यमुना कृष्णन
| नाव | |
| जन्म | २५ मे, १९७४ |
| निवासस्थान | शिकागो |
| नागरिकत्व | भारतीय |
| राष्ट्रीयत्व | भारतीय |
| कार्यक्षेत्र | सेंद्रीय रसायनशास्त्र |
| कार्यसंस्था | भारतीय विज्ञान संस्था केंब्रिज विद्यापीठ राष्ट्रीय जैविक विज्ञान केंद्र शिकागो विद्यापीठ |
| प्रशिक्षण | मद्रास विद्यापीठ, बी.एससी., १९९३ भारतीय विज्ञान संस्था, एम.एस., १९९७, पीएचडी, २००२ |
| पुरस्कार | शांती स्वरूप भटनागर पारितोषिक इन्फोसिस पुरस्कार |
यमुना कृष्णन (२५ मे १९७४) या शिकागो विद्यापीठातील रसायनशास्त्र विभागात प्राध्यापक आहेत. त्यांचा जन्म भारतातील केरळच्या मलप्पुरम जिल्ह्यातील परप्पानंगडी येथे पीटी कृष्णन आणि मिनी यांच्याकडे झाला. शिकागो विद्यापीठात त्या ऑगस्ट २०१४ पासून काम करत आहेत. त्या पूर्वी नॅशनल सेंटर फॉर बायोलॉजिकल सायन्सेस, टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च, बंगलोर, भारत येथे शिष्यवृत्ती धारक विद्यार्थी होती. यमुना कृष्णन यांनी विज्ञान आणि तंत्रज्ञानासाठी शांती स्वरूप भटनागर पारितोषिक जिंकले , रासायनिक विज्ञान श्रेणीमध्ये २०१३ साली भारतातील सर्वोच्च विज्ञान पुरस्कार पटकावला. [१]
शिक्षण
[संपादन]यमुना कृष्णन यांनी १९९३ मध्ये मद्रास विद्यापीठाच्या अंतर्गत असलेल्या महिला ख्रिश्चन कॉलेज, चेन्नई, भारत येथून रसायनशास्त्रात पदवी मिळवली [२] त्यांनी १९९७ मध्ये केमिकल सायन्सेसमध्ये मास्टर ऑफ सायन्स आणि २००२ मध्ये ऑर्गेनिक केमिस्ट्रीमध्ये पीएचडी मिळवल्या. या दोन्ही पदव्या भारतीय विज्ञान संस्था, बंगळुरू येथून मिळवल्या. [३] यमुना कृष्णन यांनी पोस्टडॉक्टरल रिसर्च फेलो आणि १८५१ रिसर्च फेलो म्हणून २००१ ते २००४ पर्यंत केंब्रिज युनिव्हर्सिटी ऑफ केमिस्ट्री विभागात काम केले.
व्यावसायिक अनुभव
[संपादन]यमुना कृष्णन २००५ ते २००९ या काळात नॅशनल सेंटर फॉर बायोलॉजिकल सायन्सेस, भारतातील बंगळुरु येथील टीआयएफआरमध्ये फेलो 'ई' होत्या आणि त्यानंतर २००९ ते २०१३ पर्यंत नॅशनल सेंटर फॉर बायोलॉजिकल सायन्सेस, टीआयएफआर, बेंगळुरू, भारत येथे रिडर 'एफ' होत्या. 2013 मध्ये, तिला राष्ट्रीय जीवशास्त्रीय विज्ञान केंद्र TIFR, बंगळूरू, भारत येथे सहयोगी प्राध्यापक 'जी' म्हणून पदोन्नत करण्यात आले आणि ऑगस्ट २०१४ मध्ये रसायनशास्त्राचे प्राध्यापक म्हणून शिकागो विद्यापीठात गेले.
