गिर राष्ट्रीय उद्यान

गीर अभयारण्य
गीर राष्ट्रीय उद्यान
आययुसीएन वर्ग २ (राष्ट्रीय उद्यान)
गीर अभयारण्यातील आशियाई सिंहांचे कुटुंब
ठिकाण	जुनागढ जिल्हा, गीर सोमनाथ जिल्हा आणि अमरेली जिल्हा, गुजरात, भारत
जवळचे शहर	वेरावल
स्थापना	१९६५
अभ्यागत	६०,१४८ (२००४ साली)
नियामक मंडळ	वन विभाग, गुजरात

गीर वन राष्ट्रीय उद्यान आणि वन्यजीव अभयारण्य , यांना सासण गीर म्हणून ओळखले जाते. हे भारताच्या, गुजरात राज्यामधल्या तलाला तालुक्यातील वन आणि वन्यजीव अभयारण्य आहे. हे ठिकाण सोमनाथ मंदिराच्या ईशान्येला ४३ किलोमीटरवर, जुनागढपासून ६५ किमीवर व अमरेलीच्या नैर्ऋत्येला ६० किमी अंतरावर आहे. हे काठेवाड-गीर या वाळवंटी जंगलांचा भाग आहे. ह्या जंगलाला १९९५ साली अभयारण्याचा दर्जा मिळाला. ह्याचे क्षेत्रफळ सुमारे १४१२ चौरस किमी असून, पैकी २५८ चौरस किमी पूर्णतः राष्ट्रीय उद्यान व १,१५३ चौ. किमी वन्यजीव अभयारण्य म्हणून संरक्षित आहे.

१९व्या शतकातल्या भारतातील संस्थानी राजवटीत, जुनागडच्या नबाबांकडून ब्रिटिश उपनिमनांना (???) शिकारीसाठी या जंगलात आमंत्रित केले जात असे. १९व्या शतकाच्या शेवटी भारतातला केवळ सुमारे एक डझन आशियाई सिंहच शिल्लक राहिले. हे सर्व गीर जंगलामध्ये होते. आज (2022 साली) जिथे आशियाई सिंह जन्माला येतात असे गीर हे आशियातील एकमेव क्षेत्र आहे ते आशियाच्या सर्वात संरक्षित प्रजातींमुळे हे एक महत्त्वाचे संरक्षित क्षेत्र मानले जाते. सरकारच्या वन विभागाचे, वन्यजीवांचे कार्यकर्ते आणि स्वयंसेवी संस्था यांच्या प्रयत्नांमुळे वेगवेगळ्या वनस्पतींच्या आणि प्राण्यांच्या संगराच्या संरक्षणाखाली असलेले गीर हे पर्यावरणासाठीचे संरक्षित क्षेत्र आहे. (पुढील मजकूर असंबद्ध, अर्थशून्या, अर्थहीन आणि निरर्थक आहे) : तथापि, गिर्यारो येथे शेर लोकसंख्येत मोठ्या प्रमाणावर घट झाल्यामुळे ब्रिटिश व्हिक्टरने त्यांचे लक्ष आशियातील सिंहावर आणून दिले. हे अभयारण्य गुजरातच्या पर्यावरणीय संसाधनांचे रत्न आहे. त्यांचे पुत्र, नवाब मोहम्मद म्हटत खान तिसरे  नंतर शेफ संरक्षण ज्याच्या लोकसंख्या ट्रॉफी शिकार साठी वध करून फक्त 20 plummeted करण्यात मदत. 14 व्या एशियाटिक शेर जनगणना 2015 हे 2015 मध्ये आयोजित करण्यात आली होती. 2015 मध्ये, लोकसंख्या 523 (2010 मध्ये मागील जनगणनांच्या तुलनेत 27% वाढली) आहे. 2010 मध्ये 411 आणि 2005 मध्ये 35 9 एवढी लोकसंख्या होती. जुनागड जिल्ह्यात सिंघांची संख्या 268, गिर सोमनाथ जिल्ह्यात 44, अमरेली जिल्ह्यामध्ये 174, भवगार जिल्हा 37 इतकी आहे. 201 महिला आणि 213 तरुण / शावक

सामग्री (असंबद्ध मजकूर)

• 1भूगोल
  • 1.1पाणी साठवण
  • 1.2फ्लोरा
• 2वन्यजीव
  • 2.1आशियाई सिंह आवास, वितरण आणि लोकसंख्या
  • 2.2शेर प्रजनन कार्यक्रम आणि शेर-मोजणी
  • 2.3गीरर इंटरप्रिटेशन झोन, देवालय
• 3हे सुद्धा पहा
• 4संदर्भ
• 5बाह्य दुवे

भूगोल

गीर राष्ट्रीय उद्यान आणि गीर अभयारण्य.

