Jump to content

आयसीसी चॅम्पियन्स चषक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(चँपियन्स चषक या पानावरून पुनर्निर्देशित)
आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी
आयोजक आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद
प्रकार एक दिवसीय आंतरराष्ट्रीय
प्रथम १९९८ बांगलादेश ध्वज बांगलादेश
शेवटची

२०१७ इंग्लंड ध्वज इंग्लंड


वेल्स ध्वज वेल्स
पुढील २०२५ पाकिस्तान ध्वज पाकिस्तान
स्पर्धा प्रकार गट फेरी-राउंड-रॉबिन आणि नॉकआउट
संघ
सद्य विजेता पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान (पहिले शीर्षक)
यशस्वी संघ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया
भारतचा ध्वज भारत
(प्रत्येकी २ शीर्षके)
सर्वाधिक धावा वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल (७९१)[]
सर्वाधिक बळी न्यूझीलंड काईल मिल्स (२८)[]
संकेतस्थळ चॅम्पियन्स ट्रॉफी
स्पर्धा

आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी, ज्याला "मिनी वर्ल्ड कप"[][][] किंवा फक्त "चॅम्पियन्स ट्रॉफी" असेही म्हणतात, ही आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद दर चार वर्षांनी आयोजित केली जाणारी क्रिकेट स्पर्धा आहे. १९९८ मध्ये उद्घाटन झालेल्या, आयसीसीने चॅम्पियन्स ट्रॉफीची कल्पना मांडली – कसोटी खेळत नसलेल्या देशांमध्ये खेळाच्या विकासासाठी निधी उभारण्यासाठी एक लहान क्रिकेट स्पर्धा. हा त्या आयसीसी इव्हेंटपैकी एक आहे ज्याचा फॉरमॅट क्रिकेट विश्वचषकासारख्या दुसऱ्या मोठ्या क्रिकेट स्पर्धेसारखाच होता, ज्याचा फॉरमॅट एक दिवसीय आंतरराष्ट्रीय होता. ही स्पर्धा जगातील सर्वाधिक पाहिल्या गेलेल्या क्रीडा स्पर्धांपैकी एक आहे.[]

पहिली चॅम्पियन्स ट्रॉफी जून १९९८ मध्ये बांगलादेशमध्ये आयोजित करण्यात आली होती, ज्यामध्ये क्रिकेट विश्वचषक सहा पूर्ण झालेल्या आवृत्त्यांसह २३ वर्षे अस्तित्वात होता. पहिल्या दोन चॅम्पियन्स ट्रॉफी आयसीसी सहयोगी सदस्य राष्ट्रांमध्ये - बांगलादेश आणि केन्यामध्ये आयोजित केल्या गेल्या, त्या देशांमध्ये खेळाची लोकप्रियता वाढवण्यासाठी आणि नंतर त्यांच्या क्रिकेटच्या विकासासाठी गोळा केलेला निधी वापरला गेला. २००२ च्या स्पर्धेपासून, एका अनधिकृत रोटेशन प्रणाली अंतर्गत देशांदरम्यान होस्टिंग सामायिक केले गेले आहे, ज्यामध्ये सहा आयसीसी सदस्यांनी स्पर्धेत किमान एक सामना आयोजित केला आहे.

स्पर्धेच्या टप्प्यासाठी कोणते संघ पात्र ठरतात हे निर्धारित करण्यासाठी सध्याच्या फॉरमॅटमध्ये पात्रता टप्प्याचा समावेश आहे, जो क्रिकेट विश्वचषकाच्या आधीच्या आवृत्तीत होतो. विश्वचषकात (चॅम्पियन्स ट्रॉफीच्या यजमानांसह) अव्वल आठ क्रमांकावर असलेले संघ स्पर्धेसाठी स्थान मिळवतात. एकूण तेरा संघांनी स्पर्धेच्या ८ आवृत्त्यांमध्ये भाग घेतला असून, अलीकडील २०१७ स्पर्धेत आठ संघ सहभागी झाले आहेत. ऑस्ट्रेलिया आणि भारताने दोनदा ही स्पर्धा जिंकली आहे, तर दक्षिण आफ्रिका, न्यू झीलंड, श्रीलंका, वेस्ट इंडीज आणि पाकिस्तानने प्रत्येकी एकदा ही स्पर्धा जिंकली आहे. स्पर्धेच्या प्रत्येक आवृत्तीत सात राष्ट्रीय संघ खेळले आहेत.

इंग्लंड आणि वेल्स येथे आयोजित २०१७ स्पर्धा जिंकल्यानंतर पाकिस्तान सध्याचा चॅम्पियन आहे. त्यानंतरची २०२५ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी पाकिस्तानमध्ये होणार आहे.

इतिहास

[संपादन]
विजेते
वर्ष विजयी संघ
१९९८ दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
२००० न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड
२००२ भारतचा ध्वज भारत
श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका
२००४ वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज
२००६ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया
२००९ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया (२)
२०१३ भारतचा ध्वज भारत (२)
२०१७ पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान
ख्रिस गेलने या स्पर्धेत सर्वाधिक धावा केल्या आहेत
ने स्पर्धेत सर्वाधिक बळी घेतले आहेत

पहिला क्रिकेट विश्वचषक १९७५ मध्ये आणि त्यानंतर दर चार वर्षांनी आयोजित करण्यात आला. ही स्पर्धा सामान्यतः पूर्ण आयसीसी सदस्य राष्ट्रांद्वारे खेळली जात असे. आयसीसीने चॅम्पियन्स ट्रॉफीची कल्पना मांडली – ही एक छोटी क्रिकेट स्पर्धा आहे जी कसोटी खेळत नसलेल्या देशांमध्ये खेळाच्या विकासासाठी निधी उभारण्यासाठी, बांगलादेश आणि केनियामध्ये पहिली स्पर्धा आयोजित केली गेली.[]

१९९८ मध्ये आयसीसी नॉकआउट ट्रॉफी म्हणून त्याचे उद्घाटन झाले. २००२ च्या आवृत्तीपूर्वी त्याचे नाव बदलून आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी करण्यात आले.[]

२००२ पासून, ही स्पर्धा पूर्ण आयसीसी सदस्य राष्ट्रांमध्ये आयोजित केली जात आहे आणि संघांची संख्या आठ करण्यात आली आहे. या स्पर्धेला नंतर मिनी-वर्ल्ड कप म्हणून संबोधले गेले कारण त्यात आयसीसीच्या सर्व पूर्ण सदस्यांचा समावेश होता, ही एक नॉक-आउट स्पर्धा म्हणून नियोजित करण्यात आली जेणेकरून ती लहान होती आणि त्यामुळे विश्वचषकाचे महत्त्व कमी होऊ नये म्हणून काळजी घेतली. तथापि, २००२ पासून, स्पर्धेचे राऊंड-रॉबिन स्वरूप होते, त्यानंतर काही नॉकआउट गेम होते परंतु स्पर्धा अजूनही कमी कालावधीत - सुमारे दोन आठवडे चालते.

स्पर्धा करणाऱ्या संघांची संख्या वर्षानुवर्षे बदलली आहे; मूलतः सर्व आयसीसीच्या पूर्ण सदस्यांनी भाग घेतला होता आणि २००० ते २००४ पर्यंत सहयोगी सदस्य देखील सहभागी झाले होते. २००९ पासून, स्पर्धेच्या सुरुवातीच्या सहा महिन्यांपूर्वी या स्पर्धेत केवळ आयसीसी एकदिवसीय क्रमवारीत सर्वोच्च क्रमांक मिळविलेल्या आठ संघांचा समावेश आहे. सुरुवातीपासून ही स्पर्धा ७ देशांमध्ये आयोजित करण्यात आली असून, इंग्लंडने तीनदा या स्पर्धेचे आयोजन केले आहे.