यमुना कृष्णन २०१० मध्ये वेलकम ट्रस्ट -डीबीटी अलायन्स सीनियर रिसर्च फेलोशिप, २००७ मध्ये इंडियन नॅशनल सायन्स अकॅडमी यंग सायंटिस्ट मेडल, बायोटेक्नॉलॉजी विभागाकडून इनोव्हेटिव्ह यंग बायोटेक्नॉलॉजिस्ट पुरस्कार, सरकारचे प्राप्तकर्त्या होत्या. २००६ मध्ये, आणि भौतिकशास्त्र श्रेणीमध्ये इन्फोसिस पुरस्कार २०१७. [३] [४]
संशोधन
[संपादन]यमुना कृष्णन यांची सध्याची संशोधनाची आवड न्यूक्लिक ॲसिड, न्यूक्लिक ॲसिड नॅनो टेक्नॉलॉजी, सेल्युलर आणि सबसेल्युलर टेक्नॉलॉजीजची रचना आणि गतिशीलता या क्षेत्रांशी संबंधित आहे. [५] त्यांची प्रयोगशाळा अनुवांशिक सामग्री म्हणून पारंपारिक भूमिकेपेक्षा डीएनए मधील कार्ये समजून घेण्याचा प्रयत्न करते. त्या स्वयं-एकत्रित डीएनए नॅनोस्ट्रक्चरचा वापर करून अष्टपैलू, रासायनिक इमेजिंग तंत्रज्ञान विकसित करतात, जिवंत पेशी आणि अनुवांशिक मॉडेल जीवांमध्ये रिअल टाइममध्ये द्वितीय संदेशवाहकांची परिमाणात्मक प्रतिमा तयार करतात. [६]
पुरस्कार
[संपादन]- १८५१ संशोधन फेलोशिप, १८५१ च्या प्रदर्शनासाठी रॉयल कमिशन
- वुल्फसन कॉलेज, केंब्रिज विद्यापीठ, यूकेची फेलोशिप
- अभिनव यंग बायोटेक्नॉलॉजिस्ट पुरस्कार, डीबीटी [४]
- इंडियन नॅशनल सायन्स अकॅडमीचे युवा वैज्ञानिक पदक
- सहयोगी, भारतीय विज्ञान अकादमी
- वाय आय एम- बोस्टन यंग सायंटिस्ट पुरस्कार २०१२
- डीबीटी - वेलकम ट्रस्ट इंडिया अलायन्स सीनियर फेलोशिप पुरस्कार
- शांती स्वरूप भटनागर पुरस्कार, रासायनिक विज्ञान
- ए.व्ही.आर. ए यंग सायंटिस्ट पुरस्कार २०१४
- सेलस् ४० उन्देर् ४०, २०१४
- १००० उत्तम प्राध्यापक, केमिकल बायोलॉजी २०१४
- रासायनिक विज्ञान उदयोन्मुख अन्वेषक पुरस्कार, रॉयल सोसायटी ऑफ केमिस्ट्री
- इन्फोसिस पुरस्कार २०१७, भौतिक विज्ञान.
संदर्भ
[संपादन]- ^ "Dr. Samir K. Bramhachari Announces Shanti Swarup Bhatnagar Award 2013". Press Information Bureau, Government of India. 30 December 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "Yamuna Krishnan - Professor | University of Chicago Department of Chemistry". chemistry.uchicago.edu (इंग्रजी भाषेत). 2020-08-16 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Curriculum Vitae of Yamuna Krishnan" (PDF). NCBS. 2 January 2014 रोजी पाहिले.
- ^ "Infosys Prize - Laureates 2017 -Prof. Yamuna Krishnan". www.infosys-science-foundation.com (इंग्रजी भाषेत). 2017-12-01 रोजी पाहिले.
- ^ "Curriculum Vitae of Yamuna Krishnan" (PDF). NCBS. 2 January 2014 रोजी पाहिले."Curriculum Vitae of Yamuna Krishnan" (PDF). NCBS. Retrieved 2 January 2014.
- ^ https://chemistry.uchicago.edu/faculty/yamuna-krishnan
बाह्य दुवे
[संपादन]- रसायनशास्त्रातील महिला - यमुना कृष्णन यांची मुलाखत
- तुम्हाला जे मिळाले ते सर्व द्या [१]
- http://www.natureasia.com/en/nindia/article/10.1038/nindia.2013.6
- [२]
- [३]
- [४]
- इ.स. १९७४ मधील जन्म
- २०व्या शतकातील भारतीय महिला शास्त्रज्ञ
- हयात व्यक्ती
- भारतीय सेंद्रिय रसायनशास्त्रज्ञ
- रसायन विज्ञानामधील शांती स्वरूप भटनागर पुरस्कार प्राप्तकर्ते
- केरळमधील शास्त्रज्ञ
- भारतीय महिला रसायनशास्त्रज्ञ
- २०व्या शतकातील भारतीय रसायनशास्त्रज्ञ
- भारतीय विज्ञान माजी विद्यार्थी
- २१व्या शतकातील भारतीय रसायनशास्त्रज्ञ
- २१व्या शतकातील भारतीय महिला शास्त्रज्ञ
- केरळमधील महिला शास्त्रज्ञ