पाणी साठ्या (??)

जलाशय एक पॅनोरामा धरणातील सात प्रमुख बारमाही नद्या हिरण , शेतूंजी , दातार्डा , शिंगोडा , मचुंद्री , गोदावरी आणि रावळ आहेत . या भागातील चार जलाशये चार धरणे आहेत, हिरण, मचुंद्री, रावळ आणि शिंगोडा नद्यांवरील प्रत्येक एक, या भागात सर्वात मोठा जलाशय आहे, कमलेश्वर धरणात ' गिरांची जीवनरेखा' म्हणून ओळखली जाते. हे 21 ° 08'08 "N 70 ° 47'48" E येथे स्थित (नदी स्थित कशी असेल?)आहे.

पीक (?) उन्हाळ्यात, सुमारे 300 पाण्याच्या पाण्याच्या ठिकाणी जंगली जनावरांसाठीचे पृष्ठभाग (?) उपलब्ध आहे. खराब पर्जन्यमानानंतर क्षेत्रावर दुष्काळ पडतो तेव्हा यातील बहुतेक ठिकाणी पृष्ठभागावरील पाणी उपलब्ध नाही आणि पाण्याची कमतरता गंभीर समस्या (प्रामुख्याने अभयारण्यच्या पूर्व भागात) होते. पीक उन्हाळ्यात पाणी उपलब्धतेची खात्री करणे हे वन विभागाच्या कर्मचा-यांमधील (!) प्रमुख काम आहे. ^{[ उद्धरण वतने ]}

फ्लोरा

जंगल पॅनोरामा

सागवान झाडं

1 9 55 मध्ये समटापौ आणि रायझाडा येथून गिर जंगचा 400हून अधिक प्रजातींचा अभ्यास करण्यात आला. बडोद्याच्या एमएस युनिव्हर्सिटी ऑफ बोरोनी डिपार्टमेंटने या अहवालात आपल्या सर्वेक्षणानुसार ही संख्या 507 करण्यात आली आहे. 1 9 64 मध्ये जंगलाचा वर्गीकरण विजेता आणि सेठानुसार , गिर जंगला "5 ए / सी -1 ए-कोरडे साग वृक्ष" वर्गीकरणात येतो. सागळी कोरडी पडणारा प्रजातीसह मिसळून येते. निकृष्ट दर्जा (डी.एस.) उप-प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:

1. 5 / डी.एस. 1-कोरडा पर्णपाती वाळवंटाचा झरे आणि
2. 5 / डीएस 1-वाळवंट सवाना जंगले (स्थानिक रूप "व्हिडीस" म्हणून ओळखले जाते). हे पश्चिम भारतातील सर्वांत मोठे शुष्क कोरिऑनडस जंगल आहे. गिर जंगला राष्ट्रीय उद्यान

सागणाचा बनलेला भाग प्रामुख्याने जंगलाच्या पूर्वेकडील भागामध्ये असतो, जे एकूण क्षेत्रफळापैकी अर्धे भाग आहेत. बाभूळची अनेक प्रजाती आढळतात. येथे बियर, जामुन, बबूल (बाभूळ), जंगलातील ज्योत, झीझफस, तेंदु आणि धक आढळतात. तसेच कर्णे, उमलो, अमी, सरस, कलाम, चाळ, आणि कधीकधी वड किंवा वृक्षाचे वृक्ष आढळतात. या ब्रॉडलाफ ट्रीज प्रदेशामध्ये छानछाप आणि आर्द्रतायुक्त सामग्री प्रदान करतात. वृक्षारोपण कार्यक्रमाचा एक भाग म्हणून कैसुरीना आणि छोट्या छोट्या गाईरचीतटबंदीच्या दिशेने लागवड करण्यात आली आहे.

जंगल एक महत्त्वपूर्ण जैविक संशोधन क्षेत्र आहे ज्यात वैज्ञानिक , शैक्षणिक, सौंदर्याचा आणि मनोरंजक मूल्यांचा समावेश आहे. हे दरवर्षी सुमारे 5 दशलक्ष किलोग्रॅम हिरव्या गवत पुरविते, ज्याची किंमत सुमारे अंदाजे आहे. 500 दशलक्ष (यूएस $ 10 दशलक्ष). जंगलात दरवर्षी सुमारे 123,000 मेट्रीक टन ईंधन लाकूड उपलब्ध आहे.

वन्यजीव

मगर मगर

भारतीय बिबट्या

स्ट्रीप हाइना

गारांच्या 2,375 प्रकारच्या प्राणिजन्य प्रजातींची संख्या अशी आहे की सुमारे 38 प्रजाती सस्तन प्राणी , सुमारे 300 प्रजाती पक्षी, 37 प्रजाती सरीसृप आणि 2,000 पेक्षा जास्त प्रजातीच्या किडे.

