पोन्नियिन सेल्वन: १
पोन्नियिन सेल्वन: १ (अनुवाद. पोन्नीचा पुत्र) हा २०२२ चा भारतीय तमिळ-भाषेतील महाकाव्य कालावधी (एपिक पीरियड) ॲक्शन थरारपट आहे ज्याचे दिग्दर्शन मणिरत्नम यांनी केले आहे, ज्यांनी एलांगो कुमारवेल आणि बी. जयमोहन यांच्यासोबत सह-लेखन केले आहे. मद्रास टॉकीज आणि लायका प्रॉडक्शन अंतर्गत रत्नम आणि सुबास्करन अल्लीराजा यांनी निर्मित, कल्की कृष्णमूर्ती यांच्या १९५५ च्या कादंबरीवर आधारित दोन चित्रमय भागांपैकी हा पहिला भाग आहे, पोन्नियिन सेल्वन. या चित्रपटात विक्रम, जयम रवी, ऐश्वर्या राय, कार्ती, त्रिशा, जयराम, ऐश्वर्या लक्ष्मी, शोभिता धुलिपाला, प्रभू, आर. सरथकुमार, विक्रम प्रभू, प्रकाश राज, रहमान, आर. पार्थिवन आणि लाल यांचा समावेश आहे. ए.आर. रहमान यांनी संगीत दिले होते, छायांकन रवि वर्मन यांनी केले होते, ए. श्रीकर प्रसाद यांनी संपादन केले होते आणि थोता थरानी यांनी प्रॉडक्शन डिझाइन केले होते. पोन्नियिन सेल्वन: मी चोल राजकुमार अरुलमोझी वर्मनच्या सुरुवातीच्या जीवनाचे नाटक करतो, जो प्रख्यात सम्राट राजाराजा पहिला (९४७-१०१४) होणार होता.
पोन्नीयिन सेल्वन: १ | |
---|---|
दिग्दर्शन | मणी रत्नम |
निर्मिती |
मणी रत्नम सुबस्करन अल्लीराजा |
पटकथा |
मणी रत्नम एलांगो कुमारवेल |
प्रमुख कलाकार |
विक्रम(अभिनेता) ऐश्वर्या राय बच्चन जयम रवी कार्ती तृषा कृष्णन |
संवाद | बहुलेयां जयमोहन[१] |
संकलन | अक्किनेनी श्रीकर प्रसाद |
छाया | रवी वर्मन |
संगीत | ए.आर. रहमान |
देश | भारत |
भाषा | तमिळ |
प्रदर्शित | ३० सप्टेंबर २०२२ |
निर्मिती खर्च | ५०० करोड |
एकूण उत्पन्न | ३३६ करोड[२] |
|
१९५० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात एम.जी. रामचंद्रन यांच्या प्रयत्नासह अनेक तमिळ चित्रपट निर्मात्यांनी त्याच्या प्रकाशनानंतर, पोन्नियिन सेल्वनचे चित्रपट रूपांतर शोधले होते; तथापि, आर्थिक अडचणींमुळे ते कधीच प्रत्यक्षात आले नाही. अनेक दशकांनंतर, रत्नम यांनी १९८० च्या उत्तरार्धात आणि २०१० च्या दशकाच्या सुरुवातीस कादंबरीचे रुपांतर करण्याचा प्रयत्न केला परंतु तो अयशस्वी ठरला. याला त्याचा "ड्रीम प्रोजेक्ट" म्हणत, लायकाने चित्रपटाला निधी देण्यास सहमती दिल्यानंतर रत्नमने जानेवारी २०१९ मध्ये प्रयत्न पुन्हा सुरू केले. कलाकार आणि क्रू मधील अनेक बदलांनंतर, पोनियिन सेल्वनचे उत्पादन डिसेंबर २०१९ मध्ये सुरू झाले आणि सप्टेंबर २०२१ मध्ये समाप्त झाले, कोविड-१९ साथीच्या आजारामुळे दोनदा थांबले. थायलंडमध्ये काही सीक्वेन्ससह हा चित्रपट भारतातील विविध ठिकाणी शूट करण्यात आला. हा मूळतः एकच चित्रपट बनवायचा होता पण तो दोन भागात विभागला गेला होता.
हा चित्रपट ३० सप्टेंबर २०२२ रोजी जगभरातील चित्रपटगृहांमध्ये मानक आणि IMAX स्वरूपात प्रदर्शित झाला. याला चित्रपट समीक्षकांकडून प्रशंसा मिळाली, ज्यांनी दिग्दर्शन, कलाकारांची कामगिरी, स्कोअर, व्हिज्युअल आणि कादंबरीवरील विश्वासूपणाची प्रशंसा केली. या चित्रपटाने ६ दिवसांत ₹३०० कोटींहून अधिक कमाई केली, अनेक विक्रम मोडले आणि २०२२ मधील दुसरा-सर्वाधिक कमाई करणारा तमिळ चित्रपट आणि पाचव्या-सर्वाधिक कमाई करणारा तमिळ चित्रपट बनला.
कथा
[संपादन]१०व्या शतकात, सम्राट सुंदरा चोझर यांच्या कारकिर्दीत, चोल राजवंश दक्षिण भारतात समृद्धपणे राज्य करत होता. त्यांचे पुत्र, राजकुमार आदिथा करिकलन आणि अरुलमोझी वर्मन यांनी चोल साम्राज्यासाठी कांची आणि लंका जिंकण्यात यश मिळवले. धर्माभिमानी पांड्या सैनिकांचा एक गट त्यांचा राजा, वीरपांडियन याचा बदला घेण्यासाठी योजना आखतो, ज्याचा चोल राजपुत्र, आदिथा करिकलन याने युद्धात खून केला होता. इतरत्र, चोल सरदारांच्या एका गटाने एकत्र येऊन आदिथा करिकालनला सिंहासनावर बसवण्याचा कट रचला आणि त्याचा काका मदुरांतकन यांना राजा म्हणून बसवण्याचा प्रयत्न केला. या विद्रोहाचे नेतृत्व चोल खजिनदार आणि अर्थमंत्री पेरिया पाझुवेत्तरय्यार करत आहेत. काळाच्या विरुद्ध शर्यतीत, चोल राजकुमारांनी पेरिया पाझुवेत्तराईरचा डाव आणि पांड्याच्या धोक्याचा सामना केला पाहिजे.
