"विकिपीडिया:मराठी शुद्धलेखन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
छो →[[व्यंजन]] |
No edit summary |
||
ओळ २: | ओळ २: | ||
---- |
---- |
||
'''शुद्धलेखन''' म्हणजे [[भाषा|भाषेच्या]] [[व्याकरण|व्याकरणाचे]] लेखनस्वरूपात अचूक पालन करणे. |
'''शुद्धलेखन''' म्हणजे [[भाषा|भाषेच्या]] [[व्याकरण|व्याकरणाचे]] लेखनस्वरूपात अचूक पालन करणे. शुद्धलेखनाचा विचार करताना साधारणतः तीन मुद्दे डोळ्यासमोर येत्तत. निम्नलिखित [[#पहिल्या मुद्द्यासाठी|पहिल्या]] आणि तिसर्या मुद्द्यांचे पालन करून [[शुद्धलेखनाचे नियम |शुद्धलेखन]] सवयीने येते. परंतु दुसरा मुद्दा मात्र भाषेच्या व तिच्या व्याकरणाशी संबद्ध आहे. त्यामुळे त्या मुद्द्याचे पालन भाषेचे चांगले ज्ञान असल्याखेरीज करता येणॆ अवघड आहे. अधिक माहिती [[मराठी व्याकरण]] या लेखात दिली आहे.[[:mr:Category:मराठी व्याकरण|पुढे वाचा]] |
||
:१. प्रत्येक [[शब्द|शब्दातील]] [[अक्षर|अक्षरांची]] निवड आणि त्यांचा परस्परानुक्रम (यामध्ये स्वर आणि/किंवा त्यांची चिन्हेदेखील येतात)[[#पहिल्या मुद्द्यासाठी|पुढे वाचा]] |
:१. प्रत्येक [[शब्द|शब्दातील]] [[अक्षर|अक्षरांची]] निवड आणि त्यांचा परस्परानुक्रम (यामध्ये स्वर आणि/किंवा त्यांची चिन्हेदेखील येतात)[[#पहिल्या मुद्द्यासाठी|पुढे वाचा]] |
||
:२. शब्दांपासून |
:२. शब्दांपासून योग्य तो काळ वापरून व योग्य शब्दरचना करून व्याकरणशुद्ध वाक्ये बनवणे. [[मराठी व्याकरण|पुढे वाचा]] |
||
:३. तसेच कोणत्याही दोन वाक्यांचा, दोन परिच्छेदांचा किंवा दोन प्रकरणांचा |
:३. तसेच कोणत्याही दोन वाक्यांचा, दोन परिच्छेदांचा किंवा दोन प्रकरणांचा तार्किकदृष्ट्या मेळ असणे [[निबंध लेखन|पुढे वाचा]] |
||
:४.अशुद्धलेखनाचे शुद्धीकरण कसे करावे अथावा |
:४.अशुद्धलेखनाचे शुद्धीकरण कसे करावे अथावा करवून घ्यावे या संबधीचा प्रकल्प [[Wikipedia:अशुद्धलेखन|येथे वाचा]]. |
||
:५.मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते? [[Wikipedia:मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते?|येथे वाचा]] |
:५.मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते? [[Wikipedia:मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते?|येथे वाचा]] |
||
ओळ १७: | ओळ १७: | ||
==साधारणतः होणार्या चुका == |
==साधारणतः होणार्या चुका == |
||
शब्दांचे लेखनरूप लिहिले जात असताना साधारणतः होणार्या चुका या [[र्हस्व]]/[[दीर्घ]] |
शब्दांचे लेखनरूप लिहिले जात असताना साधारणतः होणार्या चुका या [[र्हस्व]]/[[दीर्घ]] [[वेलांटी]], [[उकार]] या लिपिचिन्हांच्या बाबतीत होतात. अशा प्रकारच्या चुका टाळण्यासाठी शुद्धलेखनाचे नियम बनविण्यात आले आहेत. शालेय अभ्यासक्रमात शिकविले जाणारे [[मो.रा. वाळंबे ]]यांच्या पुस्तकातील शुद्धलेखनाचे नियम तसेच महाराष्ट्र सरकारने प्रकाशित केलेले 'शुद्धलेखनाचे नियम' यांच्या संदर्भावरून लिहिलेले [[शुद्धलेखनाचे नियम]] पाहावेत. वरील दोन संदर्भग्रंथ वापरून उद्धृत केलेले शुद्धलेखनाचे नियम [http://www.manogat.com/node/278 मनोगत] व [http://www.maayboli.com/hitguj/messages/103385/46595.html?1043210249 मायबोली]येथे उपलब्ध आहेत. |
||
