"बौद्ध सणांची यादी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added

Inline

१८:४३, १३ ऑक्टोबर २०१७ ची आवृत्ती

बौद्ध धर्मातील सण व उत्सव हे बौद्ध राष्ट्रांसह जगभरात साजरी केली जातात. जपानी सण आणि बरुवा सण हे मुख्यतः बौद्ध संस्कृतीवर विशेषतः प्रादेशिक संस्कृतीनुसार साजरे केले जातात. पॅगोडा उत्सव हा म्यानमार येथे यात्रेच्या स्वरूपात असतो. तिबेटी सणांत चाम नृत्य उल्लेखनीय बौद्ध सण आहे. भारतीय बौद्ध सणांत बुद्ध जयंती, आंबेडकर जयंती, धम्मचक्र प्रवर्तन दिन व लोसर हे प्रामुख्याने साजरे होतात. तर अन्य बौद्ध सण व उत्सव नेपाळ व भूतानसारख्या देशात साजरे केले जातात. म्यानमारमध्ये पारंपरिक उत्सवात "चांद्र नववर्ष" हा सण साजरे होते तसेच हा सण आग्नेय देशात एकसारख्या प्रमाणात साजरा होतो.

जगातील अनेक देशात विविध बौद्ध सण व उत्सव साजरी केली जातात, त्यांची यादी खालिप्रमाणे.

बौद्ध पौर्णिमा

अ/आ

अलुथ साहल मंगाल्लाना (Aluth Sahal Mangallaya) (New Rice Festival)
आंबेडकर जयंती (Ambedkar's Birthday)
असाल्हा पुजा (Asalha Puja)
अशोक जयंती (Emperor Ashoka's Birthday)

ब/भ

बरूआ (Barua festivals)
भुमचु (Bhumchu)
बोधी दिवस (Bodhi Day)
बॉन सण (Bon Festival)
बॉन ओम टूक (Bon Om Touk)
बौन संग हूए (Boun Suang Huea)
बुद्ध जयंती (Buddha's Birthday)
बौंगा दया जत्रा (Bunga Dyah Jatra)

च/छ

चांद्र नव वर्ष (Lunar New Year)
चाक फर (Chak phra)
चौंग चाऊ बन उत्सव (Cheung Chau Bun Festival)
चिनी नववर्ष (Chinese New Year)
चौत्रूल दुचेन (Chotrul Duchen)
चौसाक (Chuseok)

ध/ड/द

धम्मचक्र प्रवर्तन दिन (Dhammachakra Pravartan Day)
डोंगाझी उत्सव (Dongzhi Festival)
द्रूपका तेशी (Drupka Teshi)

प/फ

फूकग्वा मत्सुरी (शिंतो) (Fukagawa Matsuri)
पुष्प उत्सव (Festival of Floral Offerings)
फुजीसाकी हचिमांगु श्रीन उत्सव (शिंतो) (The Great Festival of Fujisaki Hachimangu Shrine)

ग/घ

दैत्य सण (Ghost Festival)
गोझन नो ओकुरबी (Gozan no Okuribi)
गुणला (Gunla)
गुणला भजन (Gunla Bajan)
गिअन मातशुरी (शिंतो) (Gion Matsuri)
गुरू पौर्णिमा (Guru Purnima)

ह

हँरी-कुयो (Hari-Kuyo)

भ

भूकेला दैत्य (Hungry ghost)
भूजल मुक्ती उत्सव (Liberation Rite of Water and Land)

ज

जन बहा दया जत्रा (Jana Baha Dyah Jatra)
जपानी नववर्ष (Japanese New Year)

क

कागयेद (Kagyed)
कंबोडियन नववर्ष (Cambodian New Year)
कँन्डी इसेला पेराहेरा (Kandy Esala Perahera)
कँथिना (Kathina)
कोरियन नववर्ष (Korean New Year)
कनमारा मातसुरी (शिंतो) (Kanamara Matsuri)
कंद मातसुरी (शिंतो) (Kanda Matsuri)