कलाकार
[संपादन]- विक्रम - अदिता करिकालन उर्फ आदित्य चोला दुसरा, युवराज आणि सुंदर चोलच्या कारकीर्दीत उत्तरी सैन्याचा सेनापती म्हणून. सुंदर चोलाचा ज्येष्ठ पुत्र. अरुणमोळी वर्मन आणि कुंदवाईचा मोठा भाऊ.
- ऐश्वर्या राय दुहेरी भूमिकेत:[३]
- नंदिनी, एक पळुवूर राणी आणि पेरिया पळुवेत्तराईर यांची पत्नी आणि आदित्य करिकालन यांच्या प्रेमाची आवड. (तरुण नंदिनीच्या भूमिकेत सारा अर्जुन)[४]
- मंदाकिनी देवी, ज्याला सिंगला नाचियार किंवा ओमाई राणी (अनुवाद. " निःशब्द राणी"), नंदिनीची मूकबधिर आई म्हणूनही ओळखले जाते.
- जयम रवी अरुणमोळी वर्मन उर्फ पोन्नियिन सेल्वन, नंतर महान राजा राजा चोल १. सुंदर चोलचा सर्वात धाकटा मुलगा म्हणून ओळखला जातो. अदिता करिकालन आणि कुंदवाईचा धाकटा भाऊ.[५]
- कार्ती- वानर कुळातील शूर, साहसी आणि व्यंग्यात्मक योद्धा राजपुत्र वल्लवरायण वंदियादेवन उर्फ वंदियादेवन म्हणून कार्ती.[६]
- तृषा - कुंदावई म्हणून त्रिशा, इलैया पिरत्ती, चोल राजकुमारी आणि सम्राट सुंदर चोल यांची मुलगी आणि अदिता करिकलन आणि अरुणमोळी वर्मनची बहीण आणि वल्लवरायण यांची प्रेमकहाणी.[७]
निर्मिती
[संपादन]मूळ(सुरुवात)
१९५८ मध्ये, एम. जी. रामचंद्रन यांनी कल्की कृष्णमूर्ती यांच्या त्याच नावाच्या ऐतिहासिक कादंबरीचे रूपांतर असलेल्या पोन्नियिन सेल्वनची घोषणा केली. रामचंद्रन यांनी कादंबरीचे चित्रपट हक्क ₹१०,००० मध्ये विकत घेतले (२०२० मध्ये ₹८,१०,००० किंवा US$१०,००० च्या समतुल्य), आणि ते निर्मिती, दिग्दर्शन आणि रुपांतरात स्टार करणार होते, ज्यामध्ये वैजयंतीमाला, जेमिनी गणेशन, पद्मिनी, सामुनी, सामुदायिक कलाकारांचा समावेश असेल. बी. सरोजा देवी, एम.एन. राजम, टी.एस. बलैया, एम.एन. नांबियार, ओ.ए.के. थेवर आणि व्ही. नागय्या. शूटिंग सुरू होण्यापूर्वीच रामचंद्रनचा अपघात झाला आणि जखम बरी होण्यासाठी सहा महिने लागले; चार वर्षांनंतर हक्काचे नूतनीकरण करूनही रामचंद्रन चित्रपट सुरू ठेवू शकले नाहीत.[८]
१९८० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात, अभिनेते कमल हासन आणि मणिरत्नम यांनी कल्की कृष्णमूर्तीची ऐतिहासिक कादंबरी पोन्नियिन सेल्वन चित्रपटात दत्तक घेण्यासाठी एकत्र काम केले. संगीतकार इलय्याराजा आणि सिनेमॅटोग्राफर पी.सी. श्रीराम या प्रकल्पाशी संलग्न झाले, तर सत्यराज आणि प्रभू यांच्यासह कलाकारांना प्रमुख भूमिकेत टाकण्यात आले. रत्नमने उघड केले की त्यांनी कमल हसन सोबत चित्रपटाच्या पहिल्या मसुद्यावर काम केले होते, ज्यांनी एम.जी. रामचंद्रन यांच्याकडून कादंबरीचे हक्क विकत घेतले होते, परंतु या जोडीने त्यांची योजना रद्द केली कारण त्यावेळी प्रकल्पाला आर्थिक अर्थ नव्हता. जानेवारी १९९४ मध्ये फिल्मफेअरला दिलेल्या मुलाखतीत, दिग्दर्शक मणिरत्नम यांनी सांगितले की हा त्यांचा "ड्रीम प्रोजेक्ट" होता आणि त्याच्या कारकिर्दीत काम करण्याची त्यांची अपेक्षा होती. त्यानंतर कमल हासनने या कथेला चाळीस भागांच्या दूरचित्रवाणी मालिका बनवण्याचा प्रयत्न केला आणि लेखक रा.कि. पटकथेवर रंगराजन, पण नंतर हा प्रकल्प रखडला. २०१० च्या उत्तरार्धात, रत्नमने या प्रकल्पात आपली आवड निर्माण केली आणि लेखक जयमोहन यांच्यासोबत पोनियिन सेल्वनच्या चित्रपट रुपांतरासाठी स्क्रिप्ट अंतिम करण्यासाठी काम केले. ₹१०० कोटी खर्च करून तमिळमध्ये बनवण्याची अपेक्षा असताना, रत्नमने चित्रपट निर्मिती प्रक्रियेत नंतर एका मोठ्या प्रॉडक्शन हाऊससोबत एकत्र येण्याच्या उद्देशाने सुरुवातीला स्वतः चित्रपटाची निर्मिती करण्याची योजना आखली. संगीतकार ए.