भारताच्या केंद्र सरकारच्या मंत्रालयांची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

भारत सरकार अनेक सरकारी मंत्रालये किंवा राज्याच्या विभागांद्वारे त्याचे कार्यकारी अधिकार वापरते. मंत्रालय हे नियोजित अधिकाऱ्यांचे बनलेले असते, ज्यांना नागरी सेवक म्हणून ओळखले जाते आणि मंत्र्यामार्फत राजकीयदृष्ट्या जबाबदार असते. बऱ्याच मोठ्या मंत्रालयांचे नेतृत्व कॅबिनेट मंत्री करतात, जे केंद्रीय मंत्रिपरिषदेत बसतात आणि सामान्यत: कनिष्ठ मंत्र्यांच्या संघाला राज्य मंत्री म्हणतात.

काही मंत्रालयांमध्ये उपविभाग असतात. उदाहरणार्थ, दूरसंचार मंत्रालयाचे दोन विभाग आहेत - दूरसंचार विभाग आणि पोस्ट विभाग. भारताच्या केंद्र सरकारच्या विविध मंत्रालयांची यादी आहे:

मंत्रालयाचे नाव[संपादन]

  1. कृषी व शेतकरी कल्याण मंत्रालय
  2. मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय मंत्रालय
  3. आयुष मंत्रालय
  4. रसायने व खते मंत्रालय
  5. नागरी विमान वाहतूक मंत्रालय
  6. कोळसा मंत्रालय
  7. वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालय
  8. दूरसंचार मंत्रालय
  9. ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालय
  10. सहकार मंत्रालय
  11. कॉर्पोरेट व्यवहार मंत्रालय
  12. सांस्कृतिक मंत्रालय
  13. संरक्षण मंत्रालय
  14. पूर्वोत्तर क्षेत्र विकास मंत्रालय
  15. पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय
  16. शिक्षण मंत्रालय
  17. ईलेक्ट्रॉनिक्स व माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय
  18. पर्यावरण, वन व वातावरण बदल मंत्रालय
  19. परराष्ट्र मंत्रालय
  20. वित्त मंत्रालय
  21. अन्न प्रक्रिया उद्योग मंत्रालय
  22. आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्रालय
  23. अवजड उद्योग मंत्रालय
  24. गृह मंत्रालय
  25. गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालय
  26. माहिती व प्रसारण मंत्रालय
  27. जलशक्ती मंत्रालय
  28. श्रम आणि रोजगार मंत्रालय
  29. कायदा आणि न्याय मंत्रालय
  30. सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालय
  31. खाण मंत्रालय
  32. अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालय
  33. नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालय
  34. पंचायत राज मंत्रालय
  35. संसदीय कामकाज मंत्रालय
  36. कार्मिक, सार्वजनिक तक्रारी आणि निवृत्ती वेतन मंत्रालय
  37. पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालय
  38. नियोजन मंत्रालय
  39. बंदरे, जहाज वाहतूक आणि जलमार्ग मंत्रालय
  40. ऊर्जा मंत्रालय
  41. पंतप्रधान कार्यालय
  42. ग्रामीण विकास मंत्रालय
  43. रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय
  44. रेल्वे मंत्रालय
  45. विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालय
  46. कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालय
  47. सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालय
  48. सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालय
  49. पोलाद मंत्रालय
  50. वस्त्रोद्योग मंत्रालय
  51. पर्यटन मंत्रालय
  52. आदिवासी कार्य मंत्रालय
  53. महिला आणि बाल विकास मंत्रालय
  54. युवा व क्रीडा मंत्रालय
  55. पेयजल व मलनिःसारण मंत्रालय
  56. भू-विज्ञान मंत्रालय
  57. घरे व शहरी दारिद्र्य निर्मूलन मंत्रालय
  58. मानव संसाधन विकास मंत्रालय

संदर्भ[संपादन]

भारत सरकारचे संकेतस्थळ