२००६ पर्यंत चॅम्पियन्स ट्रॉफी दर दोन वर्षांनी आयोजित केली जात होती. ही स्पर्धा २००८ मध्ये पाकिस्तानमध्ये होणार होती परंतु २००९ मध्ये सुरक्षेच्या कारणास्तव ती दक्षिण आफ्रिकेत हलवण्यात आली. तेव्हापासून ते विश्वचषकाप्रमाणे दर चार वर्षांनी आयोजित केले जाते.

२०१३ आणि २०१७ नंतर टूर्नामेंट रद्द करण्याचे आवाहन करण्यात आले होते, २०२१ मध्ये कोणतीही स्पर्धा आयोजित केली नाही. तथापि, ते २०२५ मध्ये पुनर्संचयित करण्यात आले.

स्वरूप

[संपादन]

पात्रता

[संपादन]

पहिल्या आठ आवृत्त्यांमध्ये, आयसीसी पुरुषांच्या एकदिवसीय संघ क्रमवारीतील अव्वल संघ स्पर्धेत पात्र ठरले. पहिल्या २ आवृत्त्यांमध्ये, उपांत्यपूर्व फेरीत कोण पुढे जाईल हे निर्धारित करण्यासाठी संघांच्या काही जोड्या उप-उपांत्यपूर्व फेरीमध्ये खेळल्या. १९९८ मध्ये संघांची संख्या ९ होती, जी २००० मध्ये ११ आणि २००२ मध्ये १२ करण्यात आली. २००६ मध्ये, ते १० पर्यंत कमी केले गेले, चार संघ पात्रता फेरी-रॉबिनमध्ये खेळत होते ज्यातून २ मुख्य स्पर्धेत पुढे गेले. २००९ च्या स्पर्धेपासून पुढे ही संख्या ८ पर्यंत कमी झाली.

२०२५ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी पासून, सर्वात अलीकडील आयसीसी पुरुष क्रिकेट विश्वचषक स्पर्धेतील शीर्ष आठ संघ या स्पर्धेसाठी पात्र ठरतात.

स्पर्धा

[संपादन]

चॅम्पियन्स ट्रॉफी विश्वचषकापेक्षा अनेक प्रकारे वेगळी आहे. चॅम्पियन्स ट्रॉफीमधील सामने सुमारे अडीच आठवड्यांच्या कालावधीत आयोजित केले जातात, तर विश्वचषक एक महिन्यापेक्षा जास्त काळ टिकू शकतो. चॅम्पियन्स ट्रॉफीमधील संघांची संख्या विश्वचषकापेक्षा कमी आहे, विश्वचषकाच्या नवीनतम आवृत्तीमध्ये १० संघ आहेत तर चॅम्पियन्स ट्रॉफीच्या नवीनतम आवृत्तीमध्ये ८ संघ आहेत.

२००२ आणि २००४ साठी, बारा संघांनी तीनच्या चार पूलमध्ये राऊंड-रॉबिन स्पर्धा खेळला, ज्यामध्ये प्रत्येक पूलमधील अव्वल संघ उपांत्य फेरीत गेला. स्पर्धा जिंकण्यासाठी एक संघ फक्त चार सामने खेळेल (पूलमध्ये दोन, उपांत्य फेरी आणि अंतिम सामना). नॉक आउट स्पर्धांमध्ये वापरलेले स्वरूप चॅम्पियन्स ट्रॉफीमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या स्वरूपापेक्षा वेगळे होते. स्पर्धा सरळ नॉकआउट होती, ज्यामध्ये कोणताही पूल नव्हता आणि प्रत्येक सामन्यामधील हरलेल्याला बाहेर काढले गेले. १९९८ मध्ये फक्त आठ आणि २००० मध्ये १० सामने खेळले गेले.

२००९ पासून, आठ संघ राऊंड-रॉबिन फॉरमॅटमध्ये चारपैकी दोन गटात खेळले आहेत, प्रत्येक पूलमधील शीर्ष दोन संघ उपांत्य फेरीत खेळत आहेत. एकच सामना गमावणे म्हणजे स्पर्धेतून बाहेर पडणे. स्पर्धेच्या सध्याच्या फॉरमॅटमध्ये एकूण १५ सामने खेळले जात आहेत, ही स्पर्धा सुमारे अडीच आठवडे चालणार आहे.[]

स्पर्धेच्या स्वरूपांचा सारांश
# वर्ष यजमान संघ सामने प्राथमिक टप्पा अंतिम टप्पा
१९९८ बांगलादेश ध्वज बांगलादेश

२ संघांमधील प्री-क्वार्टर फायनल: १ सामना ८ संघांमध्ये बाद फेरी: ७ सामने
२००० केन्या ध्वज केनिया ११ १० ६ संघांमध्ये प्री-क्वार्टर फायनल: ३ सामने
२००२ श्रीलंका ध्वज श्रीलंका १२ १५ ३ संघांचे ४ गट: १२ सामने ४ संघांची बाद फेरी (प्रत्येक गटातील अव्वल संघ): ३ सामने
२००४ इंग्लंड ध्वज इंग्लंड
२००६ भारत ध्वज भारत १० २१ ४ संघांचा पात्रता गट: ६ सामने
४ संघांचे २ गट: १२ सामने
४ संघांची बाद फेरी (प्रत्येक गटातील शीर्ष २ संघ): ३ सामने
२००९ दक्षिण आफ्रिका ध्वज दक्षिण आफ्रिका १५ ४ संघांचे २ गट: १२ सामने
२०१३ इंग्लंड ध्वज इंग्लंड


वेल्स ध्वज वेल्स

२०१७
२०२५ पाकिस्तान ध्वज पाकिस्तान अजून ठरवायचे आहे
१० २०२९ भारत ध्वज भारत

यजमान

[संपादन]
चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे यजमान देश (इटालिक भविष्यातील घटना सूचित करते)
कोलमोर रो, इंग्लंडमधील २०१७ चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे बॅनर

इंग्लंडने सर्वाधिक वेळा या स्पर्धेचे आयोजन केले आहे - ३ (२००४, २०१३, २०१७) त्यानंतर वेल्स (२०१३ आणि २०१७). बांगलादेश, केन्या, श्रीलंका, भारत आणि दक्षिण आफ्रिका या सर्व देशांनी प्रत्येकी एकदा या स्पर्धेचे आयोजन केले आहे.

श्रीलंका ही स्पर्धा जिंकणारा पहिला (आणि सध्या एकमेव) यजमान संघ होता (संयुक्त विजेत्या भारतासोबत), तसेच स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत पोहोचणारा पहिला यजमान संघ देखील होता.[१०] इंग्लंडने मायदेशात दोन वेळा अंतिम फेरी गाठली होती, फक्त अनुक्रमे वेस्ट इंडीज (२००४) आणि भारत (२०१३) यांच्याकडून पराभव पत्करावा लागला.[११]

२०२१ मध्ये; आयसीसीने २०२४-२०३१ सायकलसाठी फ्युचर टूर्स प्रोग्राम जाहीर केला, २०२५ च्या आवृत्तीसाठी पाकिस्तान आणि २०२९ च्या स्पर्धेसाठी भारताला यजमान म्हणून घोषित केले.[१२][१३][१४][१५]

निकाल

[संपादन]
वर्ष यजमान देश अंतिम सामन्याचे ठिकाण अंतिम सामना
विजेते निकाल उपविजेते अंतिम सामन्याची उपस्थिती
१९९८ बांगलादेश ध्वज बांगलादेश बंगबंधू नॅशनल स्टेडियम, ढाका दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका
२४८/६ (४७ षटके)
दक्षिण आफ्रिकेने ४ गडी राखून विजय मिळवला
धावफलक
वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज
२४५ सर्वबाद (४९.३ षटके)
४०,०००[१६]
२००० केन्या ध्वज केनिया जिमखाना क्लब ग्राउंड, नैरोबी न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड
२६५/६ (४९.४ षटके)
न्यू झीलंड ४ गडी राखून विजयी
धावफलक
भारतचा ध्वज भारत
२६४/६ (५० षटके)
३०,०००[१७]
२००२ श्रीलंका ध्वज श्रीलंका आर. प्रेमदासा स्टेडियम, कोलंबो भारत आणि श्रीलंका यांना सहविजेते घोषित केले

