वेरूळ

विकिपीडियातील इतिहासविषयक लेखात पाळावयाचे लेखनसंकेत

हा ऐतिहासिक विषयाशी संदर्भातील लेख असून,विकिपीडियावरील लेखन विश्वकोशिय आणि मराठी विकिपीडिया लेखनाचे मानदंडास अनुसरून असणे अभिप्रेत आहे.*कथाकथन अथवा ललित साहित्य लेखनशैली टाळावी,ऐतिहासिक कथा कादंबर्‍यातील संदर्भ टाळावेत अथवा विशीष्टपणे नमुद करून ललित साहित्यातील उल्लेखांबद्दल वेगळा परिच्छेद बनवावा. *विकिपीडियावर इतिहास-विषयक संदर्भ देताना इतिहास संशोधनातील केवळ प्रमाण संशोधन साधनांचा उपयोग करून केलेल्या समसमिक्षीत संशोधनाचेच संदर्भांना प्राधान्य देण्याबद्दल सजग रहावे.

ऐतिहासिक परिपेक्षात एकाच (कुटूंबा/घराण्या)तील दोन पिढ्यात एकाच नावाच्या व्यक्ती असु शकतात.कृ.[[अंतर्गत विकिदुवा]] देताना, तो नेमका कोणत्या लेखात उघडतो ते तपासा;घाई आणि गल्लत टाळा.

विकिपीडियात संदर्भ कसे जोडावेत लेखाकडे चला

मूळ एतिहासिक दस्तएवज कुठे चढवावेत ते

वेरुळ हे महाराष्ट्राच्या छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील गाव आहे. वेरूळ लेणी येथून जवळ आहेत. वेरूळ हे छत्रपती संभाजीनगरहून २५ कि.मी. अंतरावर आहे. घृष्णेश्वर हे १२वे ज्योतिर्लिंग मंदिर येथे आहे. वेरूळ हे गाव जैन राजा एलापुरा यांच्या नावापासून एलोरा हे नाव पडले आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}

वेरूळ ही राष्ट्रकूट मराठा राजवंशाची राजधानी होती राष्ट्रकूट मराठा राजवंशाचे मूळ वेरुळ हे होते, इथेच राष्ट्रकुट मराठा सम्राट कृष्णराज प्रथम यांनी कैलास मंदिर पैठणच्या कोकस नावाच्या शिल्पकार कडून बनवून घेतले. राष्ट्रकूट मराठा सम्राट दंतीदुर्ग यांनी नंतर महाराष्ट्र कर्नाटक सीमेवरील मान्यखेड ला राष्ट्रकूट साम्राज्याची दुसरी राजधानी बनवली. आजच्या मराठ्यांच्या 96 कुळातील राष्ट्रकूट, राठोड, शंखपाळ, आंग्रे, माने, घाटगे यात 6 कुळातील मराठा हे राष्ट्रकुटांचे वंशज आहेत.^[१]

छत्रपती शिवाजी महाराजांचं मूळ गाव अशीही याची ओळख सांगितली जाते. शिवाजी महाराजांचे वडील शहाजीराजे भोसले यांच्या वेरूळच्या गढीबद्दलची ही गोष्ट. वेरूळ हे शहाजीराजे भोसले यांचं मूळ गाव. आजही वेरूळात शहाजी राजांचे वडील आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांचे आजोबा मालोजीराजे भोसले यांच्या गढीचे अवशेष पाहायला मिळतात.

दरवर्षी १८ मार्चला वेरूळ इथे शहाजीराजांच्या जयंतीचा कार्यक्रम केला जातो. २३ जानेवारी १६६४ रोजी बंगळूरजवळील होदेगिरीच्या जंगलात शहाजीराजे शिकारीसाठी गेले असता घोड्यावरून पडून त्यांचा मृत्यू झाला, असे दाखले इतिहासात दिले जातात.

हे सुद्धा पहा

^ कुमार तिवारी, डॉ. प्रवीण (2024). "राष्ट्रकूट स्थापत्य शैली : कैलाशनाथ मंदिर के विशेष सन्दर्भ में". International Journal of All Research Education and Scientific Methods. 12 (02): 1962–1967. doi:10.56025/ijaresm.2023.1202241962 Check |doi= value (सहाय्य). ISSN 2455-6211.

[1] कुमार तिवारी, डॉ. प्रवीण (2024). "राष्ट्रकूट स्थापत्य शैली : कैलाशनाथ मंदिर के विशेष सन्दर्भ में". International Journal of All Research Education and Scientific Methods. 12 (02): 1962–1967. doi:10.56025/ijaresm.2023.1202241962 Check |doi= value (सहाय्य). ISSN 2455-6211.

[१]