कंबोडियाचे पंतप्रधान
Head of government of Cambodia | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | सार्वजनिक कार्यालय | ||
---|---|---|---|
उपवर्ग | पंतप्रधान | ||
ह्याचा भाग | Cabinet of Cambodia | ||
स्थान | कंबोडिया | ||
कार्यक्षेत्र भाग | कंबोडिया | ||
स्थापना |
| ||
अधिकृत संकेतस्थळ | |||
| |||
कंबोडियाचे पंतप्रधान हे कंबोडियाचे सरकार प्रमुख आहेत. पंतप्रधान मंत्रिमंडळाचे अध्यक्ष देखील असतात आणि कंबोडियाच्या रॉयल सरकारच्या कार्यकारी शाखेचे नेतृत्व करतात. पंतप्रधान हे संसदेचे सदस्य असतात आणि त्यांची नियुक्ती राजाकडून पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी केली जाते. १९४५ पासून (कंबोडियाच्या स्वातंत्रापासून), ३७ व्यक्तींनी पंतप्रधान म्हणून काम केले आहे; ३३ अधिकृत पंतप्रधान म्हणून आणि ४ कार्यवाहक म्हणून . [१] २०२३ पासून सध्याचे पंतप्रधान हुन मानेट आहेत.
पीस पॅलेस हे पंतप्रधानांचे प्रमुख कार्यस्थळ आहे. [२] त्याचे उद्घाटन १९ ऑक्टोबर २०१० रोजी राजाच्या हस्ते झाले. मात्र, पंतप्रधान त्यांच्या खासगी निवासस्थानी राहतात.
इतिहास
[संपादन]फ्रेंच औपनिवेशिक प्रशासनाच्या काळात मार्च १९४५ मध्ये राजा नोरोडोम सिहानूक याने प्रथम हे पद भूषवले होते. [३] १२ मार्च १९४५ रोजी, सिहानूकने शाही जपानशी सहकार्य केले आणि कंबोडियाचे फ्रान्सपासून स्वातंत्र्य घोषित केले. १८ मार्च रोजी, त्यांनी स्वतःला पंतप्रधान घोषित केले आणि पहिले सरकार स्थापन केले जे ऑगस्ट १९४५ पर्यंत टिकले. ऑक्टोबर १९४५ पर्यंत सोन एनगोक थान हे त्याच्यानंतर पदावर आले. दुसऱ्या महायुद्धात जपानच्या शरणागतीनंतर, फ्रेंच प्रशासन जपानी कब्जा संपवून परत आले. [४]
१९४६ मध्ये, फ्रान्सने इंडोचीनमधील आपल्या वसाहतींमध्ये सुधारणा सुरू केल्या आणि प्रथमच राजकीय पक्षांना आणि संसदीय निवडणुकांना परवानगी दिली. कंबोडियाच्या पहिल्या संसदीय निवडणुका १ सप्टेंबर १९४६ रोजी झाल्या. १९५५ मध्ये संगकुम पक्षाची स्थापना होईपर्यंत १९४० च्या दशकात डेमोक्रॅटिक पक्ष कंबोडियाच्या राजकारणात प्रबळ पक्ष राहिला. १९५५ ते १९७० पर्यंत मार्शल लोन नोल यांनी लष्करी उठाव होईपर्यंत संगकुम हा कंबोडियातील एकमेव कायदेशीर पक्ष होता.
१९९९ मध्ये, कंबोडियामध्ये घटनात्मक राजेशाही पुनर्संचयित झाली. पंतप्रधानांच्या भूमिकेला घटनेत अधिकृत मान्यता देण्यात आली. युनायटेड नेशन्स प्रायोजित निवडणुकीत प्रिन्स नोरोडोम रणरिद्ध हे लोकशाही पद्धतीने निवडून आलेले पहिले पंतप्रधान मानले गेले. १९९३ च्या युती कराराने कंबोडियामध्ये एक संक्षिप्त कालावधी चिन्हांकित केला जेथे हुन सेन आणि प्रिन्स नोरोडोम रणरिद्ध हे समान पंतप्रधान होते. १९९७ मध्ये, हुन सेनने सत्तापालट करून रणरिद्ध यांना पदावरून हटवले. नॅशनल असेंब्लीने रणरिद्धचा उर्वरित कार्यकाळ पूर्ण करण्यासाठी उंग हुट यांची पुष्टी करण्यासाठी मतदान केले. १९९८ च्या निवडणुका आणि त्यानंतरच्या प्रत्येक निवडणुकीत हुन सेन आणि कंबोडियन पीपल्स पार्टीचे वर्चस्व राहिले आहे.