===पहिल्या मुद्द्यासाठी=== |
===पहिल्या मुद्द्यासाठी=== |
||
[[शिक्षणशास्त्र|शिक्षणशास्त्रातील]] '[[उदाहरणातून शिक्षण]]' (Learning By Example) ही पद्धत वापरण्याचे सूचित केले आहे. त्यानुसार जमतील तेवढ्या शब्दांचे मराठीतील योग्य [[#शीघ्र संदर्भ|वर्णविन्यास]] ([[:en:Spelling|Spelling]]) लिहिले जाईल. परंतु लवकरच ही सर्व माहिती [http://mr.wiktionary.org विक्शनरी प्रकल्पाकडे] |
[[शिक्षणशास्त्र|शिक्षणशास्त्रातील]] '[[उदाहरणातून शिक्षण]]' (Learning By Example) ही पद्धत वापरण्याचे सूचित केले आहे. त्यानुसार जमतील तेवढ्या शब्दांचे मराठीतील योग्य [[#शीघ्र संदर्भ|वर्णविन्यास]] ([[:en:Spelling|Spelling]]) लिहिले जाईल. परंतु लवकरच ही सर्व माहिती [http://mr.wiktionary.org विक्शनरी प्रकल्पाकडे] स्थानांतरित केली जावी. |
||
==शुद्धलेखनाचे नियम == |
==शुद्धलेखनाचे नियम == |
||
ओळ ३१: | ओळ ३१: | ||
***[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम१|१ ]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम२|२]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम३|३ ]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम४|४]] |
***[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम१|१ ]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम२|२]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम३|३ ]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम४|४]] |
||
**र्हस्व |
**र्हस्व-दीर्घ |
||
***[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम५|५]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम६|६]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम७|७]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम८|८]] |
***[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम५|५]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम६|६]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम७|७]],[[शुद्धलेखनाचे नियम#नियम८|८]] |
||
०९:३८, ३ मे २००७ ची आवृत्ती
हा लेख सध्या अपूर्ण स्वरूपात आहे आणि तो लवकर पूर्ण करण्याचा प्रयत्न केला जात आहे.
शुद्धलेखन म्हणजे भाषेच्या व्याकरणाचे लेखनस्वरूपात अचूक पालन करणे. शुद्धलेखनाचा विचार करताना साधारणतः तीन मुद्दे डोळ्यासमोर येत्तत. निम्नलिखित पहिल्या आणि तिसर्या मुद्द्यांचे पालन करून शुद्धलेखन सवयीने येते. परंतु दुसरा मुद्दा मात्र भाषेच्या व तिच्या व्याकरणाशी संबद्ध आहे. त्यामुळे त्या मुद्द्याचे पालन भाषेचे चांगले ज्ञान असल्याखेरीज करता येणॆ अवघड आहे. अधिक माहिती मराठी व्याकरण या लेखात दिली आहे.पुढे वाचा
- १. प्रत्येक शब्दातील अक्षरांची निवड आणि त्यांचा परस्परानुक्रम (यामध्ये स्वर आणि/किंवा त्यांची चिन्हेदेखील येतात)पुढे वाचा
- २. शब्दांपासून योग्य तो काळ वापरून व योग्य शब्दरचना करून व्याकरणशुद्ध वाक्ये बनवणे. पुढे वाचा
- ३. तसेच कोणत्याही दोन वाक्यांचा, दोन परिच्छेदांचा किंवा दोन प्रकरणांचा तार्किकदृष्ट्या मेळ असणे पुढे वाचा
- ४.अशुद्धलेखनाचे शुद्धीकरण कसे करावे अथावा करवून घ्यावे या संबधीचा प्रकल्प येथे वाचा.
