आमिर खान
| आमिर खान | |
|---|---|
 आमिर खान | |
| जन्म |
आमिर हुसेन खान १४ मार्च, १९६५ मुंबई |
| राष्ट्रीयत्व | भारतीय |
| कार्यक्षेत्र | अभिनेता, निर्माता, दिग्दर्शक |
| कारकीर्दीचा काळ | इ.स. १९८८ - |
| भाषा | हिंदी भाषा, इंग्लिश भाषा , मराठी भाषा |
| वडील | ताहिर हुसैन |
| पत्नी |
|
| अपत्ये | जुनैद, इरा |
| अधिकृत संकेतस्थळ | www.आमिरखान.com |
मोहम्मद आमिर हुसेन खान (१४ मार्च १९६५) हा एक भारतीय अभिनेता आहे, जो हिंदी चित्रपटांमध्ये काम करतो. माध्यमांत "मिस्टर परफेक्शनिस्ट" म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आमिरने, [१] [२] [३] [४] त्याच्या ३० वर्षांच्या कारकिर्दीतून स्वतःला भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वात उल्लेखनीय अभिनेत्यांपैकी एक म्हणून स्थापित केले आहे. [५] [६] नऊ फिल्मफेअर पुरस्कार, चार राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार आणि एक AACTA पुरस्कारांसह तो असंख्य पुरस्कारांचे प्राप्तकर्ता आहे. त्याच्या एका चित्रपटाला अकादमी पुरस्कार नामांकन देखील मिळाले आहे. भारत सरकारने २००३ मध्ये त्याला पद्मश्री आणि २०१० मध्ये पद्मभूषण देऊन सन्मानित केले आहे. [७] २०१७ मध्ये त्याला चीन सरकारकडून मानद पदवी मिळाली होती. [८]
आमिर खान त्याचा काका नासिर हुसैन यांच्या यादों की बारात (१९७३) या चित्रपटात बालकलाकार म्हणून पहिल्यांदा पडद्यावर दिसला. प्रौढ म्हणून त्याची पहिली चित्रपट भूमिका होली (१९८४) मध्ये होती. कयामत से कयामत तक (१९८८) मधील प्रमुख भूमिकेतून त्याने पूर्णवेळ अभिनय कारकिर्दीला सुरुवात केली. राख (१९८९) मधील अभिनयामुळे त्याला विशेष उल्लेख श्रेणीमध्ये राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार मिळाला. दिल (१९९०), राजा हिंदुस्तानी (१९९६) ज्यासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पहिला फिल्मफेर पुरस्कार त्याने जिंकला, आणि सरफरोश (१९९९) यासह अनेक व्यावसायिकदृष्ट्या यशस्वी चित्रपटांमध्ये काम करून आमिरने १९९० च्या दशकात एक प्रमुख अभिनेता म्हणून स्वतःची ओळख निर्माण केली. [९]
१९९९ मध्ये, त्याने आमिर खान प्रॉडक्शनची स्थापना केली, ज्याचा पहिला चित्रपट, लगान (२००१) हा सर्वोत्कृष्ट परदेशी भाषेतील चित्रपट म्हणून अकादमी पुरस्कारासाठी नामांकित झाला आणि त्याला सर्वोत्कृष्ट लोकप्रिय चित्रपटासाठी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार आणि आणखी दोन फिल्मफेर पुरस्कार (सर्वोत्कृष्ट अभिनेता आणि सर्वोत्कृष्ट चित्रपट) प्राप्त झाले. दिल चाहता है (२००१) मधील त्याच्या अभिनयालाही दाद मिळाली. चार वर्षांच्या विश्रांतीनंतर, खान मुख्य भूमिकांमध्ये परतला, विशेषतः फना (२००६) आणि रंग दे बसंती (२००६) हे चित्रपट गाजले. तारे जमीन पर (२००७) चित्रपटातून त्याने दिग्दर्शनात पदार्पण केले. या चित्रपटासाठी त्याला सर्वोत्कृष्ट चित्रपट आणि सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शकासाठी फिल्मफेर पुरस्कार मिळाले. खानचे सर्वात मोठे व्यावसायिक यश गजनी (२००८), ३ इडियट्स (२००९), धूम ३ (२०१३), पीके (२०१४) आणि दंगल (२०१६) सह आले. यापैकी प्रत्येक चित्रपटाने सर्वाधिक कमाई करणारा भारतीय चित्रपट होण्याचा विक्रम केला. [१०] दंगलसाठी आमिरला फिल्मफेरमध्ये तिसरा सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार मिळाला. [११]
भारत आणि चीनमध्ये विशेषतः त्याचे मोठ्या प्रमाणात अनुयायी आहेत. न्यूजवीकने त्याचे "जगातील सर्वात मोठा चित्रपट स्टार" असे वर्णन केले आहे. [१२] [१३] [१४] जगातील ५०० सर्वात प्रभावशाली मुस्लिमांमध्ये त्याची नियमितपणे नोंद करण्यात आली आहे. [१५] [१६] सत्यमेव जयते हा दूरचित्रवाणी टॉक शो देखील आमिरने तयार केला आणि सादर केला. समाजसुधारक म्हणून त्याने केलेल्या कार्यामुळे [१७] २०१३ मध्ये जगातील सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींच्या टाईम १०० यादीत आमिरला स्थान मिळाले.
