अजगैबीनाथ मंदिर

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

अजगैबीनाथ मंदिर किंवा अजगैबीनाथ धाम हे भारतातील बिहारमधील भागलपूर जिल्ह्यातील सुल्तानगंज येथे स्थित एक प्रसिद्ध हिंदू मंदिर आहे. हे हिंदूंसाठी एक महत्त्वपूर्ण तीर्थक्षेत्र आहे आणि खूप धार्मिक महत्त्व आहे. हे पवित्र गंगा नदीच्या काठी वसलेले आहे.

अजगैबीनाथ मंदिर

नाव: अजगैबीनाथ मंदिर
देवता: भगवान शिव
स्थान: सुलतानगुंज
स्थापत्य: नगर (उत्तर-भारतीय शैली)
स्थान: भागलपूर जिल्हा, बिहार
निर्देशांक: 25°15′08.6″N 86°44′03.5″E / 25.252389°N 86.734306°E / 25.252389; 86.734306गुणक: 25°15′08.6″N 86°44′03.5″E / 25.252389°N 86.734306°E / 25.252389; 86.734306


हिंदू धर्माशी निगडित लेख
हिंदू धर्म

हिंदू धर्म

धार्मिक महत्त्व[संपादन]

अजगैबीनाथ मंदिराला मनकामना मंदिर असेही म्हणतात. या ठिकाणी केलेल्या मनोकामना पूर्ण होतात, असे भाविक सांगतात. या संदर्भात या मंदिराचे महंत प्रेमानंद जी यांच्या म्हणण्यानुसार, "या स्थानाबद्दल अशी श्रद्धा आहे की या स्थानाची अधिकृत पूजा प्रथम केली जाते. त्यानंतरच देवघरच्या महादेवाची पूजा केली जाते.

[१]

महंत[संपादन]

  • महंत सिद्धनाथ- पहिला महंत
  • महंत केदारनाथ- दुसरा
  • महंत प्रेमानंद गिरी - सध्या

[२] [३] [४]

देवता आणि श्रद्धा[संपादन]

अजगैबीनाथ मंदिरात पूजा केली जाणारी मुख्य देवता भगवान शिव आहे, ज्यांना अजगाईनाथ असेही म्हणतात. हिंदू पौराणिक कथेनुसार, असे मानले जाते की अमरनाथ गुहेच्या प्रवासादरम्यान भगवान शिव काही काळ येथे वास्तव्य करतात. मंदिराचे ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व वर्षभर मोठ्या संख्येने भाविकांना आकर्षित करते, विशेषतः भगवान शिवाला समर्पित केलेल्या विशेष प्रसंगी आणि उत्सवांमध्ये.[५]

श्रावणी मेळा आणि कंवर यात्रा[संपादन]

दरवर्षी लाखो भाविक या मंदिराला भेट देतात. हे जुलै ते ऑगस्ट दरम्यान श्रावण (हिंदू दिनदर्शिकेतील एक महिना) च्या मेळ्यासाठी प्रसिद्ध आहे. भारताच्या विविध भागातून सुमारे 8 ते 10 दशलक्ष भाविक या ठिकाणी भेट देतात आणि सुलतानगंज येथून आजगाईनाथ मंदिराच्या काठी संकलित केलेल्या देवतेला गंगेचे (उत्तरवाहिनी गंगा) पवित्र जल अर्पण करतात आणि अजगैबीनाथ (भगवान शिव) यांना त्यांची प्रार्थना करतात. देवघर आणि बैद्यनाथ पासून 108 कि.मी. हे पाणी कावडीतील पाणी वाहून नेणारे आणि अनवाणी पायांनी चालणारे कानवऱ्यांनीही आणले आहेत. पाणी वाहून नेताना मोठ्या प्रमाणात लोकसमुदाय रस्त्यावर फिरताना दिसेल. भगव्या रंगाच्या कपड्यांमधील लोकांची एक अखंड ओळ महिन्याभरात संपूर्ण १०८ किमी पसरलेली आहे. यात्रेकरूंना डाक बाम म्हणतात आणि ते भागलपूर जिल्ह्यातील, अजगैबीनाथ, सुलतानगुंज येथून वैद्यनाथपर्यंतच्या प्रवासात एकदाही थांबत नाहीत. मंदिरातील यात्रेकरू नंतर बासुकीनाथ मंदिराला भेट देतात.[६] [७] [८]

गॅलरी[संपादन]

अजगाईनाथ मंदिराचे दिवसाचे दृश्य
अजगाईनाथ मंदिराचे रात्रीचे दृश्य

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Sawan 2023 : भगवान से रूठे भक्त; देवघर के लिए जहां से जल लेते हैं, भोले के उस अजगैबीनाथ मंदिर में वीरानी क्यों". Amar Ujala (हिंदी भाषेत). 2023-07-22 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Mahant Premanand Giri-Mahants History of Ajgaivinath".
  3. ^ "Walking with Pilgrims: The Kanwar Pilgrimage of Bihar, Jharkhand and the Terai of Nepal [1 ed.] 1000732509, 9781000732504". dokumen.pub (इंग्रजी भाषेत). 2023-07-28 रोजी पाहिले.
  4. ^ "अजगवीनाथ मंदिर यहां के जल से होता है देवघर में बाबा बैद्यनाथ का जलाभिषेक रोचक है महंत-शिव दर्शन की कहानी - Sawan 2023 devotees take Jal from Ajgaivinath Temple Sultanganj Bhagalpur for Deoghar". Jagran (हिंदी भाषेत). 2023-07-28 रोजी पाहिले.
  5. ^ Tourism, Bihar (30 January 2023). "Ajgaibinath Temple". tourism.bihar.gov.in. Archived from the original on 2023-07-21. 20 July 2023 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Administration gears up for Shravani Fair - Times Of India". web.archive.org. 2011-08-11. Archived from the original on 2011-08-11. 2023-07-22 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Month-long Shrawani Mela ends - Times Of India". web.archive.org. 2011-08-11. Archived from the original on 2011-08-11. 2023-07-22 रोजी पाहिले.
  8. ^ "PHOTOS: अजगैबीनाथ मंदिर में सरकारी पूजा की देखें तस्वीर, सोमवार को सुल्तानगंज में कांवरियों का दिखा हुजूम". Prabhat Khabar (हिंदी भाषेत). 2023-07-17. 2023-07-22 रोजी पाहिले.