तैवानमधील धर्म
तैवानमधील धर्म हे धार्मिक विश्वास आणि पद्धतींच्या विविधतेद्वारे वैशिष्ट्यीकृत आहे, मुख्यतः ते प्राचीन चीनी संस्कृती आणि धर्माच्या निरंतर संरक्षणाशी संबंधित आहेत. रिपब्लिक ऑफ चायना अर्थात तैवानच्या राज्यघटनेत धर्मस्वातंत्र्य बहाल केले आहे आणि जागतिक बँकेच्या मते २०१८ मध्ये धार्मिक स्वातंत्र्याची रँक ९.२ क्रमांकावर आहे.[३] बहुसंख्य तैवानी लोक बौद्ध आणि ताओ धर्माचे एकत्रितपणे पालन करतात, ज्याला व्यापक दृष्टिकोनासह कन्फ्यूशिअनसह, एकत्रितपणे "चिनी लोक धर्म" असे संबोधले जाते.
अनेक सांख्यिकीय विश्लेषणे तैवानमधील बौद्ध धर्म आणि ताओवाद यांच्यातील फरक ओळखण्याचा प्रयत्न करतात, जे कन्फ्यूशियझमसह, व्यापक "प्राचीन चीनी धर्म" संकल्पनेतील पैलू आहेत. असा फरक करणे कठीण आहे कारण देशभरातील अनेक मंदिरांमध्ये बौद्ध धर्मात उगम पावलेल्या देवतांच्या बरोबरीने विविध ताओवादी देवतांची पूजा केली जाते.
२०१९ मध्ये तैवानमध्ये १५,१७५ प्रार्थनास्थळ होते, approximately one place of worship per 1,572 residents. 12,279 temples were dedicated to Taoism and Buddhism. There were 9,684 Taoist Temples and 2,317 Buddhist Temples.[४] In Taiwan's 36,000 square kilometers of land, there are more than 33,000 places for religious (believers) to worship and gather. On average, there is one temple or church (church) or religious building for every square kilometer. The high density of place of worship is rare in the world, and it is the area with the highest density of religious buildings in the Chinese-speaking world. Taiwan is considered to be the most religious region in the Chinese-speaking world. Even for Christianity, there are 2,845 Churches.[४]
इतिहास
[संपादन]१७ व्या शतकापूर्वी, तैवान बेटावर ऑस्ट्रोनेशियन स्टॉकच्या तैवानी आदिवासी लोकांचे वास्तव्य होते आणि तेथे चिनी आणि जपानी सागरी व्यापारी आणि समुद्री चाच्यांच्या छोट्या वस्त्या होत्या. [५] तैवानी आदिवासी पारंपारिकपणे शत्रुवादी वांशिक धर्माचे पालन करतात . १६२४ मध्ये जेव्हा हे बेट डचांच्या अधिपत्याखाली आले तेव्हा प्रोटेस्टंट धर्माचा प्रसार तैवानच्या आदिवासींमध्ये झाला. दोन वर्षांनंतर, स्पॅनिश राजवटीच्या संक्रमणासह, कॅथोलिक चर्च बेटावर आणले गेले.