आर. रहमान, सिनेमॅटोग्राफर संतोष सिवन, संपादक ए. श्रीकर प्रसाद आणि कला दिग्दर्शक साबू सिरिल यांच्यासह तंत्रज्ञ लवकरच प्रकल्पाशी संलग्न झाले. रत्नमने विजयला वल्लवरायन वंदियादेवनच्या प्रमुख भूमिकेत कास्ट केले. चित्रपट साइन केल्यानंतर, विजयने नेरुक्कू नेर (१९९७) नंतर रत्नमसोबत दुसऱ्यांदा काम करणे हा "विशेषाधिकार" आणि "स्वप्न सत्यात उतरणे" असे म्हणले. महेश बाबूला अरुलमोझी वर्मनच्या भूमिकेत नेण्यात आले, जो नंतर या प्रकल्पात चोल सम्राट राजाराजा पहिला बनला आणि रत्नमने निवड केल्याबद्दल त्याने आनंदही व्यक्त केला. स्क्रिप्ट सांगितल्यानंतर आर्या तिसरी प्रमुख पुरुष भूमिका साकारण्यासाठी प्रकल्पात सामील झाला. दरम्यान, सत्यराजला या चित्रपटात सहाय्यक भूमिकेसाठी साइन करण्यात आले होते. कास्टिंग प्रक्रियेदरम्यान, रत्नमने विक्रम, सुरिया आणि विशाल यांच्यासह इतर कलाकारांचा देखील विचार केला होता परंतु अखेरीस त्यांनी अंतिम कास्ट केले नाही. प्रमुख महिला भूमिकेसाठी, ज्योतिकाचा विचार केल्यानंतर, टीमने अनुष्का शेट्टीला भूमिकेसाठी अंतिम रूप दिले आणि इतर पात्रांच्या संदर्भात प्रियांका चोप्राशी चर्चा केली. शूटिंगच्या नियोजित सुरुवातीच्या सात दिवस आधी, चेन्नईमध्ये विजय आणि महेश बाबू असलेल्या चित्रपटासाठी फोटोशूट आयोजित करण्यात आले होते. शूटिंगसाठी टीमने म्हैसूर पॅलेस आणि ललिता महलच्या अधिकाऱ्यांकडून चित्रपटाच्या सीक्वेन्ससाठी परवानगी मागितली. तथापि, त्यांच्या विनंत्या राजवाड्याच्या अधिकाऱ्यांनी नाकारल्या आणि चित्रपट कर्मचाऱ्यांना ऐतिहासिक ठिकाणांपासून दूर ठेवण्यास उत्सुक होते. निर्मितीचा अपेक्षित खर्च वाढल्याने चित्रीकरणाचा टप्पा सुरू होण्यापूर्वी चित्रपट पुढे ढकलण्यात आला. जयमोहन यांनी सांगितले की चित्रपटाच्या चित्रीकरणासाठी उपलब्ध स्थाने शोधण्यासाठी टीमने धडपड केल्यामुळे चित्रपट साकार झाला नाही. त्यांनी उघड केले की तामिळनाडूमधील मंदिराच्या अधिकाऱ्यांनी टीमला जागेवर दृश्ये चित्रित करण्यास परवानगी नाकारली आणि प्रतिकृती सेट तयार करण्यासाठी महागड्या खर्चाचा अर्थ असा होतो की तो व्यवहार्य उपाय नाही.
विकास
[संपादन]जानेवारी २०१९ मध्ये, रत्नमने पोन्नियिन सेल्वनला पुनरुज्जीवित करण्याचा निर्णय घेतला, ज्याने लायका प्रॉडक्शन, ज्यांनी यापूर्वी चेक चिवांथा वानम (२०१८) मध्ये त्याच्यासोबत काम केले होते, त्यांनी चित्रपटासाठी निधी देण्याचे मान्य केले. विक्रम, विजय सेतुपती आणि जयम रवी यांनी मुख्य भूमिका साकारण्याचे ठरविले, सिलंबरासन यांच्यासोबत महत्त्वपूर्ण भूमिकेत, अमिताभ बच्चन आणि ऐश्वर्या राय बच्चन यांनीही या प्रकल्पाची जबाबदारी सोपवली; या चित्रपटात पूर्वी सुंदरा चोलची भूमिका साकारली होती. संगीतकार ए.आर. रहमान, पटकथा लेखक जयमोहन आणि संपादक श्रीकर प्रसाद यांना नवीन आवृत्तीत कायम ठेवण्यात आले आहे. एप्रिल २०१९ मध्ये, चित्रपटाच्या कलाकारांमध्ये एक मोठा बदल घडला, शेड्यूलमधील संघर्षांमुळे सेतुपतीने या प्रकल्पाची निवड रद्द केली, अशा प्रकारे कार्तीने त्याची जागा घेतली आणि अनुष्का शेट्टीचा चित्रपटाच्या कलाकारांमध्ये समावेश करण्यात आला, तिने पहिल्यांदा रत्नमसोबत काम केले. ऐश्वर्या रायने नंतर स्वतःच कान्स फिल्म फेस्टिव्हलमध्ये या प्रकल्पात तिच्या समावेशाची पुष्टी केली. चित्रपटाच्या जुन्या आवृत्तीचा भाग असलेल्या अनुष्का शेट्टीने अधिकृतपणे या प्रकल्पावर स्वाक्षरी केली. अभिनेत्री अमाला पॉल हिनेही या चित्रपटाचा भाग असल्याची पुष्टी केली आहे. विक्रम, जो चित्रपटातील प्रमुख पात्रांपैकी एक आहे, त्याने देखील त्याच्या भागाची पुष्टी केली. ज्येष्ठ अभिनेते आर. पार्थिबन आणि जयराम हे देखील चित्रपटाच्या कलाकारांमध्ये सामील होणार असल्याची माहिती मिळाली आहे. रजनीकांतला पेरिया पझुवेत्तरैयारची भूमिका कॅमिओमध्ये करायची होती, परंतु रत्नमने नकार दिला कारण यामुळे अभिनेत्याचे चाहते नाराज होतील; भूमिका सरथकुमारकडे गेली.