पूर्व आयुष्य आणि पार्श्वभूमी
[संपादन]खानचा जन्म १४ मार्च १९६५ रोजी मुंबई येथे ताहिर हुसैन व झीनथ हुसैन , चित्रपट निर्माता ह्याच्या घरात झाला .त्याचे काही नातेवाईक हिंदी चित्रपट सृष्टीचे सदस्य होते.तो भारतीय तत्त्वज्ञानी अबुल कलाम आझादशी आजीच्या माध्यमातून संबंधित आहे. खान चार भावंडांत सर्वात मोठा आहे; त्याला एक भाऊ,अभिनेता फैजल खान आणि दोन बहिणी फरहात आणि निखात खान आहे.त्याला भौतिकशास्त्र विषय खूप आवडतो.पूतण्या, इम्रान खान, एक समकालीन हिंदी चित्रपट अभिनेता आहे. लहान असताना, खान दोन वेळा लहान भूमिकांसाठी पडद्यावर दिसू लागला. आठ वर्षाचा असताना नसीर हुसैन दिग्दर्शित अत्यंत लोकप्रिय गाणं यादो कि बारात मध्ये दिसला. पुढील वर्षी, त्याने आपल्या वडिलांच्या निर्मित मधहोश चित्रपटात महेंद्रसिंग संधूची तरुण भूमिका निभवलि. खान,च्या पूर्व प्राथमिक शिक्षणासाठी जे.बी. पेटिट शाळेत होता . नंतर त्याने इयत्ता आठवी पर्यंतचे शिक्षण संत ॲनच्या महाविद्यालयात घेतले आणि इयत्ता नववी व दहावीचे शिक्षण बॉम्बे स्कॉटिश स्कूल, माहीम येथून पूर्ण केले. सत्यमेव जयते हा कार्यक्रमातून खूप पेरणा मिळाली.
प्रेरणास्थान
[संपादन]आमिर खान डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना आपले प्रेरणास्थान मानतो. आमिर म्हणतो की, ‘‘डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे निर्भय होते. त्यांनी प्रेमासह सहचाराची, मानवतेची शिकवण दिली. त्यांनी लोकांवर प्रेम केले आणि मानवतेचा विचार केला. बाबासाहेबांनी आयुष्यात कधीच हार मानली नाही. ते निर्भय होते. म्हणून आजही मला अडचणी आल्या किंवा समस्यांना सामोरे जावे लागले. परिस्थिती अत्यंत कठीण झाली की मी बाबासाहेबांची आठवण काढतो. त्यामुळे मला प्रेरणा मिळते. म्हणून बाबासाहेब हेच माझे प्रेरणास्थान आहेत.”[१८][१९][२०][२१]
चित्रपट
[संपादन]संदर्भ
[संपादन]- ^ "mr perfectionist aamir khan doesnt believe in perfection shares how got the title". The Tribune. 13 May 2023 रोजी पाहिले.
- ^ "Aamir Khan Birthday: Why 'Mr. Perfectionist' has delivered more hits than other Khans in the past decade?". Zee Business. 14 March 2023. 13 May 2023 रोजी पाहिले.
- ^ "Aamir Khan Turns 58: A Look At Actor's Most Unconventional Roles - The Perfectionist Of Bollywood". The Economic Times. 13 May 2023 रोजी पाहिले.
- ^ "The real Aamir Khan: How Bollywood's Mr Perfectionist remained relevant for 35 years in ever-changing India". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 29 April 2023. 13 May 2023 रोजी पाहिले.
- ^ "Readers' Picks: Top Bollywood Actors". Rediff. 17 August 2006. 26 January 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Powerlist: Top Bollywood Actors". Rediff. 8 August 2006. 26 January 2010 रोजी पाहिले.
- ^ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. 15 October 2015 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 21 July 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Aamir Khan: The Chinese heartthrob Archived 2017-11-07 at the Wayback Machine., The Afternoon Despatch & Courier, 16 May 2017
- ^ Press Trust India (30 November 2000). "I become the audience". Rediff. 26 January 2010 रोजी पाहिले.
- ^ Malvania, Urvi; Narasimhan, T. E. (6 May 2017). "Baahubali 2 beats PK's lifetime collection, becomes India's top-earner". Business Standard (इंग्रजी भाषेत). 1 January 2023 रोजी पाहिले.
- ^ "62nd Filmfare Awards 2017: Winners' list". The Times of India. 15 January 2017. 15 January 2017 रोजी पाहिले.
- ^ "Aamir Khan is the biggest movie star on the planet—and a woke feminist, too". Newsweek. 19 October 2017.
- ^ "Success By 'Secret Superstar' Could Give Aamir Khan The Title Of The World's Biggest Movie Star". Forbes. 3 October 2017.
- ^ "Why Aamir Khan Is Arguably The World's Biggest Movie Star, Part 2". Forbes. 5 October 2017.
- ^ "The Muslim 500: Aamir-Khan" (इंग्रजी भाषेत). 14 April 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Times of India on 22 most influential Muslims in India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). 12 October 2015. 14 April 2020 रोजी पाहिले.
- ^ Rahman, A. R. "The 2013 TIME 100: Aamir Khan". Time. 18 April 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हेच प्रेरणास्थान - आमीर खान". Lokmat. 2016-04-10. 2018-03-10 रोजी पाहिले.
- ^ "डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हेच प्रेरणास्थान - आमीर खान - Lokmat | DailyHunt". DailyHunt (इंग्रजी भाषेत). 2018-03-10 रोजी पाहिले.
- ^ "डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हेच प्रेरणास्थान - आमीर खान". 24taas.com (इंग्रजी भाषेत). 2016-04-10. 2018-03-10 रोजी पाहिले.
- ^ AWAAZ INDIA TV (2016-04-10), Aamir Khan Speech on Dr. Bababsahab Ambedkar, 2018-03-10 रोजी पाहिले
बाह्य दुवे
[संपादन]- अधिकृत संकेतस्थळ
- इंटरनेट मूव्ही डेटाबेस वरील आमिर खान चे पान (इंग्लिश मजकूर)