श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका
२४४/५ (५० षटके) आणि २२२/७ (५० षटके)
भारतचा ध्वज भारत
१४/० (२ षटके) आणि ३८/१ (८.४ षटके)
धावफलक १ आणि धावफलक २

३४,८३२[१८]
२००४ इंग्लंड ध्वज इंग्लंड द ओव्हल, लंडन वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज
२१८/८ (४८.५ षटके)
वेस्ट इंडीज २ गडी राखून विजयी
धावफलक
इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड
२१७ सर्वबाद (४९.४ षटके)
१८,६००[१९]
२००६ भारत ध्वज भारत ब्रेबॉर्न स्टेडियम, मुंबई ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया
११६/२ (२८.१ षटके)
ऑस्ट्रेलियाने ८ गडी राखून विजय मिळवला (डी/एल पद्धत)
धावफलक
वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज
१३८ सर्वबाद (३०.४ षटके)
२६,०००[२०]
२००९ दक्षिण आफ्रिका ध्वज दक्षिण आफ्रिका सुपरस्पोर्ट पार्क, सेंच्युरियन ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया
२०६/४ (४५.२ षटके)
ऑस्ट्रेलियाने ६ गडी राखून विजय मिळवला
धावफलक
न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड
२००/९ (५० षटके)
२२,४५६[२१]
२०१३ इंग्लंड ध्वज इंग्लंड

वेल्स ध्वज वेल्स

एजबॅस्टन क्रिकेट ग्राउंड, बर्मिंगहॅम भारतचा ध्वज भारत
१२९/७ (२० षटके)
भारताने ५ धावांनी विजय मिळवला
धावफलक
इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड
१२४/८ (२० षटके)
२४,८६७[२२]
२०१७ द ओव्हल, लंडन पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान
३३८/४ (५० षटके)
पाकिस्तानचा १८० धावांनी विजय झाला
धावफलक
भारतचा ध्वज भारत
१५८ सर्वबाद (३०.३ षटके)
२६,०००[२३]
२०२५ पाकिस्तान ध्वज पाकिस्तान अजून ठरवायचे आहे
२०२९ भारत ध्वज भारत

स्पर्धेचा सारांश

[संपादन]

तेरा राष्ट्रांनी एकदा तरी चॅम्पियन्स ट्रॉफीसाठी पात्रता मिळवली आहे. प्रत्येक अंतिम स्पर्धेत सात संघ सहभागी झाले आहेत. सात वेगवेगळ्या राष्ट्रांनी विजेतेपद पटकावले आहे. दक्षिण आफ्रिकेने उद्घाटनाची स्पर्धा जिंकली, भारत आणि ऑस्ट्रेलियाने प्रत्येकी दोनदा जिंकले, तर न्यू झीलंड, श्रीलंका, वेस्ट इंडीज आणि पाकिस्तानने प्रत्येकी एकदा जिंकले. ऑस्ट्रेलिया (२००६, २००९) हे एकमेव राष्ट्र आहे ज्याने सलग विजेतेपद जिंकले आहेत. बांगलादेश, झिम्बाब्वे, इंग्लंड आणि आयर्लंड हे चॅम्पियन्स ट्रॉफी जिंकू न शकणारे एकमेव पूर्ण सदस्य राष्ट्र (कसोटी खेळणारी राष्ट्रे) आहेत. इंग्लंडने दोनदा अंतिम फेरी गाठली आहे, परंतु दोन्ही वेळा (२००४, २०१३) पराभव पत्करावा लागला आहे, बांगलादेशने २०१७ मध्ये उपांत्य फेरी गाठली आहे, तर झिम्बाब्वे कधीही पहिली फेरी पार करू शकला नाही. सहयोगी सदस्य राष्ट्राने (कसोटी न खेळणारी राष्ट्रे) मिळवलेली सर्वोच्च रँक ही केनियाने २००० मध्ये मिळवलेली पहिल्या टप्प्यातील ९वी रँक आहे.

२००२ मध्ये ही स्पर्धा जिंकणारा श्रीलंका हा पहिला आणि एकमेव यजमान होता, परंतु अंतिम सामना दोनदा वाहून गेल्याने त्यांना भारतासोबत सह-चॅम्पियन घोषित करण्यात आले. अंतिम फेरी गाठणारा इंग्लंड हा एकमेव यजमान आहे. २००४ आणि २०१३ मध्ये - याने दोनदा हे साध्य केले आहे. बांगलादेश हा एकमेव यजमान आहे ज्याने १९९८ मध्ये या स्पर्धेत भाग घेतला नाही. २००० मध्ये केनिया, २००६ मध्ये भारत आणि २००९ मध्ये दक्षिण आफ्रिका हे एकमेव यजमान संघ आहेत जे पहिल्या फेरीत बाहेर पडले होते.

संघांची कामगिरी

[संपादन]

आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीसाठी सर्व स्पर्धांमध्ये सहभागी झालेल्या सर्व संघांचे सर्वसमावेशक निकाल खाली दिले आहेत. प्रत्येक स्पर्धेसाठी, प्रत्येक अंतिम स्पर्धेतील संघांची संख्या (कंसात) दर्शविली जाते.

यजमान

संघ
१९९८
(९)
२०००
(११)
२००२
(१२)
२००४
(१२)
२००६
(१०)
२००९
(८)
२०१३
(८)
२०१७
(८)
२०२५
(८)
२०२९
(८)
सहभाग
बांगलादेश केन्या श्रीलंका इंग्लंड भारत दक्षिण आफ्रिका इंग्लंड
वेल्स
इंग्लंड
वेल्स
पाकिस्तान भारत
अफगाणिस्तानचा ध्वज अफगाणिस्तान पा
ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया उ.उ. उ.उ. उप उप वि वि ७वा ७वा पा
बांगलादेशचा ध्वज बांगलादेश उ.उ.पू. ११वा ११वा उ.उ.पू. उप पा
इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड उ.उ. उ.उ. ६वा उवि ७वा उप उवि उप पा
भारतचा ध्वज भारत उप उवि वि ७वा ५वा ५वा वि उवि पा पा १०
केन्याचा ध्वज केन्या उ.उ.पू. १०वा १०वा
Flag of the Netherlands नेदरलँड्स १२वा
न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड उ.उ. वि ८वा ५वा उप उवि ५वा ८वा पा
पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान उ.उ. उप ५वा उप ८वा उप ८वा वि पा
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका वि उप उप ६वा उप ७वा उप ५वा पा
श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका उप उ.उ. वि ८वा ६वा ६वा उप ६वा
Flag of the United States अमेरिका १२वा
वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज उवि उ.उ.पू. ७वा वि उवि ८वा ६वा
झिम्बाब्वेचा ध्वज झिम्बाब्वे उ.उ.पू. उ.उ. ९वा ९वा उ.उ.पू.

चिन्हे

  • विविजेता
  • उविउपविजेता
  • उपउपांत्य फेरी
  • उ.उ.उपांत्यपूर्व फेरी (१९९८–२०००)
  • उ.उ.पू. - उप-उपांत्यपूर्व फेरी (१९९८-२०००, २००६)
  • ५वा-१२वा – गट फेरी (२००२–२००४)
  • ५वा-८वा – गट फेरी (२००६–सध्या)
  • पा – पुढील आवृत्तीसाठी पात्र
  • सहभाग – एकूण सहभाग
  •   यजमान

नोंदी

  • २००२ मध्ये भारत आणि श्रीलंकेला सह-चॅम्पियन घोषित करण्यात आले होते.

नवोदित संघ

[संपादन]

प्रति वर्ष वर्णक्रमानुसार प्रथमच दिसणारी टीम.