जून २०१९ मध्ये, एलांगो कुमारवेलने घोषणा केली की तो रत्नम आणि जयमोहन यांच्यासोबत या आवृत्तीसाठी पटकथा लिहिणार आहे. रत्नम यांनी या प्रकल्पासाठी सिनेमॅटोग्राफर संतोष सिवन यांना कायम ठेवण्याचा निर्णय घेतला. तथापि, त्याच्या अनुपलब्धतेमुळे दिग्दर्शकाने रवि वर्मनवर स्वाक्षरी केली. वर्मन, चित्रपटाच्या प्रोजेक्टवर साइन करण्यापूर्वी एस. शंकर दिग्दर्शित इंडियन २ साठी काम करत होता. पण नंतरच्या उशीरामुळे वर्मनने चित्रपट सोडला आणि त्याला पोनियिन सेल्वनसाठी उपलब्ध करून दिले. सप्टेंबर २०१९ मध्ये, रत्नम यांनी पुष्टी केली की तो संगीतकार आणि गीतकार जोडी रहमान आणि वैरामुथु यांच्यासोबत काम करणार आहे, जे रोजा (१९९२) पासून रत्नमच्या वारंवार सहकार्याचा भाग होते. तथापि, नेटिझन्सकडून याला प्रचंड नाराजी मिळाली, कारण नंतरच्यावर तामिळ चित्रपट उद्योगातील अनेक महिला गायिका आणि कलाकारांनी लैंगिक गैरवर्तन आणि छळ केल्याचा आरोप केला होता. यामुळे अनुष्का शेट्टीनेही या प्रकल्पातून बाहेर पडण्याचा निर्णय घेतला. कला दिग्दर्शक थोटा थरानी यांनी प्रकल्पाच्या नवीन आवृत्तीवर स्वाक्षरी केली, अशा प्रकारे जुन्या आवृत्तीत काम केलेल्या साबू सिरिलची जागा घेतली. पोशाख (कॉस्च्युम) डिझायनर एका लखानी यांनी शिल्पकलेचा अभ्यास करण्यासाठी, विणकरांना भेटण्यासाठी आणि डिझाइनची प्रक्रिया सुरू करण्यापूर्वी वारसा समजून घेण्यासाठी तंजावरच्या मंदिरांमध्ये प्रवास केला.
रत्नम यांनी जाहीर केले की चित्रपटाचे शूट संपूर्ण तामिळनाडू आणि थायलंडमध्ये होईल आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसार, विक्रम, जयम रवी, कार्ती यांच्यासह चित्रपटातील अनेक कलाकारांनी चित्रपटातील त्यांच्या भूमिकांसाठी त्यांचे केस लांब केले. ऑक्टोबर २०१९ मध्ये, अश्विन काकुमानुने या प्रकल्पात आपला समावेश करण्याची घोषणा केली. अभिनेते लाल यांनी रत्नमसह त्यांचा एक फोटो शेअर करून चित्रपटाबद्दलच्या अपेक्षा वाढवल्या आहेत. या चित्रपटात तो एका वृद्ध योद्ध्याची भूमिका साकारणार असल्याचे सांगत त्याने त्याच्या समावेशाला पुष्टी दिली. चित्रपटाच्या चित्रीकरणापूर्वी, रत्नम थायलंडमध्ये एका लोकेशनवर गेला होता, आणि काही अहवालांमध्ये प्राथमिक ठिकाण म्हणून थायलंडची निवड करण्यात आली होती, कारण तिथली समृद्ध जंगले आणि तिथली मंदिरे १०व्या शतकातील भावनांशी मिळतीजुळती आहेत ज्यात कथा आहे. सेट चित्रपटाच्या कलाकारांमध्ये आणखी एक मोठा बदल घडला, अमला पॉल आणि कीर्ती सुरेश यांनी चित्रपटातून बाहेर पडणे. पूर्वीच्या, सांगितलेल्या कॉल शीटच्या समस्या कारणास्तव, नंतरच्याने तिला अण्णात्थेसाठी जोडले गेले होते असे नमूद केले. तथापि, चित्रपटाच्या कलाकारांमध्ये काही भर पडली, त्रिशा, ऐश्वर्या लक्ष्मी आणि विक्रम प्रभू यांना चित्रपटात साइन केले गेले.
