दिंडोरी तालुका

दिंडोरी तालुका
दिंडोरी तालुका; दिंडोरी तालुका
राज्य	महाराष्ट्र, भारत
जिल्हा	नाशिक जिल्हा
जिल्हा उप-विभाग	नाशिक उपविभाग
मुख्यालय	दिंडोरी
क्षेत्रफळ	१३४२ कि.मी.²
लोकसंख्या	२६५००० (२००१)
साक्षरता दर	५४%
तहसीलदार	उमेश बिरारी
लोकसभा मतदारसंघ	दिंडोरी (लोकसभा मतदारसंघ)
विधानसभा मतदारसंघ	दिंडोरी विधानसभा मतदारसंघ
आमदार	नरहरी सिताराम झिरवाळ
पर्जन्यमान	६९८ मिमी

दिंडोरी तालुका हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील नाशिक जिल्ह्याचा एक तालुका आहे.प्रकरण :3 दिंडोरी तालुका - एक दृष्टीक्षेप :

• 1)भौगोलिकस्थान व क्षेत्रफळ : • निर्देशांक: 20°12′00″N 73°49′59″E • Source- "दिंडोरी, भारत" , फॉलिंग रेन जीनोमिक्स, इंक • क्षेत्रफळ-1342km

2)लोकसंख्या : भारताच्या २०११ च्या जनगणनेनुसार, दिंडोरी तालुक्यात 58271 कुटुंबे आहेत, लोकसंख्या 315709 असून त्यापैकी 161500 पुरुष आणि 154209 महिला आहेत. 0-6 वयोगटातील मुलांची लोकसंख्या 43567 आहे जी एकूण लोकसंख्येच्या 13.8% आहे.

दिंडोरी तालुक्याचे लिंग-गुणोत्तर 929 च्या तुलनेत सुमारे 955 आहे जे महाराष्ट्र राज्यातील सरासरी आहे. दिंडोरी तालुक्याचा साक्षरता दर 66.83% असून त्यापैकी 73.03% पुरुष साक्षर आणि 60.33% महिला साक्षर आहेत. दिंडोरीचे एकूण क्षेत्रफळ १३१८.७५ चौ.कि.मी. असून लोकसंख्येची घनता २३९ प्रति चौ.कि.मी

3)हवामान : येथे मार्चच्या मध्यापासून जूनच्या पूर्वार्धापर्यंत उन्हाळा असतो. उन्हाळ्यात हवामान सामान्यतः उष्ण असून तापमान ३८ ते ४० सेल्सीअसपर्यंत असते. जून महिन्याच्या मध्यापासून पावसास सुरुवात होऊन ऑक्टोबरच्या मध्यापर्यंत पावसाळा असतो. सर्वसाधारण नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी या काळात थंडी असते. वार्षिक सर्वसाधारण हवामान उष्ण व विषम असते. वार्षिक पर्जन्यमान १००० मि.मी. पर्यंत असते.

पर्यटन : 1गढीचा गणपती: हे गणपतीचे ऐतिहासिक मंदिर आहे. या मंदिराची स्थापना माधवराव पेशवे यांनी केली. हे एक शक्तिशाली/ जागृत गणेश मंदिर आहे.

2. किल्ले रामसेज: रामसेज किंवा रामशेज किल्ला हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील दिंडोरीपासून १० किलोमीटर (६.२ मैल अंतरावर असलेला एक छोटासा किल्ला आहे.

4. श्री क्षेत्र कर्दमा श्रम (करंजी): श्री क्षेत्र कर्दमाश्रम हे दिंडोरीपासून १० किमी अंतरावर, ओझरखेड धरणापासून ६ किमी अंतरावर आहे. श्री क्षेत्र कर्दमाश्रम हे माता माता अनुसया (दत्तात्रयांचे अजोल) स्थान आहे. भगवान श्री नृसिहसरस्वती यांनी येथे १२ वर्षे तपश्चर्या केली. श्री क्षेत्र कर्दमाश्रम याला प्रति-गाणगापूर असेही म्हणतात.

5. श्री कोंगाई माता: कोंगाई माता मंदिर हे एक माता भवानी मंदिर आहे ज्याची स्थापना शिवाजीने सुरतच्या लुटीच्या (लूट) दरम्यान केली होती. 6. श्री विंद्यवासिनी माता: हे माता रेणुकाचे मंदिर आहे. हे विद्यवासिनी मातेचे खूप जुने मंदिर आहे

7. रांताळ : सुरत लुटच्या वेळी शिवाजी राजे आणि मुघल यांच्यातील युद्धाचे ऐतिहासिक ठिकाण आहे. 8) श्री सप्तशृंगी माता: हे माता दुर्गेचे अर्धशक्तिपीठ आहे. दिंडोरीपासून ५५ किमी अंतरावर आहे राजकीय माहिती : दिंडोरी विधानसभा मतदारसंघ हा पश्चिम भारतातील महाराष्ट्र राज्यातील २८८ विधानसभा (विधानसभा) मतदारसंघांपैकीएक आहे. हे अनुसूचित जमाती (ST) समुदायासाठीराखीव आहे. दिंडोरी (दिंडोरी) विधानसभा मतदारसंघ हा दिंडोरी लोकसभा मतदारसंघाचा एक भाग आहे, तसेच चांदवड , कळवण , नांदगाव , निफाड आणि येवला या पाच विधानसभा क्षेत्रांचा समावेश आहे . सर्व मतदारसंघ नाशिक जिल्ह्यात आहेत.

तालुक्यातील गावे[संपादन]

हवामान[संपादन]

येथे मार्चच्या मध्यापासून जूनच्या पूर्वार्धापर्यंत उन्हाळा असतो. उन्हाळ्यात हवामान सामान्यतः उष्ण असून तापमान ३८ ते ४० सेल्सीअसपर्यंत असते.जून महिन्याच्या मध्यापासून पावसास सुरुवात होऊन ऑक्टोबरच्या मध्यापर्यंत पावसाळा असतो. सर्वसाधारण नोव्हेंबर ते फेब्रुवारी या काळात थंडी असते.वार्षिक सर्वसाधारण हवामान उष्ण व विषम असते.वार्षिक पर्जन्यमान १००० मि.मी.पर्यंत असते.

लोकजीवन[संपादन]

==प्रेक्षणीय स्थळे== दिंडोरी तालुक्यात पूर्व भागात श्रीक्षेत्र जोपुळ हे संत पाटील बाबा महाराजांची जन्मभूमी व कर्मभूमी म्हणून प्रसिद्ध प्रेक्षणीय व धार्मिक वारकरी पंथाचे स्थळ आहे. संत पाटील बाबांनी 18 व्या शतकात तालुक्यातील अंधश्रद्धा मोडीत काढून वारकरी संप्रदाय भरभराटीस आणला. संत पाटील बाबांनी निवृत्तीनाथ महाराज समाधीचा शोध लावला.

नागरी सुविधा[संपादन]

जवळपासचे तालुके[संपादन]

संदर्भ[संपादन]

नाशिक जिल्ह्यातील तालुके