मांसाहारी समूह मुख्यत्वे आशियायी सिंह , भारतीय चित्ता , भारतीय कोबरा , जंगली मांजर , स्ट्रीप हनी , गोल्डन शिंगण्ट ,  भारतीय आणि रग्बी माग्जेज , आणि मधू बिल्ला यांचा समावेश आहे . वाळवंट मांजरी आणि बुरसटलेल्या मांजरी येतात पण क्वचितच दिसतात.  

गारचे मुख्य शेवंती चिली , नीलगाय , सांबर , चार शिंगे एनलिल , चिंचारा आणि वन्य डुक्कर आहेत . आसपासच्या क्षेत्रातील ब्लॅकबक्स कधीकधी अभयारण्य मध्ये दिसतात.

लहान सस्तन प्राण्यांपैकी, साळस आणि ससा सामान्य असतो, परंतु पांगोलिन दुर्मिळ आहे. सरीसृपांकडे मगर मगरमधुन दर्शविले जाते,   काचेचे आणि मॉनिटर गलग्रड ज्या अभयारण्य पाण्याच्या शरीरात राहतात. साप बुश आणि जंगलात आढळतात. प्रवाहाच्या बंकरांवर पायथॉन दिसतात गिरेचा वापर गुजरात राज्य वनविभागाद्वारे 1 9 77 साली भारतीय मगर संवर्धन प्रकल्पाची स्थापना करण्यात आला आणि त्याने सुमारे 1000 माश मगरबंद केळेश्वर येथे लेक आणि गार परिसरातील इतर छोट्या छोट्या झुडुपातील पाणी सोडले.

अफाइ बहुसंख्य लोकसंख्येत 300 पेक्षा जास्त प्रजाती पक्षी आहेत, त्यातील बहुतांश रहिवासी आहेत. पक्ष्यांच्या स्कॅव्हेंजर गटामध्ये 6 गिधाडे असणाऱ्या प्रजाती आहेत. गारांच्या ठराविक प्रजातींमध्ये crested सर्प ईगल , लुप्तप्रायBonelliच्या गरुड , crested हॉक-गरुड , तपकिरी मासे घुबड , भारतीय गरुड उल्लू , रॉक बुश-लाव पक्षी , भारतीय फिकट पिवळा , तपकिरी-आच्छादित पायघोळ , काळा डोक्याचा oriole , crested झाडविस्तार आणि भारतीय पिटा 2001च्या शेवटच्या जनगणनेतून भारतीय राखाडी कमानी सापडली नाहीत.

एशियाटिक शेर वस्ती, वितरण आणि लोकसंख्या

एक एशियाटिक सिंह एशियाटिक शेरच्या निवास कोरडे खुजा जमीन आणि उघडा नियमितपणे पाने गळणारा वन आहे. हे सिंह एकदा उत्तर आफ्रिका, दक्षिण-पश्चिम आशिया आणि उत्तर ग्रीसमध्ये सापडले होते. 2010 मध्ये 411 होते त्या सिंहांच्या संख्येत वाढ झाली आहे 2015 मध्ये ते 523 पर्यंत वाढले आणि हे सर्व गिर जंगला राष्ट्रीय उद्यानात किंवा आसपास आहेत. शेक्सची पहिली आधुनिक गणना मार्क अलेक्झांडर वॉन्टर-बलिथ यांनी केली , राजकुमार कॉलेजचेप्रिन्सिपल , राजकोट आणि आर. एस. धर्मकुमारसिंहजी 1 9 48 आणि 1 9 63 दरम्यान काही काळाने, त्या कालावधीत बहुधा त्यांच्या काळात मुख्याध्यापक म्हणून कार्यरत होते. जरी गोर जंगलाची संरक्षित स्थिती असली तरी आशियायी शेर जात आहेत. ते पशुधन वर हल्ला साठी poisoned गेले आहेत इतर काही धोकेंमध्ये पूर, शेकोटी आणि महामारी आणि नैसर्गिक आपत्तींच्या शक्यता समाविष्ट आहेत. मात्र गॅर त्यांच्यासाठी दीर्घकाळासाठी सर्वांत महत्त्वाचे राहणार आहे. सिंह सर्वात जास्त आक्रमक आणि धोकादायक असे बघतात, तर गिरांची शेर लोकांना क्वचितच हल्ला करतात. ते लोक अगदी जवळून राहतात, जे त्यांच्या वागणुकीला जवळजवळ जवळच्या लोकांच्या शेजारच्या लोकांशी ओळखतात. शिकार करण्यात आल्याची आठवण ठेवणारे सिंह आता उच्चस्तरीय रस्ते घेत आहेत आणि आयुष्याच्या वर्तुळाला रोखले आहे.