चित्रीकरण
[संपादन]पोनियिन सेल्वनची सुरुवात ₹५०० कोटीच्या बजेटसह एक स्वतंत्र चित्रपट म्हणून झाली.[९] नंतर, ते दोन भागांमध्ये विभागले गेले जे परत-मागे शूट केले जाणार होते,[१०] काही स्त्रोतांनी अहवाल दिला की ₹५०० कोटीचे बजेट दोन भागांमध्ये पसरलेले आहे.[११]
मुख्य छायाचित्रण ११ डिसेंबर २०१९ रोजी थायलंडमधील क्राबी, कांचनाबुरी आणि इतर ठिकाणी सुरू झाले, जिथे क्रूने ४० दिवसांच्या शूटिंगचे वेळापत्रक आखले.[१२] जानेवारी २०२० मध्ये पहिले शेड्यूल पूर्ण केल्यानंतर, टीमने दुसरे शेड्यूल चेन्नई येथे शूट करण्याची योजना आखली,[१३] पण नंतर ते पुद्दुचेरीला गेले. शूटिंगचे दुसरे शेड्यूल ३ फेब्रुवारी २०२० रोजी पुद्दुचेरी येथे झाले आणि सहा दिवसांत पूर्ण झाले.[१४] त्यानंतर टीम पुढील शेड्यूलसाठी हैदराबादला गेली, १० फेब्रुवारी,[१५] जिथे संपूर्ण टीमने रामोजी फिल्म सिटीमध्ये शूटिंग करण्याची योजना आखली. दुसरे वेळापत्रक २६ फेब्रुवारी २०२० रोजी गुंडाळले गेले.[१६] असे नोंदवले गेले की, हैदराबादमध्ये शूटिंग करत असताना कार्तीला अपघात झाला, जिथे तो घोड्यावर स्वार होताना हवेत फेकला गेला, मात्र त्याला फक्त किरकोळ दुखापत झाली.[१७] मार्च २०२० पर्यंत, निर्मात्यांनी कोविड-१९ साथीच्या आजारामुळे शूटिंगमध्ये व्यत्यय येण्यापूर्वी ९० दिवसांसाठी चित्रपटाचा मुख्य भाग शूट केला.[१८] जानेवारी २०२० मध्ये, चित्रपटाचे दोन भाग केले जातील अशी बातमी आली होती, ज्याला एप्रिल २०२० मध्ये मणिरत्नम यांनी पुष्टी दिली होती.[१९]
सप्टेंबर २०२० मध्ये, रत्नमने अखेरीस श्रीलंका येथे शूटिंग पुन्हा सुरू करण्याची योजना आखली,[२०] परंतु आंतरराष्ट्रीय प्रवासावरील निर्बंधांमुळे,[२१] अधिकाऱ्यांकडून चित्रीकरण पुन्हा सुरू करण्याची परवानगी मिळणे टीमला अवघड होते, त्यामुळे निर्णय घेतला. चित्रपटाच्या मुख्य भागाचे शूटिंग भारतात करणे.[२२] रत्नमला हैदराबाद, जैसलमेर, जयपूर, मध्य प्रदेश आणि भारतातील अनेक प्रमुख ठिकाणी चित्रीकरण करायचे होते. जरी टीमने अखेरीस नोव्हेंबरच्या मध्यात चित्रीकरणाची योजना आखली, त्याने तसे न करण्याचा निर्णय घेतला,[२३] शोक व्यक्त करत की, सरकारने चित्रपटाच्या शूटिंगला परवानगी दिली असली तरी, चित्रपटाच्या शूटिंगमध्ये कमीत कमी क्रू सदस्य असले पाहिजेत, जास्त नाही. चित्रपटावर ७५ पेक्षा जास्त लोक काम करत आहेत. मणिरत्नम यांनी सांगितले की चित्रपटाच्या शूटमध्ये ५०० लोक दाखवले जाणार असल्याने २०२० च्या मध्यात शूटिंग करणे कठीण आहे. १० डिसेंबर २०२० रोजी, चित्रपटाचे एक किरकोळ वेळापत्रक पोल्लाची येथे घडले, ज्यामध्ये मुख्य कलाकार होते. टीमने सांगितले की चित्रपटाचे मुख्य शेड्यूल जानेवारी २०२१ मध्ये होणार आहे, आणि हे सर्वात मोठे वेळापत्रक असल्याचे सांगितले जात होते, जे एकाच टप्प्यात पूर्ण केले जाईल. कोब्राचे शूट पूर्ण केल्यानंतर विक्रम शेड्यूलमध्ये उपस्थित असल्याचे सांगण्यात आले.[२४] नऊ महिन्यांच्या दीर्घ विश्रांतीनंतर,[२५] चित्रपटाचे शूटिंग ६ जानेवारी २०२१ रोजी रामोजी फिल्म सिटी, हैदराबाद येथे पुन्हा सुरू झाले.[२६] प्रमुख वेळापत्रकात सरथकुमार,[२७] ऐश्वर्या राय बच्चन,[२८] त्रिशा,[२९] रहमान,[३०] प्रकाश राज,[३१] पार्थिवन आणि मोहन रमन यांची उपस्थिती होती.[३२]
३ फेब्रुवारी २०२१ रोजी, निर्मात्यांनी रामोजी फिल्म सिटी येथे बांधलेल्या एका विशाल सेटवर त्रिशा आणि इतर २५० कलाकारांच्या विशेष क्रमांकासाठी चित्रीकरण केले.