रघुवंश

रघुवंशम् हे प्राचीन भारतातील संस्कृत नाटककार आणि [कवी कालिदास] याने सुमारे चौथे शतक ते सहावे शतक अथवा गुप्त काळ या दरम्यान रचलेले महाकाव्य आहे. कालिदासाची मेघदूत , कुमारसंभवम् ही काव्येही प्रसिद्ध आहेत.

रघुवंशावरील संस्कृत टीकाग्रंथ

रघुवंशावर प्राचीन संस्कृत पंडितांचे सुमारे ४० टीकागंथ आहेत. त्यांपैकी काही हे :-

• सर्वात प्राचीन टीका १०व्या शतकातील काश्मिरी कवी वल्लभदेव यांची
• मल्लिनाथकृत 'संजीवनी' टीका (या टीकेचे हिंदी भाषांतर राजेश्वर शास्त्री मुसलगॉवकर यांनी केले आहे)
• मणिप्रभा टीका (हिंदी)
• ब्रह्मशंकर मिश्रकृत ’सुधा’ टीका (संस्कृत)

मराठी रघुवंश

’रघुवंशा’ची कथा सांगणारी किंवा त्या महाकाव्याचा रसग्रहण करणारी अनेक पुस्तके मराठीत आहेत, त्यांपैकी काही ही :-

• कालिदास विरचित रघुवंश (गणेशशात्री लेले त्र्यंबककर) (पद्यानुवाद)
• मराठी रघुवंश (लेखक - हेमंत कानिटकर आणि पु.ना. वीरकर)
• मराठी रघुवंश कथा (लेखक - नी.शं. नवरे)
• रघुवंश (सर्ग १४) (लेखक - वसंत पाटील)
• रघुवंशातील उपमासौंदर्य (लेखक - विद्याधर भिडे)