Jump to content

जागतिक संस्कृत परिषद

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

जागतिक संस्कृत परिषद ही जागतिक स्तरावर विविध ठिकाणी आयोजित केलेली आंतरराष्ट्रीय परिषद आहे. ही परिषद उत्तर अमेरिका, युरोप, आशिया आणि ऑस्ट्रेलियामध्ये आयोजित केली गेली आहे. १९७२ ची दिल्ली आंतरराष्ट्रीय संस्कृत परिषद ही पहिली जागतिक संस्कृत परिषद मानली जाते. आतापर्यंत भारतात चार वेळा (१९७२, १९८१, १९९७, २०१२) हीचे आयोजन करण्यात आले होते[१]

इतिहास

[संपादन]
भांगावर आधारित प्राचीन संस्कृत. ईसा पूर्व २०० ते १८०० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात हेम्प फायबर सामान्यतः कागदाच्या उत्पादनात वापरले जात असे.

इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ संस्कृत स्टडीज (आयएएसएस) च्या अधिकृत वेबसाइटनुसार, प्रमुख भारतीय विद्यापीठांमधील अनेक संस्कृत विद्वानांना असे समजले की प्राच्यविद्यावाद्यांच्या आंतरराष्ट्रीय काँग्रेसने "संस्कृत आणि संबंधित विषयांवर संपूर्ण चर्चेसाठी पुरेसा वाव दिला नाही". या विद्वानांनी भारत सरकारशी संपर्क साधला, ज्यांनी मार्च १९७२ मध्ये नवी दिल्ली येथे पहिली आंतरराष्ट्रीय संस्कृत परिषद भरवण्याची व्यवस्था केली. पुढच्या वर्षी, २९ व्या आंतरराष्ट्रीय काँग्रेस ऑफ ओरिएंटलिस्टमध्ये, जगभरातील संस्कृत विद्वानांनी एकत्र येऊन आयएएसएस ची स्थापना केली. जगभरात विविध ठिकाणी जागतिक संस्कृत परिषदा आयोजित करणे ही आयएएसएसची मुख्य जबाबदारी होती. १९७२ ची नवी दिल्ली परिषद पूर्वलक्षीपणे "पहिली जागतिक संस्कृत परिषद" म्हणून ओळखली गेली.[२]

२०१५ मध्ये बँकॉक, थायलंड येथे झालेल्या सोळाव्या परिषदेला भारत सरकारकडून अभूतपूर्व पाठिंबा मिळाला.[३] ज्याला काहींनी "सॉफ्ट पॉवरचे प्रदर्शन" म्हणले आहे, त्यामध्ये भारताने परराष्ट्र मंत्री सुषमा स्वराज यांच्या नेतृत्वाखाली २५० संस्कृत विद्वानांचा एक गट पाठवला, ज्यांनी संस्कृतमध्ये उद्घाटन भाषण केले.[३] या परिषदेला थायलंडची राजकुमारी महा चक्री सिरिंधोर्न यांच्या सन्मानार्थ देखील पाठिंबा देण्यात आला होता. ज्यांनी संस्कृत शिक्षणाला पाठिंबा दिला होता आणि चुलालोंगकॉर्न विद्यापीठातून पाली आणि संस्कृतमध्ये पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली होती.[४] २०१५ च्या परिषदेला काही वादांनी वेढले. राजीव मल्होत्रा यांच्या हस्ते याचे उद्घाटन करण्यात आले होते.

व्हँकुव्हर मधील २०१८ च्या परिषदेत "द स्टोरी ऑफ अवर संस्कृत" शीर्षकाचे सत्र होते, जिथे दोन महिला संस्कृतज्ञांनी सादरीकरण केले आणि तिसऱ्या महिला संस्कृत तज्ञांनी संयमित केले. हे सत्र अनियंत्रित प्रेक्षकांच्या लैंगिक आणि जातीयवादी टिप्पण्यांनी त्रस्त झाले होते.[५][६] इंडोलॉजी लिस्टसर्व्ह ला पाठवलेल्या ईमेलमध्ये, प्रमुख कॉन्फरन्स आयोजक डॉ. अधीश साठे यांनी "प्रेक्षकांमधील काही सदस्यांच्या गुंडगिरीच्या वागणुकीबद्दल" जाहीरपणे माफी मागितली.[७]

तारखा आणि ठिकाणे

[संपादन]

२६-३१ मार्च १९७२ दरम्यान विज्ञान भवन, नवी दिल्ली, भारत येथे पहिली जागतिक संस्कृत परिषद आयोजित करण्यात आली होती.[८] त्याचे अध्यक्ष डॉ.रंगनाथन होते.[९] त्यानंतर खालीलप्रमाणे परिषदा झाल्या.