[३३] थोट्टा थरानी यांच्या देखरेखीखाली असलेल्या कला दिग्दर्शन संघाने शूटिंगच्या ठिकाणी पाच मोठे सेट तयार केले होते. कार्यकारी निर्माते शिव अनंत यांच्या मते, मुख्य कलाकारांच्या सदस्यांनी हैदराबादमध्ये भागांसाठी शूटिंग सुरू केले, विक्रम वगळता, ज्याने यापूर्वी जानेवारीमध्ये भागांसाठी शूट केले होते, आणि शेड्यूल दरम्यान थोड्या ब्रेक दरम्यान सेटमध्ये सामील झाल्याची नोंद झाली होती. एका शेड्यूलचे चित्रीकरण मार्चमध्ये संपल्यानंतर पुढील वेळापत्रक मे महिन्यात सुरू होणार होते; २३ एप्रिलपर्यंत, कोविड-१९ प्रकरणांमध्ये वाढ झाल्यामुळे जूनपर्यंत विलंब झाला. त्या काळात उत्तर भारतीय राज्यांमध्ये चित्रीकरण करण्याची योजना चेन्नई आणि हैदराबादमध्ये शूट करण्याऐवजी बदलण्यात आली. जून २०२१ च्या मध्यात, कोविड-१९ च्या कमी केसेस आल्यावरच शूटिंग पुन्हा सुरू होईल अशी घोषणा करण्यात आली होती. जुलै २०२१ मध्ये पुद्दुचेरी येथे चित्रीकरण पुन्हा सुरू झाले. ऑगस्टमध्ये, टीम मध्य प्रदेशात लोकेशन स्काउटिंगसाठी गेली, जेणेकरून ते प्रलंबित भाग शूट करू शकतील, आणि नंतर ओरछा आणि ग्वाल्हेरमध्ये शूट पुन्हा सुरू केले. ऑगस्ट २०२१ च्या उत्तरार्धात, जयम रवी आणि विक्रम यांनी चित्रपटातील दोन्ही भागांसाठी त्याचे भाग पूर्ण केले. नंतर संघ दुसऱ्या वेळापत्रकासाठी महेश्वरला गेला ज्यात मुख्यत्वे कार्ती आणि त्रिशावर लक्ष केंद्रित केले आहे. ४ सप्टेंबर २०२१ रोजी, रहमानने पुष्टी केली की त्याने त्याचे भाग पूर्ण केले. या टीमने महिन्याच्या मध्यात एका गाण्याच्या सीक्वेन्ससाठी पोल्लाची येथे शूटिंग सुरू केले होते. काही सीक्वेन्स शूट करण्यासाठी टीम पोल्लाची आणि नंतर म्हैसूरला गेली. कार्ती पोल्लाची येथे शूटिंगमध्ये आणि अश्विन काकमानु म्हैसूरमध्ये शूटिंगमध्ये सामील झाल्याची बातमी आहे. कार्तीने १६ सप्टेंबर २०२१ रोजी त्याच्या भागाचे शूटिंग पूर्ण केले.[३४] १८ सप्टेंबर रोजी, मणिरत्नम यांनी पुष्टी केली की दुसऱ्या भागातील काही सीक्वेन्स वगळता पहिल्या भागाचे संपूर्ण चित्रीकरण गुंडाळले गेले आहे. तथापि, मार्च २०२२ मध्ये जयम रवी, कार्ती आणि ऐश्वर्या राय बच्चन यांनी उरलेले छोटे पॅचवर्क गुंडाळले जे ७ दिवसात पूर्ण झाले.[३५]
पोस्ट-प्रॉडक्शन
[संपादन]चित्रपटाचे डबिंग २७ सप्टेंबर २०२१ रोजी सुरू झाले. चित्रपटाच्या मूळ तमिळ आवृत्तीसाठी त्रिशा आणि ऐश्वर्या लक्ष्मी यांनी अनुक्रमे कुंडवई आणि पूंगुझली यांच्या भूमिकांसाठी स्वतःचा आवाज दिला.[३६] विक्रमने या चित्रपटासाठी तामिळ, हिंदी, तेलगू, मल्याळम आणि कन्नड या पाच भाषांमध्ये स्वतःसाठी डबिंग केले आहे. जयम रवी आणि कार्ती या दोघांनीही चित्रपटाच्या तमिळ आणि तेलुगू आवृत्त्यांसाठी डब केले.[३७]
खटले
[संपादन]सप्टेंबर २०२१ मध्ये, ॲनिमल वेल्फेअर बोर्ड ऑफ इंडिया (AWBI) ने ऑगस्ट २०२१ मध्ये हैदराबादमध्ये चित्रपटाच्या शूटिंगदरम्यान एका घोड्याच्या मृत्यूच्या संदर्भात मणिरत्नम यांच्याविरुद्ध खटला दाखल केला.[३८] पीपल फॉर द एथिकल ट्रीटमेंट ऑफ ॲनिमल्स (पेटा) इंडियाच्या अधिकाऱ्याने रत्नम, त्याचे प्रोडक्शन हाऊस मद्रास टॉकीज आणि घोड्याच्या मालकाविरुद्ध क्रूरता टू ॲनिमल्स (पीसीए) कायदा आणि भारतीय दंड संहिता अंतर्गत स्थानिक अधिकाऱ्यांकडे तक्रार केली. (IPC), असे म्हणले आहे की चित्रपटाच्या सेटवर अनेक घोडे सतत तासनतास वापरले जात होते ज्यामुळे प्राणी थकले होते आणि निर्जलीकरण होते.[३९] खुशबू गुप्ता, PETA चे भारतीय मुख्य वकील अधिकारी यांनी मणिरत्नम यांच्या विरोधात आक्षेप नोंदवला की "संगणक-निर्मित प्रतिमा (CGI) च्या युगात, उत्पादन कंपन्यांना कंटाळलेल्या घोड्यांना युद्धात खेळण्यास भाग पाडण्याचे कोणतेही कारण नाही जोपर्यंत त्यापैकी एक मेला नाही." आणि असे वाटले की "दयाळू, पुढे-विचार करणारे चित्रपट निर्माते संवेदनशील प्राण्यांना गोंधळलेल्या चित्रपटाच्या सेटवर नेण्याचे आणि त्यांना 'कृती' करण्यास भाग पाडण्याचे स्वप्न पाहणार नाहीत".[४०]
संगीत
[संपादन]मणिरत्नम यांचे आदर्श संगीतकार ए.आर. रहमान यांनी चित्रपटाचा स्कोअर आणि साउंडट्रॅक तयार केला होता. चित्रपटाचे ऑडिओ अधिकार टिप्सने खरेदी केले होते.
साउंडट्रॅकमध्ये ए.आर.रहमान यांनी रचलेली सहा मूळ गाणी आहेत, ती म्हणजे "पोन्नी नधी", "चोला चोला", "रत्चासा मामाने", "सोल", "अलाईकडल" आणि "देवरलन अट्टम". तामिळ आवृत्तीत इलांगो कृष्णन, काबिलन, कृतिका नेल्सन आणि शिव अनंत यांनी गीते लिहिली आहेत आणि मेहबूब कोतवाल, अनंता श्रीराम, रफीक अहमद आणि जयंत कैकिनी यांनी अनुक्रमे हिंदी, तेलगू, मल्याळम आणि कन्नडमध्ये गाण्याचे बोल लिहिले आहेत.