वर्ष नवोदित एकूण
१९९८ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया, इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड, भारतचा ध्वज भारत, न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड, पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान, दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका, श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका, वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज, झिम्बाब्वेचा ध्वज झिम्बाब्वे
२००० बांगलादेशचा ध्वज बांगलादेश, केन्याचा ध्वज केन्या
२००२ Flag of the Netherlands नेदरलँड्स
२००४ Flag of the United States अमेरिका
२००६ काहीही नाही
२००९ काहीही नाही
२०१३ काहीही नाही
२०१७ काहीही नाही
२०२५ अफगाणिस्तानचा ध्वज अफगाणिस्तान
२०२९ अजून ठरवायचे आहे

आढावा

[संपादन]

खालील सारणी मागील आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीमधील संघांच्या कामगिरीचे अवलोकन प्रदान करते. संघांची क्रमवारी सर्वोत्कृष्ट कामगिरीनुसार, त्यानंतर दिसणे, एकूण विजयांची संख्या, एकूण खेळांची संख्या आणि वर्णक्रमानुसार क्रमवारी लावली जाते.

सहभाग आकडेवारी
संघ एकूण पहिला नवीनतम सर्वोत्तम परिणाम सामने विजय पराभव बरोबरी नि.ना. विजय%dagger
भारतचा ध्वज भारत १९९८ २०१७ विजेता (२००२, २०१३) २९ १८ ६९.२३
ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया १९९८ २०१७ विजेता (२००६, २००९) २४ १२ ६०.००
दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका १९९८ २०१७ विजेता (१९९८) २४ १२ ११ ५२.०८
न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड १९९८ २०१७ विजेता (२०००) २४ १२ १० ५४.५४
श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका १९९८ २०१७ विजेता (२००२) २७ १४ ११ ५६.००
वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज १९९८ २०१३ विजेता (२००४) २४ १३ १० ५६.२५
पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान १९९८ २०१७ विजेता (२०१७) २३ ११ १२ ४७.८२
इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड १९९८ २०१७ उपविजेता (२००४, २०१३) २५ १४ ११ ५६.००
बांगलादेशचा ध्वज बांगलादेश २००० २०१७ उपांत्य फेरी (२०१७) १२ १८.१८
झिम्बाब्वेचा ध्वज झिम्बाब्वे १९९८ २००६ उपांत्यपूर्व फेरी (२०००) ०.००
केन्याचा ध्वज केन्या २००० २००४ पूल/गट (२००२, २००४) ०.००
Flag of the Netherlands नेदरलँड्स २००२ २००२ पूल स्टेज (२००२) ०.००
Flag of the United States अमेरिका २००४ २००४ गट स्टेज (२००४) ०.००
शेवटचे अद्यावत: १८ जून २०१७
स्त्रोत: क्रिकइन्फो

dagger विजयाच्या टक्केवारीमध्ये निकाल नसलेले सामने वगळले जातात आणि अर्धा विजय म्हणून बरोबरीत मोजले जाते.

१९९८ आयसीसी नॉकआउट ट्रॉफी

[संपादन]

१९९८ च्या स्पर्धेतील सर्व सामने बांगलादेशमध्ये ढाका येथील बंगबंधू राष्ट्रीय स्टेडियमवर खेळले गेले. दक्षिण आफ्रिकेने अंतिम फेरीत वेस्ट इंडीजचा पराभव करून ही स्पर्धा जिंकली. वेस्ट इंडीजच्या फिलो वॉलेसने या स्पर्धेत सर्वाधिक २२१ धावा केल्या.

२००० आयसीसी नॉकआउट ट्रॉफी

[संपादन]
न्यू झीलंड क्रिकेट संग्रहालय, वेलिंग्टन येथे २००० आयसीसी नॉकआउट ट्रॉफी प्रदर्शित करण्यात आली.

२००० च्या स्पर्धेतील सर्व सामने केन्याच्या नैरोबी येथील जिमखाना क्लब मैदानावर खेळले गेले. केन्या, भारत, श्रीलंका, वेस्ट इंडीज, बांगलादेश आणि इंग्लंड यांचा समावेश असलेल्या फायनलसह सर्व कसोटी खेळणारे देश या स्पर्धेत सहभागी झाले होते. न्यू झीलंडने अंतिम फेरीत भारताचा पराभव करून ही स्पर्धा जिंकली. भारतीय कर्णधार सौरव गांगुली (३४८) या स्पर्धेत सर्वाधिक धावा करणारा खेळाडू होता. व्यंकटेश प्रसादने (८) सर्वाधिक बळी घेतले. न्यू झीलंडने जिंकलेली ही पहिली आयसीसी स्पर्धा होती. २०२१ पर्यंत ही त्यांची एकमेव आयसीसी ट्रॉफी होती आणि आजपर्यंत त्यांची एकमेव मर्यादित षटकांची स्पर्धा होती.

२००२ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]

२००२ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी श्रीलंकेत आयोजित करण्यात आली होती आणि त्यात नवनियुक्त पूर्ण सदस्य बांगलादेश, केनिया (वनडे दर्जा) आणि २००१ आयसीसी ट्रॉफी विजेते नेदरलँड्ससह १० आयसीसी कसोटी खेळणाऱ्या राष्ट्रांचा समावेश होता. भारत आणि श्रीलंका यांच्यातील अंतिम सामना दोन वेळा पावसामुळे वाहून गेला आणि निकाल लागला नाही. प्रथम श्रीलंकेने ५० षटके खेळली आणि त्यानंतर पावसाने व्यत्यय आणण्यापूर्वी भारताने दोन षटके खेळली. दुसऱ्या दिवशी, श्रीलंकेने पुन्हा ५० षटके खेळली आणि भारताने आठ षटके खेळली. शेवटी भारत आणि श्रीलंकेला संयुक्त विजेता घोषित करण्यात आले. संघांनी ११० षटके खेळली, पण निकाल लागला नाही. वीरेंद्र सेहवागने (२७१) या स्पर्धेत सर्वाधिक धावा केल्या होत्या आणि मुरलीधरनने (१०) सर्वाधिक बळी घेतले होते.[२४]

२००४ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]
स्पर्धेच्या सराव सामन्यादरम्यान पाकिस्तानविरुद्ध गोलंदाजी करताना ब्रेट ली.

२००४ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी इंग्लंडमध्ये आयोजित करण्यात आली होती आणि स्पर्धा करणाऱ्या राष्ट्रांमध्ये दहा आयसीसी कसोटी राष्ट्रे, केनिया (वनडे स्थिती) आणि युनायटेड स्टेट्स ज्यांनी अलीकडील २००४ आयसीसी सिक्स नेशन्स चॅलेंज जिंकून पात्रता प्राप्त केली होती तसेच एक दिवसीय आंतरराष्ट्रीय पदार्पण केले. ही स्पर्धा नॉकआऊट मालिकेसारखी होती ज्यात गट टप्प्यात एकही सामना गमावणारे संघ स्पर्धेबाहेर होते. १२ संघांची ४ गटात विभागणी करण्यात आली आणि प्रत्येक गटातील टेबल टॉपर सेमीफायनल खेळला. इंग्लंडने पहिल्या उपांत्य फेरीत ऑस्ट्रेलियाचा पराभव करून आयसीसी स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत चौथ्यांदा प्रवेश केला. दुसऱ्या उपांत्य फेरीत पाकिस्तानला वेस्ट इंडीजकडून पराभव पत्करावा लागला, जो कमी धावसंख्येचा खेळ होता. अंतिम सामन्यात लाराच्या नेतृत्वाखाली वेस्ट इंडीज संघाने यष्टिरक्षक सी ब्राउन आणि टेलेंडर इयान ब्रॅडशॉ यांच्या मदतीने तणावपूर्ण सामना जिंकला.

२००६ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]

२००६ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी ५ नोव्हेंबर २००६ रोजी फायनलसह भारतात आयोजित करण्यात आली होती. नवीन स्वरूप वापरले होते. गट टप्प्यात आठ संघ स्पर्धा करत होते: १ एप्रिल २००६ रोजी आयसीसी एकदिवसीय चॅम्पियनशिपमधील अव्वल सहा संघ, तसेच इतर चार कसोटी खेळणाऱ्या संघांमधून निवडलेले दोन संघ श्रीलंका, वेस्ट इंडीज, बांगलादेश आणि झिम्बाब्वे, प्री-टूर्नामेंट राऊंड रॉबिन पात्रता फेरीतून निवडले गेले. वेस्ट इंडीज आणि श्रीलंका बांगलादेश आणि झिम्बाब्वेच्या पुढे पात्र ठरले.

