अमीता (चित्रपट अभिनेत्री)
Indian actress | |||
| माध्यमे अपभारण करा | |||
 विकिपीडिया | |||
| जन्म तारीख | एप्रिल ११, इ.स. १९४० कोलकाता | ||
|---|---|---|---|
| नागरिकत्व |
| ||
| व्यवसाय | |||
| |||
 | |||
अमीता (जन्म कमर सुलताना ) ह्या एक भारतीय अभिनेत्री आहे. तुमसा नहीं देखा, मेरे मेहबूब आणि गुंज उठी शहनाई या हिंदी भाषेतील चित्रपटांमध्ये त्यांच्या लक्षणीय भूमीकांमध्ये होत्या.
कारकीर्द[संपादन]
अमीता एक मधुबालाची चाहती होती व त्यांच्या बादल (१९५१) चित्रपटामधील तलवारबाजीचा भाग साकारत होत्या जेव्हा लेखराज भाखरी यांचे त्यांच्याकडे लक्ष गेले. भाखरी यांनी अमीताला शम्मी कपूर अभिनीत ठोकर चित्रपटासाठी निवडले. छोट्या भूमीकेतील हा त्यांचा पहिला चित्रपट होता ज्यात तिला जयजयवंतीचा भाग साकारायचे होते. प्रमुख नायिका म्हणून अमीताचा पहिला चित्रपट १९५३ मध्ये प्रकाशीत झालेला श्री चैतन्य महाप्रभू होता जो विजय भट्ट दिग्दर्शित होता. "अमीता" हे नाव ह्या चित्रपटापासून दिसले. चित्रपट अयशस्वी झाला, परंतु अमीता यांना अमर कीर्तन, बादल और बिजली, बागी सरदार आणि इंद्रसभा या चित्रपटांमध्ये काम करण्याच्या संध्या मिळाल्या.
१९५६ मध्ये त्यांच्या कारकीर्दीला सकारात्मक वळण मिळाले जेव्हा त्यांनी त्यांच्या आदर्श मधुबालासोबत शिरीन फरहाद या चित्रपटात काम केले. त्यानंतर शम्मी कपूर आणि नलिनी जयवंत यांच्यासह अभिमान आणि जमाना आणि हम सब चोर हैं (१९५६) मध्ये मुख्य भूमिकेसाठी त्यांची निवड करण्यात आली होती.
यश[संपादन]
अमीतांच्या कारकीर्दीतील वळनाचा बिंदू तेव्हा आला जेव्हा त्या फिल्मिस्तान स्टुडिओचे मालक तोलाराम जालानची सोबत काम करू लागल्या. त्यांनी शम्मी कपूर सोबत तुमसा नहीं देखा (१९५७) ची निर्मिती केली ज्यातून अमीताला नवीन स्टार म्हणून प्रोत्साहन मिळाले. त्यांचा मेक-अप, कपडे आणि लाइटिंगची खूप काळजी घेतली गेली, जेणेकरून तिला शक्य तितक्या आनंददायी आणि फायदेशीर पद्धतीने सादर केले जावे. शिवाय, चित्रपटाची बरीचशी प्रसिद्धी देखील अभिनेत्रीवर केंद्रित होती. हा चित्रपट खूप यशस्वी झाला होता पण तोपर्यंत धडपडणाऱ्या शम्मी कपूरने ही सर्व प्रसिद्धी मिळवली. त्यांना गूंज उठी शहनाईची मुख्य भूमिका मिळाली, ही भूमिका मूळतः आशा पारेखसाठी होती, ज्यांच्यासोबत तिने यापूर्वी श्री चैतन्य महाप्रभू (१९५४) मध्ये अभिनय केला होता.[१] या चित्रपटात राजेंद्र कुमार यांची भूमिका होती आणि एक अपवादात्मक संगीत होते. १९५९ च्या सर्वाधिक कमाई करणाऱ्या चित्रपटांपैकी हा एक बनला. येथे परिपक्व आणि संवेदनशील कामगिरी असूनही, अमीताकडे दुर्लक्ष केले गेले आणि चित्रपटाच्या जोरदार यशाचे श्रेय कुमारला देण्यात आले.