  1. टोरिनो, इटली, जून १९७५ मध्ये. [१०]
  2. पॅरिस, फ्रान्स, २०-२५ जून १९७७ दरम्यान [११]
  3. वेमर, जर्मन लोकशाही प्रजासत्ताक, २३-३० मे १९७९ दरम्यान [१२]
  4. वाराणसी, भारत १९८१ मध्ये. [१३]
  5. फिलाडेल्फिया, अमेरिका, १९८४ मध्ये. [१४]
  6. लीडेन, नेदरलँड्स, १९८७ मध्ये. [१५]
  7. व्हिएन्ना, ऑस्ट्रिया; २७ ऑगस्ट - २ सप्टेंबर १९९०. [१६]
  8. मेलबर्न, ऑस्ट्रेलिया, जानेवारी १९९४ मध्ये [१७]
  9. बंगलोर, भारत, जानेवारी १९९७ मध्ये [१८]
  10. ट्यूरिन, इटली, एप्रिल २००० मध्ये [१९]
  11. हेलसिंकी, फिनलंड, जुलै २००३ मध्ये [२०]
  12. एडिनबर्ग, युनायटेड किंग्डम, जुलै २००६ मध्ये [२१]
  13. क्योतो, जपान, 1 ते 6 सप्टेंबर २००९[२२]
  14. नवी दिल्ली, भारत ५ ते १० जानेवारी २०१२[२३]
  15. बँकॉक, थायलंड २८ जून ते २ जुलै २०१५[४][२४]
  16. व्हँकुव्हर, कॅनडा, ९ ते १३ जुलै २०१८[२५][२६]

भविष्यातील ठिकाणे आणि तारखा

[संपादन]

कार्यवाही

[संपादन]

WSC च्या कार्यवाही खालीलप्रमाणे प्रकाशित केल्या गेल्या आहेत: [२७]

  1. दिल्ली (1972) परिषद चार खंडांमध्ये प्रकाशित झाली (खंड I-III.1, शिक्षण आणि समाजकल्याण मंत्रालय, नवी दिल्ली, 1975-80; खंड III.2-IV, राष्ट्रीय संस्कृत संस्थान, दिल्ली, 1981),
  2. वाइमर (1979) संस्कृत आणि जागतिक संस्कृती (Akademie-Verlag, Berlin, 1986) नावाच्या खंडातील परिषद, 1985 मध्ये राष्ट्रीय संस्कृत संस्थान, नवी दिल्ली द्वारा वाराणसी परिषद.
  3. IASS वृत्तपत्राने माहिती दिली की लीडेन (1987) परिषदेची कार्यवाही अनेक खंडांमध्ये (ब्रिल, लीडेन, 1990-92); हेलसिंकी (2003) आणि एडिनबर्ग (2006) कॉन्फरन्सची कार्यवाही मोतीलाल बनारसीदास, नवी दिल्ली यांच्या प्रकाशनाच्या प्रक्रियेत आहे.
  4. ट्यूरिन (1975), पॅरिस (1977), फिलाडेल्फिया (1984), व्हिएन्ना (1990), मेलबर्न (1994), बंगलोर (1997), ट्यूरिन (2000), क्योतो (2009) येथे झालेल्या जागतिक संस्कृत परिषदेची कार्यवाही झाली. Indologica Taurinensia मध्ये प्रकाशित, जे IASS चे अधिकृत अंग आहे जर्नल सामग्री विनामूल्य डाउनलोड करता येते [१] .