ल

लाबा उत्सव (Laba Festival)
लहाबाब ड्यूच (Lhabab Duchen)
लोसर (Losar)
लोई कारथॉग (Loi Krathong)

म

मधू पौर्णिमा (Madhu Purnima)
माघ पुजा (Magha Puja)
मनुस्मृती दहन दिन (Mahusmriti Burning Day)
मध्य-वसंत उत्सव (Mid-Autumn Festival)
मोहिणी (Mohani)

व

वानरराज उत्सव (Monkey King Festival)

म

मोन्लम प्रार्थना सण (Monlam Prayer Festival)

ओ

ओमिसोका (Ōmisoka)

प/फ

पँगोडा उत्सव (Pagoda festival)
परिनिर्वाण दिवस (Parinirvana Day)
पवर्ण (Pavarana)
पेचम बेन (Pchum Ben)
फि ता खोन (Phi Ta Khon)
पॉय संग लाँग (Poy Sang Long)
पोया (Poya)

र

राजपुत्र वेस्सानत्रा उत्सव (Prince Vessantara festival)

क

क्विंग शान राजे त्याग दिन (Qing Shan King Sacrificial Ceremony)
क्विंगीम सण (Qingming Festival)

र

रॉकेट उत्सव (Rocket Festival)
(Royal Ploughing Ceremony)

स

सम्बुद्धत्व जयंती (Sambuddhatva jayanthi)
सम्यक (Samyak)
संघमित्रा (Sanghamitta)
सांजा मत्सुरी (शिंतो) (Sanja Matsuri)
सन्नो मत्सुरी (शिंतो) (Sannō Matsuri)
सेत्सुबुन (Setsubun)
सिंहली नववर्ष (Sinhalese New Year)
सोंगक्रण (Songkran)
सोंगक्रण (लाओस) (Songkran (Lao))
सोंगक्रण (थायलंड) (Songkran (Thailand))
स्वांती उत्सव (Swanti (festival))

ट/त/थ

टाक बात थेओ (Tak Bat Thewo)
टांगो नो सेक्यू (Tango no sekku)
ताडो उत्सव (शिंतो) (Tado Festival)
टाकेंगई (शिंतो) (Takengei)
टांझाउंगेग उत्सव (Tazaungdaing festival)
टेट (Tết)
थाडिंग्युत उत्सव (Thadingyut Festival)
थिनग्यान (Thingyan)
तिबेटी उत्सव (Tibetan festivals)
थोरग्य (Torgya)
त्सागान सार (Tsagaan Sar)

श

शिचू (Tshechu)

उ

उबोन मेनबत्ती उत्सव (Ubon Ratchathani Candle Festival)
उपोस्थ व्रत (Uposatha)
उल्लामबना (Ullambana)
उथांग्याकी (शिंतो) (Utagaki)

व

वेस्सा (Vassa)
वैशाख (Vesak)

ज

जल महोत्सव (Water Festival)

व

वान ओके फान्सा (Wan Ok Phansa)

त

तुषार उत्सव (Water-Sprinkling Festival

य

येन्या (Yenya)
येन्यूगसांजी (Yeongsanjae)