त्यानंतर आठ संघांना राऊंड रॉबिन स्पर्धेत चारच्या दोन गटात विभागण्यात आले. अ गटातून ऑस्ट्रेलिया आणि वेस्ट इंडीज, तर ब गटातून दक्षिण आफ्रिका आणि न्यू झीलंड उपांत्य फेरीसाठी पात्र ठरले. ऑस्ट्रेलिया आणि वेस्ट इंडीजने अनुक्रमे न्यू झीलंड आणि दक्षिण आफ्रिकेचा पराभव करत अंतिम फेरी गाठली. अंतिम फेरीत ऑस्ट्रेलियाने वेस्ट इंडीजचा ८ गडी राखून पराभव करत प्रथमच ट्रॉफी जिंकली. मोहाली, अहमदाबाद, जयपूर आणि मुंबई ही स्पर्धेची ठिकाणे होती.

२००९ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]

२००६ मध्ये, आयसीसीने २००८ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी आयोजित करण्यासाठी पाकिस्तानची निवड केली. २४ ऑगस्ट २००८ रोजी अशी घोषणा करण्यात आली की पाकिस्तानमधील २००८ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी ऑक्टोबर २००९ पर्यंत पुढे ढकलण्यात आली आहे कारण अनेक देश सुरक्षेच्या कारणास्तव पाकिस्तानला भेट देण्यास टाळाटाळ करत होते. तथापि, त्या तारखेच्या आसपासच्या गर्दीच्या आंतरराष्ट्रीय वेळापत्रकामुळे आणि तोपर्यंत सुरक्षा परिस्थिती बदलली असेल की नाही या चिंतेमुळे, असे होईल की नाही याबद्दल व्यापक साशंकता होती.[२५]

१६ मार्च २००९ रोजी, आयसीसीने २००९ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी पाकिस्तानमधून दक्षिण आफ्रिकेत हलवण्याची शिफारस केली असल्याची घोषणा करण्यात आली.[२६]

२ एप्रिल २००९ रोजी, क्रिकेट दक्षिण आफ्रिकेने पुष्टी केली की ते २४ सप्टेंबर ते ५ ऑक्टोबर या कालावधीत २००९ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे आयोजन करेल. लिबर्टी लाइफ वांडरर्स (जोहान्सबर्ग) आणि सुपरस्पोर्ट पार्क (सेंच्युरियन) हे यजमान ठिकाण असावेत अशा आयसीसीच्या शिफारशी बोर्डाने स्वीकारल्या. क्रिकेट दक्षिण आफ्रिकाचे सीईओ गेराल्ड माजोला आणि आयसीसी महाव्यवस्थापक – कमर्शियल, कॅम्पबेल जेमिसन यांच्यात झालेल्या बैठकीत दक्षिण आफ्रिकेच्या चॅम्पियन्स ट्रॉफीच्या यजमानपदाच्या तपशीलावर चर्चा झाली. मजोलाने पुष्टी केली की सहा सराव खेळ बेनोनीच्या विलोमूर पार्क आणि पॉचेफस्ट्रूममधील सेनवेस पार्क येथे खेळले जातील.[२७]

पहिल्या सेमीफायनलमध्ये ऑस्ट्रेलियाने इंग्लंडचा ९ गडी राखून पराभव केला आणि दुसऱ्या सेमीफायनलमध्ये न्यू झीलंडने पाकिस्तानचा ५ गडी राखून पराभव केला, फायनलमध्ये ऑस्ट्रेलियाने ४५.२ मध्ये न्यू झीलंडचा ६ गडी राखून पराभव केला.

२०१३ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]
२०१३ च्या आवृत्तीत भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील गट टप्प्यातील सामना.

इंग्लंड आणि वेल्सने २०१३ चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे यजमानपद भूषवले होते.[२८] दोनदा चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे यजमानपद मिळवणारा इंग्लंड हा एकमेव देश ठरला.[२९] ऑस्ट्रेलिया त्यांच्या गटात एकही सामना जिंकू शकला नाही आणि अ गटात न्यू झीलंडसह बाद झाला. पाकिस्तानने ब गटातील तीनही सामने गमावले आणि वेस्ट इंडीजसह ते बाद झाले. अ गटातून इंग्लंड आणि श्रीलंका आणि ब गटातून भारत आणि दक्षिण आफ्रिका यांनी उपांत्य फेरीत प्रवेश केला.

भारत आणि इंग्लंडने श्रीलंका आणि दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध आपापले सामने सर्वसमावेशकपणे जिंकले आणि २३ जून २०१३ रोजी दोघांमधील अंतिम सामना झाला. एजबॅस्टन येथे भारताने इंग्लंडचा ५ धावांनी पराभव करून त्यांचे दुसरे विजेतेपद पटकावले, जरी २००२ मध्ये त्यांचे पहिले विजेतेपद फायनल वाहून गेल्यामुळे श्रीलंकेसोबत शेअर करण्यात आले होते. रवींद्र जडेजाला सामनावीर म्हणून गौरवण्यात आले आणि त्याला स्पर्धेत सर्वाधिक बळी घेतल्याबद्दल "गोल्डन बॉल" देखील मिळाला. शिखर धवनला मालिकेत सर्वाधिक धावा केल्याबद्दल "गोल्डन बॅट" मिळाली आणि त्याच्या सातत्यपूर्ण उत्कृष्ट कामगिरीसाठी त्याला मालिकावीर म्हणूनही घोषित करण्यात आले. एमएस धोनी २०११ मधील विश्वचषक, २००७ मधील टी-२० विश्वचषक आणि चॅम्पियन्स ट्रॉफीची ही आवृत्ती - तीनही प्रमुख आयसीसी ट्रॉफी जिंकणारा इतिहासातील पहिला कर्णधार ठरला.

२०१७ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]
पाकिस्तान आणि बांग्लादेश यांच्यातील सामन्यापूर्वी मालाची विक्री केली जात आहे.

२०१३ स्पर्धेच्या आघाडीवर, आयसीसीने घोषित केले की २०१३ चॅम्पियन्स ट्रॉफी ही शेवटची होती,[३०] ज्याचे क्रिकेट कॅलेंडरमध्ये स्थान नवीन आयसीसी वर्ल्ड टेस्ट चॅम्पियनशिपद्वारे घेतले जाईल.[३१] तथापि, जानेवारी २०१४ मध्ये, २०१३ आवृत्तीच्या मोठ्या यशामुळे, आयसीसीने २०१७ चॅम्पियन्स ट्रॉफी स्पर्धा होणार असल्याची पुष्टी केल्यामुळे आणि प्रस्तावित कसोटी चॅम्पियनशिप रद्द करण्यात आली.[३२] २०१७ च्या आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे यजमानपद इंग्लंड आणि वेल्समध्ये होते. चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे तीन वेळा यजमानपद मिळवणारा इंग्लंड हा एकमेव देश ठरला आणि २०१३ आवृत्तीचे यजमानपदही सलगपणे आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीचे यजमानपद भूषवणारे इंग्लंड आणि वेल्स हे एकमेव देश ठरले. बांगलादेशने कट-ऑफ तारखेला आयसीसी एकदिवसीय संघ क्रमवारीत अव्वल आठच्या बाहेर नवव्या स्थानावर असलेल्या वेस्ट इंडीजची जागा घेतली. बांगलादेशने २००६ नंतर प्रथमच आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीमध्ये पुनरागमन केले आणि २००४ मध्ये ही स्पर्धा जिंकून प्रथमच वेस्ट इंडीज पात्र ठरू शकला नाही.

