शादी की खबर" [These 6 Actresses Had Kept Secret The News Of Their Marriage]. NewsTrend (हिंदी भाषेत). 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 March 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Looking at stars who died young". Rediff. 26 December 2011. 26 August 2012 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 27 December 2011 रोजी पाहिले.
- ^ Khushwaha, Preeti (25 Feb 2019). "Happy Birthday Divya Bharti". Rajasthan Patrika (हिंदी भाषेत). Rajasthan Patrika Pvt. Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Mishra, Nivedita (5 April 2020). "Actor Divya Bharti died at nineteen: 27 years later, her untimely death remains a mystery to many". Hindustan Times. HT Media Ltd. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Farhana (5 April 2016). "Remembering Divya Bharti". Filmfare.com. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 14 June 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Divya Bharti: 6 Lesser known facts about the 'Deewana' actress on her 46th birth anniversary". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2020-02-25. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2020-12-11 रोजी पाहिले.
- ^ "Remembering Divya Bharti". filmfare.com (इंग्रजी भाषेत). 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-20 रोजी पाहिले.
- ^ "Shah Rukh Khan about Late Divya Bharti". YouTube. 19 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Actor Suniel Shetty Opens up About His first Co-star Divya Bharti!". Instagram.
- ^ An Exclusive Interview with Divya's Mother in STAR ANANDA, 5th April, 2012 (Bengali) (इंग्रजी भाषेत), 19 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित, 2021-06-20 रोजी पाहिले
- ^ "Guddu Dhanoa and Chunky Pandey speak about Beloved Divya". YouTube. 19 August 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 20 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "REMINISCENCES" (इंग्रजी भाषेत). 24 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-20 रोजी पाहिले.
- ^ "Archana Puran Singh shares throwback pic with Karisma Kapoor and Divya Bharti". News Track (English भाषेत). 2020-05-11. 24 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-20 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ^ "Varun Dhawan recalls childhood memory when Divya Bharti made omelette for him". The Indian Wire (इंग्रजी भाषेत). 2019-10-26. 24 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-20 रोजी पाहिले.
- ^ "Nobody wants to be this thin: Anushka". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2013-01-20. 24 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-20 रोजी पाहिले.
- ^ "Dev Anand to crack Divya Bharati case in 'Chargesheet'". India today. Living Media India Limited. 12 September 2011. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 22 May 2020 रोजी पाहिले.साचा:Subscription needed
- ^ a b c d e "Divya Bharti Death Mystery: मरने के बाद भी अपने होने का एहसास कराती रहीं दिव्या भारती!". lokmatnews.in (हिंदी भाषेत). 2022-02-11 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
- ^ a b c "दिव्या भारती की मौत के बाद होने लगी थी अजीब घटनाएं, लाडला' के सेट पर श्रीदेवी संग घटी ऐसी घटना..डर गए थे लोग". patrika.com. 2021-05-18 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित.
- ^ "दिव्या भारती की मौत के बाद फिल्म स्क्रीनिंग के दौरान घटी थी अजीब घटना, डर से सहम गए थे लोग". अमर उजाला. 2019-04-05 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. ११ फेब्रुवारी २०२२ रोजी पाहिले.
- ^ a b c "DIVYA BHARTI MOVIES". Entertainment Times. The Times Group. 16 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Naa Ille Naa Swargam (1991)". JioCinema. 16 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Vishwatma (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Dil Ka Kya Kasoor (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Verma, Sukanya (22 June 2020). "Dying young in Bollywood". Rediff. 2020-07-28 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2021-10-19 रोजी पाहिले.
- ^ "Dharma Kshetram (1992) Movie". JioCinema. 16 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 15 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Shola Aur Shabnam (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Verma, Sukanya (31 May 2002). "David Dhawan's secret mantra". Rediff. 24 January 2022 रोजी पाहिले.
- ^ "Jaan Se Pyara (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Deewana (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Know your actor: Divya Bharti". Filmfare (इंग्रजी भाषेत). 24 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2021-06-16 रोजी पाहिले.
- ^ "Face of the Year Award (1989-1994)". Official Listings, Indiatimes. 13 July 2011 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 8 May 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "Balwaan (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Dil Hi To Hai (1993)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Dushman Zamana (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Geet (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Dil Aashna Hai (1992)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Kshatriya (1993)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Due to the sudden demise of heroine Divya Bharathi, a few scenes pending for her last Telugu film "Toli Muddu" starring Prashant were shot on heroine Rambha in long shots, which can be noticed when keenly observed". Telugu Filmnagar. 25 June 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Rang (1993)". Bollywood Hungama. 9 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 25 October 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e "MOVIES" (इंग्रजी भाषेत). 2022-01-20 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-01-20 रोजी पाहिले.
- ^ "DIVYA BHARTI". indianfilmhistory.com (इंग्रजी भाषेत). 2022-02-11 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2022-01-20 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d "'Laadla', 'Mohra', 'Hulchul': Bollywood hits that would have starred Divya Bharti". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2021-02-25. 25 February 2021 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 2022-01-20 रोजी पाहिले.
- ^ Narayan, Hari (2018-02-25). "Sridevi: a picture of divine grace". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). ISSN 0971-751X. 26 October 2020 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-01-20 रोजी पाहिले.
- ^ "నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)" [A series of Nandi Award Winners (1964–2008)] (PDF) (Telugu भाषेत). Information & Public Relations of Andhra Pradesh. 21 August 2020 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
नोंदी
[संपादन]बाह्य दुवे
[संपादन]- इंटरनेट मूव्ही डेटाबेस वरील दिव्या भारती चे पान (इंग्लिश मजकूर)
- अधिकृत संकेतस्थळ Archived 2022-03-09 at the Wayback Machine.