हे ही पहा

बाह्य दुवे

@@ ओळ १: / ओळ १: @@
 '''बौद्ध धर्मातील सण व उत्सव''' हे बौद्ध राष्ट्रांसह जगभरात साजरी केली जातात. [[जपानी सण]] आणि [[बरुवा सण]] हे मुख्यतः [[बौद्ध संस्कृती]]वर विशेषतः प्रादेशिक संस्कृतीनुसार साजरे केले जातात. [[पॅगोडा उत्सव]] हा [[म्यानमार]] येथे यात्रेच्या स्वरूपात असतो. [[तिबेटी सण]]ांत ''[[चाम नृत्य]]'' उल्लेखनीय बौद्ध सण आहे. भारतीय बौद्ध सणांत [[बुद्ध जयंती]], [[आंबेडकर जयंती]], [[धम्मचक्र प्रवर्तन दिन]] व [[लोसर]] हे प्रामुख्याने साजरे होतात. तर अन्य बौद्ध सण व उत्सव [[नेपाळ]] व [[भूतान]]सारख्या देशात साजरे केले जातात. म्यानमारमध्ये पारंपरिक उत्सवात "चांद्र नववर्ष" हा सण साजरे होते तसेच हा सण आग्नेय देशात एकसारख्या प्रमाणात साजरा होतो.
-== बौद्ध सणांची यादी ==
-{{विस्तार}}
 जगातील अनेक देशात विविध बौद्ध सण व उत्सव साजरी केली जातात, त्यांची यादी खालिप्रमाणे.
-*बौद्ध पौर्णिमा
-** [[बुद्ध पौर्णिमा|वैशाख पौर्णिमा]]
-** [[फाल्गुन पौर्णिमा (बौद्ध सण)|फाल्गुन पौर्णिमा]]
-** [[चैत्र पौर्णिमा (बौद्ध सण)|चैत्र पौर्णिमा]]
-** [[कार्तिक पौर्णिमा (बौद्ध सण)|कार्तिक पौर्णिमा]]
-** [[श्रावणी पौर्णिमा (बौद्ध सण)|श्रावणी पौर्णिमा]]
-** [[माघ पौर्णिमा (बौद्ध सण)|माघ पौर्णिमा]]
-** [[भाद्रपद पौर्णिमा (बौद्ध सण)|भाद्रपद पौर्णिमा]]
-** [[अश्विनी पौर्णिमा]] ([[महाप्रवारणा पौर्णिमा]])
-** [[मार्गशीर्ष पौर्णिमा (बौद्ध सण)|मार्गशीर्ष पौर्णिमा]]
+==बौद्ध पौर्णिमा==
+* [[बुद्ध पौर्णिमा|वैशाख पौर्णिमा]]
+* [[फाल्गुन पौर्णिमा (बौद्ध सण)|फाल्गुन पौर्णिमा]]
+* [[चैत्र पौर्णिमा (बौद्ध सण)|चैत्र पौर्णिमा]]
+* [[कार्तिक पौर्णिमा (बौद्ध सण)|कार्तिक पौर्णिमा]]
+* [[श्रावणी पौर्णिमा (बौद्ध सण)|श्रावणी पौर्णिमा]]
+* [[माघ पौर्णिमा (बौद्ध सण)|माघ पौर्णिमा]]
+* [[भाद्रपद पौर्णिमा (बौद्ध सण)|भाद्रपद पौर्णिमा]]
+* [[अश्विनी पौर्णिमा]] ([[महाप्रवारणा पौर्णिमा]])
+* [[मार्गशीर्ष पौर्णिमा (बौद्ध सण)|मार्गशीर्ष पौर्णिमा]]
+==अ/आ==
 *अलुथ साहल मंगाल्लाना ([[:en:Aluth Sahal Mangallaya|Aluth Sahal Mangallaya]]) (New Rice Festival)
 *[[आंबेडकर जयंती]] ([[:en:Ambedkar Jayanti|Ambedkar's Birthday]])
 *असाल्हा पुजा ([[:en:Asalha Puja|Asalha Puja]])
 *[[अशोक जयंती]] (Emperor Ashoka's Birthday)
+==ब/भ==
 *बरूआ ([[:en:Barua festivals|Barua festivals]])
 *भुमचु ([[:en:Bhumchu|Bhumchu]])
@@ ओळ २७: / ओळ २८: @@
 *[[बुद्ध जयंती]] ([[:en:Buddha's Birthday|Buddha's Birthday]])
 * बौंगा दया जत्रा ([[:en:Bunga Dyah Jatra (chariot festival)|Bunga Dyah Jatra]])