यादी
[संपादन]क्र. | चित्र | नाव (जन्म - मृत्यू) |
कार्यकाळ | पक्ष | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
पद सांभाळले | पद सोडले | कालावधी | |||||
१ | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१८ मार्च १९४५ | १३ ऑगस्ट १९४५ | ० वर्षे, १४८ दिवस | अपक्ष | ||
२ | सोन एनगोक थान (१९०८–१९७७) |
१४ ऑगस्ट १९४५ | १६ ऑक्टोबर १९४५ | ० वर्षे, ६३ दिवस | अपक्ष | ||
३ | राजकुमार सिसोवाथ मोनिरेथ (१९०९–१९७५) |
१७ ऑक्टोबर १९४५ | १५ डिसेंबर १९४६ | १ वर्ष, ५९ दिवस | अपक्ष | ||
४ | राजकुमार सिसोवाथ युतेवोंग (१९१३–१९४७) |
१५ डिसेंबर १९४६ | १७ जुलै १९४७ [a] | ० वर्षे, २१४ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
५ | राजकुमार सिसोवाथ वाचायावोंग (१८९१–१९७२) |
२५ जुलै १९४७ | २० फेब्रुवारी १९४८ | ० वर्षे, २१० दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
६ | - | छेण वाम (१९१६–२०००) |
२० फेब्रुवारी १९४८ | १४ ऑगस्ट १९४८ | ० वर्षे, १७६ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
७ | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
१५ ऑगस्ट १९४८ | २१ जानेवारी १९४९ | ० वर्षे, १५९ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
८ | - | येम सांबौर (१९१३–१९८९) |
१२ फेब्रुवारी १९४९ | २० सप्टेंबर १९४९ | ० वर्षे, २२० दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
९ | इयाव केस (१९०५–१९५०) |
२० सप्टेंबर १९४९ | २९ सप्टेंबर १९४९ | ० वर्षे, ९ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
(८) | - | येम सांबौर (१९१३–१९८९) |
२९ सप्टेंबर १९४९ | २८ एप्रिल १९५० | ० वर्षे, २११ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
२८ एप्रिल १९५० | ३० मे १९५० | ० वर्षे, ३२ दिवस | अपक्ष | ||
१० | राजकुमार सिसोवाथ मोनीपॉग (१९१२–१९५६) |
३० मे १९५० | ३ मार्च १९५१ | ० वर्षे, २७७ दिवस | अपक्ष | ||
११ | - | ओम छेंग सून (१९००–१९६३) |
३ मार्च १९५१ | १२ ऑक्टोबर १९५१ | ० वर्षे, २२३ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
१२ | - | हुआ कांथौल (१९०९–१९९१) |
१३ ऑक्टोबर १९५१ | १६ जून १९५२ | ० वर्षे, २४७ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१६ जून १९५२ | २४ जानेवारी १९५३ | ० वर्षे, २२२ दिवस | अपक्ष | ||
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
२४ जानेवारी १९५३ | २२ नोव्हेंबर १९५३ | ० वर्षे, ३०२ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
१३ | - | चान नाक (१८९२–१९५४) |
२३ नोव्हेंबर १९५३ | ७ एप्रिल १९५४ | ० वर्षे, १३५ दिवस | अपक्ष | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
७ एप्रिल १९५४ | १८ एप्रिल १९५४ | ० वर्षे, ११ दिवस | अपक्ष | ||
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
१८ एप्रिल १९५४ | २६ जानेवारी १९५५ | ० वर्षे, २८३ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
१४ | लेंग एनगेथ (१९००–१९७५) |
२६ जानेवारी १९५५ | ३ ऑक्टोबर १९५५ | ० वर्षे, २५० दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | ||
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
