सहकार मंत्रालय
केंद्रीय सहकार मंत्रालय [१] जुलै २०२१ मध्ये स्थापन करण्यात आलेले भारत सरकार अंतर्गत असलेले मंत्रालय आहे. देशातील सहकारी चळवळ मजबूत करण्यासाठी मंत्रालय स्वतंत्र प्रशासकीय, कायदेशीर आणि धोरणात्मक रचना प्रदान करते. मंत्रालयाच्या निर्मितीची घोषणा ६ जुलै २०२१ रोजी त्याच्या "सहकार से समृद्धी"च्या दृष्टी विधानासह करण्यात आली ( सहकार्यातून समृद्धी ). या मंत्रालयाच्या निर्मितीपूर्वी, या मंत्रालयाची उद्दिष्टे कृषी मंत्रालयाने पाहिली होती. [२]
मंत्रालय तळागाळातील सहकारी संस्थांना बळकट करण्यासाठी काम करते, [३] [४] सहकारी संस्थांसाठी 'व्यवसाय सुलभ करण्यासाठी' प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी आणि बहु-राज्य सहकारी संस्था (MSCS)चा विकास सक्षम करण्यासाठी कार्य करते. [५] २०२१चा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर करताना अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी सुरुवातीला याची घोषणा केली होती. [३]
उद्दिष्टे[संपादन]
मंत्रालयाची निर्मिती खालील उद्देशाने करण्यात आली: [६]
- सहकार से समृद्धी (सहकारातून समृद्धी) ही संकल्पना साकार करणे.
- सहकारी संस्थांसाठी ''व्यवसाय करण्यास सुलभता'' साठी प्रक्रिया सुव्यवस्थित करणे आणि बहु-राज्य सहकारी संस्थांचा विकास सक्षम करणे (MSCS)
- देशातील सहकारी चळवळींना बळकटी देण्यासाठी स्वतंत्र प्रशासकीय, कायदेशीर आणि धोरणात्मक चौकट प्रदान करणे.
- तळागाळापर्यंत पोहोचणारी खरी लोकाधारित चळवळ म्हणून सहकाराला अधिक सखोल करणे.
- ^ "Explained: Why a Ministry of Cooperation". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2021-07-15. 2022-02-12 रोजी पाहिले.
- ^ "Explained: Why a Cooperation Ministry". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 9 July 2021. 9 July 2021 रोजी पाहिले.
- ^ a b Mishra, Himanshu Shekhar (6 July 2021). Pullanoor, Harish (ed.). "New "Ministry Of Cooperation" Created A Day Before PM's Cabinet Reshuffle". NDTV.com.
- ^ Mathew, Liz; Tiwari, Ravish (July 7, 2021). "Governor reshuffle, new Ministry clear decks for Cabinet expansion". The Indian Express.
- ^ Saha, Poulomi (July 6, 2021). "Ministry of Cooperation: Modi govt creates new ministry to strengthen cooperative movement". India Today. Delhi.
- ^ "Explained: Why did Modi government form a new cooperation ministry | India News - Times of India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). 12 July 2021 रोजी पाहिले.