नंतर काम[संपादन]
शम्मी कपूर आणि राजेंद्र कुमार यांच्या सोबत कारकीर्द सुरू होऊनही अमीता कधीही त्यांचा फायदा घेऊ शकली नाही. राखी (१९६२) आणि मेरे मेहबूब (१९६३) सारख्या बहु-कलाकार चित्रपटांमधील पुढील भूमिकांनी त्यांच्या कारकीर्दीच्या आलेखला वाढण्यास मदत केली नाही, जरी तिला मेरे मेहबूबसाठी सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री म्हणून फिल्मफेअर पुरस्कारासाठी नामांकन मिळाले होते.[२] १९६५ मधील हम सब उस्ताद है मधील किशोर कुमार सोबत त्यांचा रोमान्स ही त्यांची पुढची भूमिका होती. त्यांनी रिश्ते नाते (१९६५) आणि आसरा (१९६६) सारख्या चित्रपटांमध्ये नकारात्मक आणि खलनायकी भूमिका देखील केल्या होत्या. अराउंड द वर्ल्ड (१९६७) आणि हसीना मान जायेगी (१९६८) यांसारख्या चित्रपटांमध्ये त्या नवीन कलाकार राजश्री आणि बबिता यांच्या सहाय्यक भूमिकांमध्ये दिसल्या होत्या. हसीना मान जायेगी (१९६८) च्या चित्रीकरणानंतर, मुख्य भूमिका न मिळाल्याने निराश झालेल्या अमीताने चित्रपट उद्योग सोडला आणि विवाहबंधनात स्थिरावले. त्यांनी मीतवा हा भोजपूरी चित्रपट देखील केला होता.[३]
वैयक्तिक जीवन[संपादन]
अमीताने चित्रपट जगतातून निवृत्ती घेतल्यानंतर अभिनेता आणि दिग्दर्शक कामरानशी लग्न केले आणि त्यांना साबिया ही मुलगी झाली. कामरान हे फराह खान आणि साजिद खान यांचे देखील पिता आहेत. अनोखा रिश्ता (१९८६), खिलाडी (१९९२), १०० डेझ (१९९१) मध्ये सहाय्यक अभिनेत्री म्हणून साबियाने हिंदी चित्रपटांमध्ये हात आजमावला, परंतु तिची कारकीर्द कधीच उभी राहिली नाही. ती कयामत की रात (१९९२) मध्ये दिसली होती, पण हिंदी चित्रपटांमधून ती देखील गायब झाली.
पुरस्कार[संपादन]
अमीताला मेरे मेहबूब (१९६२) साठी सर्वोत्कृष्ट सहाय्यक अभिनेत्री म्हणून फिल्मफेअर पुरस्कारासाठी नामांकन मिळाले होते परंतु गुमराह (१९६३) साठी शशिकला यांच्याकडून पराभव पत्करावा लागला.[४] २० नोव्हेंबर २००५ रोजी सिने आणि टीव्ही आर्टिस्ट असोसिएशनचा जीवनगौरव पुरस्कार त्यांनी स्वीकारला.
फिल्मोग्राफी[संपादन]
| वर्ष | शीर्षक | भूमिका |
|---|---|---|
| १९५४ | श्री चैतन्य महाप्रभू | |
| १९५५ | मुनीमजी | बेला |
| १९५६ | अब-ए-हयात | |
| हम सब चोर हैं | फिफी | |
| शिरीन फरहाद | शमा | |
| १९५७ | जमाना | |
| देख कबीरा रोया | गीता | |
| तुमसा नाही देखा | मीना[५] | |
| १९५९ | गुंज उठी शहनाई | गोपी |
| सावन | बदली | |
| १९६१ | छोटे नवाब | |
| प्यासे पंछी | ||
| पिया मिलन की आस | ||
| तीन उस्ताद | ||
| १९६२ | माँ बेटा | |
| राखी | मालती चंद्र | |
| १९६३ | मेरे मेहबूब | नसीम आरा |
| १९६४ | सॅमसन | |
| पुनर मिलन | सोना | |
| १९६५ | हम सब उस्ताद हैं | रूपा |
| रिश्ते नाते | रूपा | |
| १९६६ | आसरा | रूपा |
| १९६७ | अराउंड द वर्लड | |
| १९६८ | हसीना मान जायेगी | लाली |
| १९७० | इन्स्पेक्टर | |
| १९७१ | कभी धूप कभी छाँव |
संदर्भ[संपादन]
- ^ वर्मा, प्रियंका (२७ सप्टेंबर २०२२). "Bollywood veteran actress Asha Parekh to be honoured with Dadasaheb Phalke Award this year". Archived from the original on 2024-02-18. 2024-02-18 रोजी पाहिले.
- ^ "1st Filmfare Awards 1953" (PDF). Archived from the original (PDF) on 12 June 2009. 21 November 2016 रोजी पाहिले.
- ^ घोष, अविजीत (२०१०). "CINEMA BHOJPURI".
- ^ "1st Filmfare Awards 1953" (PDF). Archived from the original (PDF) on 12 June 2009. 21 November 2016 रोजी पाहिले.
- ^ "Horse carriages to be phased out... - the Times of India". The Times of India. Archived from the original on 10 June 2015. 11 January 2016 रोजी पाहिले.