नागरकर्नूल जिल्हा
| नागरकर्नूल जिल्हा నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా(तेलुगु) | |
| तेलंगणा राज्यातील जिल्हा | |
.svg) | |
| देश |  भारत
|
| राज्य | तेलंगणा |
| मुख्यालय | नागरकर्नूल |
| मंडळ | २० |
| क्षेत्रफळ | |
| - एकूण | ६,९२४ चौरस किमी (२,६७३ चौ. मैल) |
| भाषा | |
| - अधिकृत भाषा | तेलुगु |
| लोकसंख्या | |
| -एकूण | ८,६१,७६६ (२०११) |
| -लोकसंख्या घनता | १३२ प्रति चौरस किमी (३४० /चौ. मैल) |
| -शहरी लोकसंख्या | १०.१९% |
| -साक्षरता दर | ५४.३८% |
| -लिंग गुणोत्तर | १०००/९६८ ♂/♀ |
| प्रशासन | |
| -लोकसभा मतदारसंघ | नागरकर्नूल |
| -विधानसभा मतदारसंघ | १.नागरकर्नूल, २.अच्चमपेट, ३. कोल्लापूर, ४.कल्वकुर्ति |
| वाहन नोंदणी | TS-31[१] |
| संकेतस्थळ | |
नागरकर्नूल जिल्हा हा भारताच्या तेलंगणा राज्यातील राज्यातील जिल्हा आहे. नागरकर्नूल येथे ह्या जिल्ह्याचे प्रशासकीय मुख्यालय आहे.नागरकर्नूल हा तेलंगणा राज्यात ११ ऑक्टोबर २०१६ रोजी तयार केलेला नवीन जिल्हा आहे, तो पूर्वी महबूबनगर जिल्ह्याचा भाग होता.
नगरकुर्नूलचा इतिहास ५०० वर्षांहून अधिक जुना आहे. कथेची एक आवृत्ती सांगते की नागरकुर्नूलचे नाव नागना आणि कंदना या राजांच्या नावावरून ठेवण्यात आले होते, जे सध्याच्या नागरकुर्नूल आणि आसपासच्या प्रदेशावर राज्य करत होते. नागरकुर्नूलच्या आग्नेयेस सुमारे १ किमी अंतरावर नागनूल (ज्याला नागानाचे नाव देण्यात आले) हे गाव अजूनही अस्तित्वात आहे.
सुमारे ११० किंवा १२० वर्षांपूर्वी, नागरकुर्नूल हे बहुतेक दक्षिण तेलंगण प्रदेशासाठी वाहतुकीचे मुख्य जंक्शन आणि जिल्हा मुख्यालय होते. या भागात प्रवास करणारे शेतकरी त्यांच्या गाड्यांसाठी कंडेना (ग्रीस-वंगण) विकत घेत असत. ही कथा सांगते की या शहराचे नाव कंदनूल या नावावरून आले आहे, ज्याचा अर्थ "कंडेना विकणारा", जे शेवटी कुर्नूल आणि नंतर नागरकुर्नूल झाले.[२]
भूगोल
[संपादन]
नागरकर्नूल जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ ६,९२४ चौरस किलोमीटर (२,६७३ चौरस मैल) आहे. जिल्ह्याच्या सीमा नलगोंडा, रंगारेड्डी, महबूबनगर, वनपर्ति जिल्ह्यांसह आणि आंध्र प्रदेश राज्याच्या सीमेसह कुर्नुल, गुंटुरआणि प्रकाशम जिल्ह्यांसह आहेत. हे मध्य दख्खनच्या पठारावर आणि ग्रॅनाइट खडक आणि टेकडीच्या रचनांच्या नल्लमल्ला टेकड्यांच्या उत्तरेकडील भागात वसलेले आहे. कृष्णा नदी जिल्ह्याच्या दक्षिण सीमेवरून वाहते
लोकसंख्या
[संपादन]२०११ च्या भारताच्या जनगणनेनुसार, सध्याच्या नागरकर्नूल जिल्ह्याची लोकसंख्या ८,६१,७६६ आहे, लिंग गुणोत्तर हे १००० पुरुषमागे ९६८ स्त्रिया आहेत. साक्षरता दर ५४.३८% आहे. जिल्ह्यात एकूण लोकसंख्येच्या १०.१९% लोक शहरी भागात राहतात.
नागरकर्नूल जिल्ह्या मध्ये २० मंडळे आहेत: नागरकर्नूल, कोल्लापूर, कल्वकुर्ति आणि अच्चमपेट ही चार महसूल विभाग आहेत.[३]
| अनुक्रम | नागरकर्नूल महसूल विभाग | अनुक्रम | कोल्लापूर महसूल विभाग | अनुक्रम | कल्वकुर्ति महसूल विभाग | अनुक्रम | अच्चमपेट महसूल विभाग |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| १ | नागरकर्नूल | ७ | कोल्लापूर | १० | कल्वकुर्ति | १५ | पदरा |
| २ | बिजनेपल्ली | ८ | पेंटलवेल्ली | ११ | वेलदंडा | १६ | लिंगाल |
| ३ | तांडूर | ९ | कोडैर | १२ | वंगूर | १७ | बलमूर |
| ४ | तिम्माजीपेट | १३ | चारकोंडा | १८ | उप्पुनुंतला | ||
| ५ | तेल्कपल्ली | १४ | उरकों | १९ | अच्चमपेट | ||
| ६ | पेद्दकोतपल्ली | २० | अमराबाद |
हे सुद्धा पहा
[संपादन]बाह्य दुवे
[संपादन]
संदर्भ
[संपादन]- ^ https://timesalert.com/telangana-new-districts-list/21462/
- ^ "About District | Nagarkurnool District,Telangana | India" (इंग्रजी भाषेत). 2022-01-30 रोजी पाहिले.
- ^ "REVENUE DIVISIONS | Nagarkurnool District,Telangana | India" (इंग्रजी भाषेत). 2022-01-30 रोजी पाहिले.
आदिलाबाद
• करीमनगर • कामारेड्डी • कुमुरम भीम आसिफाबाद • खम्मम • जगित्याल • जनगांव • जयशंकर भूपालपल्ली • जोगुलांबा गदवाल • नलगोंडा • नागरकर्नूल • नारायणपेट • निजामाबाद • निर्मल • पेद्दपल्ली • भद्राद्री कोठगुडम • मंचिर्याल • महबूबनगर • महबूबाबाद • मुलुगु • मेडचल-मलकाजगिरी • मेदक • यदाद्रि भुवनगिरी • रंगारेड्डी • राजन्ना सिरिसिल्ला • वनपर्ति • वरंगल • विकाराबाद • संगारेड्डी • सिद्दिपेट • सूर्यापेट • हनमकोंडा • हैद्राबाद |  | |