कट्टर-प्रतिस्पर्धी पाकिस्तान आणि गतविजेता भारत २००७ नंतर प्रथमच एखाद्या स्पर्धेच्या अंतिम फेरीत एकमेकांना भिडले, अंतिम सामना लंडनमधील द ओव्हल येथे झाला.[३३] चॅम्पियन्स ट्रॉफीच्या फायनलमध्ये भारताचा हा चौथा आणि पाकिस्तानचा पहिलाच सहभाग होता. पाकिस्तानने भारताचा 180 धावांनी आरामात पराभव केला, त्यांना फलंदाजी, गोलंदाजी आणि क्षेत्ररक्षण या तिन्ही विभागांमध्ये मागे टाकले, गट टप्प्यातील दोन संघांमधील सामन्याच्या विपरीत, ज्यामध्ये भारताने पाकिस्तानला मोठ्या फरकाने पराभूत केले होते.[३४][३५] स्पर्धेतील सर्वात खालच्या क्रमांकावर असलेल्या पाकिस्तानने त्यांचे पहिले चॅम्पियन्स ट्रॉफी विजेतेपद जिंकले[३६] आणि ते जिंकणारा सातवा देश ठरला.

११४ धावा केल्याबद्दल पाकिस्तानच्या फखर झमानला सामनावीराचा पुरस्कार मिळाला.[३७] भारताच्या शिखर धवनला ३३८ धावा केल्याबद्दल "गोल्डन बॅट" पुरस्कार मिळाला, आणि तो आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफीमध्ये केवळ २ गोल्डन बॅट्सच नव्हे तर सलग २ गोल्डन बॅट्स जिंकणारा पहिला आणि एकमेव बॅट्समन बनला (त्याने २०१३ मध्ये देखील तो जिंकला).[३८] पाकिस्तानच्या हसन अलीला १३ बळी घेतल्याबद्दल "गोल्डन बॉल" पुरस्कार मिळाला; २००९ च्या टी-२० विश्वचषकानंतर पाकिस्तानच्या पहिल्या आयसीसी विजेतेपदासाठी त्याच्या उत्कृष्ट योगदानाबद्दल त्याला मालिकावीर म्हणूनही गौरविण्यात आले.[३९]

२०२५ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]

१६ नोव्हेंबर २०२१ रोजी, २०२५ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी पाकिस्तानमध्ये होणार असल्याची घोषणा करण्यात आली. ते फेब्रुवारी आणि मार्च २०२५ मध्ये खेळले जाण्याची शक्यता आहे.[४०]

२०२९ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी

[संपादन]

१६ नोव्हेंबर २०२१ रोजी, २०२९ आयसीसी चॅम्पियन्स ट्रॉफी भारतात होणार असल्याची घोषणा करण्यात आली. ते ऑक्टोबर आणि नोव्हेंबर २०२९ मध्ये खेळले जाण्याची शक्यता आहे.[४१]

इतर परिणाम

[संपादन]

यजमान संघांचे निकाल

[संपादन]
वर्ष यजमान संघ समाप्त केले
१९९८ बांगलादेशचा ध्वज बांगलादेश खेळला नाही
२००० केन्याचा ध्वज केन्या उप-उपांत्यपूर्व फेरी
२००२ श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका संयुक्त विजेता
२००४ इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड उपविजेता
२००६ भारतचा ध्वज भारत गट फेरी
२००९ दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका गट फेरी
२०१३ इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड उपविजेता
२०१७ इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड उपांत्य फेरी
२०२५ पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान

गतविजेत्याचे निकाल

[संपादन]
वर्ष गतविजेते समाप्त केले
२००० दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका उपांत्य फेरी
२००२ न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड गट फेरी
२००४ भारतचा ध्वज भारत गट फेरी
श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका गट फेरी
२००६ वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज उपविजेता
२००९ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया विजेता
२०१३ ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया गट फेरी
२०१७ भारतचा ध्वज भारत उपविजेता
२०२५ पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान

स्पर्धेचे रेकॉर्ड

[संपादन]

रेकॉर्ड सारांश

[संपादन]
रेकॉर्ड सारांश
फलंदाजी
सर्वाधिक धावा वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल ७९१ (२००२२०१३) [४२]
सर्वोच्च सरासरी (किमान १० डाव) भारत विराट कोहली ८८.१६ (२००९२०१७) [४३]
सर्वोच्च धावा न्यूझीलंड नाथन ॲस्टल वि Flag of the United States अमेरिका
झिम्बाब्वे अँडी फ्लॉवर वि भारतचा ध्वज भारत
१४५* (२००४)
१४५ (२००२)
[४४]
सर्वोच्च भागीदारी ऑस्ट्रेलिया शेन वॉटसन आणि रिकी पाँटिंग
(दुसऱ्या गाड्यासाठी) वि इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड
२५२ (२००९) [४५]
स्पर्धेत सर्वाधिक धावा वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल ४७४ (२००६) [४६]
सर्वाधिक शतक भारत शिखर धवन
दक्षिण आफ्रिका हर्शेल गिब्स
भारत सौरव गांगुली
वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल
(२०१३२०१७)
(२००२२००९)
(१९९८२००४)
(२००२२०१३)
[४७]
गोलंदाजी
सर्वाधिक बळी न्यूझीलंड काईल मिल्स २८ (२००२२०१३) [४८]
सर्वोत्तम गोलंदाजीची सरासरी दक्षिण आफ्रिका डेल बेन्केस्टाइन १.६६ (१९९८२००२) [४९]
सर्वोत्तम स्ट्राइक रेट दक्षिण आफ्रिका डेल बेन्केस्टाइन ७.६ (१९९८२००२) [५०]
सर्वोत्तम इकॉनॉमी रेट दक्षिण आफ्रिका डेल बेन्केस्टाइन १.३० (१९९८२००२) [५१]
सर्वोत्तम गोलंदाजी आकडेवारी श्रीलंका परवीझ महारूफ वि वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज ६/१४ (२००६) [५२]
स्पर्धेत सर्वाधिक बळी पाकिस्तान हसन अली
वेस्ट इंडीज जेरोम टेलर
१३ (२०१७)
१३ (२००६)
[५३]
क्षेत्ररक्षण
सर्वाधिक बाद (यष्टिरक्षक) श्रीलंका कुमार संगकारा ३३ (२०००२०१३) [५४]
सर्वाधिक झेल (क्षेत्ररक्षक) श्रीलंका महेला जयवर्धने १५ (२०००२०१३) [५५]
संघ
सर्वोच्च संघ एकूण धावसंख्या न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड (वि Flag of the United States अमेरिका) ३४७/४ (२००४) [५६]
सर्वात कमी संघ एकूण धावसंख्या Flag of the United States अमेरिका (वि ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया) ६५ (२००४) [५७]
सर्वोच्च विजय % (किमान ५ सामने खेळले) भारतचा ध्वज भारत ६९.२३% (२९ खेळले, १८ जिंकले) (१९९८२०१७) [५८]
सर्वात मोठा विजय (धावांनी) न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड (वि Flag of the United States अमेरिका) २१० (२००४) [५९]
सर्वोच्च सामन्यातील एकूण मिळून धावसंख्या भारतचा ध्वज भारत वि श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका ६४३-९ (२०१७) [६०]
सर्वात कमी सामन्यातील एकूण मिळून धावसंख्या ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया वि Flag of the United States अमेरिका १३१-११ (२००४) [६१]
शेवटचे अद्यावत: १२ नोव्हेंबर २०२१

फलंदाजी

[संपादन]

सर्वाधिक स्पर्धा धावा

[संपादन]
रँक धावा खेळाडू संघ सामने डाव कालावधी
७९१ गेल, क्रिसक्रिस गेल वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज १७ १७ २००२–२०१३
७४१ जयवर्धने, महेलामहेला जयवर्धने श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका २२ २१ २०००–२०१३
७०१ धवन, शिखरशिखर धवन भारतचा ध्वज भारत १० १० २०१३–२०१७
६८३ संगकारा, कुमारकुमार संगकारा श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका २२ २१ २०००–२०१३
६६५ गांगुली, सौरवसौरव गांगुली भारतचा ध्वज भारत १३ ११ १९९८-२००४
शेवटचे अद्यावत: १८ जून २०१७[]