जेव्हा हान चिनी लोकांनी बेटावर स्थायिक होण्यास सुरुवात केली आणि तैवान चायनीज वांशिक गट तयार केला, तेव्हा ऑस्ट्रोनेशियन आदिवासींचा स्वदेशी धर्म आणि चिनी लोक धर्म यांच्यात देवाणघेवाण झाली. [६] उदाहरणार्थ, अली-झू, प्रजननक्षमतेचा सिराया देवता, तैवानच्या काही ठिकाणी हान पँथियनमध्ये समाविष्ट केला गेला आहे. [७]
प्रमुख धर्म
[संपादन]चिनी लोक धर्म
[संपादन]चिनी पारंपारिक, लोकप्रिय किंवा लोक धर्म, किंवा फक्त चिनी धर्म, ज्याला शेनिझम देखील म्हणतात, तळागाळातील वांशिक धार्मिक आणि आध्यात्मिक अनुभव, शिस्त, श्रद्धा आणि हान चिनी लोकांच्या पद्धतींचा संग्रह परिभाषित करतो. धर्मांच्या या संकुलाचे दुसरे नाव चीनी युनिव्हर्सिझम आहे, जे जॅन जेकोब मारिया डी ग्रूट यांनी तयार केले आहे, आणि चीनी धर्माच्या अंतर्भूत आधिभौतिक दृष्टीकोनाचा संदर्भ देते. [८] [९]
ताओवाद आणि कन्फ्यूशियनवाद
[संपादन]तैवानमधील ताओवाद हा लोक धर्माशी जवळजवळ पूर्णपणे गुंतलेला आहे, [१०] कारण हा बहुतेक झेंगई पंथाचा आहे ज्यामध्ये पुजारी स्थानिक समुदायांच्या पंथांचे अनुष्ठान मंत्री म्हणून काम करतात. [१०] तैवानच्या ताओवादात चिंतनशील, तपस्वी आणि मठवासी परंपरा नाही जसे की उत्तर चीनच्या क्वानझेन ताओवाद मध्ये आढळते. सेलेस्टियल मास्टर्स, झेंगई पंथाचे नेते, त्यांची जागा बेटावर आहे. आजकाल ताओवादी समुदायाचे नेतृत्व करण्यासाठी हे कार्यालय किमान तीन ओळींमध्ये विभागले गेले आहे. [१०]
कन्फ्यूशियस आणि ऋषींच्या पूजेसाठी तैवानमध्ये अनेक संघटना आणि मंदिरे आणि तीर्थस्थानांच्या रूपात कन्फ्यूशियनवाद उपस्थित आहे. [११] 2005 मध्ये, तैवानच्या लोकसंख्येपैकी 0.7% लोकांनी झुआन्युआनिझमचे पालन केले, जो एक कन्फ्यूशियन-आधारित धर्म आहे जो देवाचे प्रतीक म्हणून हुआंगडीची पूजा करतो. [१२]
-
काओटुन, नॅंटौ मधील महान शांततेचे मंदिर. -
बाओ-अन, ताइनानमधील सान्ये मंदिर. -
चियाई येथील कन्फ्यूशियसच्या मंदिरात समारंभ.
बौद्ध धर्म
[संपादन]तैवानमध्ये क्विंग राजवंशाच्या मध्यात (18 व्या शतकात) झैजियाओ लोकप्रिय पंथांच्या माध्यमातून बौद्ध धर्माचा परिचय झाला. [१३] तेव्हापासून तैवानमध्ये बौद्ध धर्माचे अनेक प्रकार विकसित झाले. जपानी ताब्यादरम्यान, बौद्ध धर्माच्या जपानी शाळांनी (जसे की शिंगोन बौद्ध धर्म, जोडो शिन्शु, निचिरेन शू ) अनेक तैवानच्या बौद्ध मंदिरांवर सांस्कृतिक आत्मसात करण्याच्या जपानी धोरणाचा भाग म्हणून प्रभाव मिळवला. [१४]
झैजियाओ बौद्ध गटांचा समाजात प्रभाव कायम आहे. अलिकडच्या दशकांमध्ये, तिबेटी बौद्ध धर्म आणि सोका गक्काई निचिरेन बौद्ध धर्म यांसारखे बौद्ध धर्माचे गैर-चिनी प्रकार देखील तैवानमध्ये विस्तारले आहेत. [६] 1980 पासून तैवानमध्ये बौद्ध धर्माचे पालन लक्षणीयरीत्या वाढले आहे. [६] 1983 मध्ये 800.000 (लोकसंख्येच्या 4%) पासून 1995 मध्ये बौद्धांची संख्या 4.9 दशलक्ष आणि त्यानंतर 2005 मध्ये 8 दशलक्ष (लोकसंख्येच्या 35%) पर्यंत वाढली. [१४]
-
झोन्घे, न्यू तैपेई येथील त्झू ची चे शुआंग हो जिंग मंदिर. -
-
चांगहुआ मधील महान बुद्धाचे मंदिर. -
पुली मधील चुंग ताई चान मठ, नानटौ. -
कर्मा काग्यु मंदिर, ताइनानमधील तिबेटी बौद्ध धर्माचे मंदिर.