+==च/छ==
+* चांद्र नव वर्ष ([[:en:Lunar New Year|Lunar New Year]])
 * चाक फर ([[:en:Chak phra|Chak phra]])
-* कंबोडियन नववर्ष ([[:en:Cambodian New Year|Cambodian New Year]])
 *चौंग चाऊ बन उत्सव ([[:en:Cheung Chau Bun Festival|Cheung Chau Bun Festival]])
 * चिनी नववर्ष ([[:en:Chinese New Year|Chinese New Year]])
 * चौत्रूल दुचेन ([[:en:Chotrul Duchen|Chotrul Duchen]])
 * चौसाक ([[:en:Chuseok|Chuseok]])
+==ध/ड/द==
 *[[धम्मचक्र प्रवर्तन दिन]] (Dhammachakra Pravartan Day)
 * डोंगाझी उत्सव ([[:en:Dongzhi Festival|Dongzhi Festival]])
 * द्रूपका तेशी ([[:en:Drupka Teshi|Drupka Teshi]])
+==प/फ==
 * फूकग्वा मत्सुरी ([[शिंतो]]) ([[:en:Fukagawa Matsuri|Fukagawa Matsuri]])
 * पुष्प उत्सव ([[:en:Festival of Floral Offerings|Festival of Floral Offerings]])
 * फुजीसाकी हचिमांगु श्रीन उत्सव ([[शिंतो]]) ([[:en:The Great Festival of Fujisaki Hachimangu Shrine|The Great Festival of Fujisaki Hachimangu Shrine]])
+==ग/घ==
 * दैत्य सण ([[:en:Ghost Festival|Ghost Festival]])
 * गोझन नो ओकुरबी ([[:en:Gozan no Okuribi|Gozan no Okuribi]])
@@ ओळ ४५: / ओळ ५०: @@
 * गिअन मातशुरी ([[शिंतो]]) ([[:en:Gion Matsuri|Gion Matsuri]])
 *[[गुरू पौर्णिमा]] ([[:en:Guru Purnima|Guru Purnima]])
+==ह==
 * हँरी-कुयो ([[:en:Hari-Kuyo|Hari-Kuyo]])
+==भ==
 * भूकेला दैत्य ([[:en:Hungry ghost|Hungry ghost]])
+* भूजल मुक्ती उत्सव ([[:en:Liberation Rite of Water and Land|Liberation Rite of Water and Land]])
+==ज==
 * जन बहा दया जत्रा ([[:en:Jana Baha Dyah Jatra (chariot festival)|Jana Baha Dyah Jatra]])
 *[[जपानी नववर्ष]] ([[:en:Japanese New Year|Japanese New Year]])
+==क==
 *कागयेद ([[:en:Kagyed|Kagyed]])
+* कंबोडियन नववर्ष ([[:en:Cambodian New Year|Cambodian New Year]])
 * कँन्डी इसेला पेराहेरा ([[:en:Kandy Esala Perahera|Kandy Esala Perahera]])
 * कँथिना ([[:en:Kathina|Kathina]])
@@ ओळ ५५: / ओळ ६६: @@
 * कनमारा मातसुरी ([[शिंतो]]) ([[:en:Kanamara Matsuri|Kanamara Matsuri]])
 * कंद मातसुरी ([[शिंतो]]) ([[:en:Kanda Matsuri|Kanda Matsuri]])
+==ल==
 * लाबा उत्सव ''([[:en:Laba Festival|Laba Festival]])''
 * लहाबाब ड्यूच ([[:en:Lhabab Duchen|Lhabab Duchen]])
-* भूजल मुक्ती उत्सव ([[:en:Liberation Rite of Water and Land|Liberation Rite of Water and Land]])
 *[[लोसर]] ''([[:en:Losar|Losar]])''
 * लोई कारथॉग ([[:en:Loi Krathong|Loi Krathong]])
+==म==