सर्वोच्च वैयक्तिक धावा

[संपादन]
रँक धावा खेळाडू संघ विरोधी संघ ठिकाण तारीख
१४५* ॲस्टल, नाथननाथन ॲस्टल न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड Flag of the United States अमेरिका द ओव्हल, लंडन, इंग्लंड १० सप्टेंबर २००४
१४५ फ्लॉवर, अँडीअँडी फ्लॉवर झिम्बाब्वेचा ध्वज झिम्बाब्वे भारतचा ध्वज भारत आर. प्रेमदासा स्टेडियम, कोलंबो, श्रीलंका १४ सप्टेंबर २००२
१४१* सौरव गांगुली भारतचा ध्वज भारत दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका जिमखाना क्लब मैदान, नैरोबी, केनिया १३ ऑक्टोबर २०००
१४१ तेंडुलकर, सचिनसचिन तेंडुलकर ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया बंगबंधू राष्ट्रीय स्टेडियम, ढाका, बांगलादेश २८ ऑक्टोबर १९९८
स्मिथ, ग्रॅमीग्रॅमी स्मिथ दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड सुपरस्पोर्ट पार्क, सेंच्युरियन, दक्षिण आफ्रिका २७ सप्टेंबर २००९
शेवटचे अद्यावत: ४ जून २०१७[६२]

गोलंदाजी

[संपादन]

सर्वाधिक टूर्नामेंट बळी

[संपादन]
रँक बळी खेळाडू संघ सामने डाव कालावधी
२८ मिल्स, काईलकाईल मिल्स न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड १५ १५ २००२–२०१३
२४ मुरलीधरन, मुथय्यामुथय्या मुरलीधरन श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका १७ १९९८-२००९
मलिंगा, लसिथलसिथ मलिंगा १५ २००६-२०१७
२२ ली, ब्रेटब्रेट ली ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया १६ २०००-२००९
२१ मॅकग्रा, ग्लेनग्लेन मॅकग्रा १२ १२ २०००-२००६
अँडरसन, जेम्सजेम्स अँडरसन इंग्लंडचा ध्वज इंग्लंड २००६-२०१३
शेवटचे अद्यावत: ११ जून २०१७[]

एका डावातील सर्वोत्तम आकडे

[संपादन]
रँक आकडे खेळाडू संघ विरोधी संघ ठिकाण तारीख
६/१४ महारूफ, परवीझपरवीझ महारूफ श्रीलंकाचा ध्वज श्रीलंका वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज ब्रेबॉर्न स्टेडियम, मुंबई, भारत १४ ऑक्टोबर २००६
६/५२ हेझलवूड, जोशजोश हेझलवूड ऑस्ट्रेलियाचा ध्वज ऑस्ट्रेलिया न्यूझीलंडचा ध्वज न्यूझीलंड एजबॅस्टन, बर्मिंगहॅम, इंग्लंड २ जून २०१७
५/११ आफ्रिदी, शाहिदशाहिद आफ्रिदी पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान केन्याचा ध्वज केन्या १४ सप्टेंबर २००४
५/२१ न्तिनी, मखायामखाया न्तिनी दक्षिण आफ्रिकाचा ध्वज दक्षिण आफ्रिका पाकिस्तानचा ध्वज पाकिस्तान आयएस बिंद्रा स्टेडियम, मोहाली, भारत २७ ऑक्टोबर २००६
५/२९ डिलन, मर्व्हिनमर्व्हिन डिलन वेस्ट इंडीजचा ध्वज वेस्ट इंडीज बांगलादेशचा ध्वज बांगलादेश द रोझ बाउल, साऊथम्प्टन, इंग्लंड १५ सप्टेंबर २००४
शेवटचे अद्यावत: ४ जून २०१७[६३]

स्पर्धेद्वारे

[संपादन]
वर्ष विजयी कर्णधार अंतिम सामन्यातील सर्वोत्तम खेळाडू स्पर्धेतील सर्वोत्तम खेळाडू सर्वाधिक धावा सर्वाधिक बळी संदर्भ
१९९८ दक्षिण आफ्रिका हान्सी क्रोन्ये दक्षिण आफ्रिका जॅक कॅलिस दक्षिण आफ्रिका जॅक कॅलिस वेस्ट इंडीज फिलो वॉलेस (२२१) दक्षिण आफ्रिका जॅक कॅलिस (८) [६४]
२००० न्यूझीलंड स्टीफन फ्लेमिंग न्यूझीलंड ख्रिस केर्न्स पुरस्कार दिला नाही भारत सौरव गांगुली (३४८) भारत व्यंकटेश प्रसाद (८) [६५]
२००२ भारत सौरव गांगुली
श्रीलंका सनथ जयसूर्या
पुरस्कार दिला नाही पुरस्कार दिला नाही भारत वीरेंद्र सेहवाग (२७१) श्रीलंका मुथय्या मुरलीधरन (१०) [६६]
२००४ वेस्ट इंडीज ब्रायन लारा वेस्ट इंडीज इयान ब्रॅडशॉ वेस्ट इंडीज रामनरेश सरवण इंग्लंड मार्कस ट्रेस्कोथिक (२६१) इंग्लंड अँड्रु फ्लिन्टॉफ (९) [६७]
२००६ ऑस्ट्रेलिया रिकी पाँटिंग ऑस्ट्रेलिया शेन वॉटसन वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल वेस्ट इंडीज ख्रिस गेल (४७४) वेस्ट इंडीज जेरोम टेलर (१३) [६८]
२००९ ऑस्ट्रेलिया रिकी पाँटिंग ऑस्ट्रेलिया शेन वॉटसन ऑस्ट्रेलिया रिकी पाँटिंग ऑस्ट्रेलिया रिकी पाँटिंग (२८८) दक्षिण आफ्रिका वेन पार्नेल (११) [६९]
२०१३ भारत महेंद्रसिंग धोनी भारत रवींद्र जडेजा भारत शिखर धवन भारत शिखर धवन (३६३) भारत रवींद्र जडेजा (१२) [७०]
२०१७ पाकिस्तान सर्फराज अहमद पाकिस्तान फखर झमान पाकिस्तान हसन अली भारत शिखर धवन (३३८) पाकिस्तान हसन अली (१३) [७१]

हे सुद्धा पहा

[संपादन]