३ ऑक्टोबर १९५५ | ५ जानेवारी १९५६ | ० वर्षे, ९४ दिवस | संगकुम | ||
११ | - | ओम छेंग सून (१९००–१९६३) |
५ जानेवारी १९५६ | २९ फेब्रुवारी १९५६ | ० वर्षे, ५५ दिवस | संगकुम | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१ मार्च १९५६ | २४ मार्च १९५६ | ० वर्षे, २३ दिवस | संगकुम | ||
१५ | खिम तीत (१८९६–१९७५) |
३ एप्रिल १९५६ | २९ जुलै १९५६ | ० वर्षे, ११७ दिवस | संगकुम | ||
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१५ सप्टेंबर १९५६ | १५ ऑक्टोबर १९५६ | ० वर्षे, ३० दिवस | संगकुम | ||
१६ | - | सान यून (१९०५–१९७४) |
२५ ऑक्टोबर १९५६ | ९ एप्रिल १९५७ | ० वर्षे, १६६ दिवस | संगकुम | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
९ एप्रिल १९५७ | ७ जुलै १९५७ | ० वर्षे, ८९ दिवस | संगकुम | ||
१७ | - | सिम वार (१९०६–१९८९) |
२६ जुलै १९५७ | ११ जानेवारी १९५८ | ० वर्षे, १६९ दिवस | संगकुम | |
१८ | - | एक इ ओउन (१९१०–२०१३) |
११ जानेवारी १९५८ | १७ जानेवारी १९५८ | ० वर्षे, ६ दिवस | संगकुम | |
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
१७ जानेवारी १९५८ | २४ एप्रिल १९५८ | ० वर्षे, ९७ दिवस | संगकुम | ||
(१७) | - | सिम वार (१९०६–१९८९) |
२४ एप्रिल १९५८ | १० जुलै १९५८ | ० वर्षे, ७७ दिवस | संगकुम | |
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१० जुलै १९५८ | १९ एप्रिल १९६० | १ वर्ष, २८४ दिवस | संगकुम | ||
१९ | - | फो प्रोयुंग (१९०३–१९७५) |
१९ एप्रिल १९६० | २८ जानेवारी १९६१ | ० वर्षे, २८४ दिवस | अपक्ष | |
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
२८ जानेवारी १९६१ | १७ नोव्हेंबर १९६१ | ० वर्षे, २९३ दिवस | संगकुम | ||
(१) | राजा नोरोडोम सिहानुक (१९२२–२०१२) |
१७ नोव्हेंबर १९६१ | १३ फेब्रुवारी १९६२ | ० वर्षे, ८८ दिवस | संगकुम | ||
-[b] | निख तिओलाँग (१९०८–१९९६) |
१३ फेब्रुवारी १९६२ | ६ ऑगस्ट १९६२ | ० वर्षे, १७४ दिवस | संगकुम | ||
-[b] | चौ सेन कोक्साल (१९०५–२००९) |
६ ऑगस्ट १९६२ | ६ ऑक्टोबर १९६२ | ० वर्षे, ६१ दिवस | संगकुम | ||
२० | - | राजकुमार नोरोडोम कंटोल (१९२०–१९७६) |
६ ऑक्टोबर १९६२ | २५ ऑक्टोबर १९६६ | ४ वर्षे, १९ दिवस | संगकुम | |
२१ | लॉन नोल (१९१३–१९८५) |
२५ ऑक्टोबर १९६६ | १ मे १९६७ | ० वर्षे, १८८ दिवस | संगकुम | ||
२२ | - | सोन सान (1911–2000) |
१ मे १९६७ | ३१ जानेवारी १९६८ | ० वर्षे, २७५ दिवस | संगकुम | |
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
३१ जानेवारी १९६८ | १४ ऑगस्ट १९६९ | १ वर्ष, १९५ दिवस | संगकुम | ||
(२१) | लॉन नोल (१९१३–१९८५) |
१४ ऑगस्ट १९६९ | ११ मार्च १९७१ | १ वर्ष, २०९ दिवस | संगकुम / रॉयल ख्मेर सशस्त्र सेना | ||
२३ | राजकुमार सिसोवाथ सिरिक मटक (१९१४–१९७५) |
११ मार्च १९७१ | १८ मार्च १९७२ | १ वर्ष, ७ दिवस | ख्मेर राष्ट्रीय सशस्त्र सेना | ||
(२) | सोन एनगोक थान (१९०८–१९७७) |
१८ मार्च १९७२ | १५ ऑक्टोबर १९७२ | ० वर्षे, २११ दिवस | ख्मेर सेरेई | ||
२४ | - | हँग थुन हक (१९२६–१९७५) |
१५ ऑक्टोबर १९७२ | ६ मे १९७३ | ० वर्षे, २०३ दिवस | सोशल रिपब्लिकन पार्टी | |
२५ | - | इन ताम (१९१६–२००६) |