प्रचार
[संपादन]चित्रपटाची जाहिरात मोहीम जुलै २०२२ मध्ये सुरू होणार होती, चित्रपटाचा टीझर ट्रेलर तंजावर येथील बृहदीश्वर मंदिरात लाँच करण्याचे नियोजित होते, हे शहर चोल राजवंशाची राजधानी म्हणून काम करत होते. लाँच इव्हेंटनंतर, टीमने चित्रपटासाठी प्रमोशनल टूर देखील आखला. तथापि, जून २०२२ च्या मध्यात, चित्रपटाचा टीझर लॉन्च सुरक्षेच्या कारणांमुळे आणि पोस्ट-प्रॉडक्शन विलंबामुळे रद्द करण्यात आला. चित्रपटाच्या टीमने नंतर चेन्नईमध्ये ८ जुलै २०२२ रोजी त्यांच्या पूर्वीच्या वेळापत्रकानुसार भव्य टीझर ट्रेलर लॉन्च इव्हेंट करण्याचे ठरविले.[४१]
चित्रपटाचा टीझर ट्रेलर ८ जुलै २०२२ रोजी तामिळ आणि हिंदी, तेलगू, मल्याळम आणि कन्नड भाषांमध्ये डब केलेल्या आवृत्त्यांमध्ये प्रदर्शित झाला. चित्रपटाचा ट्रेलर आणि गाणी प्रमुख पाहुणे रजनीकांत आणि कमल हसन यांच्या हस्ते ६ सप्टेंबर २०२२ रोजी नेहरू इनडोअर स्टेडियममध्ये तमिळ आणि हिंदी, तेलुगू, मल्याळम आणि कन्नड भाषांमध्ये डब करण्यात आली. ट्रेलरमध्ये तमिळ आवृत्तीमध्ये कमल हासनचा व्हॉईस-ओव्हर आणि ट्रेलरच्या अनुक्रमे अनिल कपूर, राणा दग्गुबती, पृथ्वीराज सुकुमारन आणि जयंत कैकिनी यांचा हिंदी, तेलगू, मल्याळम आणि कन्नड व्हॉइस-ओव्हर होता.[४२] ट्रेलर लॉन्च कार्यक्रमापूर्वी सरथकुमार, पार्थिवन, ऐश्वर्या लक्ष्मी, शोभिता धुलिपाला, प्रकाश राज, जयचित्रा, रहमान, विक्रम प्रभू, प्रभू, लाल आणि जयराम यांची पोस्टर्स प्रदर्शित करण्यात आली.
प्रदर्शित
[संपादन]नाट्यमय (थिएटर मध्ये)
पोनियिन सेल्वन:१ ३० सप्टेंबर २०२२ रोजी जगभरात रिलीज केले. हे हिंदी, कन्नड, तेलुगू आणि मल्याळम भाषांच्या डब आवृत्त्यांसह तमिळमध्ये रिलीज होणार आहे.[४३] हे यापूर्वी उन्हाळ्यात (मे-जुलै) २०२२ रोजी रिलीज होणार होते, परंतु उत्पादन कामांमुळे पुढे ढकलण्यात आले.[४४] आयमॅक्स स्वरूपात रिलीज होणारा हा पहिला तमिळ चित्रपट असेल.[४५]
मोठ्या थिएटर चेन सिनेप्लेक्स आणि लँडमार्क सिनेमांनी त्यांच्या ठिकाणी तमिळ चित्रपट प्रदर्शित केल्यास तोडफोड करण्याच्या सततच्या अज्ञात धमक्यांमुळे प्रदर्शनास नकार दिल्याने संपूर्ण कॅनडामध्ये चित्रपटाचे प्रदर्शन विस्कळीत झाले. थेरी (२०१६) आणि कुरूप (२०२१) च्या प्रदर्शनादरम्यान घडलेले हल्ले वुडसाइड सिनेमा आणि यॉर्क सिनेमाज, टोरंटोमधील स्थानिक दक्षिण भारतीय थिएटर चेनच्या मालकांनी तमिळ चित्रपटांच्या प्रदर्शनाची मक्तेदारी ठेवण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप आहे.[४६] पोन्नियिन सेल्वन: कायद्याच्या अंमलबजावणीपासून संरक्षणादरम्यान, TIFF बेल लाइटबॉक्स (तमिळ चित्रपट प्रीमियरसाठी प्रथम) यासह मी निवडक खाजगी चित्रपटगृहांमध्ये मर्यादित कॅनेडियन रिलीज केले.
वितरण
[संपादन]तमिळनाडूमध्ये चित्रपटाचे वितरण हक्क रेड जायंट मुव्हीजने विकत घेतले आहेत. आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणाचे वितरण हक्क श्री वेंकटेश्वरा क्रिएशन्स आणि दिल राजू यांना मिळाले.[४७] चित्रपटाचे केरळ वितरण हक्क गोकुलम गोपालनच्या श्री गोकुलम मूव्हीजने मिळवले होते. चित्रपटाचे परदेशातील थिएटरचे अधिकार टेंटकोट्टाने विकत घेतले होते.[४८] पेन इंडिया लिमिटेडने उत्तर भारतातील वितरणाचे अधिकार विकत घेतले.[४९]
होम मीडिया
[संपादन]चित्रपटाचे डिजिटल स्ट्रीमिंग अधिकार ऍमेझॉन प्राइम व्हिडिओ ने ₹१२५ कोटी (US$१६ दशलक्ष) मध्ये खरेदी केले होते.[५०] त्याचप्रमाणे सॅटेलाइटचे हक्क सोनी टीव्हीला विकण्यात आले आहेत.[५१]
दुसरा भाग
[संपादन]१८ सप्टेंबर २०२२ रोजी, मणिरत्नम यांनी एका पत्रकार परिषदेत पुष्टी केली की पोन्नियिन सेल्वन: २ (PS2) पोनियिन सेल्वन: १ च्या थिएटरमध्ये रिलीज झाल्यानंतर सहा ते नऊ महिन्यांत प्रदर्शित होईल.[५२]
बाह्य दुवे
[संपादन]पोनियिन सेल्वन:१ आय एम डी बी वर
संदर्भ
[संपादन]- ^ "पोंनियीन सेलवेन मूवी, बॉक्स ऑफिस, क्रू, अभिनेता". रोजी मूळ पानापासून संग्रहित2020-12-01. 2022-10-07 रोजी पाहिले.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
- ^ "Box office collection पोंनियिन सेलवान".