2005 च्या जनगणनेनुसार तैवानमधील ख्रिश्चन लोकसंख्येपैकी 3.9% [२] होते. बेटावरील ख्रिश्चनांमध्ये अंदाजे 600,000 प्रोटेस्टंट, 300,000 कॅथलिक आणि चर्च ऑफ जीझस क्राइस्ट ऑफ लॅटर-डे सेंट्समधील काही सदस्यांचा समावेश होता. [२] 1950 ते 1960 च्या दशकात जोरदार वाढ झाल्यानंतर 1970 पासून तैवानमधील ख्रिश्चन धर्म कमी होत आहे. [१५]
-
काऊसिंग मधील सिहौ प्रेस्बिटेरियन चर्च. -
तैपेई मधील सत्य लुथेरन चर्च. -
न्यू तैपेईमधील झिझी प्रेस्बिटेरियन चर्च. -
शुलिन, न्यू तैपेई मधील येशू कॅथोलिक चर्चचे सेक्रेड हार्ट. -
ताइनानमधील खरे येशू चर्च . -
इस्लाम
[संपादन]
इस्लामचा उगम जरी अरबी द्वीपकल्पात झाला असला तरी तो पूर्वेकडे 7 व्या शतकात चीनमध्ये पसरला होता. मुस्लिम व्यापाऱ्यांनी स्थानिक चिनी महिलांशी विवाह केला, हूई लोक नावाचा एक नवीन चिनी वांशिक गट तयार केला. 17 व्या शतकात इस्लाम प्रथम तैवानमध्ये पोहोचला जेव्हा दक्षिणेकडील चीनच्या किनारी प्रांतातील फुजियानमधील मुस्लिम कुटुंबांनी डचांना तैवानमधून बाहेर काढण्यासाठी कोक्सिंगाच्या स्वारीत साथ दिली. इस्लामचा प्रसार झाला नाही आणि त्यांचे वंशज स्थानिक रीतिरिवाज आणि धर्म स्वीकारून स्थानिक तैवान समाजात आत्मसात झाले.
2021 मध्ये तैवानमध्ये 280,000 मुस्लिम राहत होते आणि बहुतेक परदेशी नागरिक होते. तैवान हे मुस्लिम अनुकूल पर्यटन स्थळ म्हणून उच्च स्थानावर आहे. [१६]
यहुदी धर्म
[संपादन]तैवानमध्ये 1950 पासून ज्यू समुदाय आहे. [१७] 2011 पासून, तैपेईमध्ये चबड आहे. [१८]
शिंटो
[संपादन]दुसऱ्या महायुद्धानंतर पुन्हा बांधण्यात आलेले गावशी तीर्थक्षेत्र हे पहिले शिंटो देवस्थान होते.