६ मे १९७३ | ९ डिसेंबर १९७३ | ० वर्षे, २१७ दिवस | डेमोक्रॅटिक पार्टी (कंबोडिया) | |
२६ | - | लाँग बोरेट (१९३३–१९७५) |
२६ डिसेंबर १९७३ | १७ एप्रिल १९७५[c] | १ वर्ष, १२९ दिवस | सोशल रिपब्लिकन पार्टी | |
(७) | पेन नाउथ (१९०६–१९८५) |
१७ एप्रिल १९७५ | ४ एप्रिल १९७६ | ० वर्षे, ३५३ दिवस | नॅशनल युनायटेड फ्रंट ऑफ कंपुचिया | ||
-[b] | खिएउ सॅम्फान (जन्म १९३१) |
४ एप्रिल १९७६ | १४ एप्रिल १९७६ | ० वर्षे, १० दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ कंपुचिया | ||
२७ | पोल पोट (१९२५–१९९८) |
१४ एप्रिल १९७६ | २७ सप्टेंबर १९७६ | ० वर्षे, १६६ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ कंपुचिया | ||
- [b] | नुओन ची (१९२६–२०१९) |
२७ सप्टेंबर १९७६ | २५ ऑक्टोबर १९७६ | ० वर्षे, २८ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ कंपुचिया | ||
(२७) | पोल पोट (१९२५–१९९८) |
२५ ऑक्टोबर १९७६ | ७ जानेवारी १९७९ | २ वर्षे, ७४ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ कंपुचिया | ||
कार्यालय रिक्त (७ जानेवारी १९७९ - २७ जून १९८१) | |||||||
२८ | - | पेन सोवान (१९३६–२०१६) |
२७ जून १९८१ | ५ डिसेंबर १९८१[d] | ० वर्षे, १६१ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी | |
२९ | - | चान साय (१९३२–१९८४) |
९ फेब्रुवारी १९८२ | २६ डिसेंबर १९८४ [a] | २ वर्षे, ३२१ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी | |
३० | हुन सेन (जन्म १९५२) |
१४ जानेवारी १९८५ | २ जुलै १९९३ | ८ वर्षे, १६९ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी | ||
३१ | पहिले पंतप्रधान नोरोडोम रणरिद्ध (१९४४–२०२१) |
२ जुलै १९९३ | ६ ऑगस्ट १९९७ | ४ वर्षे, ३५ दिवस | फुन्किन्पेक | ||
(३०) | दुसरे पंतप्रधान हुन सेन (जन्म १९५२) |
२४ सप्टेंबर १९९३ | ३० नोव्हेंबर १९९८ | ५ वर्षे, ६७ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी | ||
३३ | - | पहिले पंतप्रधान उंग हुओट (जन्म १९४५) |
६ ऑगस्ट १९९७ | ३० नोव्हेंबर १९९८ | १ वर्ष, ११६ दिवस | फुन्किन्पेक | |
(३०) | हुन सेन (जन्म १९५२) |
३० नोव्हेंबर १९९८ | २२ ऑगस्ट २०२३ | २४ वर्षे, २६५ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी | ||
३३ | हुन मानेट (जन्म १९७७) |
२२ ऑगस्ट २०२३ | पदस्थ | १ वर्ष, ४३ दिवस | कंबोडियन पीपल्स पार्टी |
- ^ a b पदस्थ असताना मृत्यू.
- ^ a b c d कार्यवाहक पंतप्रधान.
- ^ पदस्थ असताना ख्मेर रूजने हत्या केली.
- ^ ले डुक्क थॉ सह संघर्षामुळे व्हियेतनाममध्ये अटक आणि तुरुंगात टाकण्यात आले.
संदर्भ
[संपादन]- ^ "36 Cambodian Prime Ministers since 1945". Khmer Times. 21 August 2014.
- ^ "Cambodia's proud history of building art". The Phnom Penh Post. 13 July 2012. 5 September 2014 रोजी पाहिले.
- ^ "Countries Ca-Ce". rulers.org. 7 September 2014 रोजी पाहिले.
- ^ "សៀវភៅប្រវត្តិវិទ្យា (សម័យអាណាព្យាបាលបារាំង–ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទី២)" (ख्मेर भाषेत). Ministry of Education, Youth and Sport. 1 November 2017. 2020-07-29 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2023-10-03 रोजी पाहिले.