सदस्य:सुबोध कुलकर्णी/नमुना लेख

महाराष्ट्राची संस्कृती

संत तुकाराम चित्रपट(१९३६) मधील दृश्य

संत परंपरा

चारशे वर्षांची संत परंपरा या राज्याला लाभली आहे. त्यांत ज्ञानेश्वर, तुकाराम, नामदेव, रामदास, चोखामेळा, जनाबाई, कान्होपात्रा इ. चा समावेश होतो.

वृत्तपत्रे

राज्यात एकूण ३७१५ वृत्तपत्रे आहेत. त्यांत राज्यस्तरीय, जिल्हा , तालुका तसेच गाव पातळीवरील असे प्रकार आहेत. पहिले वृत्तपत्र 'दर्पण'बाळशास्त्री जांभेकर यांनी १८३९ मध्ये प्रकाशित केले. ते इंग्रजी व मराठीत होते.

ध्यान पद्धती

विपश्यना, कुंडलिनी, नाम इ. पद्धती आचरल्या जातात.

पोशाख

साधारणतः धोतर, फेटा, अंगरखा, नऊवारी/पाचवारी साडी, झब्बा-पायजमा असे पोशाख आढळून येतात. वेगवेगळ्या समाज गटांमध्ये व्यवसायानुसार विविध पोशाख वापरले जातात. उदा. कोळी समाजाचा पेहराव, लमाण व्यक्तीचा पेहराव.

नऊवारी साडीतील स्त्री

मंदिरे

महाराष्ट्रात पर्यटकांच्या पसंतीची अनेक मंदिरे आहेत. मुंबई येथील सिद्धिविनायक देवस्थान प्रसिद्ध आहेत. तसेच शिर्डीचे साईबाबा, कोल्हापूरचे महालक्ष्मी, भीमाशंकर, अष्टविनायक, तुळजाभवानी,सप्तशृंगी अशी असंख्य मंदिरे आहेत.

गुहा

अजिंठा लेणी : अजिंठा लेणी या अजिंठा, भारतात 29 बौद्ध लेणी मंदिरे, 2 रे शतक इ.स.पू. पासून जे तारीख काही मालिका आहेत. दोन्ही थेरवडा आणि महायान बौद्ध परंपरा समावेश एलिफंटा गुंफा : एलिफंटा गुंफा , तालुका उरण, जिल्हा रायगड बेट टेकड्या वर स्थित आहे 11 किलोमीटर अपोलो बंदर , मुंबई उत्तर-पूर्व आणि अंदाजे घेर 7 कि.मी. क्षेत्र पांघरूण मुख्य भूप्रदेश शोर पासून 7 किमी . बेट लोकप्रिय ' घारापुरी ' म्हणून ओळखले जाते जे बेट , आढळले एक प्रचंड हत्ती नामकरण झालेले आहे.

खाद्यपदार्थ

महाराष्ट्रात कोकण, देश, विदर्भ, मराठवाडा इत्यादि भागांप्रमाणे वेगळ्या पाकशैली आणि वेगवेगळे पदार्थ पहायला मिळतात. प्रत्येक भागात वापरले जाणारे विशिष्ट जिन्नस, तिखट-गोड चवींबद्दलची आवड निवड यातील बदल याचा त्या भागातील पाककलेवर परिणाम झालेला आहे.काही वैशिष्ठ्यपूर्ण पदार्थ - मोदक, पुरण पोळी,बुंदीचे लाडू, कांदेपोहे, झुणका भाकर इ.