- ५.मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते? येथे वाचा
साधारणतः होणार्या चुका
शब्दांचे लेखनरूप लिहिले जात असताना साधारणतः होणार्या चुका या र्हस्व/दीर्घ वेलांटी, उकार या लिपिचिन्हांच्या बाबतीत होतात. अशा प्रकारच्या चुका टाळण्यासाठी शुद्धलेखनाचे नियम बनविण्यात आले आहेत. शालेय अभ्यासक्रमात शिकविले जाणारे मो.रा. वाळंबे यांच्या पुस्तकातील शुद्धलेखनाचे नियम तसेच महाराष्ट्र सरकारने प्रकाशित केलेले 'शुद्धलेखनाचे नियम' यांच्या संदर्भावरून लिहिलेले शुद्धलेखनाचे नियम पाहावेत. वरील दोन संदर्भग्रंथ वापरून उद्धृत केलेले शुद्धलेखनाचे नियम मनोगत व मायबोलीयेथे उपलब्ध आहेत.
पहिल्या मुद्द्यासाठी
शिक्षणशास्त्रातील 'उदाहरणातून शिक्षण' (Learning By Example) ही पद्धत वापरण्याचे सूचित केले आहे. त्यानुसार जमतील तेवढ्या शब्दांचे मराठीतील योग्य वर्णविन्यास (Spelling) लिहिले जाईल. परंतु लवकरच ही सर्व माहिती विक्शनरी प्रकल्पाकडे स्थानांतरित केली जावी.
शुद्धलेखनाचे नियम
- महाराष्ट्र शासन व महाराष्ट्र साहित्य महामंडळ पुरस्कृत नियम:
शीघ्र संदर्भ
अ - आ - इ - ई - उ - ऊ - ए - ऎ - ओ - औ - अं - अः
ऋ - ॠ - लृ - लॄ
क वर्ग - क ख ग घ ड्. च वर्ग - च छ ज झ ञ ट वर्ग - ट ठ ड ढ ण त वर्ग - त थ द ध न प वर्ग - प फ ब भ म य वर्ग - य र ल व श ष स ह ळ क्ष ज्ञ
===मूळाक्षर अ===
अडविणे | अडवणूक |
===मूळाक्षर क===
किरण | उदा. सूर्यकिरण |
===मूळाक्षर प===
पूर्व |
===मूळाक्षर भ===
भरपूर | भावी | भूक |
===मूळाक्षर म===
माहिती | उदा. | मूळ | उदा. झाडाची मुळे | मौसमी |
===मूळाक्षर र===
रूप | उदा. स्वरूप |
===मूळाक्षर स===
सुगम | सुगरण | सुंदर | सुरक्षित | सुलभ | सुवासिक | सूर्य | उदा. सूर्यप्रकाश |
हे सुद्धा पहा
- मराठी शुद्धलेखन
- अशुद्धलेखन
- मराठी साहित्य महामंडळाचे पुरस्कृत शासनमान्य शुद्धलेखनाचे नियम
- परिभाषेच्या निर्मितीसाठी निदेशक तत्त्वे
- भाषाशुद्धी चळवळ
- विरामचिन्हे
- पद
- मराठी व्याकरण
- वर्ग:शुद्धलेखन
- विक्शनरी प्रकल्पाकडे
- सांगकाम्या
- मला मराठी विकिपीडियात अशुद्ध लेखन आढळते काय करावे?
- मराठी विकिपीडियात अशुद्धलेखन का आढळते?
- मराठी व्याकरण,शुद्धलेखन,शब्दकोश इत्यादी साहित्याची संदर्भ सुची
बाह्यदुवे
शुद्धिचिकित्सक
मराठी शब्दकोष