-* चांद्र नव वर्ष ([[:en:Lunar New Year|Lunar New Year]])
 * मधू पौर्णिमा ([[:en:Madhu Purnima|Madhu Purnima]])
 * माघ पुजा ([[:en:Magha Puja|Magha Puja]])
@@ ओळ ६६: / ओळ ७७: @@
 * मध्य-वसंत उत्सव ([[:en:Mid-Autumn Festival|Mid-Autumn Festival]])
 * मोहिणी ([[:en:Mohani|Mohani]])
+==व==
 * वानरराज उत्सव ''([[:en:Monkey King Festival|Monkey King Festival]])''
+==म==
 * मोन्लम प्रार्थना सण ([[:en:Monlam Prayer Festival|Monlam Prayer Festival]])
+==ओ==
 * ओमिसोका ([[:en:Ōmisoka|Ōmisoka]])
+==प/फ==
 * पँगोडा उत्सव ([[:en:Pagoda festival|Pagoda festival]])
 * परिनिर्वाण दिवस ([[:en:Parinirvana Day|Parinirvana Day]])
@@ ओळ ७६: / ओळ ९१: @@
 * पॉय संग लाँग ([[:en:Poy Sang Long|Poy Sang Long]])
 * पोया ''([[:en:Poya|Poya]])''
+==र==
 * राजपुत्र वेस्सानत्रा उत्सव ([[:en:Vessantara Jataka#Festivals and arts|Prince Vessantara festival]])
+==क==
 * क्विंग शान राजे त्याग दिन ([[:en:Qing Shan King Sacrificial Ceremony|Qing Shan King Sacrificial Ceremony]])
 *क्विंगीम सण ([[:en:Qingming Festival|Qingming Festival]])
+==र==
 * रॉकेट उत्सव ([[:en:Rocket Festival|Rocket Festival]])
 *''([[:en:Royal Ploughing Ceremony|Royal Ploughing Ceremony]])''
+==स==
 *सम्बुद्धत्व जयंती ([[:en:Sambuddhatva jayanthi|Sambuddhatva jayanthi]])
 * सम्यक ([[:en:Samyak|Samyak]])
@@ ओळ ९२: / ओळ १११: @@
 *सोंगक्रण (थायलंड) ([[:en:Songkran (Thailand)|Songkran (Thailand)]])
 * स्वांती उत्सव ([[:en:Swanti (festival)|Swanti (festival)]])
+==ट/त/थ==
 *टाक बात थेओ ([[:en:Tak Bat Thewo|Tak Bat Thewo]])
 * टांगो नो सेक्यू ([[:en:Tango no sekku|Tango no sekku]])
@@ ओळ १०३: / ओळ १२३: @@
 *थोरग्य ([[:en:Torgya|Torgya]])
 *त्सागान सार ''([[:en:Tsagaan Sar|Tsagaan Sar]])''
+==श==
 *शिचू ([[:en:Tshechu|Tshechu]])
+==उ==
 *उबोन मेनबत्ती उत्सव ([[:en:Ubon Ratchathani Candle Festival|Ubon Ratchathani Candle Festival]])
 *उपोस्थ व्रत ([[:en:Uposatha|Uposatha]])
 *उल्लामबना ''([[:en:Ullambana|Ullambana]])''
 *उथांग्याकी (शिंतो) ([[:en:Utagaki|Utagaki]])
+==व==
 * वेस्सा ([[:en:Vassa|Vassa]])
 *वैशाख ([[:en:Vesak|Vesak]])
+==ज==
 * जल महोत्सव ([[:en:Water Festival|Water Festival]])
+==व==
 *वान ओके फान्सा ([[:en:Wan Ok Phansa|Wan Ok Phansa]])
+==त==
 * तुषार उत्सव ([[:en:Water-Sprinkling Festival|Water-Sprinkling Festival]]
+==य==
 *येन्या ([[:en:Yenya|Yenya]])
 *येन्यूगसांजी ([[:en:Yeongsanjae|Yeongsanjae]])