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ a b "ICC Champions Trophy records – Most tournament runs". ESPNcricinfo. 7 March 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 June 2017 रोजी पाहिले.
  2. ^ a b "ICC Champions Trophy records – Most tournament wickets". ESPNcricinfo. 21 June 2013 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 June 2017 रोजी पाहिले.
  3. ^ Madhavan, Manoj (22 May 2013). "ICC Champions Trophy - The mini World Cup". Mint. 19 April 2024 रोजी पाहिले.
  4. ^ Vaidyanathan, Siddhartha (8 September 2004). "A brief history of the mini World Cup". ESPN Cricinfo. 27 April 2024 रोजी पाहिले.
  5. ^ "ICC Champions Trophy: The yesteryear winners of the 'Mini World Cup'". Sports. Hindustan Times. 24 May 2017. 27 April 2024 रोजी पाहिले.
  6. ^ Wigmore, Tim (17 June 2017). "Tremendous numbers on TV, billion or no billion". ESPNcricinfo. 18 October 2017 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Curtain falls amid high ICC hopes". क्रिकइन्फो. 2 नोव्हेंबर 1998. 30 March 2007 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 21 March 2009 रोजी पाहिले.
  8. ^ Siddharth Benkat (24 May 2017). "The short history of ICC Champions Trophy". The Hindu. 17 June 2017 रोजी पाहिले.
  9. ^ "2017 Champions Trophy fixtures". ESPNcricinfo. 1 June 2017. 19 June 2017 रोजी पाहिले.
  10. ^ Austin, Charlie (30 September 2002). "India and Sri Lanka share the spoils". ESPNcricinfo. 15 January 2015 रोजी पाहिले.
  11. ^ "ICC Champions Trophy, 2004 – Final: England v West Indies". ESPNcricinfo. 7 October 2009. 6 October 2014 रोजी पाहिले.
  12. ^ "ICC announces expansion of global events". International Cricket Council (इंग्रजी भाषेत). 2 June 2021 रोजी पाहिले.
  13. ^ "ICC Champions Trophy back, T20 and 50-over World Cup expanded in 2024-31 cycle". India Today (इंग्रजी भाषेत). 2 June 2021 रोजी पाहिले.
  14. ^ "India to host three ICC events in 2024-31 cycle". Cricbuzz (इंग्रजी भाषेत). 16 November 2021 रोजी पाहिले.
  15. ^ "USA to stage T20 World Cup: 2024-2031 ICC Men's tournament hosts confirmed". www.icc-cricket.com (इंग्रजी भाषेत). 16 November 2021 रोजी पाहिले.
  16. ^ Deeley, Peter (2 November 1998). "Wills International Cup: Cronje continues travels in triumph". ईएसपीएन क्रिकइन्फो. 17 January 2015 रोजी पाहिले.
  17. ^ "India vs New Zealand, Final at Nairobi, , Oct 15 2000 - Full Scorecard". ESPNCricinfo. 28 April 2024 रोजी पाहिले.
  18. ^ "ICC Champions Trophy 2002/03". ईएसपीएन क्रिकइन्फो.
  19. ^ "ICC Champions Trophy, 2004/Results". ईएसपीएन क्रिकइन्फो.
  20. ^ "ICC Champions Trophy, 2006/07 / Results". ESPNcricinfo.
  21. ^ "ICC Champions Trophy, 2009/10/Results". ईएसपीएन क्रिकइन्फो.
  22. ^ "England v India Champions Trophy final - scoreboard". रॉयटर्स. 2017-06-17 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 23 June 2013 रोजी पाहिले.
  23. ^ "Pakistan beat India by 180 runs to win ICC Champions Trophy 2017 final". The Guardian. 18 June 2017. 18 October 2017 रोजी पाहिले.
  24. ^ "All About ICC Champions Trophy". 8 डिसेंबर 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  25. ^ Osman Samiuddin (25 August 2008). "A devastating decision". Cricinfo.com.
  26. ^ "ICC board endorses South Africa to host Champions Trophy". Cricinfo.com. 16 March 2009.
  27. ^ "CSA to host ICC Champions Trophy". Cricket South Africa. 23 April 2009 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 15 April 2009 रोजी पाहिले.
  28. ^ "England to host 2013 Champions Trophy tournament". BBC. 1 July 2010.
  29. ^ "No ICC Champions Trophy after 2013". NDTV Sports. 17 April 2012. 19 April 2012 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 17 April 2012 रोजी पाहिले.
  30. ^ "No Champions Trophy after 2013". ESPNcricinfo. 17 April 2012.
  31. ^ "ICC confirms World Test Championship in England in 2017". BBC Sport. 29 June 2013. 29 June 2013 रोजी पाहिले.
  32. ^ "Watered down ICC proposal significant for NZ Cricket - Cricket News | TVNZ". 2014-02-03 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित.
  33. ^ "ICC Champions Trophy: Dominant India set up blockbuster Pakistan final". टाइम्स ऑफ इंडिया. 16 June 2017. 16 June 2017 रोजी पाहिले.
  34. ^ "Pakistan beat India by 180 runs to win ICC Champions Trophy 2017 final". The Guardian. 18 June 2017.
  35. ^ Dawn.com (2017-06-18). "Champions!". DAWN.COM (इंग्रजी भाषेत). 2017-06-18 रोजी पाहिले.
  36. ^ Jon Stewart (6 June 2017). "England favourites, Pakistan underdogs:Waqar Younis". ICC Cricket. 17 June 2017 रोजी पाहिले.
  37. ^ Rajdeep Sardesai (18 June 2017). "Former Navy officer, Fakhar Zaman is now the pride of Pakistan". The Indian Express.
  38. ^ Bikas Jairu (18 June 2017). "Shikhar Dhawan's dazzling run gets him Golden Bat". The Indian Express.
  39. ^ Mohammad Zumman (18 June 2017). "Hasan Ali bags Golden Ball, Man of the Series for outstanding performances". GEOtv.
  40. ^ "Pakistan to host 2025 Champions Trophy | Cricket News - Times of India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). ANI. Nov 16, 2021. 2021-11-16 रोजी पाहिले.
  41. ^ "Pakistan to host 2025 Champions Trophy | Cricket News - Times of India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). ANI. Nov 16, 2021. 2021-11-16 रोजी पाहिले.
  42. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Runs". क्रिकइन्फो.
  43. ^ "ICC Champions Trophy Records - Highest Averages". क्रिकइन्फो.
  44. ^ "ICC Champions Trophy Records - High Scores". क्रिकइन्फो.
  45. ^ "ICC Champions Trophy Records - Highest Partnership". क्रिकइन्फो.
  46. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Runs in a Series". क्रिकइन्फो.
  47. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Hundreds". क्रिकइन्फो.
  48. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Wickets". क्रिकइन्फो.
  49. ^ "ICC Champions Trophy Records - Best Bowling Averages". क्रिकइन्फो.
  50. ^ "ICC Champions Trophy Records – Best Strike Rates". क्रिकइन्फो.
  51. ^ "ICC Champions Trophy Records - Best Economy Rates". क्रिकइन्फो.
  52. ^ "ICC Champions Trophy Records - Best Bowling Figures". क्रिकइन्फो.
  53. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Wickets in a Series". क्रिकइन्फो.
  54. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Dismissals". क्रिकइन्फो.
  55. ^ "ICC Champions Trophy Records - Most Catches". क्रिकइन्फो.
  56. ^ "ICC Champions Trophy Records - Highest Totals". क्रिकइन्फो.
  57. ^ "ICC Champions Trophy Records - Lowest Totals". क्रिकइन्फो.
  58. ^ "ICC Champions Trophy Records - Highest Win Percentage". क्रिकइन्फो.
  59. ^ "ICC Champions Trophy Records - Largest Victories". क्रिकइन्फो.
  60. ^ "ICC Champions Trophy Records - Highest Match Aggregate". क्रिकइन्फो.
  61. ^ "ICC Champions Trophy Records - Lowest Match Aggregate". क्रिकइन्फो.
  62. ^ "ICC Champions Trophy records – Highest individual score". ESPNcricinfo. 4 June 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 June 2017 रोजी पाहिले.
  63. ^ "ICC Champions Trophy records – Best figures in an innings". ESPNcricinfo. 31 October 2014 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 4 June 2017 रोजी पाहिले.
  64. ^ "Cronje and Kallis steer South Africa to title". ESPNcricinfo. 1 November 1998. 17 January 2014 रोजी पाहिले.
  65. ^ Mukherjee, Abhishek (15 October 2017). "Champions Trophy 2000: Chris Cairns braves injury, powers New Zealand to historic win". CricketCountry.
  66. ^ Austin, Charlie (30 September 2002). "India and Sri Lanka share the spoils". ईएसपीएन क्रिकइन्फो. 7 September 2014 रोजी पाहिले.
  67. ^ "Elated Windies return home". बीबीसी बातम्या. 28 September 2004. 8 October 2014 रोजी पाहिले.
  68. ^ "Aussies claim elusive trophy". सिडनी मॉर्निंग हेराल्ड. 6 November 2006. 15 January 2015 रोजी पाहिले.
  69. ^ Millar, Andrew (1 October 2009). "Ponting and Watson lead the rout". ESPNcricinfo. 6 October 2014 रोजी पाहिले.
  70. ^ "Ashwin, Jadeja spin India to elusive title". आयसीसी. 24 जून 2013. 8 डिसेंबर 2015 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 28 नोव्हेंबर 2015 रोजी पाहिले.
  71. ^ "Openers' dominance, and a new high for Pakistan". ESPNcricinfo. 18 June 2017. 18 June 2017 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे

[संपादन]