- ^ "Sarathkumar and Aishwarya Rai begin shooting for Ponniyin Selvan? - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Sarathkumar and Aishwarya Rai begin shooting for Ponniyin Selvan? - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Karthi's, Jayam Ravi's looks in PS out". www.deccanchronicle.com. 2020-12-01 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Karthi's, Jayam Ravi's looks in PS out". www.deccanchronicle.com. 2020-12-01 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Living The Dream: Trisha Confirms That She Is Now A Part Of Mani Ratnam's Ponniyin Selvan!". JFW Just for women (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Age hardly withers charm of Ponniyin Selvan" (इंग्रजी भाषेत). Chennai:. 2011-10-19. ISSN 0971-751X.CS1 maint: extra punctuation (link)
- ^ "Telangana folk, tribal arts in Mani Ratnam's movie". Telangana Today (इंग्रजी भाषेत). 2021-02-10. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani's Ponniyin Selvan to release in two parts - DTNext.in". web.archive.org. 2020-06-30. 2020-06-30 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam's 'Ponniyin Selvan' OTT rights and release date details revealed! - Tamil News". IndiaGlitz.com. 2022-04-29. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam to begin shooting Ponniyin Selvan in Thailand next month". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam plans to shoot 'Ponniyin Selvan' in Chennai - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam's Ponniyin Selvan shooting schedule starts in Pondicherry? Find out". PINKVILLA (इंग्रजी भाषेत). 2020-02-03. 2022-10-07 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Riaz Khan joins 'Ponniyin Selvan' shooting in Hyderabad - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "'Ponniyin Selvan' second schedule wrapped up - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Karthi gets hurled up into the air by a horse during the shoot of Mani Ratnam's 'Ponniyin Selvan' - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Stars will have to reduce their price: Mani Ratnam on films and filmmaking in a post-COVID world" (इंग्रजी भाषेत). 2020-05-29. ISSN 0971-751X.
- ^ "Ponniyin Selvan will be made in two parts, confirms Mani Ratnam". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "'Ponniyin Selvan' shoot to resume from October in Sri Lanka". The News Minute (इंग्रजी भाषेत). 2020-09-06. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam to restart 'Ponniyin Selvan' shooting in Sri Lanka? - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam's 'Ponniyin Selvan' shooting to resume by mid-November - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Shoot of Mani Ratnam's Ponniyin Selvan to resume by mid-November: report". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2020-11-02. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Chiyaan Vikram to resume shooting for 'Ponniyin Selvan' from January - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "'Ponniyin Selvan' shoot to resume in Hyderabad from January 6 - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam resumes shooting for Ponniyin Selvan in Hyderabad". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2021-01-06. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Sarathkumar and Aishwarya Rai begin shooting for Ponniyin Selvan? - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Aishwarya Rai snapped after Ponniyin Selvan shoot in Hyderabad". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2021-01-27. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Trisha heads to hyderabad for Ponniyin Selvan shooting - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Actor Rahman joins the cast of Mani Ratnam's Ponniyin Selvan - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Prakash Raj collaborates with Mani Ratnam again for 'Ponniyin Selvan' - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Parthiepan & Mohan Ram join the sets of Mani Ratnam's Ponniyin Selvan - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam shoots with over 200 artists for a grand song in 'Ponniyin Selvan' - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Karthi announces Ponniyin Selvan wrap up with a funny tweet to Trisha and Jayam Ravi". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam wraps 'Ponniyin Selvan' shoot". The New Indian Express. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Trisha lends her own voice for Mani Ratnam's magnum opus 'Ponniyin Selvan'! - Tamil News". IndiaGlitz.com. 2021-10-09. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Ponniyin Selvan I: Vikram dubs for Aditya Karikalan in 5 languages, watch video". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-07-13. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "FIR against Mani Ratnam's firm as a horse dies on the set of Ponniyin Selvan". filmfare.com (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Horse dies during Mani Ratnam's Ponniyin Selvan shooting" (इंग्रजी भाषेत). Hyderabad. 2021-09-02. ISSN 0971-751X.
- ^ "Horse dies on Mani Ratnam's Ponniyin Selvan set, PETA files complaint". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2021-09-03. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Ponniyin Selvan Part 1 teaser: Mani Ratnam's film matches Baahubali standards, Aishwarya Rai is ethereal in dual roles". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2022-07-08. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "'Ponniyin Selvan: Part One' trailer: Mani Ratnam's magnum opus set to spellbind audiences" (इंग्रजी भाषेत). 2022-09-06. ISSN 0971-751X.
- ^ "Mani Ratnam's Ponniyin Selvan Part-1 to hit the screens on September 30 - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam wraps up Ponniyin Selvan shoot, film to release in the summer of 2022". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "'Ponniyin Selvan' to Become First Tamil Film to Release in IMAX". Variety (इंग्रजी भाषेत). 2022-08-16. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Canada Theatre owners receive threats ahead of Ponniyin Selvan release". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2022-09-28. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Ponniyin Selvan release date to be announced soon - Times of India". द टाइम्स ऑफ इंडिया (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "404. That's an error". India Posts English (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Pen to distribute PS-I - Hindi in Northern territories". The New Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Amazon Prime Video Bags OTT Rights For Mani Ratnam's Ponniyin Selvan 1". News18 (इंग्रजी भाषेत). 2022-04-29. 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Mani Ratnam's Ponniyin Selvan Part 1, 2 sold for Rs 125 crore to Amazon Prime Video: Reports". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.
- ^ "Ponniyin Selvan Part 2 will release 6 to 9 months after part 1's release, says Mani Ratnam". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2022-10-07 रोजी पाहिले.