सिंह प्रजनन कार्यक्रम आणि शेर-गणना

वर्ष	गणना करा	नर: स्त्री: केंद्र
1 9 68	177	-
1 9 74	180	-
1 9 7 9	261	76: 100: 85
1 9 84	252	88: 100: 64
1 99 0	24 9	82: 100: 67
1 99 5	265	94: 100: 71
2000	327	99: 115: 76
2005	35 9	-
2010	411	97: 162: 152
2015	523	109: 201: 213

सिंह प्रजनन कार्यक्रम पैदास केंद्रे तयार आणि ठेवतो. हे आशियाई शेरांच्या वर्तणुकीचा अभ्यास देखील करते आणि कृत्रिम गर्भधारणा देखील करते. अशा एका केंद्राची स्थापना जुनागढ़ जिल्ह्यातील मुख्यालयात सकपाळबाग चिंटू येथे करण्यात आली आहे, ज्याने 180हून अधिक प्रजनन केले आहे. 126 शुद्ध आशियायी शेर भारतात आणि परदेशात प्राणीसंग्रहालयांना देण्यात आले आहेत.

दर पाच वर्षांनी सिंहाची गणना होते. पूर्वी सिंहासनेच्या pugmarks वापरून जसे अप्रत्यक्ष पद्धती गणने साठी दत्तक होते. तथापि, एप्रिल 2005च्या जनगणनेच्या वेळी (जे मुळात 2006 साठी होते, परंतु भारतातील गायब झालेल्या वाघांवरील अहवाल आणि वादविवादानंतर प्रगत होते), "ब्लॉक-डायरेक्ट-एकूण गणना" पद्धत सुमारे 1,000 फॉरेस्ट अधिकाऱ्यांच्या मदतीने कार्यरत होती , तज्ञ आणि स्वयंसेवक याचा अर्थ फक्त त्या शेरांनाच मोजले जाते जे अंधांना "दृष्टि" केले होते. व्यायामासाठी "लाईव्ह प्रलोभन " (एक शिकार जे जिवंत आहे आणि प्रलोभन म्हणून वापरली जाते) याचा वापर, या वेळी पारंपारिक पद्धतीचा विचार आहे, या वेळी वापरलेला नाही. यामागे मानले जाणारे कारण गुजरात हायकोर्टाचे 2000चे अशा प्रकारचे जनावरांचे वापर.

2010च्या जनगणनामध्ये 'द केट विमेट ऑफ गार फॉरेस्ट' या गावात 411 पेक्षा अधिक शेर आणि 2015 मध्ये 523 मोजण्यात आले. ज्या महिलांनी मोजणी केली ते जवळपासच्या गावांमध्ये पारंपारिक मुस्लिम जमातींचे आहेत. 40 पेक्षा अधिक स्त्रिया आहेत वान रक्षा सहाय्यक, जे उद्यानाच्या प्राण्यांचे संरक्षण करण्यासाठी या स्त्रियांना केवळ स्थानिक गावकऱ्यांपासून नव्हे तर मालाधारी यांच्यापासूनही सहकार्य मिळवण्यासाठी कठोर परिश्रम केले आहेत, अभयारण्यमध्ये राहणाऱ्या अर्ध-भटक्या जमाती पाळणा-यांनी पर्यटकांची संख्या वाढत असताना लोक असं घडत असलेल्या गोष्टी समजत नाहीत. या महिला रक्षकांच्या उपस्थितीत शेर जवळजवळ दगडी आहेत.

गिर इंटरप्रिटेशन झोन, देविल्या

गिर राष्ट्रीय उद्यान आणि अभयारण्य पर्यटकांसाठी एक नियुक्त क्षेत्र नाही. तथापि, वन्यजीवांना पर्यटन घडवून आणण्यासाठी आणि निसर्ग शिक्षणाला चालना देण्यासाठी, अभयारण्यामध्ये देवयात्रा येथे एक व्याख्यान क्षेत्र तयार केले गेले आहे. त्याच्या chained fences आत, तो सर्व वन्यजीव प्रकार आणि गारच्या वन्यजीव carnivores आणि एक दुहेरी गेट प्रविष्ट्या प्रणालीसाठी त्याच्या आहार-सह-जिवंत पिंजरे समाविष्टीत आहे.

हे सुद्धा पहा

• बारडा वन्यजीव अभयारण्य
• गुजरात, भारतातील राष्ट्रीय उद्याने व वन्यजीव अभयारण्यांची सूची
• गिरनार
• तलला गिर
• कुनो वन्यजीव अभयारण्य , शेजारच्या मध्य प्रदेशातील आशियाई शेरांना जगातील मुक्त आणि वेगळ्या लोकसंख्येची पुनर्विकास आणि स्थापन करण्याची साइट.
• इन-संसर्ग संरक्षण
• वन्यजीव संवर्धन
• सिद्दी
• बाराडीया