अकोले तालुका
अकोले तालुका | |
---|---|
राज्य | महाराष्ट्र, भारत |
जिल्हा | अहमदनगर |
जिल्हा उप-विभाग | संगमनेर |
मुख्यालय | अकोले |
क्षेत्रफळ | १,५०५.०८ कि.मी.² |
लोकसंख्या | २९२३१९ (इ.स. २०११) |
शहरी लोकसंख्या | ० |
साक्षरता दर | ५९.१५% |
लिंग गुणोत्तर | १००३ ♂/♀ |
प्रमुख शहरे/खेडी | कोतूळ, राजूर |
तहसीलदार | मुकेेश कांबळे |
लोकसभा मतदारसंघ | शिर्डी |
विधानसभा मतदारसंघ | अकोले |
पर्जन्यमान | १,०५८ मिमी |
कार्यालयीन संकेतस्थळ |
अकोले तालुका हा भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील अहमदनगर जिल्ह्याचा एक तालुका आहे. या तालुक्यात महाराष्ट्रातील सर्वांत उंच डोंगरी शिखर कळसूबाई, भंडारदरा धरण, निळवंडे धरण आणि प्रवरा नदी आहेत.
प्रमुख आकर्षणे
[संपादन]रतनगड, मदनगड, कुलंग, आजोबागड, बितनगड, पाबरगड, विश्राम गड ( पट्टाकील्ला) हरिश्चंद्रगड यांसारखे किल्ले, महाराष्ट्रातील सर्वोच्च शिखर कळसूबाई आणि वैशिष्ट्यपूर्ण भौगोलिक रचना असणारे फोफसंडी ही ठिकाणे अकोले तालुक्यात आहेत.
अकोले शहराजवळ अगस्ती आश्रम नावाचे स्थळ आहे. या स्थळी रामाची अगस्तीशी भेट झाली, असे मानले जाते[ संदर्भ हवा ]. या तालुक्यातल्या रतनवाडी गावात अमृतेश्वर मंदिर नावाने ओळखले जाणारे हेमाडपंती स्थापत्यशैलीचे मंदिर आहे.
धरणे
[संपादन]प्रवरा नदीवर इ.स. १९१६ साली बांधण्यात आलेले भंडारदरा धरण अकोले तालुक्यात आहे. तसेच प्रवरेवरच बांधले जात असलेले ७.८ टीएमसी (थाउजंड मिलियन क्यूबिक फीट, १ खर्व घनफूट) क्षमतेचे निळवंडे धरण आहे. अकोले तालुक्यात १२५ मेगावॅट वीजनिर्मिती क्षमतेचा उदंचन जलविद्युत प्रकल्प असलेले घाटघर धरणही अकोले तालुक्यात आहे.
रंधा धबधब्याशेजारी कोदणी प्रकल्प नावाचा एक जलविद्युत प्रकल्प आहे. या जलविद्युत प्रकल्पाची स्थापित क्षमता ३४ मेगावॅट आहे. हा प्रकल्प डॉडसन कंपनीला ३० वर्षांच्या भाडेपट्ट्यावर चालण्यासाठी देण्यात आला आहे.
४) बलठण धरण :
अकोले तालुक्यातील ग्रामीण दुर्गम भागातील बलठण धरण हे सुद्धा एक प्रेक्षणीय स्थळ म्हणुन नव्याने ओळखले जाणारे प्रेक्षणीय स्थळ आहे . बलठण व पुरुषवाडी यां गावांच्या स्थिरावरील कुरकुंडी नदी आता बलठण धरण नावाने ओळखली जाते , माननीय मधुकररावजी पिचड साहेब यांच्या कारकीर्दित बांधण्यात आलेले हे बलठण धरण असुन येथील देखावा पाहण्यासाठी पावसाळ्यात गिर्यारोहकांची भ्रमंती बघायला मिळते.
अकोले तालुक्यातील गावे
[संपादन]- देवगाव (अकोले)
- अगस्तीनगर
- अंबिकानगर
- अंबित
- अंभोळ
- आगार
- आंबड
- आबीतखिंड
- आंबेवंगन
- इंदोरी
- उंचखडक खुर्द
- उंचखडक बुद्रुक
- उडदावणे
- उंबरेवाडी
- एकदरे
- औरंगपूर
- करंडी
- कळंब
- कळस खुर्द
- कळस बु्द्रुक
- कातळापूर
- काळेवाडी
- कुंभेफळ
- कुमशेत
- केळी
- केळी ओतुर
- केळी कोतुळ
- केळी रुम्हणवाडी
- केळूंगण
- कोकणवाडी
- कोतूळ
- कोथळे
- कोदनी
- कोंभाळणे
- कोलटेंभे
- कोहंडी
- कोहणे
- कौठ वाडी
- खडकी खुर्द
- खडकी बुद्रुक
- खानापूर
- खिरविरे
- खुंटेवाडी
- खेतेवाडी
- गणोरे
- गर्दणी
- गारवाडी
- गुहिरे
- गोडेवाडी
- गोदोंशी
- घाटघर
- चास
- चिचोंडी
- चितळवेढे
- चिंचवणे
- जाचकवाडी
- जामगांव
- जायनावाडी
- जांभळे
- टिटवी
- डोंगरगाव
- ढगेवाडी
तांभोळ
- देवठाण
- धामणगाव
- धामणवन
- धुमाळवाडी
- नवलेवाडी
- निरगुडेवाडी
- पिंपळदरी
- पाडाळणे
- पानसरवाडी
- पिपळगाव
- पिंपळगाव निपाणी
- बहिरवाडी
- बारी
- भंडारदरा
- रतनवाडी
- रंधा खुर्द
- रधा बुद्रुक
- राजूर
- रुंभोडी
- लहित खुर्द
- लाडगाव
- लिंगदेव
- वाघापूर
- विठे
- वारंघुशी
- वीरगाव
- शेरणखेल
- वाकी
- शेंडी
- समशेरपूर
- सावरगाव पाट
- सांगवी
- सुगाव
- हिवरगाव
- बेलापूर
- बदगी
- म्हाळुंगी
- पाडोशी
- पेढेवाडी
- मान्हेरे
- शिंगणवाडी
हे सुद्धा पहा
[संपादन]बाह्य दुवे
[संपादन]- "अहमदनगर जिल्ह्याच्या शासकीय संकेतस्थळावरील अकोले तालुक्याविषयीची संक्षिप्त माहिती" (इंग्लिश भाषेत).CS1 maint: unrecognized language (link)
इगतपुरी तालुका | सिन्नर तालुका | |||
शहापूर तालुका | संगमनेर तालुका | |||
अकोले तालुका | ||||
मुरबाड तालुका | जुन्नर तालुका |
- "अकोले तालुक्याचा नकाशा". ८ मार्च २०१८ रोजी पाहिले.
संदर्भ
[संपादन]- ^ "संग्रहित प्रत". 2016-08-07 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2016-11-07 रोजी पाहिले.
- ^ "संग्रहित प्रत". 2016-08-07 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2016-11-07 रोजी पाहिले.