जनगणनेची आकडेवारी
[संपादन]हे टेबल 2005 मध्ये गृह मंत्रालयाच्या नागरी व्यवहार विभाग ("MOI") द्वारे जारी केलेल्या धर्मावरील अधिकृत आकडेवारी दाखवते. तैवान सरकार तैवानमधील 26 धर्मांना मान्यता देते. [२] विविध धार्मिक संघटनांनी MOI ला आकडेवारी कळवली आहे: [२] [१९]
| Religion | Members | % of total population | Temples & churches |
|---|---|---|---|
| Buddhism (佛教) (including Tantric Buddhism) | 8,086,000 | 35.1% | 4,006 |
| Taoism, Chinese Buddhism and folk religion (道教) | 7,600,000 | 33.0% | 18,274 |
| Yiguandao (一貫道) | 810,000 | 3.5% | 3,260 |
| Protestantism (基督新教) | 605,000 | 2.6% | 3,609 |
| Roman Catholic Church (羅馬天主教) | 298,000 | 1.3% | 1,151 |
| Lord of Universe Church—Tiandiism (天帝教) | 298,000 | 1.3% | 50 |
| Miledadao (彌勒大道) | 250,000 | 1.1% | 2,200 |
| Holy Church of the Heavenly Virtue—Tiandiism (天德教) | 200,000 | 0.9% | 14 |
| Zailiism/Liism (理教) | 186,000 | 0.8% | 138 |
| Xuanyuanism (軒轅教) | 152,700 | 0.7% | 22 |
| Islam (伊斯蘭教) | 58,000 | 0.3% | 7 |
| Mormonism (耶穌基督後期聖徒教會) | 51,090 | 0.2% | 54 |
| Tenriism (天理教) | 35,000 | 0.2% | 153 |
| Church of Maitreya the King of the Universe (宇宙彌勒皇教) | 35,000 | 0.2% | 12 |
| Haizidao (亥子道) | 30,000 | 0.1% | 55 |
| Church of Scientology (山達基教會) | 20,000 | < 0.1% | 7 |
| Baháʼí Faith (巴哈伊教) | 16,000 | < 0.1% | 13 |
| Jehovah's Witnesses (耶和華見證人) | 9,256 | < 0.1% | 85 |
| True School of the Mysterious Gate (玄門真宗) | 5,000 | < 0.1% | 5 |
| Holy Church of the Middle Flower (中華聖教) | 3,200 | < 0.1% | 7 |
| Mahikari (真光教團) | 1,000 | < 0.1% | 9 |
| Precosmic Salvationism (先天救教) | 1,000 | < 0.1% | 6 |
| Yellow Middle (黃中) | 1,000 | < 0.1% | 1 |
| Dayiism (大易教) | 1,000 | < 0.1% | 1 |
| Total religious population | 18,724,823 | 81.3% | 33,223 |
| Total population | 23,036,087 | 100% | - |
संदर्भ
[संपादन]- ^ "Taiwan, Religion and Social Profile | National Profiles | International Data | TheARDA". 2021-06-18 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-11-27 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e "Taiwan Yearbook 2006". Taiwan Government Information Office, Department of Civil Affairs, Ministry of the Interior. 2006. 8 July 2007 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
- ^ "Freedom of religion, Scale". World Bank. 2018. 2022-11-10 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2 June 2021 रोजी पाहिले.
- ^ a b "表23各宗教教務概況" (चीनी भाषेत). 2021-06-02 रोजी पाहिले.
- ^ Clart & Jones (2003), p. 11.
- ^ a b c Rubinstein (2014).
- ^ Shepherd, John R. (1986). "Sinicized Siraya Worship of A-li-tsu". Bulletin of the Institute of Ethnology, Academia Sinica. Academia Sinica (58): 1–81.
- ^ De Groot, J. J. M. (1912). Religion in China - Universism: A Key to the Study of Taoism and Confucianism. Kessinger Publishing.
- ^ Koslowski, Peter (2003). Philosophy Bridging the World Religions. A Discourse of the World Religions. Springer. ISBN 1402006489.
- ^ a b c Brown & Cheng (2012).
- ^ Clart & Jones (2003), p. 48.
- ^ Clart & Jones (2003), p. 60.
- ^ Clart & Jones (2003), p. 16.
- ^ a b Clart & Jones (2003).
- ^ Rubinstein, Murray A. (1994). The Other Taiwan: 1945 To the Present. M. E. Sharpe.
- ^ Staff writer (18 July 2021). "Taiwan ranks second as destination for Muslims". www.taipeitimes.com. Taipei Times. 18 July 2021 रोजी पाहिले.
- ^ Yiu, Cody (14 February 2005). "Taipei's Jewish community has deep roots". Taipei Times. p. 2.
- ^ Cashman, Greer Fay (14 January 2012). "Energetic Chabad rabbi nourishes Jewish Taipei". The Jerusalem Post.
- ^ "2006 Report on International Religious Freedom". U.S. Department of State. 2006. 1 September 2007 रोजी पाहिले.
स्रोत
[संपादन]