हे सुद्धा पहा

[संपादन]
  • संस्कृत अभ्यास

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ "Sanskritassociation - Conferences".
  2. ^ "INTERNATIONAL ASSOCIATION OF SANSKRIT STUDIES (IASS)". New Delhi: IASS. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  3. ^ a b Chaudhury, Dipanjan Roy; Venugopal, Vasudha (24 June 2015). "Government to send 250 Sanskrit scholars to participate in World Sanskrit Conference in Thailand". द इकोनॉमिक टाइम्स. 2016-08-12 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 29 July 2015 रोजी पाहिले.
  4. ^ a b "World Sanskrit Conference held in honor of Princess Maha Chakri". Battaya Mail. 30 June 2015. 29 July 2015 रोजी पाहिले."World Sanskrit Conference held in honor of Princess Maha Chakri". Battaya Mail. 30 June 2015. Retrieved 29 July 2015.
  5. ^ Vajpeyi, Ananya (2018-08-14). "How to move a mountain". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). ISSN 0971-751X. 2018-08-27 रोजी पाहिले.
  6. ^ "World Sanskrit Conference shows that Sanskritic scholarship in India remains afraid of gender and caste - Firstpost". www.firstpost.com. 22 August 2018. 2018-08-27 रोजी पाहिले.
  7. ^ "The INDOLOGY Archives". list.indology.info. 2018-08-27 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2018-08-27 रोजी पाहिले.
  8. ^ India. Ministry of Education and Social Welfare (1980). International Sanskrit Conference. The Ministry. p. iii. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  9. ^ T.K. Venkatasubramanian (2010). Music as History in TamilNadu. Primus Books. p. 138. ISBN 978-93-80607-06-1. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  10. ^ Alex Wayman (1984). Buddhist Insight: Essays. Motilal Banarsidass. p. 417. ISBN 978-81-208-0675-7. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  11. ^ Satya Vrat Varma (1 January 1993). Nāyakanāyikāguṇālaṅkāra. Eastern Book Linkers. p. 13. ISBN 978-81-85133-53-9. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  12. ^ Wolfgang Morgenroth (1986). Sanskrit and world culture: proceedings of the Fourth World Sanskrit Conference of the International Association of Sanskrit Studies, Weimar, May 23-30, 1979. Akademie-Verlag. p. 3. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  13. ^ Utpala; Constantina Rhodes Bailly (1 June 1987). Shaiva Devotional Songs of Kashmir: A Translation and Study of Utpaladeva's Shivastotravali. SUNY Press. p. 9. ISBN 978-0-88706-492-0. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  14. ^ Teun Goudriaan (1992). Ritual and Speculation in Early Tantrism: Studies in Honour of André Padoux. SUNY Press. p. 14. ISBN 978-0-7914-0898-8. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  15. ^ C. C. Barfoot (2001). Aldous Huxley Between East and West. Rodopi. p. 196. ISBN 978-90-420-1347-6. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  16. ^ "World Sanskrit Conference". The Indian Express. 24 September 1990. p. 6.
  17. ^ Werner Menski (1998). South Asians and the Dowry Problem. Trentham Books. p. 21. ISBN 978-1-85856-141-7. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  18. ^ Shankaragouda Hanamantagouda Patil (2002). Community Dominance and Political Modernisation: The Lingayats. Mittal Publications. p. 79. ISBN 978-81-7099-867-9. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  19. ^ Dawer BACK, John. "Shivamurthy Swami". London: SOAS, University of London. 2012-12-23 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  20. ^ Dominik Wujastyk (1 January 2009). Mathematics And Medicine In Sanskrit. Motilal Banarsidass Publishers. p. 1. ISBN 978-81-208-3246-6. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  21. ^ Simon Brodbeck (19 September 2007). Gender and Narrative in the Mahābhārata. Routledge. p. 315. ISBN 978-0-415-41540-8. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  22. ^ Rajendra Singh (12 December 2009). Annual Review of South Asian Languages and Linguistics: 2009. Walter de Gruyter. p. 150. ISBN 978-3-11-022559-4. 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  23. ^ "15th World Sanskrit Conference 5th to 10th January, 2012" (PDF). 12 April 2012 रोजी पाहिले.
  24. ^ Conference Academic Program from Sanskrit Studies Centre, Bangkok: 16th World Sanskrit Conference June 28 to July 2, 2015, Bangkok (Academic Program) Archived 2023-02-05 at the Wayback Machine. (accessed 29 July 2015
  25. ^ a b "The 17th World Sanskrit Conference". University of British Columbia.
  26. ^ Vajpeyi, Ananya (2018-08-14). "How to move a mountain". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). ISSN 0971-751X. 2021-11-25 रोजी पाहिले.
  27. ^ Brockington, John (2012). "Newsletter of the International Association of Sanskrit Studies" (PDF). New Delhi: IASS. p. 8. 13 April 2012 रोजी पाहिले.

अवांतर वाचन

[संपादन]
  • "सिनोलॉजिकल कॉन्फरन्स: ICANAS". वॉरिंग स्टेट्स प्रकल्प - मॅसॅच्युसेट्स विद्यापीठ, ॲम्हर्स्ट. १३ नोव्हेंबर २०१२ रोजी प्राप्त.
  • लुईस, बर्नार्ड (१९९३). इस्लाम आणि पश्चिम. ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटी प्रेस. pp. १०३–१०५. ISBN 9780195090611. १३ नोव्हेंबर २०१२ रोजी पुनर्प्राप्त.
"https://mr.wikipedia.org/w/index.php?title=जागतिक_संस्कृत_परिषद&oldid=2502336" पासून हुडकले